Бiрыла М.В. Беларуская антрапанiмiя. Уласныя iмёны, iмёны-мянушкi, iмёны па бацьку, прозвiшчы

Подождите немного. Документ загружается.

Лнішчук. Гэтыя формы магчымы таксама ад усечаных

аспоў Імён ОНІІСІІМ,

Оніісчфор.

У Беларусі ў якасці поў-

най

формы, па сведчанню СБП, ужывалася форма без

канцавога [-іш] —

Аніс.

Руск. ОНІІСІШ (СВІЛ), укр.

Оніі-

сій, размоўн.

Онысько

(СВІЛ).

ОНМСНМ

Зарэгістравана ў XVI ст. і раз.

Онасам

Бурцевпч 1528 б. Слон., У. 99. СБП: Анісімаў, Анісімовіч.

Магчымы і іншыя формы ад усечанай асновы (ОНПС-ЫМ),

гл.

Онысый,

стар. 129. Руск.

АНЫСПМ,

ОНПСПМ

(СВІЛ), укр.

Оніісіім,

размоўн.

Онысько

(СВІЛ),

ОНІАСПМ,

ОНПСЬКО,

Омісечко,

ОНПШКО

(Грынч.).

[ОНМСНФОР]

СБП: Анціпарбвіч, Анціпарўк, Апцы-

паровіч, РАнІсарбвіч, ?Аніфер, па якіх можна рэканструя-

ваць 5 форм і варыянтаў форм імені

Ошгсыфор:

Анціпар,

Анціпарук,

Анцыпар,

?АнІсар,

?АнІфер.

Ад усечанай асно-

вы

(Онас-афор)

магчымы тыя ж формы, што і ад Она-

спй (гл. стар. 129).

ОНУФРМЙ

правасл., ОНУФРЙ каталіцк., польск.

Опхі\гу.

У Польшчы ўжывалася на ўсходніх землях

(Быстр.

К'н., 187). Зарэгістравана ў

XVI—XVIII

стст.

15 разоў у варыянтах

Онуфрай

(1),

Онофрей

(4), Ано-

прей

(4),Анапрый

(1),

Онопрей

(3),

Онапры

(1), Нупрей

(1).

0 н у ф р а й:

Онуфрый

Павловпч 1552 св. у Пін. кн-

ве,

ПкнПКл.

34. 0 н о ф р е й:

Онофрей

Каленыковыч

1567

Гр. п., П. 705,

Онофрея

Мурашка 1688 Маг., МЮМ V 120.

н о п р е й:

Анопрей

Алексеевач

Мстыславец

1578 Маг.,

НЮМ

XXXII

35,

Анопрея

Пагора

там жа, 165,

Анапрей

Цалшн 1746 Маг.,НЮМ XXX 294,

Анапрвй

Мавчанов 1726

Чач.

ст., МЮМXXVIII 58.

Анапрый:

Анапрыя

Авсеевы-

чаАвчара

1689Маг., НЮМ VI 13

Онопрей:

Онопрей

Се-

меповач

1588 Маг., НЮМ VII 450.

Онопрей

Млцнач 1596

Маг., НЮМ VIII 227. 0

напр

ы:

Онапры

Ярош

Пьянов-

скпй 1578 м. Маг., НЮМ

XXXII

102. Н у п р е й: Нупрей

Стейно

1790 с. Віц. в., НЮМ XX 333. СБП: Анўфрыеў,

Ануфрыёнак, Ануфрыюк, Ануфрбвіч, Апўфранка, Ану-

фрэня,

Анупрыснка, Анапрэенка, Апапрэйка, Анапрэйчык,

Напрэеў,

Напрэенка, Нупрыенка, Нўпрык, па якіх можна

рэканструяваць 10 форм і варыянтаў форм імені

Онуф-

рпй:

Ануфрый,

Ануфрыюк,

Ануфры,

Анупрэй,

Анапрэй,

Анапрэйка,

Анапрэйчык,

Напрэй, Нупрэй, Нупрык. У яка-

сціпоўнай формы ўжывалася

Онуфрый

і яе варыянт

Аноп-

рый, што ўзнік у выніку фанетычнага асваення царкоўна-

славянскай

формы, 6 варыянтаў усходнеславянскай фор-

130

мы

з канцавым [-ей] рознага фанетычнага афармлення:

Анупрэй,

Онофрей,

Онопрей,

Анопрей, Нупрей, Напрэй

польская форма

Онуфры

з варыянтам

Онапры.

Руск.

Онуфрый

(СВІЛ), укр.

Онопрій,

Онупрэй,

Онуфрій

(СВІЛ),

Онуфрій,

Онуфрійко,

Онопрій,

Онопріець,

Оно-

прійко, Онойко,

Оношко,

Онупрій, ОнухрІй,

Онухро,

Онушко (Грынч.).

