Бiрыла М.В. Беларуская антрапанiмiя. 2. Прозвiшчы, утвораные ад апелятыўнай лексiкi

Подождите немного. Документ загружается.

(Дзярж.— М. Б.), параўн. і бел.

цурбанак

'кусок дрэва,

абрубак*.—

Цурбалёў

ЦУРГАН рэг.

цурганы

'цюра, крышаны хлеб, змочаны

вадою і пасолены' (Нас, Бяльк.), параўн. таксама ўкр.

цурганіітыся

'ісці, валачыся, цягнуцца' (Грынч.).— Цур-

ганаў

ЦУРКА бел. 'палачка, шчэпка' (БРС, Нас), рэг.

'абрубак, аскабалак, пацурбалак' {Нас>, рус, укр. тое ж

{Даль,

Грынч.).— Цўркін; Цуркд з пераносам націску.

СРП

Цурков

*ЦУРКАН.— Цуркан, Цурканаў

*ЦУХЛО.— Цухлд

ЦЫБА

рэг. 'даўганогі чалавек, цыбаты

(Дзярж.—

М. Б.,

КСЧ).—

Цыбін,

Цыбёнка.

Бел. у XVI ст.

Цыбак

(БА, I, 270). СРП

Цыбхін.

Цыбенко,

Цыбыков

'ЦЬІБАК

'цыбаты'? —

Цыбакдў,

СРП

Цыбаченко

*ЦЫБІХ.—

Цыбіхаў

*ЦЫБЛЕЙ,—

Цыбліёнка

ЦЫБУЛЯ, памянш. ЦЫБУЛЬКА.—

Цыбўля,

Цыбу

лёў,

Цыбўліч;

Цыбўлька,

Цыбўлькін;

Цыбулько

з пера-

носам націску;

Цыбульскі.

Бел. у

XVI—XVII

стст. Цы-

буля,

Цпбуля,

Цыбулька

(БА,

1,270;

Туп.). СРП Цп-

булько,

Цнбульскпй,

Цыбульскый

*ЦЫВА.— ЦывІн;

Цывінскі.

СРП Цывенков, Цавіін

*ЦЫВАКА.— Цывака

*ЦЫВІЛА, памянш. ЦЫВІЛЬКА.— Цывілёнак; Цы-

еілька.

У Туп. у XV ст.

Цывііл

*ЦЫВУЛЯ, *ЦЫУЛЯ.— Цывўля, Цыўля; Цівўля

ЦЫГАЛКА параўн. рэг.

цыгаць

'крычаць, як

гусі

ці

індыкі, калі хочуць есці', 'прасіць, выпрошваць', 'бегаць,

хадзіць'

(Нас).—

Цыгалка

ЦЫГАН, памянш. ЦЫГАНОК- — Цыган,

Цыганаў;

Цыганбк,

Цыганкбў;

Цыганчўк. Бел. у

XVII—XVIII

стст.

Цыган,

Цыганок,

Цыганко

(БА, I, 270). СРП Цыган, Цы-

ганов,

Цыганков

*ЦЫГЕЙ.—

Цыгёеў

*ЦЫДА, памянш. ЦЫДЗІК.—

Цыдзік

ЦЫЙКАВЕЦ з в. Цыйкі, Цыйкава.— Цыйкавёц

*ЦЫК.

— Цык. СРП

?Цыкын

ЦЫКУН

'той, хто цыкае, накідваецца з лаянкай'? —

Цыкўн,

Цыкунбў,

Цыкунёнка

*ЦЫЛЬВА, памянш. ЦЫЛЬВІК.—

Цыльвік

*ЦЫЛЬ,

памянш. ЦЫЛЬКО.—

Цылькб.

СРП

Цылёв

440

*ЦЫМАН, памянш. ЦЫМАНЧЫК.—

Цыманбвіч;

Цы-

манчык

ЦЫМБАЛ ці ЦЫМБАЛЫ рэг.

цымбал

лайл. жарт.

'грыбазвон',

цымбалы

'ягадзіцы' (Нас).—Ць'шбал, Цым-

балаў.

СРП

Цымбал

ЦЫМБАЛІСТ.—

Цымбаліст

*ЦЫМБАР.—

Цймбараў;

Цымбарэвіч

ЦЫНА, памянш. ЦЫНКА ўкр.

