Сабиров Р.А. Русско-татарский полный учебный словарь

Подождите немного. Документ загружается.

брататься гл аркадашлашу; туганнашу

братец (обращение к людям мужского пола моложе себя) сущ энем, энекәш

братина (ковш) сущ чүмеч, тустаган

братишка сущ эне, энекәш

братия сущ … халкы

браток сущ агай-эне; туган, туганкай

братоубийство сущ 1. бертуганын үтерү; 2. якын кешене үтерү ♦ Братоубийственная

война. – Кардәшләр сугышы.

братски нар кардәшләрчә

братский пр туганлык ..., кардәшлек ...; туганнарча, кардәшләрчә

братство сущ 1. туганлык, бердәмлек; 2. дини җәмгыять

брать гл 1. алу; 2. (добиваться) алдыру, уңышка ирешү; 3. (держаться какого-либо

направления) тоту; 4. кабу ♦ Брать книгу со стола. – Өстәлдән китап алу. ♦ Брать в рот. –

Авызга кабу.

брать (взять) за шкирку гл иңсәләү

брать (взять) под защиту (покровительство) гл аркаландыру; сыендыру

брать в расчёт гл искә-санга алу

брать в рот гл кабу, кабып алу

брать в сторону гл каеру, каерып алу

брать на себя расходы гл күтәрү

брать под руку гл култыклау

брать с собой гл әйдәү

браться гл 1. тотыну; 2. (приниматься) башлау, керешү, тотыну, алыну; 3. (появляться,

возникать) килү, табылу ♦ Браться за руки. – Куллардан тотыныгыз.

браться за ум гл акыллану

братья сущ мн ч 1. абыйлы-энеле, агай-эне, агалы-энеле; 2. туганнар

брачный пр никах ..., өйләнешү ...

бревенчатый пр агач, бүрәнә, бүрәнәдән гыйбарәт

бревно сущ бүрәнә

бред сущ саташу

бредень сущ җәтмә, сөрәкә, тылым сөрәкә

бредить гл 1. саташу; 2. перен хыяллану ♦ Больной бредит. – Авыру саташа. ♦ Бредить

славой. – Дан белән хыялланып йөрү.

бредить во сне гл төшләнү

бредни сущ мн ч уйдырмалар, саташулар, хыялланулар

бредовый сон сущ саташулы төш

брезгать гл җирәнү, чиркану; тайчану, тартыну

брезгливый пр 1. (привередливый) җирәнүчән, җирәнчек, чирканучан; 2. (полный

отвращения) җирәнү, тайчану, тартыну ♦ Брезгливый человек. – Җирәнүчән кеше.

брезговать гл чиркану

брезжить, брезжиться гл 1. таң ату, таң беленү, яктырып килү; 2. яктырып күренү,

җемелдәү, җем-җем итү

бремя сущ 1. авыр йөк; 2. перен авырлык, боендырык, камыт

бренность сущ фанилык

бренный пр 1. фани; 2. чери торган, бетә торган ♦ Бренный мир. – Фани дөнья.

бренчать гл зеңгелдәү

бренчать гл 1. шылтырау, шалтырау, челтерәү, чыңгырау, чалтыр-чолтыр килү; 2.

дыңгырдату, беләр-белмәс уйнау ♦ Бренчать ключами. – Ачкыч белән шылтырау.

брести гл көчкә-көчкә бару, сөйрәлеп бару, әкрен бару

брести (в хвосте) гл сөйрәлү

бретер сущ җәнҗалчы көрәшүче

брехать гл 1. (о собаке) өрү, ләңгелдәү; 2. (врать) ләңгелдәү, ялганлау, ялган сөйләү

брехня сущ гайбәт; ялган сүз, буш сүз, сафсата, уйдырма

брехун сущ лыгырдык, ялганчы

брешь сущ 1. тишек, җимерек урын; 2. перен җитмәүчелек, ким чыгу ♦ Брешь в стене. –

Дивардагы тишек. ♦ Брешь в отчете. – Хисапнамәдә җитмәүчелек.