ОРЕСТ

Зарэгістравана ў

XVII

ст. 1 раз:

Арест

Ман-

дрыков

1670 Віц. в., ЙЮМ XXI 82.

СБП:

Арэстаў, Арастб-

віч, па якіх можна рэканструяваць імя Арэст. Руск,

Орест

(СВІЛ),

укр.

Орест,

Ярест

(Грынч.).

[ОСНЯІ

СБП: Асіюк, Асіёеўскі. Невялікая колькасць

прозвішчаў, утвораных ад імені

Осыя,

безумоўна, тлу-

мачыцца

малаўжывальнасцю імені.

ПАВЕЛ Зарэгістравана ў

XVI—XVIII

стст. 182 разы

V форме Павел: ва Ухвале 1528 г. Павел Богдановыч б.

Рад.,

82, Павел Богушевыч Лід. п., 31, Павел

Грцнь-

ковпч б. Гр., 90, Павел Нгнатовцч Мавагр. з-к, 36, Павел

Маколаевыч Ашм. дв., 22, Павел Онцушко б, Вас, 86,

'Павел Перепеча б. Кам., 99; у.Попісе 1567 г. Павел Еско-

ВПЧ

Лід. п., 749, Павел Стаховашй Навагр. п., 824, Павел

Бельцевііч Бр. п., 1186, Павел-Васкевач Ланевача Гр. п.,

677, Павел Віітковач Мін. п., 1227, Павел Ждановач

Слон.

п., 846, Павел Прагодач Ваўк. п., 870, Павел

Сееру-

ковыч Ашм. п., 570, Павел Стаховскый

Пін.

п., 1214; Павел

Олферовііч

Колено

1577 м. Маг., НЮМ XXX 119, Паеел

Капуста 1578 м. Маг., МЮМ

XXXII

64, Павел

Старуха

1590 Мін. п., АВК

XXXVI

375, Паеел

Андроноеач

1592

Маг.,

НЮМ VIII 398, Павел Васалевш

Скоробогатый

1583 Віц., НЮМ I 322, Павел Бестык 1595 Сенна, НЮМ

XX 446, Павел

Овферовач

1610 Маг., НЮМ VIII 310,

Павел Матусовпч 1614 Арш. п., НЮМ XXVIII 169, Павел

Васалевш Ягута 1642 с. Арш. п., ЙЮМ XXIII 468, Павел

Мазоль 1704 Чач. ст., НЮМ XXVIII 16, Павел СПНПЦО.

1726 там жа, 55, Павел

Гончар

1683 Маг., ЙЮМ II 7, Па-

вел Росток 1730 с. Пол., ЙЮМ II 327, Павел Гапеевпч

1746 Маг., ЙЮМ XXX 174, Павел Кузевка там жа, 209,

Павел Мышака 1764 Віц., ЙЮМХІХ 187; ва Ухвале і По-

пісе

адзначана па Падляшшы 325 разоў, у ЛІтве і Жму-

дзі — 243, на ВалынІ — 63. Эмацыянальнаацэначныя

фор.мы:

Пашко (11). Павлюк (10). Пашко: ва Ухвале

1528 г. Пашко Богатыревпч ЛІд. дв., 32, Пашко Родвпло-

(шч б. Рад., 81, Пашко Ромейковач Навагр. з-к, 36, Паш~

131

ко

Святус

Ашм. дв., 26, Пашко

Суморок

6. Гр., 91; у Літ-

ве — 19, на Падляшшы — 1, на Валыні — 3. П ав люк:

