Бiрыла М.В. Беларуская антрапанiмiя. 2. Прозвiшчы, утвораные ад апелятыўнай лексiкi

Подождите немного. Документ загружается.

БАБУРА, памянш. БАБУРК.А 'макрыца, сараканож-

ка'

(Нас),

рус.

бабура,

бабурка

'бабачка, матыль', наз-

ва расліны 'страчок', 'галавастая рыбка, поп' (Даль).—

Бабўра, Бабўраў; Бабўрка, Бабўркін; Бабўрскі. СРП

Бабуріін, Бабуров

БАБУРКА

рус.

бабурына

'матылёк' (Вал.), 'загнет,

месца

ў рускай печы, куды выграбаюць жар" (Даль).—

БабўркІн. Бел. у XVI ст. Бабурка (Туп.). Параўн. БА-

БУРА

БАБУШКА

рэг. 'бабуля'—Бабушкін. Параўн. БАБУ-

ЛЯ, БАБУНЯ

БАБСКІ.—

Бйбскі

БАБЧЫ

параўн. тат.

бэбчіі

'пяро, пярцо'

(ТРС).—

Бабчы; Бабчынскі

*БАБЫДА.—

Бабьідау

БАБЫЛЬ,

памянш. БАБЫЛЕЦ.— Бабйль, Бабылёў;

Бабыльцдў.

Рус. у

XV—XVII

стст.

Бобыль.

СРП

Бобылев

*БАБЫНА

параўн. рус.

бабыня

'самазадаволены ча-

лавек'

(Фасм.) —Бабына. Рус. у XV ст. Бабыня (Туп.)

БАБЫР,

памянш. БАБЫРЫК кірг. 'гаварун, гаварлі-

вьГ

(КРС),

рус.

бобырь

'пячкур' (Даль, СРНГ, 3), бо-

бырец

'рыба з роду галаўнёў' (Даль), бел. рэг.

бабырка

'пячкур'

(КСЧ) туркм.

бабыр

'пантэра' (ТуРС).— Ба-

быр; Бабйрык. Чув. УІ

Бобыря

(Магн.). СРП

Бобырёв

БАВА ад бавіць, бавіцца?—Бава. Рус. у

XVI—XVII

стст. Бова (Туп.). СРП Бавпн, Бовілн

*БАГА.— Багін; Баг'шскі. СРП БагІн

*БАГАВЕЙ.— Багавёенка

БАГАДЗЕЛЬНЫ 'які жыве ці жыў у багадзельні

?—

Багадзёльны

*БАГАДЗЯЖ-— Багадзяж

:І;

БАГАДУХ, памянш. БАГАДУШКА.— Багадўшка

БАГАЙ рус. 'жалезны лом, якім вымаюць цвікі'

(Фасм.)

— Багай; Багайчўк. Чув. УІ Багай, Богай

(Магн.).

Каз. УІ Багай (Жакуз.)

БАГАЛЕЙША.— Багалёйша. Параўн. БАГАЛЬ

•БАГАЛЬ.— Багаль. Чув. УІ Багала (Магн.). СРП

Багалей, СЛП Баголюпас

БАГАМАЗ жарт. 'няўдалы мастак', рус.

богомаз

'іканапісец'

(СРЯ), 'гандляр іконамі, карцінамі', 'двудуш-

ны

чалавек' (СРНГ, 3).—Багамаз, Багамазаў. Рус. з

XVII

ст. Богомаз (Туп.). СРП Богомазов

БАГАМОЛ.— Багамдлаў; Багамольскі

БАГАМОЛЕЦ,— Багамдльцау. У

XVII

ст. Богомо-

яец — літоўскі пан (Туп.). СРП Богомолец

*БАГАМ'Я.— Багам'я

*БАГАРОДЗЬ.—

Багарддзь. СРП

Богородсшй,

?Бо-

городыцшй

БАГАСЛОУ.—Багаслдў; Багаслдўскі. Рус. у

XVII

ст.