бриг сущ җилкәнле зур көймә

бригада сущ төркем

бригадир сущ төркем җитәкчесе, рәисе

бригантина сущ җилкәнле җиңел көймә

бриджи сущ кыскача чалбар

бризантный пр һавада шартлый торган

британец сущ британияле

бритва сущ кырыну пәкесе, пәке; (лезвие) йөз

бритвенный прибор сущ кырынгыч

брить гл кыру, алу, китәрү (чәчне, сакалны, мыекны) ♦ Брить бороду. – Сакалны кыру.

бриться гл кырыну

брифинг сущ кыскача матбугат вәкилләре белән очрашу

бричка сущ җиңел арба

брови сущ каш

бровка сущ юл кырые сызыгы; йөгереш юлы кырые сызыгы

бровный пр каш …

бровь сущ каш

брод сущ кичү, үткел

бродило сущ ачыткы

бродить 1 гл йөрү, йөреп тору, әйләнеп йөрү ♦ Бродить в лесу. – Урманда йөрү.

бродить 1 гл (о тесте) әчү, әчешү, кабару, ачу ♦ Тесто бродит. – Камыр әчеп кабара.

бродяга сущ сукбай, йолкыш, зимагур

бродяжий пр сукбай

бродяжничать гл сукбайлыкта (зимагурлыкта) йөрү

бродяжничество сущ сукбайлык

бродячий пр 1. (кочующий) күчмә, күчеп йөри торган; 2. сәйяр, гизүче, күчмә

брожение сущ 1. перен әчү, әчешү; 2. перен чуалыш, буталыш, кузгалыш, ризасызлык

бронебойный пр корыч тышча тишкеч

броневик сущ корыч тышчалы машина

броневой пр бронялы, корыч тышчалы

бронепоезд сущ корыч тышчалы поезд

бронза сущ бронза, бакыр һәм кургаш эретмәсе

бронированный пр бронялы

бронировать 1 гл корычлау, корыч белән тышлау

бронировать 2 гл алдан беркетү

броня сущ корыч тышча

бросать гл 1. ташлау, ыргыту, ату, атып бәрү; 2. (покидать, оставлять) ташлау, ташлап

китү, калдыру, калдырып китү; 3. (направлять в большом количестве) кертү, чыгару,

җибәрү; 4. (направлять, пускать) чәчү, сибү

бросать тень гл күләгәләү

бросаться гл 1. ыргытышу, атышу, бәрешү; 2. ташлану, ыргылу; 3. (устремляться на

помощь) ташлану; 4. (прыгать с высоты) сикерү, ташлану ♦ Бросаться снежками. – Кар

йомрылары белән ыргытышу. ♦ Бросаться за товарищем. – Иптәше артыннан ташлану.

бросить взгляд – күз төшерү, күз салу

бросить жребий – жирәбә салу

броситься гл 1. ташлану; 2. (резкое начало) башлау, тотыну

броский пр күзгә ташланып тора торган

бросовый пр яраксыз, бик начар, начар сыйфатлы ♦ Бросовый товар. – Начар сыйфатлы

товар.

бросок сущ ташлану; тотыну, башлау; ыргылыш, кискен ыргылыш

брошюра сущ китапчык ♦ Полезная брошюра. – Файдалы китапчык.

брошюровать гл дәфтәрләү, китаплау

брудершафт сущ дуслашу хөрмәтенә чәкешеп эчү

брус сущ аркылы агач, борыс, җепчә, йөзлек

брусковый пр кисәкле

брусника сущ бот нарат җиләге, көртләмек

брусничник сущ бот нарат җиләклеге, көртләмеклек

брусок сущ 1. (камень для шлифовки ) кайрак, янавыч, беләү; 2. дүрт кырлы кисәк

брусчатка сущ түшәлгән таш

брусчатый пр түшәлгән ташлы

брутто сущ гомуми авырлык (савыты белән бергә)

брыжейка сущ анат җыерча

брызгать гл 1. (разбрасывать капли) сиптерү, су сиптерү; 2. (кропить, обрызгивать)