Павлюк

Дедковііч

1582 Мін. п„ АВК

XXXVI

245, Павлю-

ка Западнп там жа, 207, Павлюк

Андроновпч

1593 Маг.,

НЮМ

VIII 198, Павлюк

Каланшн

1746 Маг., НЮМ XXX

177, Павлюк

Лусцын

там жа, 296, Павлюк

Стораж

там жа,

310. СБП: Паўлаў, Паўлоў, Паўловіч, ПаўлІнін (магчы-

ма таксама ад Павлын), Паўлёвіч, Паўлёнка, Паўлёнак,

Паўлёня,

Паўлянбк, Паўлік, ПаўлІчэнка, Паўлічкаў, Паў-

лёчка, Паўлішка, Паўлушкбў, Паўлўшкін, Паўлыга,Паў-

люк, Паўлюкоў, ПаўлюкэвІч, Паўлюкёвіч, Паўлючэнка,

Паўлючэнкаў, Паўлючонак, Паўлючўк, Паўлюсюк, Паў-

люц, Паўлюць, Паўлючкэў, Паўлючык, Паўлюшчанка,

Паўлюшчык, Паўлюшын, Павіч, Паўчанка, Павўк, Па-

вўля,

Пашкэ,

Пашкін, Пашкбвіч, Пашкёвіч, Пашчанка,

Пашчэня,

Пашэвіч, Пашанка, Пашанкоў, Пашалюк, Па-

шўк, Пашукёвіч, Пашўн, Пашўра, Пашўта, Пашык, Па-

шэй,

Пашэйка, Пашэнька, Паўлавец, Паўлюкавёц, Паш-

кавёц,

Паўлінскі (магчыма І ад Павлан), Паўлоўскі, Па-

шкоўскі, Пашынскі, па якіх можна рэканструяваць 34

формы

і варыянты форм імені Павел: Павел, Паўлянок,

Паўлік, Паўлічак, Паўлечка, Паўлішка, Паўлушка, Паў-

лыга,

Паўлюк, Паўлючук, Паўлюсюк, Паўлюц, Паўлюць,

Паўлючок, Паўлючык, Паўлюшка, Паўлюшчык, Паўлю-

ша, Пава, Паўка, Павук, Павуля, Пашко, Паша, Паша-

нок, Пашалюк, Пашук, Пашун, Пашура, Пашута, Пашык,

Пашэй, Пашэйка, Пашэнька. Руск. Павел (СВІЛ), укр.

Павло (СВІЛ), Павло, Павліж, Павлпчко, Павлонько,

Павлунь, Павлуньо, Павлусь, Пашко, Павлыш, Павлій

(Грынч.).

[ПАВЛНН] СБП: Паўлшіч, Павіч, ?Павініч, Павўк,

Павўля, па якіх можна рэканструяваць 5 форм імені

Павлын: Паўлін, Пава, ?Павін, Павук, Павуля. Руск., укр.

Павлпн (СВІЛ).

ПАМФНЛ

Зарэгістравана ў XVI ст. 2 разы ў вары-

янтах Панфыл, Помфал:

Помфііла

Наконовача 1578 м.

Маг., НЮМ

XXXII

210;

Панфііл

Сергеевыч

1580 Маг.,

НЮМ

VII 322. СБП: Панфіленка, па якім можна

рэкан-

струяваць адну з форм імені Памфал — Панфіл. Руск.

Памфыл

(СВІЛ), укр.

Памфіл

(СВІЛ).

ПАНКРАТНЙ

Зарэгістравана ў XVI і XVIII стст.

8 разоў у форме Панкрат: Панкрат

Грыдковыч

Шыло

1578 м. Маг., НЮМ

XXXII

198, Панкрат

Кароль

1704

132

Чач. ст., НЮМ

XXVIII

13, Панкрат

Алёшков

1746 Маг.,

НЮМ

XXX 299. СБП: Панкраццеў, Панкрацьеў, Пан-

крат, Панкратаў, Пенкрат, Пянкрат, Пянкрацік, па якіх

можна рэканструяваць 5 форм і варыянтаў форм імені

Панкратый: Панкрацій, Панкрат, Пенкрат, Пянкрат, Пян-

крацік. У Беларусі ў якасці поўнай ужывалася царкоўна-

славянская форма на [-нй]

•—

ПанкрацІй І 3 варыянты ўс-

ходнеславянскай формы без канцавога [-нй] — Панкрат,

Пенкрат, Пянкрат. Руск. Панкратпй (СВІЛ), укр. Пан-

крат, Панкратій (СВІЛ).

[ПАНТЕЛЕЙМОН] СБП: Панцеляймон, Панцялёй,

Панцялёеў, Панцяляй, Панцялёйка, Панцёенка, Панцё-

віч, Панцюк, Панцюх, Панцюхоў, Панцюхін, Пантак,

Пантус, Панцявін, Панько, Панькбў, Панчанка, Паныш,

Панякоў,

па якІх можна рэканструяваць 16 форм і вары-

янтаў форм імені

Пантелеймон:

Панцеляймон, Панцяляй,

Панцялей, Панцялейка, Панцей, Панця, Панцюх, Пан-

цюк, Панцюха, Пантак, Пантус,

?Панцява,

Панько, Пан-

ка,

Паныш,

Паняк. У якасці поўнай формы ў Беларусі

ўжываліся традыцыйна-царкоўная форма

Панцеляймон

2 варыянты ўсходнеславянскай формы на [-ей], [-яй]—•

Панцялей, Панцяляй, што ўзнікла ў выніку скарачэння

асновы традыцыйна-царкоўнай формы і стала падобнай

да ўсходнеславянскай формы з канцавым [-ей]. Руск.

Пантелеймон,

Пантелей (СВІЛ), укр.

Пантелеймон,

Пан-

телемон,

размоўн. Пантелій, Панько (СВІЛ), Панталей-

мон,

Пантелеймон

(Грынч.).

[ПАРАМОН] СБП: Парамбн, Парамонаў, Парамон-

чык, Парамбшын, Пармбн, па якіх можна рэканструяваць

4 формы і варыянты форм імені

Парамон: Парамон,

Па-

рамончык,

Парамоша,

Пармон.