Богослов (Туп.). СРП Богословсшй

БАГАТКА, БАГАТКО рус. богатка 'багаты чалавек',

'кошка

з шэрсцю трох колераў'

(СРНГ,

3).—

Багатка,

Багаткд, Багаткевіч. Бел. у XVI ст. Богатко (Туп.). СРП

Богатков, Богатшн

БАГАТЫ.— Багацэвіч, Багацёнка, Багацёнак; Ба-

гацкі. Рус. у

XVI—XVII

стст. Богатой, Богатый (Туп.).

СРП

Богатын, Богатов

БАГАТЫР 'багаты чалавек'.— Багатырбў. Рус. у

XV ст.Богатырь (Туп.). СРП Богатырёв

БАГАЧ, рэг. БОГАЧ 'багаты чалавек' (БРС,

КСЧ).—

Багач, Богач, Багачдў; Багачўк. Рус. і ўкр. у

XVII

сг.

Богач (Туп.). СРП Богачёв

БАГДАН рус.

богдан

'назва дзяцей да хрышчэння'

(Даль),

старажытпае славянскае імя, прынятае права-

елаўнай

і каталіцкай царквой (БА, I, 35).— Багдан, Бдг-

дан, Багданаў, Багдановіч, Багданёц, Багданкёвіч; Баг-

данчўк; Багданчык; Багдачыц; Багдйшаў, Богдашыч;

Багдашыц; Багдзя, БагдзёвІч; Багдзёй. Хутчэй, аднак,

СБП

утвораны ад УІ Богдан, якое ў

XVI—XVIII

стст.

было

папулярным у Беларусі (БА, I, 35), у Расіі і на Ук-

раіне

(Туп.). СРП Богдан, Богданов, Богдановпч, Бог-

дановскпй, Богданкевыч, Богданчпков, Богдашкіш

*БАГДАСАР.— Багдасараў. СРП Богдасаров, Багда-

саров

*БАГЕЛЬ.—

Багель

БАГЛАЙ 'непаваротлівы мужчына, лежабок'

(Нас),

рус. 'гультай, дармаед' (Даль), укр. 'лянота'

(Піск.),

'гультай' (Яварн.), параўн. тат. баглау 'ускладаць', 'вя-

заць',

'звязваць', перан. 'уцят

881

*^ ублытваць'

(ТРС),

магчыма,

з бел.

богылай

'богалай, той, хто лае бога'

(Бяльк.).—Баглай.

СРП Баглаев, Боглаев

*БАГМЕТ.—

Багмёт

БАГНА,— Багнюк; Багнавёц; Багндўскі

БАГОР

рэг. 'бусак'.— Багрбў. СРП Багров,

Богроо

БАГРЭЙ

укр.

багрій

'светлабуры вол'

(Піск.).—

Баг-

рэеў.

СРП Багреев

БАГРЭЦ

ад

багор

ці

багроаы?—

Багрэц, Баграцоў,

Баграцэвіч, Багрыцэвіч. Бел. у

XVIII

ст. Багрец (БА, I,

197). СРП Багрецов, Богрецов

*БАГУЙ.— Багўеў

БАГУМІЛА 'мілы богу',— Багуміла

БАГУН, БОГУН — Багўн, Бдгун, Багўнаў. Укр. у

XVII

ст. Богун, Багун. СРП Богуп, Богунов, Богунскіій

*БАГУС.— Багусёвіч

БАДАЙ тат.

бодай

'пшаніца'

(ТРС),

магчыма, ад

бадаць.— Бадай. СРП Бадаев. Чув. УІ Бодай (Магн.).

Параўн.

БУДАЙ

БАДАК, БОДАК рэг. 'асот', 'вазон-сталетнік'

(Стэц.),

ст. рус.

бодак

'лодка, барка' (Дзюверн).— Бадак, Б6-

дак. Бел. у

XVII

ст. Бодак (БА, I, 199)

БАДЗЕЙ,

памянш. БАДЗЕЙКА ад

бадаць

ці бадзяц-

ца?

— Бадзёй, Бадзееў; Бадзёйка. СРП Бодеев. Чув. УІ

Бадей (Магн.)

*БАДЗЕРКА.—

Бадзёрка

БАДЗІЛА рэг. 'бадлівая карова', рус.