бөркү, чәчрәтү; 3. (разлетаться) чәчрәү

брызгаться 1. чәчрәтү, сибү, бөркү; 2. (обрызгивать друг друга) чәчрәтешү, сибешү,

бөркешү

брызги сущ мн ч 1. (капли жидкости) чәчрәвек, чәчрәгән тамчы; 2. (частица твердого

тела) вак кисәк, бөртек

брызнуть гл 1. (однократное действие) чәчрәтү, чәчрәп чыгу; 2. (внезапно политься)

сибәли башлау, ява башлау

брыкать гл тибү

брыкаться гл тибү, тибешү

брыкливый пр тибешкәк

брысь межд перес

брюзга сущ мыгырдык, сукранучан кеше

брюзгливый пр мыгырдык, мыгырданучан, сукранучан, мыжык

брюзжание сущ сукрану

брюзжать гл мыгырдау, мыгырдану, сукрану

брюква сущ гәрәнкә, бүкән шалкан

брюквенница сущ зоол гәрәнкә күбәлеге

брюквенный пр гәрәнкә

брюки сущ чалбар ♦ Черные брюки. – Кара чалбар.

брюнет сущ кара чәчле

брюхатый (ая) пр 1. корсаклы; 2. корсакбай ♦ Брюхатая женщина. – Йөкле хатын. ♦

Брюхатый мужчина. – Корсакбай кеше.

брюхо сущ корсак, эч

брючный пр чалбар ..., чалбарлык

брюшина сущ корсак ярысы

брюшко сущ 1. (толстый живот) юан корсак; 2. (у маленьких животных, птиц) түш; 3.

(задний отдел тела членистоногих) корсак

брюшной пр корсак

бряк подр чылт, чылтыр

брякать гл дыңгырдау, чылтырату, шалтырау

брякнуть гл 1. шалт итү, шалтыратып җибәрү, шалтыратып кую, чалтыратып җибәрү,

чалтыратып кую; 2. (бросить, уронить) шап иттереп төшерү (ташлау); шап иттереп

төшереп җибәрү; 3. перен ычкындырып, әйтеп салу ♦ Брякнуть нелепость. – Юк-бар сүз

әйтеп ташлау.

брякнуться гл шап итеп барып төшү

бряцать гл шалтырау, чыңгырдау; шалтырату, чыңгырдату

бубен сущ шөлдерле барабан

бубенец сущ кыңгыравык

бубенцы сущ мн ч шөлдер, кечкенә кыңгырау

бубенчик сущ кыңгыравык, шөлдер

бублик сущ келиндер

бубнить гл мыгырдау, сукрану, талку ♦ Бубнить себе под нос. – Борын астына мыгырдау.

бубновый (в картах) сущ кирпеч ...

бугай сущ үгез

бугор сущ калку, калкулык, калку җир

бугорок сущ кытыр, кытыршы, төер, төерчек

бугорчатый пр төерле

бугристый пр калкулы, калкулыклы

буддист сущ буддачы, Будда динен тотучы

будет разг җитәр инде, җашлагыз (туктагыз инде) ♦ Ну и будет вам. – Җитәр инде сиңа.

будильник сущ уяткыч сәгать

будить гл 1. уяту, йокыдан уяту; 2. перен кузгату, тудыру, уяту

будка сущ өйчек (сакчы, каравылчы)

будни сущ мн ч 1. (рабочие дни) эш көннәре; 2. (повседневная жизнь) көндәлек тормыш

будничный пр көндәлек

будоражить гл тынгысызлау, тынычсызлау; борчу, дулкынландыру, ыгы-зыгы китерү,

айкалдыру, мазасызлау ♦ Будоражить воображение. – Хыялларны дулкынландыру.

будоражиться гл айкалу

будто 1. союз кебек, шикелле, гүя, гүяки, әйтерсең; 2. союз бугай; 3. частица

шулаймыни?; 4. союз имеш ♦ Облака, как дым. – Болытлар төтен сыман.

