Дзмітрачкоў П.Ф. Беларусь у складзе Вялікага княства Літоўскага (другая палова ХІІІ

Подождите немного. Документ загружается.

3. ГРЫЦКЕВІЧ А. Гісторыя геапалітыкі Беларусі. // Спадчына. 1994. № 1. C. 88.

4. ГРЕКОВ И. Б. Очерки по истории международных отношений Восточной

Европы ХIV-ХVI вв. С. 140.

5. ГРЫЦКЕВІЧ А. Гісторыя геапалітыкі Беларусі. // Спадчына.1994. № 1. С. 88.

6. ГРЕКОВ И.Б. Очерки по истории международных отношений Восточной

Европы ХIV-ХVI вв. С. 201-202.

7. Падраб. гл.: РУДЗКІ Э. Алена Маскоўская - жонка Вялікага князя Літоўскага

Аляксандра Ягелончыка. // Спадчына. 1994. № 1. С. 55-64.

8. ГРЫЦКЕВІЧ А. Гісторыя геапалітыкі Беларусі. // Спадчына. 1994. № 1. С. 41.

9. ГРЕКОВ И.Б. Очерки по истории международных отношений Восточной

Европы XIV-XVI вв. С. 370-371.

10. ШАЎЦОЎ Ю. Батарыянская партыя. // Спадчына. 1996. № 2. С. 89.

11. ЧАРОПКА В. Трэццяе безгаспадарства. // Беларуская мінуўшчына. 1996,

№ 3. С. 2-3.

12. Падраб.аб праекце уніі з Маскоўскім княствам і пасольстве Льва Сапегі

гл.: ЧАРОПКА В. Царскі тытул - за славянскае адзінства. // Беларуская

мінуўшчына. 1996. № 4. С. 12-15.

13. Там жа. С. 14. Трэба дадаць, што ў літоўска-маскоўскіх войнах ад пачатку

XVI ст. прымалі ўдзел і польскія збройныя сілы, так што гэтыя войны, як

спавядліва заўважыў А.Грыцкевіч, у пэўнай меры становяцца і войнамі

польскай дзяржавы.

14. НАСЕВІЧ В. Пачаткі Вялікага княства літоўскага. Падзеі і асобы. С. 72.

15. Там жа. С. 75. Гл.таксама: АСІНОЎСКІ С. Сумленна прынялі свой лёс... //

Беларуская мінуўшчына. 1995. № 3. С. 2-3.

16. ТКАЧОЎ М. «За няпоўныя сто гадоў - сто сорак крыжацкіх паходаў.» //

Спадчына, 1991, № 2. С. 9. Гл.таксама: Спадчына 1995, № 1. С. 93-95.

17. ЕРМАЛОВІЧ М. Старажытная Беларусь. Віленскі перыяд. С. 32-33.

18. Там жа. С. 51.

19. Падраб.аб падзеях, звязаных з Грунвальдскай бітвай гл.: АСІНОЎСКІ С.

Сумленна прынялі свой лёс... // Беларуская мінуўшчына. 1995. № 3. С. 2-6.

20. ГРЫЦКЕВІЧ А. Гісторыя геапалітыкі Беларусі // Спадчына. 1994. № 1. С.

89.

21. Цыт.па кн.: Гісторыя Беларусі у 5-ці тамах. Т. 1. С. 121.

22. ГАНЦОВА С.К., ЧАМЯРЫЦКІ В.А., ШТЫХАЎ Г.В. Сведкі беларускай

мінуўшчыны (Зборнік дакументаў па гісторыі Беларусі VI-XV ст.) Мн., 1996. С.

118.

23. ГРЕКОВ И.Б. Очерки по истории международных отношений Восточной

Европы XIV-XVI вв. С. 45.

24. Цыт.па: ЧАРОПКА В. Бітва ля Сіняй Вады. // Спадчына, 1990. № 3. С. 48.

25. Там жа. Гл.таксама: ПАСТАЛІЦА В. Бітва на Сінях Водах. // Беларускі

гістарычны часопіс, 1993. № 3.