бодпло

'рага-

ціна'

(Даль).— Бадзілаў

БАДЗЮК

ад

бадаць

ці бадзяцца?— Бадзюк, Бадзю-

коў

БАДЗЮЛЯ,

БАДЗЮЛЬКА рэг. 'што-небудзь малень-

кае,

як зсрнетка, крупінка' (Дзярж.— М. Б.)-—Бадзюля;

Бадзюлін; Бадзюлькін

БАДЗЯ ўкр.

бадя

'лянівы вол' (Грынч.). — Бадзіч

БАДЗЯЙ

рэг. бат. 'бадзяга' (Р. Мурашка «Сын»,

1957, стар. 87), магчыма, ад бадзяцца.— Бадзяй, Бадзя-

еў. СРП Бодяев

БАДЗЯКА

рэг. 'той, які бадзяецца' (Чавус.— В. Л.),

бат. 'бадзяга'.— Бадзяка. СРЙ Бодяко

БАДЗЯЛА, памянш. БАДЗЯЛІК, 'той, які бадзяец-

ца'?—Бадзяла, Бадзялін

БАДУК 'той, які бадаецца

?— Бадўк

БАДУЛЯ 'той, якІ бадаецца'?— Бадўлін, СРП Боду-

лын

БАДУН рэг. 'той, які бадаецца', рус.

бодун

'бадлівая

жывеліна'

(Даль), 'незгаворлівы чалавек', 'чалавек з ня-

цвёрдай

паходкан'

(СРНГ).—

Бадўн, Бадундў. СРП Ба-

дунов, Бодунов, Бодунков

БАДЫЛЬ

рэг. 'сцябло

, бел. літ.

бадылле

'сцябльГ,

укр.

бадылана

'сцябло'

(Грынч.).—

Бадыль

*БАДЫТКА.—

Бадытчык

*БАЕГА, памянш. БАЕЖКА.— Баёжка; Баёшка

БАЕК

гл. БАй

БАЕР

параўн. тат.

боеру

'аддаваць загад'

(ТРС).—

Баер, магчыма, у выніку асваення ЛП Баёрас,

Баерас

ВАЕЦ,— Байцоў. СРП Бойцов

БАЖАН,

памянш. БАЖАНОК рэг. 'фазан'

(Нас),

рус.

бажант

'фазан' (Даль), магчыма, ад

бажаць

'жа-

даць'

г. зн. 'той, якога хацелі, жадалі' (параўн. Ждан),

параўн.

тат.

божан

'шэршань'

(ТРС).—

Бажйн; Бажа-

ндк, Бажанкдў. Каз. УІ Бажан (Жануз.)- СРП Бажап,.

Бажанов,

Божанов

БАЗ

башк. 'яма пад падлогай, пограб'

(БаРС),

РУ

'крыты

ці някрыты двор для скаціны' (Даль).— Баэін,

Базёвіч, Базёнка; Базўк, Базюк. СРП Базев, Базш, Ба-

зюков

*БАЗАй.— Базаев. Каз. УІ Базай (Жануз.). СРП

Базаев

БАЗАН рэг. 'фазан'

(Нас),

рус. 'крыкун, хвалько''

(Даль),

параўн.

базанпть

'крычаць, плакаць' (Мельн.).~~•

Базан.

Рус. у

XVII

ст. Базан (Туп.). Каз. УІ Бйзйн (Жв«

нуз.).

СРП Базанов

ЬАЗАР.— Базар, Базарэвіч. Рус. у

XV—XVII

стст.

Базар, Базарко (Туп.). СРП Базаров,

?Базарьев

*БАЗЕКА.—

Базёка. СРП Базешн

*ЬкЗУУ\.—Базўев. Рус. у XV ст. Базуй (Туп.)

БАЗУЛА, памянш. БАЗУЛЬКА.— Базўлька

*БАЗУН

— Базўн. СРП Базунов

БАЙ,

памянш. БАЙЧЫК, БАЕК, БАЙКО бел. 'гава-

рун,

пустамеля'

(Нас),

рус. 'гаварун, апавядач' (Даль),

укр.