будто бы – гүя; частица имеш; вводн сл имештер

будуар сущ будуар, хатын-кызның кунаклар бүлмәсе

будущее в знач сущ булачак, иртәгә, киләчәк, алдагы, киләсе

будущий пр 1. киләчәк, булачак, киләчәктәге; 2. (следующий) киләсе ♦ Счастливое

будущее. – Бәхетле киләчәк. ♦ На будущей неделе. – Киләсе атнада.

будущность сущ киләчәк

будьте здоровы разг пожелание сау булыгыз

буёк сущ калкавыч

буер сущ боз көймәсе

буерак сущ ерганак, су ерган чокыр

буерист сущ буерчы

буженина сущ пешкән дуңгыз ите

буза 1 сущ гауга, җәнҗал, ызгыш; тәртипсезлек ♦ Поднять бузу. – Тәртипсезлек бозу.

буза 2 сущ исерткеч эчемлек

бузина сущ бот карга миләше, аю баланы

бузить гл шау-шу күтәрү, гауга чыгару, дау куптару, пыран-заран килү

бузотер сущ гауга куптаручы, җәнҗал чыгаручы

буй сущ махсус калкавыч (гадәти шартлы тамгалы)

буйно нар котырынып, котырып

буйный пр 1. (порывистый) көчле, каты; 2. (о растительности) куе үләнле; 3. ялкынлы,

кайнар; котырынкы ♦ Буйный ветер. – Көчле җил. ♦ Буйный мужчина. – Котырынкы ир

кеше.

буйствовать гл котырыну, дау кубару; холыксызлану, шашу, дулау, җенләнү, азыну,

котыру

бук сущ бүк агачы

бука сущ кеше сөймәс, караңгы чырайлы

букашка сущ корт, бөҗәк

буква сущ 1. хәреф; 2. перен формаль як

буквально нар сүзгә-сүз

буквальный пр 1. (дословный) сүзгә-сүз, хәрефкә-хәреф; 2. (прямой, не переносный) туры,

төгәл ♦ Буквальный перевод. – Сүзгә-сүз тәрҗемә.

букварь сущ әлифба китабы, әлифба

буквенный пр хәрефле

буквоед сущ хәрефкә ябышып ятучы

буквоедство сущ хәрефкә ябышып яту

букет сущ 1. чәчәкләр бәйләме; 2. тәм, (үзенә бер) ис ♦ Бүкет полевых цветов. – Кыр

чәчәкләре бәйләме.

букинист сущ 1. файдаланылган китаплар сатучы; 2. файдаланылган китаплар сату кибете

букле сущ төерле тукыма

буклет сущ бер битле басма (гадәти дәфтәр сыман җәелә торган)

буковый пр бүк

буколика сущ көтүчеләр авыз сәнгате

буксир сущ 1. тагып тарту; 2. тагып тартучы

буксировать гл тарттыру, тагып тарту; тартып бару

буксовать гл бер урында әйләнү

булава сущ 1. чукмар; 2. ист булава (хакимият тамгасы)

булавка сущ эләктергеч

буланый пр кола (ат төсе)

булат сущ 1. корыч, булат; 2. корыч кылыч, хәнҗәр

булатный пр булат

булгарин сущ болгар (болгъар)

булгарский пр болгар (болгъар)

булка сущ күмәч

булочка сущ күмәч

булочная сущ икмәк кибете

булочник сущ 1. күмәч пешерүче, күмәчче; 2. икмәк сатучы ♦ Он работает булочником. –

Ул күмәч пешерүче.

бултых межд: бултых в воду суга барып төште

бултыхаться гл шапырдау

бултых-бултых подр чулт-чулт

булыжник сущ чуерташ, йомры таш

буль-буль подр бүлт-бүлт, колт-колт

бульвар сущ шәһәрдәге агачлы киң җәяүле юл

бульварный пр 1. шәһәрдәге агачлы киң юл; 2. сай эчтәлекле әдәби жанр ♦ Бульварное

произведение. – Сай эчтәлекле әсәр.

бульдозер сущ этергеч трактор

булькать гл бүлкелдәү, былт-былт итү, былт-былт итеп агу; челтерәү

бульк-бульк подр чулт-чулт, колт-колт

бульон сущ шулпа ♦ Куриный бульон. – Тавык шулпасы.