26. Гісторыкі адзначаюць, што вялікі князь літоўскі Ягайла пайшоў на саюз з

Мамаем таму, што не хацеў умацавання Маскоўскага княства пасля перамогі

над татарамі на р. Вожы (жнівень 1378 г.) «Перамога на Вожы, - пісаў І.Грэкаў,

111

- сведчыла аб такім умацаванні вялікага Уладзімірскага княжання, з якім не

маглі пагадзіцца ні ў Ардынскім царстве, ні ў Вялікім княстве Літоўскім».

(Греков И.Б. Очерки по истории международных отношений Восточной Европы

XIV-XVI вв. С. 60-61.)

27. Цыт.па кн.: ГРЕКОВ И.Б. очерки по истории международных отношений

Восточной Европы XIV-XVI вв. С. 62.

28. ГРЫЦКЕВІЧ А. Гісторыя геапалітыкі Беларусі // Спадчына. 1994. № 1. С.

90.

29. Аб падзеях, звязаных з бітвай пад Клецкам, падрабязней гл.: ЛІТВІН В.

Клецкая бітва // Беларуская мінуўшчына. 1995. № 2. С. 17-18.

30. ЕРМАЛОВІЧ М. Старажытная Беларусь. Віленскі перыяд. С. 30

31. Там жа. С. 32.

32. ПИЧЕТА В.И. Белоруссия и Литва XV-XVI вв. С. 527.

33. Там жа. С. 527-528.

34. ЮХО Я. Крыніцы беларуска-літоўскага права. С. 185-186.

35. ЮХО Я. Гарадзельскі прывілей 1413 года // Энцыклапедыя гісторыі

Беларусі. Мн., 1994. С. 470. З тэкстам Гарадзельскага прывілея можна

азнаёміцца па дакументу, які змешчаны ў зборніку «Белоруссия в эпоху

феодализма. Сб. Документов и материалов. В 3-х томах.» Том 1. С. 115-118.

36. ПИЧЕТА В.И. Белоруссия и Литва XV-XVI вв. С. 535.

37. ДЗЯРНОВІЧ А. Адносіны Вялікага княства Літоўскага з нямецкімі

дзяржавамі ў канцы XV-першай палове XVI ст. // Беларуская мінуўшчына.

1994. № 2. С. 7.

Раздзел VI.

1. З поглядамі вучоных на станаўленне этнасацыяльных грамадстваў,

заканамернасцях іх узнікнення, паняццях, якія тычацца этнічных працэсаў,

больш падрабязна можна азнаёміцца па артыкулах: «Этнасацыяльныя і

этнічныя працэсы», «Этнічная самасвядомасць», «Этнічная тэрыторыя і інш.»,

змешчаных у энцыклапедыі «Этнаграфія Беларусі» (Мн., 1989). Гл.таксама.:

БРОМЛЕЙ Ю.В. Очерк теории этноса. М., 1983; Ён жа. Этнос и этнографія. М.,

1973; Ён жа. Этносоциальные процессы: теория, история, современность. М.,

1987 і інш.

2. СЕДОВ В.В. Славяне Верхнего Поднепровья и Подвинья. М., 1970. С. 182.

3. РОГАЛЕВ А.Ф. Белая Русь и белорусы (в поисках истоков). Гомель. 1994. С.

97.

4. ПИЧЕТА В.И. Белоруссия и Литва XV-XVI вв. С. 621.

5. ЧАКВІН І.У. Этнаграфія беларусаў эпохі Скарыны: сямейны і грамадскі

побыт, матэрыяльная і духоўная культура // Скарына і яго эпоха. С. 72.

6. Неабходна заўважыць, што некаторыя вучоныя даказвалі паходжанне

беларускай мовы непасрэдна з праславянскай (П.Бузук, І.Лучыц-Федарэц).