цына

'волава'

(Грынч.)-— ЦынкёвЫ

ЦЫПА, памянш. ЦЫПКА рэг. ласк. 'курыцы'

(Нас.)-—Цыпін;

Цыпкін.

СРП

Цыпш,

ІХыпкш

*ЦЫПАР, памянш. ЦЫПАРОК.—

Цыпаркдў

*ЦЫПІЛІНДА.—

Цыпілінда

*ЦЫПЛАК.—

Цыплакдў.

СРП

Цыплаков

*ЦЫПУРА, памянш. ЦЫПУРКО.—

Цыпуркб.

СРП

Цыпурскай

*ЦЫРА.—

Цыра;

Цырўк;

Цырыкаў;

Цырынскі

*ЦЫРАН, памянш. ЦЫРАНОК.—

Цыранок,

магчьша,

ад

Царанок

ЦЫРКА рэг. 'ігральная косць, бабка' (Нас), укр.

цырка

'від мярэжкі' (Грынч.).— Цйркін,

Цыркдвіч.

СРП

Цыркын,

Цпршн

ЦЫРКУН рэг. 'цвыркун' (Нас, Юрч.), рус. паўдн.

зах. тое ж

{Даль).—Цыркўн,

Цыркунбў

*ЦЫРЛА.—

Цырла.

СРП

Ціірлын,

Цырлпн

ЦЫРУЛЬ параўн. рэг.

цырулік

'цырульнік' (Нас,

КСЧ).—

Цырулёў.

СРГІ

Цырулёв

ЦЫРУЛЬШК.—

Цырўльнік,

Цырўльнікау.

СРП Цы-

рульшіков

*ЦЫРУСЬ.—

Цйрусь

*ЦЫРЫБА, памянш. ЦЫРЫБКА.—

Цырыбка

*ЦЫУЛЯ гл. *ЦЫВУЛЯ

*ЦЫУНЭЛЬ гл. *ЦІУНЭЛЬ

*ЦЫХУН.—

Цыхўн

ЦЫЦА рэг. дзіцяч. 'матчыны

грудзі'

(КСЧ).—

Цы-

цэня.

Параўн. бел. у

XVIII

ст.

Цыцка

(БА, I, 270)

*ЦЫЯН.—

Цыянёнка

ЦЭБАР, памянш. ЦЭБРЫК.—

Цыбранкдў

пры [э]>

>[ы];

Цэбрук;

Цэбрык.

СРГІ

Цебрпков

ЦЭВАН гл. ЦЕВАН

ЦЭД, памянш. ЦЭДЗІК.— Цэд;

Цэдзік.

Бел. у

XVIII

ст. Цэд (БА,

1,270)

*ЦЭДРА, памянш. ЦЭДРЫК.—

Цэдрык

441

*ЦЭЙ,

памянш. ЦЭЙКА.— Цэйка

ЦЭКАЛА 'той, хто вымаўлне [ц] замест іншых гу-

каў'? — Цэкала

*ЦЭЛАБАН.— Цэлабанаў

ЦЭЛЫ,

памянш. ЦЭЛІК.— Цэлюк; Цэлікаў, Бел. у

XVI ст. Целік, укр. у

XVII

ст. Целюк (Туп.). СРП Це-

ЛпКОв

*ЦЭНЦЕР.—

Цэнцер

ЦЭП,

памянш. ЦАПКО.—Цапкд. Укр. у

XVII

ст. Цеп

(Туп.)

ЦЭХАВЫ.— Цэхавы

*ЦЭХАН.— Цэхандвіч; Цэханскі. СРП Цехановпч

ЦЭХМЕЙСТАР

устар. 'кіраўнік сярэдневяковай цэ-

хавай арганізацыі, цэха'.— Цэхмяйстрўк

ЦЭЦОХА параўн. рэг. зневаж.-дакорл.