Руск., укр.

Парамон

(СВІЛ).

ПАРФЕНМЙ

Зарэгістравана ў

XVI—XVIII

стст. 36

разоў у варыянтах

Парфен

(30),

Парфей

(1),

Пархом

(4),

Пархым

(1).

'Парфен:

ва

Ухвале

1528 г.

Парфен

Бвлямановыч

Навагр. з-к, 36,

Парфен

Дматровач

б. Астр.,

88; у Попісе 1567 г.

Парфен

Гуіццч

Гр. п., 679,

Парфен

Дорогонач

Ваўк. п., 871,

Парфен

Кондратовпч

Слон. п.,

843;

Парфен

Малашоецч

1577 м. Маг., НЮМ

XXXII

196,

Парфена

1614 Арш. п., НЮМ

XXVIII

160,

Парфен

Земок

1636 с. Пол. в., МЮМ

XXII

304,

Парфена

Колодка

1688

Маг., НЮМ V 36,

Парфен

Гладыш

1746 Маг., НЮМ XXX

302,

Парфен

Мармыж

1764 Віц., НЮМ XIX 187,

Парфен

133

Валевач 1776 Маг., НЮМ

XVII

164. П а р ф е й:

Парфея

Мевлевііча 1578 м. Маг., НЮМ

XXXII

210. П а р х о м:

Пархома

Тюхая 1582 Мін. п., АВК

XXXVI

189. П

архым:

Пархым

Антонёнок

1726 Чач. ст., НЮМ

XXVIII

56. СБП:

Парфёнаў,

ПарфянбвІч, Парфёненка, Парфёненка, Парфі-

нёнак,

Парфянкж, Парфёнчык, Парфўы, ПархамбвІч, Пар-

хоменка, Пархомчык, Пархамёц, Па'рхімовіч, Пархімчык,

Пархоцік, Пархўн, Пархўта, Пархўцік, Пархўць, Паршб-

нак,

Паршўта, Паршыкаў, Парфенвёц, ?Паршукоўскі, па

якіх можна рэканструяваць 15 форм і варыянтаў імені

Парфеный:

Парфён,

Парфянюк,

Парфёнчык,

Парфун,

Пархом,

Пархомчык,

Пархамец, ПархІм, Пархімчык,

Пархоцік, Пархун, Пархута, Пархуцік, Пархуць, Паршу-

та.

Па сведчанню помнікаў пісьменнасці і СБП, на тэры-

торыі Беларусі ўжываліся ў якасці поўнай формы 5 ва-

рыянтаў усходнеславянскай формы без канцавога [-нй] —

Парфен,

Пархом, Пархім, Парфун, Пархун, існаванне

якіх звязана з фанетычным асваеннем імені Парфенпй.

Некаторыя

з іх, можна думаць, з'яўляюцца элементамі

паслядоўнага рада фанетычных змен І непасрэдна ўтва-

рыліся адзін ад другога:

Парфеный

Парфен

Парфён

Пархон — у выніку замены [ф] на [х] і немагчымасці ўжы-

вання

[х'] перад [о] — Пархон, Пархун ці пры замене кан-

цавога [н] на [м] — Пархон :

Пархом

: ПархІм. Схематыч-

на

гэта выглядае так:

Нарфенпй

—

Парфен

—

Парфён

—

Пархон

Пархун

Пархом

— Пархім

Адзначаная ў помніках форма

Парфей,

відаць, утва-

рылася па ўзору ўсходнеславянскіх форм на [-ей] ад усе-

чанай

асновы І таксама выкарыстоўвалася як поўнае імя.

Руск. Парфенпй,

Парфён

(СВІЛ),

Парфеней,

Парфен,

Парфей

(Мілейк., 392), укр.

Парфеній,

ІІарфентій, Пар-

фен, Пархом, Пархім (СВІЛ), Пархвсн, Пархвін, ПархІм,

Пархімко, Пархвен (Грынч.).

[ПАСНКРАТ] СБП: Пасій, Пасёвіч, Пасікаў, Пасько,

Пасюк,

Пасюкоў, Пасюкёвіч, Пасюта, Пасюцін, Пасавёц,

па

якіх можна рэканструяваць 6 форм Імені Паспкрат:

ПасІй, Пас, Пасік, Пасько, Пасюк, Пасюта.

ПАТАПНЙ

Зарэгістравана ў

XVI—XVIII

стст. 8 ра-

зоў у форме Потап: Потап 1528 Пол. з-ля, У. 194, Потап

Драчыч

1577 м. Маг., НЮМ XXX 99, Потап

Оласеевач

134

1621 Маг., НЮМ VIII 370, Патап Гадун 1726 Чач. ст.,

ПЮМ

XXVIII 59,

Потап

Бабко 1772 Віц., НЮМ XIX 216.