бульонный пр шулпа

бум сущ ясалма шау-шу күтәрү, ыгы-зыгы күтәрү

бумага сущ 1. кәгазь; 2. вәсика, язу, язма ♦ Газетная бумага. – Гәҗит кәгазе.

бумагомарание сущ кәгазь пычрату

бумагомаратель сущ кәгазь пычратучы

бумажка сущ кәгазь кисәге

бумажник сущ куен букча; (кожаный) калта

бумажный пр 1. кәгазь; 2. кәгазьдән ясалган ♦ Бумажная волокита. – Кәгазь чуалчыгы.

бумажные деньги сущ кәгазь акча

бумазейный пр бумази

бумазея сущ бумази, бумаҗи

бумеранг сущ 1. әйләнеп кайтучы коралл; 2. перен үзеңә әйләнеп кайтучы

бункер сущ 1. коела торган әйберләр өчен савыт; 2. җир астындагы җиһазланган бина

бунт сущ фетнә, баш күтәрү, чуалыш ♦ Они не выдержали и подняли бунт. – Алар

түзмәделәр һәм баш күтәрделәр.

бунтарство сущ бунтарлык, гыйсьянчылык

бунтарь сущ фетнәче, гыйсьянчы

бунтовать гл чуалышу, баш күтәрү

бур сущ җир боравы

бурав сущ борау

буравить гл бораулау, бораулап тишү

бурак сущ кызыл чөгендер

буран сущ буран, кар бураны ♦ Вчера был сильный буран. – Кичә көчле буран булды.

буранить гл буранлау

буранный пр буран, буранлы, карлы-буранлы

бурда сущ боламык

бурдюк сущ күнәк, турсык, саба

бурдючный пр турсык

бурелом сущ ауган агачлар, давыл еккан агачлар

бурение сущ бораулау

буренка сущ сыер

буреть сущ көрәнләнү, көрән төскә керү

буржуа сущ байгура

буржуйка сущ тимер мич

бурильный пр бораулау

бурильщик сущ бораулаучы (эшче)

бурить гл бораулау

бурка сущ җиңсез чикмән

буркать гл мыгырдау

бурливый гл ярсулы, ургылып ага торган, шаулап ага торган

бурлить гл 1. ургылу, ургылып агу, ташкынлану, быгырдау, гөбердәү; 2. перен ярсыну,

ярсып дулкынлану ♦ Море бурлит. – Диңгез ташкынлана. ♦ Бурлит ненависть. – Нәфрәт

ярсынып дулкынлана.

бурный пр 1. (с бурей) давыллы, өермәле; 2. дулкынлы; 3. перен кайнар, ярсулы; бик

көчле, шашкын, ташкынлы; 4. (резкий, стремительный) тиз, бик тиз бара торган

бурные события сущ зилзилә

буроватый пр көрәнсу

буровик сущ бораулаучы (эшче)

буро-жёлтый (о масти животных) пр коба

бурса сущ ист дини мәктәп

бурсак сущ ист дини мәктәптә укучы

бурт сущ өем

бурундук сущ борындык

бурчать гл 1. (ворчать) мыгырдау, мыгырдану; 2. (в животе) чурлау, бакырдау ♦ Бурчать

себе под нос. – Борын астына мыгырдау. ♦ Бурчит в животе. – Корсакта бакырдый.

бурый пр 1. көрән, коңгырт; 2. (масть) коба

бурьян сущ чүп үләннәр; каракура

буря сущ 1. давыл, җил-давыл; 2. перен көчле дулкынлану ♦ Песчаная буря. – Ком

давылы. ♦ Буря восторгов. – Соклануның көчле дулкынлануы.