цыцоха

'дзяў-

чына,

дзевачка-падростак, якая паводзіць сябе як дзіця'

(Дзярж.—

М. Б.).— Цэцдха

*ЦЮКА-—Цюкін, Рус. у

XVII

ст. Тюка (Туп.). СРП

Тюков

ЦЮКАЛА ад цюкаць 'стукаць, біць па чым-не-

будзь'? — Цюкала

*ЦЮКАН,

памянш. ЦЮКАНКА.— Цюканкін

ЦЮЛЬ,

памянш. ЦЮЛЁК.— Цюлеў, Цюлёнка, Цю-

лянкоц; Цюлькбў. СРП

ТЮЛПН

*ЦЮЛЬМАН,

памянш. ЦЮЛЬМАНОК-— Цюльман-

кдў. Параўн. СРП Тюльменков

*ЦЮЛЮПА.—

Цюлюпа

ЦЮРА,

памянш. ЦЮРКА рус. тюря,

тюра

'цура'

(Даль).—

Цюркін. Рус. у

XVII

ст. Тюря (Туп.). СРП

Тюран, Тюрцков

*ЦЮРАН,

памянш. ЦЮРАНОК.— Цюранбк

*ЦЮТА, памянш. ЦЮТЧЫК.— Цютчык. Бел. у XVI ст.

Тютка (Туп.)

*ЦЮХА, памянш.

ЦЮШКО.—

Цюшкд, Цюшкёвіч.

СРП

Тюхан

*ЦЮХАЙ. — Цюхай, Цюхаёў. Бел. у

XVI—XVII

стст.

Тюхай (БА,

1,267)

ЦЮХЦЯЙ.—

Цюхцяеў. Бел. у XVI ст. Тюхтя (БА, I,

267). Рус. у

XVII

ст. Тюхтя (Туп.)

ЦЮЦЮН,

памянш. ЦЮЦЮНОК укр.

тютюн

'тытун'

(Грынч.).—

Цюцюнбў, Цюцюнаў; Цюцюнкбў. Параўн.

бел. у XVIII ст. Цуцун (БА, I, 267)

*ЦЯБУТ.—

Цябут

442

ІДЯГАКА 'той, хто цягае ці цягаецца'?™ Цягйка

*ЦЯКАЛА.— Цякала

ЦЯЛЕГА рус.

телега

'павозка, воз, калёсы'.—Цялёга

Цялёгін. Рус. у

XVII

ст. Телега (Туп.). СРП Телегігн

ЦЯЛЕЖНІК

рус.

тележнік

'той, хто робіць вазы, па-

возкі'

(Даль).— Цялёжнікаў. СРП Тележныков

ЦЯЛІЦА

рэг. 'цялушка', рус.

телыца

тое ж (Даль),

укр.

телыця тое ж (Грынч.). — Цяліца, Цяліцын. Бел.

XVI—XVII

стст. Телыца (БА, I, 264; Туп.). Рус. у

XV—XVII

стст., укр. у

XVI—XVII

стст. Телнца (Туп.).

СРП

Телнцан, Телігцын

ЦЯЛУШКА.— Цялушка. СРП Телушкан

ЦЯЛЬПУК.—

Цяльпўк

ЦЯЛЯ,

памянш. ЦЯЛЯТКА.— Цялюк, Целюкдў; Ця-

лятка; Цяляцінскі. У Туп. у XV ст. Теля. СРП Телнн, Те-

лятев, Телпков

ЦЯЛЯК

рэг. 'дурань, нязграба' (Дзярж.—М. Б.).—

Цяляк. СРП Теляков, Теляковсшй

ЦЯЛЯТНІК.—

Цялятнік. СРП Теляшыков

ЦЯМКО,

памянш. ЦЯМЧЫК 'той, хто цяміць, добра

разумее'? — Цямчык

ЦЯМРУК,

ЦЕМРУК рус.

темрюк

'дамасед, супіей

(Даль).—

Цямрўк. Укр. у

XVII

ст. Темрук (Туп.)

*ЦЯНЦЕЛА.—

Цянцёлаў

ЦЯПКА

рус. тяпка 'матыка'.—Цяпкін. Рус. у

XVII

ст.

Тяпка

(Туп.). СРП Тяпшн, Тяпков

ЦЯПЛЯК

рэг. 'ранішні мароз'

(Нас),

рус. тепляк

'цёплы

вецер', 'жаночая шубка' (Даль, Уш.).— Цепля-

кдў. СРП Тепляков

*ЦЯРПЕНТА.—

Цярпёнта. Параўн. бел. у XVI ст.