СБП:

Патапаў, Патапбвіч, Патапёнка,

Патапёня,

Пата-

пёйка,

Патапкоў, Патапчык, Патапчўк, па якіх можна

рэкапструяваць

5 форм імені Патаішй: Латап, Латапей-

ка,

Патапка,

Патапчык,

Патапчук.

На тэрыторыі БеларусІ

якасці

поўнага імені ўжывалася ўсходнеславянская

форма

без канцавога

[-нй]—

Патап.

Руск. Потап, Пота-

!шй

(СВІЛ),

укр. Потап (СВІЛ, Грынч.).

ПАХОММЙ

Зарэгістравана ў XVI—XVIII стст. 5 ра-

зоў

у форме Пахом: Пахом Зенковач 1582 кабальны ча-

лавек

на Магілёўшчыне, НЮМ VII 337, Пахом Кезіік.

1623 с. Пол. в., ЙЮМ XXIII 423, Пахома Ламанова 1679

Маг.,

МЮМ I 7, Пахом Злобов 1746 Маг., НЮМ XXX 190,

Пахом Бубель 1764 с. Ульск. м-ка, НЮМ XXII 429. СБП:

Пахом,

Пахбмаў, Пахамбвіч, Пахбменка, Пахбмчык, Па-

хўта, Пахўтка, па якіх можна рэканструяваць 4 формы

імені

Пахомпй: Пахом, Пахомчык, Пахута, Пахутка.

Поўнай

формай

Імені

ў Беларусі была ўсходнеславян-

ская

форма без канцавога [-нй] — Пахом. Руск. Пахом,

Пахолшй

(СВІЛ),

укр. Пахом

(СВІЛ).

ПЕТР

Зарэгістравана ў XVI—XVIII стст. 236 разоў

у варыянтах Петр (232), Петро (4). Я е г/?: ва Ухвале

1528 г. Петр Артемовііч б. Астр., 88, Петр Барсобііч. б.

К.ам.,

99, Петр Васевач б. Ваўк., 96, Петр Васальевііч б.

Мсцісл.,

198,

Петр

Гневошевпч Ашм. дв., 25, Петр

Грань-

ковач Чешейко б. Гр., 90, Петр Грашановач Пол. з-ля,

196, Петр К,ураловыч б. Пін., 188, Петр Масевііч б. Рад.,

81,

Петр

Махайловыч б.

Слон.,

99,

Петр

Савццшйб.

Кобр.,

192; у Попісе 1567 г. Петр Матеевпч

Слон.

п., 842, Петр

Карповач Бр. п., 1187,

Петр

Козач Вас. хар., 778,

Петр

Ко-

зейковііч Ашм. п., 585, Петр

Олешііч

Мін. п., 1228, Петр

Ондрушовпч

Гр. п., 684, Петр Павловііч Равеншнй На-

вагр.

п., 827, Петр

Скробот

Ваўк. п„ 861; Петр Гав-

рыловпч Тесля 1577 м. Маг., НЮМ XXX 51, Петр Неве-

ровпч 1578 Шкл. вол., НЮМ XXXII 10, Петр Енелееач

1582 Мін. п., АВК

XXXVI

153, Петра Станаславовша

Плеваку

там жа, 204, Петр Талыка 1614 Арш. п., НЮМ

XXVIII 169, Петр Рог 1623 с. Віц. в., НЮМ XXI 79,

Пет-

ра Тесла 1662 Пол., НЮМ V 270, Петр Мелентыевпч Ка-

зановач 1664 Маг., НЮМ X 301, Петр Швец 1670 Віц. в.,

НЮМ

XXI 84, Петр Шумей 1704 Чач. ст., НЮМ XXVIII

13,

Пётр Белак 1726 там жа, 72, Петра Сахоновпча Ку-

135

лады

1689 Маг., НЮМ VI 12,

Петр

Пенезьвпч

1730 с.

Пол.,

НЮМ II 324,

Пётр

Гуковыч

1746 Маг., НЮМ XXX

247,

Петра

Баныццка 1752 Віц., НЮМ

XVIII

406,

Пётр

Мошна

1774 Маг., НЮМ XIV 391; ва

Ухвале

і Попісе

адзначана на Падляшшы 330 разоў, у Літве і Жмудзі —

411.

Петро:

Петро

Лдзанцов

1726 Чач. ст., НЮМ

XXVIII

70. Эмацыянальнаацэначныя формы: Петко (1),

Петько (6),

Петрок,

Пятрок

(32),

Петрочок

(1), Петрук

(2),

Петруха

(I),

Петроша

(1),

Петрош

(1),

Петруша

(2),

Петран

(1),

Пятрусь

(1). Петко: Петко

Стецевііч

1528 б. Рад., У. 81; ва

Ухвале

і Попісе ў Літве і на Пад-

ляшшы—23. Петько: ва

Ухвале

1528 г. Петько

Кгіі-

нюшевііч

б. Гр

94, Петько

Нарбутовач

б. Слон., 98.