'казачнік' (Грынч.), тат., кірг. 'багаты, бай' (ТРС,

КРС).—

Бай, Баеў; Байчык; Баёк; Байко, Байкдў, Бай-

кёвіч; Байчўк; Байкбўскі. Бел. у

XV—XVII

стст. Бай,

Байка,

Байчык (Туп.). Рус. у

XV—XVI

стст. Бай, Байко

(Туп.).

СРП Баев, Байков, Баевскіій

*БАЙБА,

памянш.

БАЙБІК.—

Байбікау

БАЙБАК

тат. 'сурок'

(ТРС),

башк. тое ж.— Байбак.

Чув.

УІ Байбака (Магн.). СРП Байбаков. Параўн БА-

БАК

БАЙБУС

рэг. 'высакарослы няскладны чалавек'

(Нас,

КСЧ), абразлівае аб падростку

(Нас.).—

Байбус

*БАЙВЕР.—

Байвср

*БАЙГОТ.—

Байгот

Зак. 515 •м

БАЙДА ўстар. 'свая';

бойды

біць

'нічога не рабіць,

хадзіць без справы'

(Нас),

укр. 'гуляка, бесклапотны

чалавек', 'няскладная жанчына' (Грынч.), 'акраец хле-

ба' (Грынч.,

Піск.),

параўн. кірг.

байда

'прыбытак, ка-

рысць,

выгада'

(КРС),

параўн. бел. рэг

збайдаць

'марна

страціць, пусціць на вецер' (Дзярж.—М. Б.), рус. бай-

дать

'бяздзельнічаць' (Кард., стр. 205), такім чынам для

антрапоніма Байда маглі быць выкарыстаны значэнні

'бесклапотны чалавек, марнатраўца', 'няскладны, непа-

варотлівы чалавек, слуп

.— Байда, Байдаў, Байддў;

Байдўк. СРП Байдукоў

БАЙДАК ст. бел. 'рачное аднамачтавае купецкае суд-

на'

{Нас, АУ), рус. 'рачное судна

(Дзюверн., Даль),

'тоўстая дошка для падлогі ці столі' (Дабр.), укр. 'рач-

ное

судна'

(Піск.),

параўн. тат.

буйдак

'халасты, адзіно-

кі'

(ТРС),

магчыма і ад

байдаць

— гл. БАЙДА.— Бай-

дак, Байдакдў. СРП Байдакоў

БАЙДАЛА, відаць, ад

байдаць,

збайдаць,

г, зн. 'той,

які

марна траціць, марнатраўца'.— БайдалІн. СРП Бай-

далын

БАЙКАЧ параўн. рус. байкать 'закалыхваць дзіця'

(Дабр.).—

Байкачбў

*БАЙКАШ.—

Байкаш

БАЙЛА, магчыма, ад

баяць

г. зн. 'бай, апавядаль-

нік',—

Байлаў

БАЙМАН башк. 'шчасце'.— Байман. Чув. УІ Бай-

манла

(Магн.). Каз. УІ Баймен (Жануз.)

БАЙРАМ ст. бел. 'магаметанскае свята — Новы год'

(Нас,

АУ), узб., башк. 'свята' (УРС), тат.

бэйрэм

тое ж

(ТРС).—

Байрам. Башк. УІ Байрам (СЛІ, 71)

*БАЙРАШ.—

Байраш, Байраш. Чув. УІ Байруш

(Магн.).

БАЙТУС, магчыма, ад

байтаць

(байдаць).— Байтус.

Параўн.

БАЙДА, БАЙДАЛА

*БАЙЦУН.—

Байцўн

БАК-—

Бакаў

БАКА рус. 'страказа' (Мельн.), 'гаварун' (Даль), па-

раўн. бел. бакуліць 'пустасловіць'

(Нас.),

тат., узб.,

башк.,

каз., кірг. 'лягушка' (ТРС, УРС, КРС), тат. 'драў-

ляная

засаўка'

(ТРС),

кірг. 'хударлявы, сухапары ча-

Лавек'

(КРС).—

Бака, Бакаў. Бел. у

XVI—XVIII

стст.