Терпята (БА, I, 264). Параўн. ЦЯРПІЛА

ЦЯРПІЛА

'церпялівы, цярплівы'? — Цярпіла; Цер-

пілбўскі. Рус. у

XVII

ст. Терпцло (Туп.)

*ЦЯСЕЙКА.—

Цясёйка

ЦЯСЛА, памянш. ЦЯСЕЛКА.— Цяслёнка, Цяслёнак;

Цяслюк; Цясёлкін; Цясёльскі. СРП Тесленко

ЦЯЦЕРА,

ЦЯЦЕРКА.— Цяцёра, Цяцёрын, Цяцёрыч,

Цецяронак; Цяцёркін; Цяцёрскі. Бел. у

XVI—XVII

стст.

Тетеря, Тетера, Цецера (БА, I, 264; Туп.). Рус. у XV ст.,

укр.

XVII

ст. Тетеря, Тетера (Туп.)- СРП Тетерцн

ЦЯЦЕРНІК

'той, хто ловіць цяцер'? — Цяцёрнік

*ЦЯШКО.—

Цяшкёвіч

4-13

ЧДБАЙ.—

Чабай

ЧАБАН.—

Чабан. Бел. у XVI—XVIII стст. Чабан

(БА,

I, 270;

Туп.).

Укр. у XVI—XVII стст. Чабан, Чебан

(Туп.).

СРП Чабанов, Чабаненко

ЧАБАТАР

рэг.

'сапожнік'

(Нас),

рус. чеботарь

тое

(Даль),

укр.

чоботарь

тое ж

(Грынч.).-—

Чабатар,

Чабатардў, Чабатарэвіч, Чабутарэвіч, Чабатарэнка,

Чабатарднак; Чабатарскі, Чабатарэўскі. Бел. у

XVI—

XVII стст. Чеботарь, Чоботар (БА, I, 271;

Туп.).

Рус. у

XVI ст. Чеботарь

(Туп.).

СРП Чеботарёв, Чеботаревскпй

*ЧАБАТУЛЬ.—

Чабатуль

ЧАБЕР

рус, укр.

'чабор'

(Даль,

Грынч.).—

Чабярўк

*ЧАБОК.—

Чабок

*ЧАБОХА

параўн.

рэг. чабохаць 'з шумам

ліць'

(КСЧ).

—

Чабдха

*ЧАБУРА,

памянш.

ЧАБУРКА.— Чабўрка, Чабуркдў,

Чабўркін

*ЧАБУРЗА.-

Чабурза

*ЧАБЫКА

параўн.

кірг. чабык

'касьба,

укос'

(КРС).—

Чабйкін

*ЧАБЯРАК-—

Чабярак

*ЧАВІДАЙ.—

Чавідаеў

ЧАВУС

рэг. чавус, чаус 'чыгун'

(Кап.—

М.

Б.), па-

раўн.

тур. чавуш 'сержант,

унтэр-афіцэр'

(Дзмітр.).—

Чавус,

Чавусаў. СРП Чаусов, Чаусскый

ЧАГА, рус.

'бярозавая

губка, трут'

(Даль),

дыял.

тат.

чага 'маладая жывёліна', чэгэ

'сцерлядзь'

(ТРС),

кірг.

чага

'смык'

(КРС).—

Чагін. СРП Чагын

ЧАГАН

рус.

'палын'

(Даль),

тат.

'клён'

(ТРС),

кірг.

''першы

месяц

мангольскага календара'

(КРС).—

Чаган

ЧАГУН

гл.

ЧЫГУН

ЧАД(А).

—

Чаддвіч; Чадзюк. Бел. у XVIII ст. Чада

(БА,

I, 270). СРП Чадан, Чадовач, Чадскігй

*ЧАДАЙ.—

Чадаеў. Рус. у XVI ст. Чаадай

(Туп.)-

СРП

Чаадаеў

ЧАЙКА.—

Чайка, Чайкд з

пераносам

націску,

Чай-

кбў,

Чайкін, Чайчыц; Чайкдўскі. Бел. у XVI—XVII стст.

Чайка

(БА, I, 270;

Туп.).