бурят сущ бурят

бурятка сущ бурят хатыны (кызы)

бурятский пр бурят

бусина сущ энҗе бөртеге, сөйлән бөртеге, мәрҗән бөртеге

бусы сущ мәрҗән, муенса, муенча

бут сущ акташ

бутафор сущ театрда ясалма җиһаз-киемнәр ясаучы

бутафория сущ театрда ясалма җиһаз-киемнәр

бутень сущ бот елан көпшәсе

бутерброд сущ телемле коры ашамлык

бутить гл таш салу, таш җәю

бутон сущ бәпчек, (растений) төймә, (цветка) бәбәк, чәчәк бөресе, чәчәк төймәсе ♦ Бутон

розы. – Гөлчәчәк төймәсе.

бутсы сущ футболчы аяк киеме

бутуз сущ таза бала

бутылка сущ шешә ♦ Пивная бутылка. – Сыра шешәсе.

бутылочный пр шешәле

бутыль сущ зур шешә

буфер сущ 1. бәрелешүне йомшарту җайланмасы; 2. перен арадашчы

буфет сущ 1. чәйханә, кабымханә; 2. ашамлыклар йорт җиһазы ♦ Школьный буфет. –

Мәктәп кабымханәсе. ♦ Они купили буфет. – Алар ашамлыклар йорт җиһазын сатып

алдылар.

буффонада сущ тамаша

буханка сущ икмәк кирпече

бухарский пр бохар

бухать гл 1. шап иттереп бәрү (сугу); 2. гөрселдәү, гөрс итү

бухгалтер сущ хисапчы

бухгалтерия сущ 1. исәп-хисапчылык; 2. исәп-хисап бүлеге

бухнуть 1 гл 1. (однократно) шап иттереп бәрү (сугу); 2. гөрселдәү, гөрс итү

бухнуть 2 гл (разбухать) бүртү, күбү, күбенү

бухта сущ кечкенә култык

буча сущ шау-шу, ызгыш, талаш, гауга ♦ Поднять бучу. – Ызгыш чыгару.

бушевать гл 1. котыру, котырыну, давыллау, дулау, ургылу; 2. перен дулау, ярсу,

котырыну, уйнау

бушлат сущ хәрби сырма (җылы куфайка)

буян сущ сугыш чукмары, гаугачы, җәнҗаллы ♦ Унять буяна. – Гаугачыны туктату.

буянить гл җәнҗал чыгару, ду куптару; гауга чыгару, азыну

бы частица гына

бывало вводн сл бервакытлар (кайчандыр); электә …а торган иде

бывалый пр дөнья күргән, күпне күргән, тәҗрибәле, шомарган ♦ Бывалый человек. –

Шомарган кеше.

бывать гл 1. (время от времени) булу; 2. (происходить) булгалау

бывший пр элекке, электә булган

быдло сущ гыйбад, гыйбди

бык сущ үгез

было частица иде дә

былой пр 1. үткән, булган, элекке, узган, борынгы, иске; 2. сущ үткәннәр ♦ Былые

времена. – Үткәп заманалар.

быль 1. (прошлое) баштан үткән вакыйга, булган хәл; 2. сөйләк ♦ Это не сказка, это быль.

– Бу әкият түгел, бу булган хәл.

быстрина сущ ургыл, каты агым

быстро нар елгыр, елдам, елт, җил-җил, җитез-җитез, җәлт-җәлт, җәһәт, йөгертеп, кызу,

тибеш, тиз, шәп, ялт

быстро бежать - элдертү

быстро исчезнуть - сызу

быстро съесть - ялтырату

быстро читать - сиптерү

быстроногий пр йөгерек, (о лошади) йөремтәл, йөрешле

быстроногий конь - тулпар

быстрота сущ тизлек, җитезлек, кызулык, шәплек, йөгереклек

быстротечность сущ йөгереклек

быстротечный пр йөгерек, чапкыр, тиз үтә торган

быстроходный пр йөрешле, тиз йөри торган ♦ Быстроходный катер. – Тиз йөрешле көймә.

быстрый пр 1. тиз, кызу, шәп, тибеш; 2. перен булдыклы, бик җитез, елгыр, елдам, җәһәт;

3. (происходящий в короткий промежуток времени) бик тиз, йөгерек ♦ Быстрое течение. –

Тиз агым. ♦ Быстрый урок. – Тиз үткәрелә торган дәрес.