Вака (БА, I, 197; Туп.). Чув. УІ Бака (Магн.). СРП

Бакчн

БАКАВЕЦ, відаць, ад анконіма Бакі, Бакава.— Ба-

кавёц

БАКАЙ рус. 'рачная пратока, праран у плаунях, у

камышах' (Даль), укр. 'яма ў балсше' (Піск.)/глыбокая

яма

ў рацэ ці прудзе', 'выбоіна, лагчына, напоўненая ва-

дой на дарозе' (Грынч.). башк. 'рачная пратока'

(БаРС).,

кірг 'бабка нагі

каня'

(КРС.)

— Бакай. Чув. УІ Бакай

(Магн.).

Рус у

XVII

ст. Бакай (Туп.). СРП Бакаев

БАКАН, БОКАН ст. рус.

бокан

'камень'

(Ср.),

рус,

укр. бакан 'барвовая фарба' (Даль, Грынч.), укр. бо-

кань 'паўнабокі, бакастьГ (Грынч.), магчыма, цюрк., па-

раўн. кірг. бакан этнагр. 'жэрдка, шэст, якім падымаюць*

верхнюю частку юрты\ 'дубінка', 'каромысла'

(КРС),

башк.

'жэрдка, мачта, на якую ўзлазяць пры спаборнідх-

вах на сабантуях'

(БаРС),

— Бакан, Ббкан, Баканаў, Ба~

кандвіч; Баканбўскі. СРП Баканов

БАКАНАЧ.— Баканач. Параўн. БАКАН

БАКАР 'з поўнымі, круглымі бакамГ?—

БакарэеЫ.

СРП

Бакарев, Бакарёв, Бокарёв

БАКАТЫ прым. 'з поўнымі, круглымі бакамі'?— Ба-

кацюк

БАКАУНЯ рэг. 'бакавы пакойчык*.— Бакаўня

БАКАЧ, БОКАЧ 'з поўнымі, круглымі бакамі'?—Ба-

кач, Бокач

*БАКАШ.— Бакаш

*БАКЕЙ.—

Бакёй, Бакіёвіч. СРП Бакеев

*БАКЕР(А).

— Бакёранка. СРП Бакеркш

БАКЛАГА.— Баклага

*БАКЛАШ.— Баклашдў

*БАКСАЛ.— Баксал, Баксалаў

*БАКСОЛ.— Баксолаў

БАКУЛА 'ілгун, абманшчык'

(Нас),

параўн. рус. ба-

кулать 'гаварыць' (Даль), 'пустасловіць' (Мельн.).—Ба-

кўла, Бакулёнка. СРП Бакулын

БАКУЛЬ.— Бакўль. СРП Бакулев, Параўн. БАКУЛА

*БАКУЛЬШАН.— Бакульшанаў

БАКУН,

памянш, БАКУНЧЫК 'просты папушны ты^

тунь' (Даль), укр. 'моцны просты тытунь' (Грынч., Піск.)»

укр., памянш.

бакунець,

бакунчіік

(Грынч.). Магчьша,

таксама ад УІ

Абакун<А6акум<Аввакум

(БА, I, 16—

17).— Бакўн, Бокун, Бакундвіч; Бакўнчык, СРП Бакун,

?Бакунін,

?Бакунычев.

Бел. і рус. у

XIV—XVI

стст. Ба-

кун,

Бакунец, Бакуня (Туп.)

' 35

БАКУШ

параўн. літ. Ьакызе 'старая хата, халупа'

(Фрэнк.)

—Бакушаў

БАКША

рус. 'бахча, агарод у полі' (Фасм.)—Бакша.

СРП

?Бакшынов, СЛП Бакша

БАКШТ(А)

устар. бакшта 'гауптвахта, турма', 'баш-

ня'

(Нас).

літ. ЬоЫіаз 'башня

—Бакшт. СРП ?Бакшта-

ев. СЛП Бакштас

*БАКШЭЙ.—

Бакшэеў. Рус. у

XV—XVI

стст. Бакшей,

?Бакшіій (Туп.). СРП Бакшеев, ?Бакышев

БАЛА тат.