Укр. у XVI ст. Чайка

(Туп.).

СРП

Чайка, Чайкан, Чайков, Чайковскіій

ЧАКА

кірг. 'металічнае

вядро',

'дробная

манета'

(КРС).

—

Чака

444

ЧАКАЛА 'той, хто чакае'.— Чакала, Бел. у

XVII

ст.

Чекало (Туп.)- СРП Чекалов, Чекалш, Чекалкан, Чека-

лынскіій, Чекалевстй

ЧАКАН рус. данск. чекан 'малаток з доўгай ручкай'

(Мірт.Ь

тат. чэкан 'пачатак кукурузы'

(ТРС),

магчыма,

ад чакаць, г. зн. 'той, якога чакалі, хацелі, каб нарадзіў-

ся\—

Чакан, Чэкан. СРП Чеканов

*ЧАКВА.— Чаквін

*ЧАКВА, *ЧЫКВА.— Чаквін, Чыквін

*ЧАКІРДА.—

Чакірда

ЧАКУН 'той, хто чакае'? — Чакўн. Бел. у XVI ст. Че-

куня, рус. у

XVII

ст. Чакун (Туп.). СРП Чекунов, Чекун-

ков, Чекуніін

*ЧАКУР.— Чакўр. Рус. у

XVII

ст. Чакура (Туп.)-

СРП

Чекуров

*ЧАКРЫЖ

параўн. рэг.

чыкрыжыць

'тачыць (аб мы-

шах)', 'дробна рэзаць і есці'

(Нас),

рус.

ча(е)крыжыць

'рэзаць

(Дэль).—

Чакрйжыў.

СРП

Чекрыжов

ЧАЛЕЙ кірг. 'быць тоўстым, поўным'

(КРС).—

Ча-

лёй. Параўн. ЧАЛЫ

*ЧАЛУБЕЙ.—

Чалубёеу

ЧАЛЫ, памянш. ЧАЛКА, ЧАЛЕЦ тат. кірг. чал 'сі-

візна' (ТРС, КРС), рус.

чалый

'(аб масці каня) шэры з

прымессю іншага колеру, дэраш, дэрашаваты' (Даль),

укр.

чалый

тое ж (Грынч.).— Чалы, Чалёвіч; Чалкін;

Чальцдў.

Укр. у

XVI—XVII

стст. Чалой,

Чалый

(Туп.).

СРП

Чалый,

Чалов,

Чалых,

Чалкан,

Чалш,

Чалыков

ЧАМЕЗА рус.

чемез,

чемеза

'кішэнь', 'кашалёк, ка-

літа', 'багацце, наяўныя грошы' (Даль).—

Чамёза

*ЧАМКО.—

Чамко, Чамчўк

ЧАМРА ст. бел. назва матэрыялу, параўн. шуба чам-

ровая

(КСГБМ), рус.

чамра,

чемра

'сумеркі, прыцемак',

'рабізна на вадзе ад ветру\ 'мокры снег з туманам'

(Даль).— Чамрукдў

*ЧАМУН.—

Чамўн

ЧАМЯРЫС 'чараміс, мары'?—

Чамярыс.

Бел. укр. у

XVII

ст.

Чемернс

(Туп.)

ЧАПАЙЛА 'той, хто чапае', укр. чапайло 'назва птуш-

кі'

(Грынч.)-— Чапайла

*ЧАПЕГА параўн. рус. данск.

чапага

'драўляная асно-

ва плуга' (Мірт.).—

Чапёга

*ЧАПЕРЫС—

Чапёрыс

445

ЧАПЕЦ.—

Чапцдў;

?Чапчўк.

Бел. у

XVII

ст.

Чапец

(БА, I, 271). СРП

Чепцов

ЧАПКА, памянш. ЧАПЧЫК польск.

сгарка

'шапка'.—

Чапкбвін, ЧапкёвІч, Чапчўк;

Чапчыкаў;

Чапкдўскі

*ЧАПЛЫГА.— ЧаплыгІн. СРП

Чаплыгын,

Чеплыгіш

ЧАПЛЯ.— Чапля; Чаплюк;

Чаплінскі.

Бел. у

XVI—

XVII

стст.