быстрый (в работе) - өлгер

быстрый (о воде) - йөгерек

быстрый (руки) - йөгерек

быт сущ көнкүреш, көндәлек тормыш

бытие сущ 1. (жизнь) яшәеш; 2. филос барлык, чынбарлык, яшәеш, вөҗүд ♦ Радость

бытия. – Яшәеш шатлыгы. ♦ Бытие определяет сознание. – Вөҗүд аңның нигезендә.

бытовать гл булып тору, бар булу, булу, яшәү, яшәп тору

бытовой пр көнкүреш, көнкүреш тормыш

бытописание сущ көнкүреш күрсәтү

бытописатель сущ көнкүреш күрсәтүче

быть гл 1. (существовать) бар, булу; 2. (находиться) булу; 3. (происходить, случаться,

появляться) булу, килү ♦ Быть или не быть. – Булу ягъни булмау. ♦ Вчера был в театре. –

Кичә театрда булдым.

быть (оказаться) лишним - артык булу

быть в ведении - … карарында булу

быть в наличии - булу

быть в недоумении - аптырау

быть в обиде - рәнҗү

быть в обращении (о деньгах) - йөрү

быть в состоянии крайней ярости - ажгыру

быть годным - ярау

быть готовым - әзер булу

быть жадным (алчным) - комсызлану

быть загнанным (о лошади) - яну

быть заметным - беленү

быть запущенным (о болезни) - азу

быть к лицу - килешү, ятышу

быть легкомысленным - ыштансызлану

быть мелочным - вакчыллану, ваклану

быть навеселе - кәефләнү

быть недостаточным - кысанлану

быть обиженным - үгисенү

быть окружённым чем-л - алкалану

быть оторванным - аерылу

быть пойманным - тотылу

быть потёртым - кыршылу

быть похожим - охшашу, охшау

быть привязанным - арканлану

быть пронырливым - этләшү

быть серьёзным - җитдиләнү

быть сытым по горло - гарык булу

быть удивлённым - гаҗәпләнү

быть узнанным - танылу, сизелү

быть уличённым - фаш булу

быть хуже других - ким-хур булу

бычачий, бычий пр үгез

бычок 1 сущ яшь үгез, бозау

бычок 2 сущ ташбаш (балык төре)

бьющийся пр уалучан, ватылучан

бэккэн (национальное кушанье) сущ бөккән

бэлеш (национальное кушанье) сущ бәлеш

бюро сущ оешмаларда үзәк (бүлек)

бюрократ сущ кәгазь белән эш итүче; түрә

бюрократизм сущ түрәчелек ♦ Борьба с местным бюрократизмом. – Җирле түрәчелек

белән көрәш.

бюрократический пр бюрократик

бюрократичный пр түрәчеле

бюрократия сущ түрәчеләр идарәчелеге

бюст сущ 1. күкрәктән өстенрәк сурәт; 2. күкрәк (хатын-кызларның) ♦ Установлен бюст

героя. – Батырның күкрәктән өс сын сурәте урнаштырылды.

бюстгальтер сущ күкрәкчә

бязевый пр бәз, бүз

бяка сущ начар нәрсә, пычрак нәрсә

бяша-бяша межд бәр-бәр

ва-банк сущ уенга бөтенесен кую

вавилонское столпотворение сущ мәхшәр, кыямәт көне

вагонетка сущ арбачык

вагонетчик сущ арбачык йөртүче

вагоновожатый пр, сущ трамвай йөртүче

вагоностроение сущ вагоннар төзү

вагранка сущ металл эретү миче

важничанье сущ эреләнү, олылану, эре кылану

важничать гл эреләнү, олылану, эре кылану, көдерәю, кукыраю, фыртлану, ярпаю,

тыртаю

важно нар 1. (с важным видом) тәкәбберләнеп, эре, эреләнеп, көдерәеп, кукыраеп,

тәкәббәр, вәкарь белән; 2. мөһим, кирәк, әһәмиятле ♦ Он ведет себя важно. – Ул үзен эре

тота. ♦ Не забудьте: это для нас очень важно. – Онытмагыз: безнең өчен бу бик

әһәмиятле.