бэла

'бяда, няшчасце'

(ТРС),

цюрк.

бала

'дзіця'

(Дзмітр.).—Баліч, Баліцкі. Чув. УІ Бала (Магн.),

СРП

Балын

БАЛАБА, памянш. БАЛАБКА, БАЛАБУША, БАЛА-

БУШКА,

БАЛАБЫШКА, відаць, з тым жа агульным

значэннем,

што і БАЛАБАН (гл.), 'балбатун, пуста-

звон',

'бразготка'.— Балаба, Балабін, ?Б6лабаў; Балаб-

кін;

Балабушэвіч; Балабушка; Балабышка. СРП Ба-

яабан

БАЛАБАЙ рэг. 'балбатун' (Краснап.™ В. Я.).— Ба-

лабаеу. Параўн. БАЛАБАН

БАЛАБАЙКА'рэг. 'балалайка' (Нас, КСЧ), рус,

укр.

тое ж (Даль, Грынч.), магчыма, памянш. ад БАЛА-

БАЙ

(гл.).— Балабайка, СРП Балабайшн

БАЛАБАН, БАЛАБОН рэг.

балабан

'пустамеля, бал-

батун'

(Нас),

балабон

тое ж (Краснап.— В. Л.), параўн.

балабаніць

'стукаць, барабаніць', 'гучна гаварыць', 'га-

варыць

пустое', 'надаядаць'

(Нас),

рус.

балабан

'бал-

ван,

дурань', 'грубы чалавек', 'балаўнік', 'няветлівы ці

сарамлівы хлапец высокага росту'

(СРНГ,

3),

балабон

'балбатун, пустазвон' (Даль, Дабр., Кард. стар. 207); ба-

лабончык

'званочак, шаматунчык' (Даль), укр.

балабоп

'званочак,

бразготка' (Грынч.); семантычна блізка і літ.

ЬаіаЬапаз 'бяздзельнік, павеса'; па Фасмеру: рус. бала-

бан 'вялікі паляўнічы сокал' запазычана з тур., крым.

тат. ЬаіаЬап 'з вялікай галавой', 'сокал', каз. балапан

'птушаня'.—

Балабан, Балабанаў, Балабановіч; Балабд-

наў. Бел. у XVI ст.

Болобан

(БА, I, 199). Рус. і укр. у

XV—XVII

стст. Болобан, Балабан (Туп.). СРП Балабан,

Балабанов, Балабанцев, Балобанов

*БАЛАБОУКА.— Балабоўка

БАЛАБУША, БАЛАБЫШКА гл. БАЛАБА

*БАЛАДОН.— Баладон

БАЛАЙ тат.

бала

'дзіця' і -ай памянш. суф.,— Балай,

Балаёнак. Чув. УІ Балай (Магн.). СРП Балаев

БАЛАКА, памянш. БАЛАЧКА рэг. 'балагур, гава-

рун'

(Нас),

рус. 'балбатун' (Даль), параўн. укр.

бала-

кайло 'балбатун' (Грынч.).— Балака; Балачўк; Балачкдў.

Рус.

і ўкр. у

XV—XVII

стст. Балака (Туп.). СРП Балакан

БАЛАКАН.— Балакан. Тат. УІ Балакан (Сат.

Ономастнка

Поволжья. Ульяновск, 1969, стр. 55),

БАЛАКІР.—

Балакір. Параўн. БАЛАКА

БАЛАМУТ.— Баламўт

БАЛАН, памянш. БАЛАНОК укр. 'белы вол'

(Грынч.),

тат. 'каліна'

(ТРС),

тат.

болап

'алень', башк.

рэг.

'алень', 'лось' з адначасовым указаннем на масць

(Дзмітр).—Баландвіч; Баланкдў; Баланчўк. Рус. у XV ст.

Балан (Туп.). СРП Балашш, Баланшн. СЛП Баланас

БАЛАНДА рэг.