Апошні пісаў, што «ужо у VIIІ ст.н.э. у асноўным тэрыторыя Беларусі па мове

была беларускай». Цыт.па кн.: ЛЫЧ Л.,НАВІЦКІ У. Гісторыя культуры Беларусі.

С. 12.

112

7. Падраб.гл.:ЛЫЧ Л.,НАВІЦКІ У. Гісторыя культуры Беларусі. С. 24-30.

8. Первый Литовский Статут 1529 г. Вильнюс. 1982. С. 152-153.

9. Статут Вялікага княства Літоўскага 1588 года. С. 16.

10. КАРСКИЙ Е.Ф. Белорусы. Т. 1. Введение в изучение языка и народной

словесности. Варшава .1903. С. 114.

11. ГРИЦКЕВИЧ А. П. Распределение магнатских и шляхетских владений в

Белоруссии по их величине и этнической принадлежности владельцев (XVI

в.).// Вопросы истории. Межведомственный сборник. Вып. V. С. 101.

12. Там жа. С.104.

13. Там жа.

14. Этнаграфія беларусаў: гістарыяграфія, этнагенез, этнічная гісторыя. С.

83-84.

15. КОПЫССКИЙ 3.Ю.Экономическое развитие городов Белоруссии в XVI-

первой половине ХVІІв. С. 51.

16. ПИЧЕТА В. Образование белорусского народа. // Вопросы истории. 1946.

№ 5-6.С.19-20.

17. Вядомы расійскі гісторык М.Кастамараў з гэтай нагоды пісаў так:

«Понятие о вере тесно сливалось с понятием о народности. Кто был

католиком, тот был уже поляком, кто считал себя и назывался русским, тот

был православным, и принадлежность к православной вере была самым

наглядным признаком принадлежности к русскому народу». Падраб.гл.:

Костамаров Н. И. Русская история в жизнеописаниях её главнейших деятелей.

Книга 1. М., 1990. С. 537.

18. ГРИНБЛАТ М. Я. Белорусы. Очерки о происхождении и этнической исто-

рии. С. 253.

19. .Цыт. па кн.: 3 гісторыяй на «Вы». Публіцыстычныя артыкулы. Выпуск

другі. С. 103.

20. ПІЧЭТА У. Гісторыя Беларусі. Ч. 1. М., Л. 1924. С. 24.

21. ТРЕТЬЯКОВ П.Н. Восточные славяне и балтский субстрат. // Советская

этнография. 1967. № 4. С. 110.

22. Гл.:ЛАСКОЎ І. Племя пяці родаў. Летапісная Літва; сваяцтва і лес. // ЛІМ.

1989. 18 жніўня; Ён жа.Нашчадкі таямнічае Літвы. // Полымя. 1991. № 8. С. 204-

228.

23. ШТЫХАЎ Г.Насельніцтва зямель Беларусі У ІХ-ХІІІст.(вытокі беларускай

народнасці) // 3 глыбі вякоў. Наш край. Гісторыка- культуралагічны зборнік.

Мн. ,1992.С.34. Ён жа. Народнасць, якую прыдумалі гісторыкі. // Беларуская

мінуўшчына. 1997. №1. С. 35.

24. ЕРМАЛОВІЧ М.Старажытная Беларусь. Полоцкі і Новагародскі

перыяд.Мн.,1990.С.80.

25. РОГАЛЕЎ А. Ля вытокаў Бацькаўшчыны // Спадчына. 1991. № 5. С. 112.

26. ГРЕКОВ Б.Д. Киевская Русь. М., 1953. С. 9.

27. 3АГОРУЛЬСКИЙ Э.М. Из истории возникновения древнерусской народ-

ности / /Веснік БДУ. Сер. 3. 1991. № 2. С. 17.

28. ЛЫЧ Л.,НАВІЦКІ У.Гісторыя культуры Беларусі. С. 14.

113

29. ПИЛИПЕНКО М.Ф. Возникновение Белоруссии. Новая концепция. С. 128.

Гл.таксама: Ен жа.»Скуль і якога мы роду» // Беларуская мінуўшчына. 1993. №

1. С. 5-8.