Чапля

(Туп., БА, I, 270). СРП Цапля

*ЧАПОНІС—

Чапбніс

*ЧАПРАС—

Чапрасаў

*ЧАПУКАЙЦЬ.— Чапукайць

*ЧАПУЛА.— Чапулёнак; Чапулкдўскі. Параўн. ЧА-

ПАЙЛА

ЧАПУРА, памянш. ЧАПУРКА, ЧАПУРОК рус. данск.

'чапля', 'няспрытіны, непаваротлівы' (Мірт.), 'чапяла*

(Даль), укр.

чапура

'чапля' (Грынч.), параўн. і бел. ча-

пурыцца

'прыхарошвацца, добра адзявацца' (БРС, Нас),

чапурыць

'рабіць праз

сілу,

бадрыцца'

(КСЧ),

параўн^

укр.

чепурун

'ахайна адзеты чалавек, франт' (Грынч.),

параўн. і тур.

чапур

'аспаваты', 'казляня'

(ТБР).—

Ча-

пўра,

Чапўраў,

Чапурэнка;

Чапўрка;

Чапурок.

СРП Ча-

пурын,

Чепурын

ЧАПУРНЫ рэг. 'чыста, ахайна, чапурна адзеты'

(Нас),

рус.

чапурной

тое ж

{Даль},

укр.

чепурный

'ахай-

ны,

чысты, прыгожы' (Грынч.).—

Чапурны.

СРП

Чепур-

ной,

Чепурнов

ЧАПЯЛА, памянш. ЧАПЁЛКА.—

Чапёлін,

?Чаплеў,

Чапялёвіч;

Чапёлкін, Чапёлкін. Бел. у

XVII

ст.

Чепела,

Чепеля

(БА,

1,271)

ЧАРА 'вялікая чарка' (Бяльк.).—

Чарэнка

ЧАРАВАКА.—

Чаравака. Параўн. ЧАРАВАТЫ

ЧАРАВАТЫ рэг. 'той, у каго вялікае чэрава, пузаты'

(Дзярж.— М. Б.), укр.

череватй

тое ж (Грынч.)-— Ча-

раваценка. СРП

Череватый,

Черевацкіій

ЧАРАВАЧ.—

Чаравач.

Параўн. ЧАРАВАТЫ

ЧАРАВІК-—

Чаравік

*ЧАРАДНІК-—

Чараднік,

Чарэднік.

СРП

Чередшік,

Чередныченко

*ЧАРАДОНЛА.—

Чараддйла

*ЧАРАДНЯК.—

Чарадняк

ЧАРАМІС 'мары'.—

Чараміс,

Чарамісаў,

Чарамісін.

СРП

Черемпсов

ЧАРАМІСІН 'мары'.—

Чарамісін.

Рус. у XV—

XVI стст.

Черемпсш

(Туп.)- СРП

Черемасан

446

ЧАРАНОК.—

Чаранок, Чаранкдў, Чаранкёвіч. СРП

Черенков

ЧАРАПАН

рус. черепан 'гаршчэчнік, ганчар'

(Даль).—

Чарапан, Чарапанаў. Рус. у XVII ст. Черепан

(Туп.).

СРП Черепанов

'ЧАРАПУХА

'чаропка, чарапок'.— Чарапўха. СРП

Черепушшн

ЧАРАПЯНКА

ўкр. череп'янка 'чаропка, чарапок',

'гліняная

люлька' (Грынч.)-—Чарапянка

*ЧАРАТУН.—

Чаратўп

ЧАРАУХА ўкр. черевуха назва рыбы

(Грынч.)-—

Чараўхін

*ЧАРВАТОК.—

Чарватдк

ЧАРВЯК—

Чарвяк, Чарвякбў. Рус. у XVII ст. Чер-

вяк

(Туп.).

СРП Червяков, Червяковсшй

*ЧАРГЕЙ,

памянш.

ЧАРГЕЙКА.— Чаргёйка

ЧАРПНЕЦ

з в. Чаргіна.— Чаргінёц

ЧАРДЗЯНЕЦ

з в.