ет р ок, П ят ро к:

Петрок

Занковыч 1621 Маг., НЮМ

VIII 370,

Пятрок

Бядыш

1746 Маг., НЮМ XXX 218, Пя~

трок

Давгуля там жа, 212,

Пятрок

Шыдловска,

сын Мва-

на 1764 с. Віц. в., НЮМ XIX 170. П е

р о ч о к: Пацук,

Стасюк

Петрочок

Лойковшы

1528 Мін. п., АВК

XXXVI

245. Петрук: Петрук

Януковач

1590

Мін.

п.,

АВК

XXXVI

381;

ва

Ухвале

адзначана ў ЛІтве 1 раз. П е

р у х а: Пе-

труха

Церешковыч

1635 Маг., НЮМ IX 195. П ет

роша:

от

Петрошы

Юрковпча

1689 Маг., НЮМ VI 146.

Петруша:

Петруша

Федоровыч

1580 Маг., НЮМ VII

323,

Петруша

Гула

1635 Маг., НЮМ IX 195. Петран:

Петран

Нгнатовач

1528 б. Гр., У. 94. П ят р у с ь:

Пятрусь

Мяркушка 1746 Маг., НЮМ XXX 206. Ва

Ухвале

і Попі-

се за межамі БеларусІ адзначана

Петрш

(5) —у ЛІтве,

Петраш

(2),

Петраль

(1),

Петруц

(2),

Петруч

(1) — у

Жмудзі. СБП: Пятроў, Пятрбвіч, Пятрэнка, Пятрэня,

Пётрык, Пётрыкаў, Петрыкёвіч, Пятрычыц, Петрачэнка,

Петрачкбў, Пётраш, Пятраш, Пятрашын, Петрашэвіч,

Пятрашка,

Петрашкёвіч, Пятрэшка, Петранёвіч, Петра-

лай, Петрасюк, Пятрышча, Пятрышчаў, Пятрынчык, Пя-

трўк, Петруковіч, Петручэня, Петручўк, Пятрўнін, Пятрў-

цік,

Пятрўчык, Пятрўша, Пятрўшын, Петрушэнка, Пет-

рушэня, Пятрўшка, Пятрўшкін, Петрушкёвіч, Пятрўшчык,

Пётрусь, Петрусёў, ПетрусёвІч, Петрусёнка, Пятрўцый,

Пятко,

Пяткбў, ПяткёвІч, Пётчанка, Пяткўн, Пёцька,

Пяцько,

Пяцькбў, Пяцёлін, Пяцюль, Пецюкёвіч, Пецякоў,

Пяцэвіч,

ПетражыцкІ, Петракбўскі, Петрашэўскі, Пят-

роўскі, па якіх можна рэканструяваць 32 формы і вары-

янты форм імені

Петр: Петр,

Петрык,

Петрачок,

Петраш,

Пятраш,

Пятраша,

Пятрашка,

Пятрэшка,

Пятран, Пет-

136

ралай, Петрасюк,

Пятрышча,

Пятрынчык,

Пятрук, Пет-

ручук, Пятруня, Пнтруцік, Пятручык,

Лятруша,

Пятруш-

ка,

Пятрушчык, Петрусь, Пятруцый, Пятко, Пяткун,

Пецька, Пяцько, ?Пецяль, Пяцюль, Пяцюк, Пяцяк, Пець.

Поўнай

формай іменІ ў Беларусі была традыцыйна-цар-

коўная форма Петр і ўсходнеславянская з канцавым

[о] — Петро. Руск. Петр (СВІЛ), укр.

Петро

(СВІЛ), Пе-

тро,

Петрык,

Петрунь,

Петруньо,

Петрусь,

Петрусык,

Пет-

руспчок,

Петрухно

(Грынч.).

ІІНМЕН

Зарэгістравана ў XVIII ст. 2 разы ў форме

ППМПН: Паман

Крейдзык

1746 Маг., НЮМ XXX 273, Піі-

ман Малажавец там жа, 310. СБП; Піменаў, Піманаў,

Пімушэнка,

Пімашкбў, па якіх можна рэканструяваць

4 формы і варыянты форм імені Пігмен: Пімен, Піман,

ПІмаш, Пімашок. Руск.

Пымен

(СВІЛ), ППМПН (Мілейк.,

392), укр.

Пымон,

ППМІН (СВІЛ).

ПЛАТОН Зарэгістравана ў XVIII ст. 1 раз: Платон

Булка 1726 Чач. ст., НЮМ

XXVIII

42. СБП: Платбнаў,

Платанёнка,

Платаў, Платўн, па якіх можна рэканструя-

ваць 3 формы імені Платон: Платон, Плат, Платун. Руск.,

укр. Платон (СВІЛ).