баланда

'рэдкая, нясмачная ежа'

(Вешт.),

рус. 'бадзяга, шатун, бяздзельнік', параўн. ба-

ландацца, 'хадзіць без справы, бяздзельнічаць' (Даль),

'ежа з бацвіння з акрошкай', 'від лебяды, якую ўжы-

ваюць у страву' (Даль), 'бацвінне' (Бурнаш.),

'пусты чалавек', 'абрызглае малако' (Мірт.),

баланда

'балбатун' (Мельн.), укр.

баланда

'марудлівы, непава-

ротлівы, няспрытны чалавек', 'балбатун' (Грынч.), літ.

Ьаіапсііз 'голуб' Ьаіапйа 'лебяда'

(Фрэнк.).

— Баланда

Балэнда. Чув. УІ Баланда, Баландай (Магн.). Рус і

ўкр.

XVI—XVII

стст. Баланда,

Болонда

(Туп.). СРП

Баландын. СЛП Баланда, Баландіс

*БАЛАХ.—

Балахбвіч; Балахоўскі

*БАЛАХАН.— Балахан. Тат. УІ Балахан з

бала

'дзіця'

хан 'хан' (Сат. Ономастнка Поволжья. Ульяновск, 1969,

стр.

55). СРП Балаханов

БАЛАХНА рус. 'расчыненыя вароты', 'расшпіленае

адзенне',

'неахайны чалавек', 'разява' (Даль), балахня

'мешкаватае адзенне' (Даль).— Балахндў

БАЛАХОН, памянш. БАЛАХОНКА.— Балахднаў;

Балахбнкін

*БАЛАЦУН.— Балацўн

БАЛАШ, памянш. БАЛАШКА кірг.

баалаш

'ацэнка',

'лічыцца з кім-небудзь, прымаць да ведама'

(КРС).—

Балаш, Балашоў, Балашэвіч, Балашэнка; Балашка, Ба-

лашкдў, Балашчанка. Чув. УІ Балаш. Бел. у

XVII

ст.

Балаш (БА, I, 197). Рус. і ўкр. у

XV—XVII

стст. Балаш,

Балашка (Туп.). СРП Балашев, Балашёв, Балашов

ЬАЛБАТУН.—Балбатўн

*БАЛБЕКА.— Балбёка. СРП Балбеков

БАЛБУК рэг.

балбука

'нарост на целе пад скурай ці

на

кары дрэва'

(Нас),

рус. балбука, валбука тое ж

(Даль),

балбук

'бурбалка на вадзе' (Даль).— Балбукду;

Балбўцкі

*БАЛБУН.— Балбўн, Балбундў

БАЛВАКА.— Балвака. Параўн. БАЛВАН

БАЛВАН цюрк., па Коршу з пехлеван 'вулічны баец',

'статуя вулічнага байца' праз кіргізскае асяроддзе, дзе

было

балуан/балбан

'барэц' трапіла ў рускую мову спа-

чатку для абазначэння статуі, а пасля ў метафарычным

значэнні

(Дзмітр.).— Балван, Бблван, Балванбвіч, Бал-

ванёнка. СРП Болванцев

БАЛГАН кірг.

балуан

'барэц' (Дмітр.), тат.

болгану

'мутнець, станавіцца мутным'

(ТРС).—

Балганаў. Па-

раўн. БАЛВАН

БАЛДА прастамоўн. зневаж. 'дурань'. — Балдзін,

Балдзёнка, Балдэнка; Бдлдзін, Бдлдзенка; Балдоўскі.

СРП

Балдын, Болдов, Болденков,

Болдын,

Болдов

БАЛДЗЕС.— Балдзёсаў, Балдэсаў;

Бдлдзесаў.

Па-

раўн. БАЛДА

БАЛДУЙ рэг. зневаж. 'дурань' (Дзярж. — М. Б.) —

Балдўеў. Чув. УІ Балдуй (Магн.). СРП Балдуев. Па-

раўн. БАЛДА

БАЛДЬІШ.—

Балдышаў,

Балдышонак;

Болдышаў.

Чув. УІ

Балдыш

(Магн.). Бел. у XVIII ст.

Болдыш

(БА,

199). СРП

Болдышев.