Чардзяны,

Чардзі.— Чардзянцоў

ЧАРКА.—

Чарчўк. СРП Чаршн

ЧАРКАН

рус. сіб. черкан 'малы

самастрэл,

які ставіц-

ца

над

нарой

звяркоў' (Даль).— Чарканаў

ЧАРКЕС,

ЧАРКАС,

ЧЭРКАС—

Чаркёс; Чаркас, Чар-

касаў;

Чэркас. Бел. у XVI ст. Черкас (БА, I, 271;

Туп.).

Укр.

у XVI ст. Черкас

(Туп.).

СРП Черкасов

*ЧАРЛА,—

Чарлёнак

*ЧАРНАБАЙ.—

Чарнабай, Чарнабаеў. Бел. у XVI ст.

Чернобай, Чорнобай (Туп., БА, I, 271)

ЧАРНАВЕЦ

з в.

Чарнова.—

Чарнавёц

ЧАРНАВОКІ.—

Чарнавдкі; Чарнаок

ЧАРНАВУСЫ,

памянш.

ЧАРНАВУСІК.—

Чарнавўс,

Чарнавўсаў; ЧарнавўсІк. Бел. у XVII ст. Черноуско (БА,

271). Рус. у XVII ст. Черноус

(Туп.).

СРП Черноусов,

Черноусенко

ЧАРНАВУХІ,

памянш.

ЧАРНАВУШКА.— Чарнавўш-

ка.

У Туп. у XVI ст. Черноух

ЧАРНАГАЛОВЫ.—

Чарнагалова

*ЧАРНАГРЭБЕЛЬ.—

Чарнагрэбель

*ЧАРНАДУБ.—

Чарнадўб

*ЧАРНАК

'чорны,

чарнявы'.—

Чарнак. СРП Чернаков

*ЧАРНАКАЛ.—

Чарнакал

ЧАРНАМОРДЫ,

памянш.

ЧАРНАМОРДЗЯ,

ЧАРНА-

МОРДЗІК.—

Чарнамдрдаў; Чарнамдрдзя; Чарнамдр-

447

дзік. Бел. у

XVIII

ст.

Чарноморды

(БА, I, 271). СРП Чер-

номордпк,

Черномордпков

ЧАРНАНОП —

Чарнаног

ЧАРНАТ 'чорны, чарнявы'.—

Чарнат

ЧАРНАШТАНЫ.—

Чарнаштан.

Укр. у XVI ст. Чер-

ноштан

(Туп.)

ЧАРНАШЭІ.—

Чарнашэй

ЧАРНЕЙКА

'чорны, чарнявы'.—

Чарнёйка

ЧАРНЕЦ.—

Чарняцоў;

Чарнёцкі.

Бел. у

XVI—

XVIII

стст.

Чернец,

Чарнец

(БА, I, 271; Туп.). Укр. у

XVII

ст.

Чернец

(Туп.)- У Туп. і ў XV ст.

Чернец.

СРП

Чернецов

ЧАРНІГА 'чорлы'.—

Чарніга

ЧАРНОБЫЛЕЦ,

ЧАРНАБЫЛЕЦ з н. п. Чарно-

быль.—

Чарндбылец,

Чарнабылец.

Укр. у

XVII

ст. Чер-

нобылец

ЧАРНУЛЯ ўкр.

чернуля

'клічка чорнай каровьГ

(Грынч.), магчыма, таксама 'чорны, чарнявы'.—

Чарнў-

ліч

ЧАРНУХА рус.

чернуха

'грыб ваўнянка'

(РБС),

'кліч-

ка

чорнай каровы, курыцы і інш.' (Даль), магчыма і

'чорны, чарнявы'.—Чарнўха,

Чарнушэвіч.

Бел. у XVI ст.

Чарнуха

(БА, I, 271). СРП

Чернухан,

Чернухов

ЧАРНЫ польск.

сгагпу

'чорны' (гл.).—

Чарны

ЧАРНЫШ

рус.

черныш

'смуглы, чарнявы чалавек'

(Даль).—

Чарныш,

Чарнышдў,

Чарнышэвіч.

Бел. у

XVI—XVIII

стст.

Чарныш,

Чорныш,

Черныш,

(БА, I,

271—272;

Туп.). Рус. у XVI ст., укр. у

XVI—XVII

стст.