30. Падраб. гл.: НАСЫТКА Я. «Тыя ж беларусы...» Этнічныя межы бела-

русаў у XIX - пачатку XX ст.//Беларуская мінуўшчына. 1994. № 4. С. 11-15.

31. НАСЫТКА Я. Да этнічнай гісторыі Заходняга Палесся. // Спадчына. 1995.

№ 2. С. 145.

32. ЦВІКЕВІЧ А. Да пытання аб незалежнасці. // Беларуская мінуў-шчына.

1993. № 5-6. С. 11.

33. ЧАКВІН І.У. Да пытання аб этнічнай самасвядомасці беларусаў у часы

Скарыны // Спадчына Скарыны. 3борнік матэрыялаў. С.41.

34. НАСЕВІЧ В.,СПІРЫДОНАЎ М. «Русь» у складзе Вялікага княства

Літоўскага у XVI ст. // 3 глыбі вякоў. Наш край:гісторыка-культурала-гічны зб.

Выпуск 1. Мн., 1996. С. 4-27.

35. СПИРИДОНОВ М.Ф. «Литва» и «Русь» в Беларуси. // Наш радавод.

Матэрыялы міжнавук. канф. Кн. 7. Гродна. 1996. С. 208.

36. Александровіч С.Кнігі і людзі.С. 15-17.

37. Цыт.па кн.: Усебеларуская канферэнцыя гісторыкаў. Мінск. З-5 лютага

1993 г. Тэзісы дакладаў і паведамленняі. Частка 1. Гісторыя Беларусі.

Мн. ,1993.С.49.

38. Этнаграфія Беларусаў: гістарыяграфія, этнагенез, этнічная гісто-

рыя.С.70.

39. ВЯЧОРКА В.Што суседзі кажуць? // Імя тваё - Белая Русь. Мн. ,1991.

40. Цыт.па кн.: РОГАЛЕВ А. Белая русь и белорусы ( в поисках истоков).

С.81-82.

41. ШИРЯЕВ Е.Е. Русь Белая, Русь Черная и Литва в картах. Мн., 1991.

42. РОГАЛЕВ А. Белая русь и белорусы ( в поисках истоков). С. 101.

43. ЧАРОПКА В. Гісторыя нашага імя. // Гісторыя нашага імя. Мн., 1995.

44. СПИРИДОНОВ М.Ф. «Литва» и «Русь» в Беларуси XVI в.//Наш радавод.

Матэр. міжнар. навук. канф. Кн. 7. Гродна, 1996. С. 207.

45. Неабходна заўважыць, што русінамі сябе лічылі і многія жыхары

беларускіх зямель нават у ХІХст. Вядомы беларуска-польскі дзеяч

У.Сыракомля У 1856 г. выдаў кнігу пад назвай «Кароткае даследванне мовы і

характару русінаў Мінскай правінцыі». У той жа час этнонімам «русіны»

карыстаўся і А.Міцкевіч. «3 усіх народаў славянскіх, - пісаў ён,- русіны, г.зн.

сяляне Пінскай, часткова Мін-скай і Гродзенскай губерняў, захавалі найбольш

славянскіх тра-дыцый...» Цыт.па кн.: ЛЫЧ Л.,НОВІКАЎ У. Гісторыя культуры

Беларусі. С. 153.

46. СКАРЫНА Ф. Творы: Прадумовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты,

пасхалія. Мн., 1990. С. 45.

47. ГУСОЎСКІ М. Песня пра зубра. Мн., 1980. С. 112.

48. Из истории философской и общественно-политической мысли

Белоруссии. Мн. ,1962. С. 90.

114

49. Падраб. гл.: БОЛБАС В. С. Педагагічная думка эпохі Адраджэння аб

выхаванні этнічнай самасвядомасці // Нацыянальная самасвядомасць і

выхаванне моладзі. Мн., 1996. С. 5-13.

50. Гл.:ПИЛИПЕНКО М.Ф.Возникновение Белоруссии. Новая концепция.С.98-

103.