Параўн. БАЛДА

*БАЛЕБУС—

Балёбус

БАЛЕЙКА.— Балёйка. СРП

?Балеев

*БАЛЗАН, БОЛЗАН.— Балзан, Бдлзан

*БАЛ1КА-—Баліка. Чув. УІ Балік (Магн.) СЛП Ба-

лікас

БАЛІТ кірг. 'брудны', 'дрэнны, гнюсны'

(КРС).—

Баліт. СЛП Баліта

БАЛКАШЫН параўн. кірг.

балкачы

'каваль', 'ляснік*

(КРС).—

Балкашын, Балкашынаў

*БАЛОБА.—

Балобін

*БАЛОБАХ.— Балобах

*БАЛОГ{А).—

Балдга, Балбгаў. СРП

Бологов,

Боло-

говскпй, БОЛОЗІІН

*БАЛОНДЗЬ.—

Балбндзь

у выніку асваення ЛП Ба-

лондіс

БАЛОННІК

рэг. 'шкляр?' параўн. рэг.

балона,

бало-

ніна, балонка 'аконнае шкло' (Нас, БРС), укр.

болона

тое ж (Грынч.),

болонкарь

'шкляр' (Грынч.)-—Балдн-

нікаў

БАЛОТА, памянш. БАЛОЦЬКА.— Болоцін, Балацё-

віч, Балатэвіч; Балоцька, апошняе, відаць, магчыма, ад

рэг.

УІ Бладзік (Дзярж.—М. В.), як Валодзька ад Ула-

дзік. Бел. у

XVII

ст. Болото (БА, I, 199). СРП Болотын,

Болотанов, Болотов, Болотскші

БАЛОТНІК

назва некалькіх раслін

(Кіс),

'той, хто

жыве ля балота'?, рус. назва некалькіх раслін, 'кулік'

(Даль).—

Балбтнік, Балбтнікаў. Бел. у

XVII

ст. Балот-

НПК.

СРП Болотншов

*БАЛОЧКА.— Балбчка, Балачкбў

*БАЛОШКА.— Балбшка

БАЛТУН бел. рэг., рус. 'балбатун',— Балтунбў. СРП

Болтцное

БАЛТУШКА гл. БАУТУШКА

БАЛУЙ.— Балўеў. СРП Балуев

БАЛУК кірг.

болук

'таўстун',

боолук

'перавясла'

(КРС).—

Балўк, Балукбў

БАЛУНДА літ. ЬаШпШз 'голуб'

(Фрэнк.)

— Балунда

*БАЛУХА.—

Балуха, СРП Балушн, ?Балушкын

*БАЛУХТА-— Балухта, Балухцін

*БАЛУШ.— Балуш, Балушбнак

БАЛЬС.—

Бальс у выніку асваення ЛП Балсіс

БАЛЫПАК

'старшы сын у сям'і'

(Нас),

'тракт, вялі-

кая

дарога' (Нас, БРС), рус.

болыаак

'старшы ў сям'і'

(Даль),

'галоўны распарадчык у сям'і' (Дабр.), 'старшы

ў якой-небудзь справе'

(СРНГ,

3), 'чорт' (Зел., Сб.

ОРЯС,

76, 1904, стр. 29).— Бальшак, Бальшакдў. СРП

Большаков

БАЛЬШУН

'старшы ў сям'і, большьГ, неадабр. 'вялі-

кі

хлопец, які вядзе сябе як малы' (БРС, Нас), рус.

большун

'падростак', 'старшы ў сям'і' (Даль).— Балыау-

ноу. СРП

Большунов

*БАЛЫДКА.— Балыдка, Балытка пры [д]>[т]

БАЛЫК

башк., кірг., тат. 'рыба' (КРС, ТРС), узб.

баліік тое ж (УРС).— Балыка, Балыкін. Укр. у

XVI—

XVII

стст. Балыка (Туп.). СРП Балык, Балыкан, Балы-

ков

БАЛЫШ

кірг.

балыш

'баліш, падушка ў выглядзе ва-

ліка'

(КРС).—

Балйш, Балышаў. Параўн. чув. УІ Балыч

(Магн.)