Черныш

(Туп.). СРП

Чернышёв,

Чернышое,

Чернышев-

скый,

Чернышков

ЧАРНЯВЫ, памянш. ЧАРНЯУЧЫК.—

Чарняўчык;

Чарняўскі.

СРП

Чернявіш

ЧАРНЯГА 'чорны'.—Чарняга,

Чарнягдў

ЧАРНЯК

рэг. 'пачарнелае ад

удару

месца на целе,

сіняк'

(Дзярж.— М. Б.), рус.

черняк

'мужык, селянін,

чарнарабочы', 'брудны, запэцканы чалавек' (Даль), маг-

чыма, 'смуглы, чарнявы чалавек'.—

Чарняк,

Чарнякбў,

Чарнякёвіч.

Бел. у

XVII—XVIII

стст.

Чарняк

(БА, I, 272),

укр. у

XVII—XVIII

стст.

Черняк,

Чарняк

(Туп.)- СРП

Черняк,

Черняков

ЧАРОПКА, ЧАРЭПКА.—

Чарбпка,

Чардпкін;

Чарэп-

ка з захаваннем [е];

Чарапкд

з пераносам націску

ЧАРОТ.—

Чардта;

Чарбтаў.

СРП

Черетов

448

ЧАРОУНЫ.—

Чарбўны

ЧАРТАПЛЯС

рус. чертопляс

'віно,

гарэлка, хмельныя

напіткі'

(Даль).— Чартаплясаў

ЧАРЭДНІК

гл. ЧАРАДНІК

*ЧАРЭЙ,

памянш.

ЧАРЭЙЧЫК-—

Чарэй; Чарэйчык;,

Чарэйскі

ЧАРЭХА,

памянш.

ЧАРЭШКД

ўкр.

череха

'шпанская

вішня'

(Грынч.).—

Чарахбвіч; Чарэшка

*ЧАСНОЙЦЬ.—

Часнбйць

ЧАСНОК.—

Часнакдў. Бел. у XVII ст. Чоснычько,

укр.

у XVIII ст. Часнык

(Туп.).

СРП

Чесноков

ЧАТЫРБОК

'тое, што мае чатыры бакі'.—

Чатырббк

ЧАТЫРКА

'адзін з чатырох аднародных прадметаў',

параўн.

у загадцы: «чатыры чатыркі, дзве растапыркі і

сёмы

вяртун» (чатыры нагі, два рагі, хвост), укр. чотар-

ка

ў той жа загадцы

(Грынч.).—

Чатырка.

СРП Четыр-

кын

ЧАУКО

'той, хто чаўкае, чаўкун'? — Чаўко

*ЧАУЛЫТКА.—

Чаўлйтка

*ЧАУР.—

Чаўр

*ЧАУШНІК

'той, хто вырабляе чавусы'? — Чаўшнік.

Параўн.

ЧАВУС

*ЧАХАЙ.—

Чахай

*ЧАХІРА.—

Чахіра. СРП Чахарёв

*ЧАЧА,

памянш.

ЧАЧКО тат. чэч 'волас, валасы'

(ТРС),

кірг. чач 'волас', 'жанчына', чачы 'кістачка

(упрыгожанне)'

(КРС).—

Чача, Чачын, Чачэнка, Чачан-

кбу,

Чачкб, Чачкбў; Чачкбўскі

ЧАЧАНЕЦ

з в.

Чачы,

Чачаны.—

Чачанёц

*ЧАЧОРА.—

Чачора

ЧАЧОТКА.—

Чачотка,

Чачбткін. Рус. у XVII ст. Че-

четка

(Туп.).

СРП

Чечёткіін

*ЧАЧУЛА.— Чачўлау. СРП Чечулпн

*ЧАЧУРА.—

Чачура

*ЧАЧУХА.— Чачўха

*ЧАЧЭЛЯ.—

Чачэля

ЧАША.—

Чаша; Чашўк; Чаімйнскі

*ЧАШУН.—

Чашўн

*ЧАШЧАВЫ.—

Чашчавы

*ЧАШЭЙКА.—

Чашэйка

ЧВАН

рус. 'ганарлівец, задавака' (Даль), параўн.

укр.

чванько, чванька тое ж

(Грынч.)-—

Чванаў. СРП

Чванов, Чванкын

29.

Зак. 515 449