51. Там жа. С. 101.

52. Там жа. С. 102.

53. Лексічныя балтызмы ў беларускай мове (матэрыялы для абмеркавання)

Мн.,1969; ЛАЎЧУТЭ. Словарь балтизмов в славянских языках. Л., 1982.

54. Цыт.па кн.:ЛЫЧ Л., НАВІЦКІ У.Гісторыя культуры Беларусі. С.72.

55. Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. С. 32.

56. Трэба, аднак, заўважыць, што некаторыя даследчыкі (Ф.Волкаў) лічылі

«чыстым» славянскім тыпам украінцаў, а Ю.Талька - Грын-цэвіч - палякаў.

Гл.:ЦЯГАКА Л.І. Антрапалагічныя даследаванні на тэрыторыі Беларусі // Весці

АН БССР. Сер. грам. навук. 1969. № 3. С.85.

115

Рэкамендуемая літаратура

АСІНОЎСКІ С. Сумленна прынялі свой лёс...// Беларуская мінуў-

шчына. 1995. № 3.

БАРДАХ Ю. Дачыненьні паміж каталікамі і праваслаўнымі ў Вялікім

Княстве Літоўскім (канец XIV-XVII ст.) // Беларускі гістарычны

агляд. Том I. Сшытак І. 1994.

Белоруссия в эпоху феодализма. Сб. Документов и материалов.

Т. I. Мн. 1959.

ГАПАНОВІЧ В.Ф. ЦАРАНКОЎ Л.А. Учарашні і сённяшні дзень уніяц-

кай царквы. Мн. 1985.

ГАНЦОВА С.К. ЧАМЯРЫЦКІ В.А.ШТЫХАЎ Г.В. Сведкі беларускай

мінуўшчыны (Зб. Дакументаў і матэрыялаў па гісторыі Беларусі

VI-XV ст.). Мн. 1996.

Гісторыя Беларускай ССР у 5-ці тамах. Т. 1. Мн. 1972.

ГОЛУБЕВ В.Ф. Сялянскае землеўладанне і землекарыстанне на Бе-

ларусі XVI-XVIII вв. Мн. 1992.

ГРЕКОВ И.Б. Очерки по истории международных отношений Восточ

ной Европы XIV-XVI вв. М. 1963.

ГРИНБЛАТ М.Я. Белорусы. Очерки о происхождении и этнической

истории. Мн. 1968.

ГРИЦКЕВИЧ А.П. Частновладельческие города Белоруссии в XVI-

XVІІІ вв. Мн. 1975

ГРИЦКЕВИЧ А.П. Социальная борьба горожан Белоруссии (XVI-XVІІІ

вв.) Мн. 1979.

ГРИЦКЕВИЧ А.П. Православная церковь в Белоруссии в 15-16 веках.

// Франциск Скорина и его время. Мн. 1990.

ГРИЦКЕВИЧ А.П. Католическая церковь в Белоруссии в 15-16 веках

//Франциск Скорина и его время. Мн. 1990.

ГРЫЦКЕВІЧ А.П. Гісторыя геапалітыкі Беларусі. // Спадчына. 1994.

№ 1,3.

ДОЎНАР-ЗАПОЛЬСКІ М.В. Гісторыя Беларусі. Мн. 1994.

ЕРМАЛОВІЧ М. Старажытная Беларусь. Віленскі перыяд. Мн. 1994.

ЗАГОРУЛЬСКИЙ Э.М. Из истории возникновения древнерусской на

родности. // Вестник БДУ. Сер. ІІІ. 1991. № 2.

ІВАНОВА Л.С. Рэфармацыя на Беларусі ў другой палове XVI -

першай палове XVII ст. // Актуальныя пытанні гісторыі Бе

ларусі. Зб. арт. Мн. 1992.

ІГНАТОЎСКІ У.М. Кароткі нарыс гісторыі Беларусі. Мн. 1991.