важность сущ 1. мөһимлек, әһәмиятлелек, мөһим булу, әһәмиятле булу, вәкарьлек,

вәкарь; 2. зур, зур дәрәҗәле

важный пр 1. мөһим, әһәмиятле, кыйммәтле; 2. зур, зур дәрәҗәле, вәкарьле; 3. (гордый)

эре, тәкәббер, күренекле, җитди ♦ Важное событие. – Зур вакыйга. ♦ Важная персона. –

Күренекле шәхес.

ваза чәчәк савыты

вазелиновый пр вазелинлы

вазон сущ гөл чүлмәге

вак бэлеш (национальное блюдо) сущ вак бәлеш

вакансия сущ буш урын

вакантный пр вакант, буш

вакса сущ аяк киеме чистарту мае

ваксить гл ваксалау

вакуум сущ бушлык, һавасызлык

вакханалия сущ гадәттән тыш кәеф-сафа, эчкечелек тамашасы

вакханка сущ 1. вакхан (шәраб алласы Вакхның каһинасе); 2. фәхишә хатын, оятсыз

хатын

вал 1 сущ 1. туфрак өеме; 2. зур дулкын

вал 2 сущ тех үзәк, вал

валежник сущ коры-сары, чыбык-чабык (агачлыкта)

валек сущ 1. (для белья) бәләк, кер тукмагы, чәпәмә; 2. (в упряжи) вәлүк

валенки сущ мн ч киез итек; пима

валентность сущ хим валентлык

валериана сущ бот песи үләне

валерьянка сущ песи үләне даруы

валить 1 гл 1. (с ног) аудару, түнтәрү, егу; 2. (в кучу) ташлау, төяү; 3. (на кого) сылтау,

япсару, аудару

валить 2 гл 1. агылу, агылып килү, агылып бару; 2. (о снеге и т.п.) ишелеп яву ♦ Вчера

целый день валил снег. – Кичә көне буе ишелеп кар яуды.

валить (о дыме) - порхылдау

валить (потоком) - агылу

валиться гл 1. аву, төшү, егылу; 2. (крениться) кырынаю, кыйшаю; 3. (обрушиваться)

ишелү, җимерелү, сөргелү

валиться в одну сторону - сөрлегү

валкий пр тотрыксыз, кырынаючан, янтаючан

валовой пр тулай

валовой тулай, тулаем, барлык, гомуми

валок сущ тезем

валом нар тулаем, (о дыме) ишелеп

валуй сущ валуй гөмбәсе

валун зур йомры таш

вальдшнеп сущ тәлләтәвеч, урман шөлдисе

вальс сущ бию көе, вальс ♦ Белый вальс. – Ак вальс.

вальяжный пр мәһабәт, күренекле

валюта сущ чит ил акчасы, акча

валютный пр акча

валяй межд әйдә

валяльщик сущ киез итек басучысы

валяный киез, басылган, йоннан басылган

валять гл 1. аунату, аунатып йөрү, әвәләү; 2. басу, басып ясау ♦ Валять по полу. – Идәндә

аунату. ♦ Валять дурака. – Юләрләнеп шаяру.

валять (валенки) гл бастыру, киезләндерү

валять дурака гл ахмаклану, тинтәкләнү

валяться гл 1. аунау, аунап яту; 2. (лежать, бездельничая) тик яту, аунау, аунап яту,

әүмәкләшү ♦ Валяться целый день. – Көне буе аунап яту.

вампир сущ убыр, канечкеч

вандал сущ вәхши

вандализм вәхшилек

ваниль сущ хуш исле үсемлек, ванил

ванная сущ юыну бүлмәсе

вар сущ вәр, кайнатылган сумала

варвар сущ вәхши, залим, кыргый ♦ Фашистские варвары. – Фашист залимнәре.

варваризм сущ вәхшилек, залимлык

варварски нар вәхшиләрчә, кыргыйларча