[ПОЛЙЕВКТ]

СБП: Палуэктаў з Палуэкт — адной з

форм

імені Полыевкт. Першая частка імені

Поліі-'афор-

мілася (пры ўдзеле народнай этымалогіі) у Полу-, а ў

другой частцы ў выніку спрашчэння групы зычных [вкт]

знік

зычны [в]. Руск. Полпввкт (СВІЛ), Полуехт, Полу-

ект (Мілейк., 392), укр. Поліевкт (СВІЛ).

ПОЛНЕН

Зарэгістравана ў

XVI—XVII

стст. 5 разоў

у форме Полуян: Полуян

Хріцоновііч

1528 Навагр. з-к, У.

33,

Полуян

Олехновыч

1567 Ваўк. п., П. 866, Полуян Рае-

выч 1582 Мін. п., АВК

XXXVI

250, Полуяна

Андросова

1680 Маг., НЮМ I 88. СБП: Палуян, Палуянбвіч, Палу-

янка,

Палуянчык, Палёвіч, Палей, Палёенка, Палінёнка,

Палуянскі,

Палёўскі, Палі'нскі, па якіх можна рэканст-

руяваць 6 форм і варыянтаў форм імені

Полыен:

Палуян,

Палуянка, Палуянчык, ?Пол, Палей, Палін. Як і ў імені

Полцевкт (гл. вышэй), першая частка Імені Полп-ен,

відаць, пад уздзеяннем народнай этымалогіІ змянілася ў

Полу-, адкуль Полуян. Руск.

Полыен

(СВІЛ), укр. Поліен

(СВІЛ).

ПОЛНКАРП

Зарэгістравана ў XVI ст. 2 разы ў вары-

янтах Поліікарп (1), Поліікарт (1): Полнкарп 1528 6. Гр.,

У. 93; Полпкарт Мнхайловач

Костюковш

1567 Гр. п., П.

137

697. СБП: Палікарпаў, ПалікарповІч, Палікаранка, ПалІ-

карэнка,

Палукараў, Палікша, па якІх мож

на рэканст-

руяваць 4 формы і варыянты форм імені Полпкарп: Палі-

карп, Палікар, Палукар, Палікша. На тэрыторыі

Беларусі ў якасці шоўнай формы ўжываліся традыцый'на-

царкоўная форма Полакарп і ўзнікшыя на ўсходнесла-

вянскай

глебе рэканструяваныя па СБП Палікар у вы-

ніку спрашчэння канцавой групы зычных І Полукар

у выніку дээтымалагізацыі (параўн. Полпевкт, Полыен).

Руск.

Полыкарп

(СВІЛ), укр. Полікарп (СВІЛ).

ПОРФНРЙЙ

Зарэгістравана ў XVI ст. 2 разы ў вары-

янтах

Парфпрпй

(1),

Панфыр

(1):

Парфцрья

Мвановііча

Шацкого

1578 пісар Маг., НЮМ

XXXII

238; у

Панфара

Бахомовпча

1578 м. Маг., МЮМ

XXXII

171. СБП не за-

рэгістраваны.

ПРОКОПІ4Й

Зарэгістравана ў

XVI—XVIII

стст. 34

разы ў форме Прокоп: у Попісе 1567 г.

Прокоп

Баютов-

товпч

Навагр. п., 822,

Прокоп

Меныч,

Гр. п., 691,

Прокоп

СПЛПЧ

Бр. п., 1195,

Прокоп

Томковач Лід. п., 761,

Прокоп

Антоновыч

1552 Пін.,

ПкнПКл.

Прокоп

Левоновыч

1592

Маг., МЮМ VIII 198,

Прокоп

Нвановііч

Дроня

1593 Віц.,

ЙЮМ

I 327,

Прокоп

Спаца

1635 с. Віц. в., НЮМ

XXIV

221,

Прокоп

Шаш 1642 с. Пол. в., НЮМ

XXII

316,

Прокоп

Мамон

1670 с. Віц. в„ НЮМ XXI 90,

Прокоп

Васковііч

1683 Маг., НЮМ II 5,

Прокоп

Бурачонок

1726 Чач. ст.,

НЮМ

XXVIII

72, Пракоп

Шаравый

1746 Маг., НЮМ XXX

295, Пракоп

Хресцель

1764 с. Віц. в., НЮМ XIX 170; ва

Ухвале

і Попісе адзначана на Падляшшы 8 разоў, у Лі-

тве І Жмудзі — 4. Эмацыянальнаацэначная форма Про-

копец

(1): а у

Васюка

сыны

тры

—

Федорец,

Прокопец

а Янук 1582 Мін. п„ АВК

XXXVI

351. СБП: Пракбпеў,

Пракопаў, Пракапбвіч, Пракопенка, Пракапёнка, Прака-

пёня,

Пракапёц, Пракопік, Пракопчык, Пракбпчыкаў,

Пракапкж,

Пракапчўк, Пракапішак, Пракапышка, Пра-

кошын,

Пракоф'еў, па якіх можна рэканструяваць II

форм І варыянтаў форм імені

Прокопый:

Пракопій, Пра-

коп, Пракапец, Пракопік, Пракопчык, Пракапюк, Пра-

капчук, Пракапішак, Пракапышка,

Пракоша,

Пракофій.