ІМЯ ТВОЕ - БЕЛАЯ РУСЬ. Мн. 1991.

КОПЫССКИЙ З.Ю. Экономическое развитие городов Белоруссии в

XVI - первой половине XVII вв. Мн. 1966.

КОПЫССКИЙ З.Ю. Социально-политическое развитие городов Бе

лоруссии в XVI - первой половине XVIIвв. Мн. 1975.

116

ЛОЙКА П.А. Прыватнаўласніцкія сяляне Беларусі. Эвалюцыя

феадальнай рэнты у другой палове XVI-XVIII стст. Мн. 1991.

ЛЫЧ Л., НАВІЦКІ У. Гісторыя культуры Беларусі. Мн. 1996.

МАРОЗАВА С. «Каб было нам вольна, згодна з нашым звычаем...» //

Беларусская мінуўшчына. 1996. № 4.

МАРТОС А. Беларусь в исторической государственной и церковной

жизни. Книга в 3-х частях. Мн. 1990.

МАРАШ Я.Н. Ватикан и католическая церковь в Белоруссии (1569-

1795 гг.) Мн. 1971.

НАРЫСЫ ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ. У 2-х частках. Частка І. Мн. 1994.

НАСЕВІЧ В. СПІРЫДОНАЎ М. «Русь» у складзе Вялікага княства

Літоўскага і XVI ст. // З глыбіні вякоў. Наш край: гісторыка-

культуралагічны зб. Вып. І. Мн. 1996.

НАСЕВІЧ В. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага. Падзеі і асобы. Мн.

1993.

ПИЛИПЕНКО М.Ф. Возникновение Белоруссии. Новая концепция. Мн.

1991.

ПИЧЕТА В.И. Белоруссия и Литва XV-XVI вв. М. 1961.

ПИЧЕТА В.И. Аграрная реформа Сигизмунда-Августа в Литовско-

русском государстве. М. 1958.

ПОДОШКИН С.А. Реформация и общественная мысль Белоруссии и

Литвы (вторая половина XVI начало XVII вв.). Мн. 1970.

РОГАЛЕВ А.Ф. Белая Русь и белорусы (в поисках истоков). Гомель.

1994.

САГАНОВІЧ Г.М. Да гісторыі назвы «Белая Русь». // Старонкі гісторыі

Беларусі. Мн. 1992.

Социально-политическая борьба народных масс Белоруссии. Конец

XIV в. - 1648 гг. Т. І. Мн. 1988.

ТЕРЕЩЕНОК Я.И. Брестская уния и историческая судьба Белорус

сии. // 7 дней. 1996. № 20.

ТУРОНАК Ю. Фармаванне сеткі каталіцкіх парафій. // Беларускі гіс-

тарычны агляд. Том 2. 1996.

УЛАШЧЫК М. Валочная памера. // Беларуская мінуўшчына. 1996.

№ 1.

Хрестоматия по истории Белоруссии. С древнейших времен до 1917

года. Мн. 1972.

ЧАРОПКА В. «Братэрская любоў» // Беларуская мінуўшчына. 1995.

№ 1.

ЧАРОПКА В. Люблінская унія. // Беларуская мінуўшчына. 1995. № 2.

ШТЫХАЎ Г. Насельніцтва зямель Беларусі ў ІХ-ХІІІ ст. (вытокі

беларускай народнасці). // З глыбі вякоў. Наш край: гісторыка-

культаралагічны зб. Мн. 1992.

Эканамічная гісторыя Беларусі. Выданне другое. Мн. 1996.

Этнаграфія беларусаў: гістарыяграфія, этнагенез, этнічная гісторыя.

Мн. 1985.

117

Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. Мн. 1989.

ЮХО Я.А. Кароткі нарыс гісторыі дзяржавы і права Беларусі. Мн.

1992.

118

119

Дзмітрачкоў П.Ф. Беларусь у складзе Вялікага княства Літоўскага (другая палова ХІІІ - першая палова XVII стст.) Частка 2

Подождите немного. Документ загружается.