На

тэрыторыі Беларусі ў функцыі поўнага імені ўжыва-

лася ўсходнеславянская форма без канцавога [-нй]—Про-

коп, але, па сведчанню СБП, выкарыстоўвалася і царкоў-

наславянская форма Пракопій і яе варыянт

Пракофій.

Руск.

Прокофіій,

Прокопай

(СВІЛ), укр.

Прокопій,

Про-

кі'п (СВІЛ).

138

ПРОТАСНЙ

Зарэгістравана ў

XVI—XVII

стст. 7 ра-

зоў у форме

Протас:

Протас

Бузановыч

1528 Навагр. з-к,

Ў.*37;

у Попісе 1567 г.

Протаса

Дьяковыча

Мін. п., 1222,

Протас

Лемеш

Пін. п., 1206;

Протас

Радковчч

1638 Маг.,

ЕІЮМ

IX 333,

Протас

Гуменнаковііч

1642 с. Пол. в., НЮМ

XXII

316. СБП: Пратас, Прбтас, Пратасаў, Пратасёвіч,

Пратасэвіч, Пратасёнка, Пратасёня, Пратасюк, Прбткін,

Протчанка, Прбцька, Процка, Працкб, Працкёвіч, Прб-

цык,

Прбцыкаў, Працўк, Працэнка, Пратасавіцкі, па якіх

можна рэканструяваць 10 форм І варыянтаў форм імені

Протасілй:

Пратас,

Протас,

Пратасюк, Протка,

Процька,

Процка, Працко,

Процык,

Працук,

Проц.

Поўнай формай

імені ў Беларусі была ўсходнеславянская форма без кан-

ца'вога

[-нй]~Протас.

Як сведчаць СБП, існавалі 2 вары-

янты,

якія адрозніваліся месцам націску,—

Пратас,

Прб-

тас. Руск.

Протасый

(СВІЛ), укр.

Протасій,

Протас,

раз-

моўн.

Протазь

(СВІЛ).

ПРОХОР Зарэгістраваыа ў

XVI—XVIII

стст. 6 разоў:

Прохор

Богдановпч

Махайловача 1567 Ваўк п., П. 866,

Прохор

ІЦотко 1684 Маг., НЮМ II 191,

Прохор

Сербай

1691 Маг., НЮМ VIII 170,

Прохор

СМОЛПКОЗ

1717 с. Віц.

в., НЮМ

XXIV

191,

Прахор

Тарачок

1746 Маг., НЮМ XXX

274,

Прохор

Лптовка 1764 с. Ульск. м-ка, НЮМ

XXII

429.

Эыацыянальнаацэначная форма

Прошка

(1);

Прошка

Рафеевач

1684 Маг., НЮМ II 184. СБП: Прбхар, Проха-

раў, Прахаровіч, ПрахарэвІч, Прахарэнка, Прахарэня,

Прбшка,

Прбшкін, Прашкбвіч, Прошчанка, Прбхарчык,

Прбхарчаў, па якіх можна рэканструяваць 3 формы іменІ

Прохор:

Прохар,

Прошка,

Прохарчык.

Руск., укр. Про-

хор (СВІЛ).

[ПУД] СБП: Пўдаў, Пудакёвіч, па якіх можна рэкан-

струяваць 2 формы Імені Пуд; Пуд, Пудак, Руск., укр.

Пуд (СВІЛ).

[ПУЛЛНЙ] СБП: Пулкб, Пульянаў, Пульяновіч, Пу-

ляк,

па якіх можна рэканструяваць 3 формы імені Пул-

лай: Пулко,

?Пульян,

Пуляк.

[ПУПЛНЙ]

СБП: Пуп, Пўпа, Пўпін, ?Пупач, Пупсй-

ка,

Пўпель, Пўплікаў, Пўпка, Пупко, Пупкбў, Пупкёвіч,

Пупінскі, па якіх можна рэканструяваць 7 форм і вары-

янтаў форм імені Пуплілй: Пуп, Пупа, Пупейка, Пупель,

Пуплік, Пупка, Пупко.

РАФАНЛ правасл., РАФАЛ каталіцк., польск.

Яа}аІ.

У Польшчы вядома з XII ст. (Быстр. Кн., 303). Зарэгі-

139