Сабиров Р.А. Русско-татарский полный учебный словарь
Подождите немного. Документ загружается.
росчерк сущ 1. (завиток буквы) хәреф сыры; 2. (завиток в последней букве подписи) имза
койрыгы
рот сущ авыз
роща сущ агачлык ♦ Березовая роща. – Каенлык (каен агачлыгы).
ртуть сущ терекөмеш
рубашка сущ күлмәк
рубец сущ эз, җөй
рубин сущ якут, кызыл якут
рубить гл кисү, чабу, турау, яру
рубиться гл кисешү, сугышу ♦ Рубиться на поле брани. – Яу кырында сугышу.
рубль сущ тәңкә, сум
ругань сущ тиргәш, сүгеш, тиргәү
ругать гл тиргәү, сүгү, әрләү
ругаться гл тиргәшү, әрләшү ♦ Он долго ругался. – Ул озак әрләште.
ружье сущ мылтык
руина сущ хәраба
рука сущ кул ♦ У нас длинные руки. – Безнең кулларыбыз озын.
рукав сущ җиң
рукавица сущ бияләй
руководитель сущ җитәкче
руководить гл җитәкләү, җитәкчелек итү
руководство сущ идарәчелек
рукоделие сущ кул эше
рукопашный пр кул сугышы
рукопись сущ кулъязма ♦ Древняя рукопись. – Борынгы кулъязма.
рукоятка, рукоять сущ 1. сап; 2. (в машинах, приборах) тотка, тоткыч
румяна сущ иннек
румяный пр 1. алсу; 2. кызарган ♦ Румяные щеки. – Кызарган яңаклар.
русалка сущ су анасы
русский пр рус ...
русый пр коңгырт
рухнуть гл 1. җимерелү, аву, авып төшү; 2. (о человеке) егылу, барып төшү, лап итеп
егылу
ручей сущ гөрләвек, елгачык ♦ Веселый ручей. – Күңелле гөрләвек.
ручка сущ 1. тотка, сын; 2. (для письма) каләм
ручной пр кул ...
рыба сущ балык
рыбак сущ балыкчы ♦ Рыбак рыбака видит издалека. – Балыкчы балыкчыны ерактан
күреп ала.
рыбный пр балык ...
рыбоводство сущ балыкчылык
рыболов сущ балыкчы
рыжий пр җирән
рыжик сущ җирән гөмбә
рынок сущ базар
рысь сущ селәүсен ♦ В наших лесах рыси нет. – Безнең урманнарда суләүсәннәр юк.
рытвина сущ сикәлтә, тәгәрмәч чокыры
рыть гл казу
рыхлый пр 1. көпшәк, йомшак; 2. (дряблый) сәлперәйгән
рьяный пр ихлас күңелдән бирелгән, ихлас күңел белән ...
рюмка сущ чәркә
рюмочная сущ чәркәханә
рябина сущ миләш ♦ Красная рябина. – Кызыл миләш.
рябинник сущ 1. (рябиновая роща) миләшлек; 2. зоол миләш чыпчыгы
рябиновка сущ миләш төнәтмәсе
рябой пр шадра
рябчик сущ боҗыр
ряд сущ рәт, саф
рядом нар янәшәсендә, янәшәдә ♦ Рядом с ним находился стол. – Аның янында өстәл бар.
ряженый пр киенгән-ясанган
ряска сущ бот бака тәңкәсе
С
с (со) предлог с род., вин., тв.п. 1. ...дан, ...дән (книгу с полки); 2. белән (с отцом)
сабантуй сущ (национальный народный праздник) сабан туе, сабантуй ♦ На сабантуе
бывает весело. – Сабан туенда күңелле була.
сабля сущ сабля
сагитировать гл димләп күндерү, үгетләп күндерү
сад сущ бакча
садик сущ бакчачык ♦ Мы остановились в садике. – Без бакчачыкта тукталдык.
садиться гл утыру
садовник сущ бакчачы
садоводство сущ бакчачылык
сажа сущ корым
сажать гл утырту ♦ Сажать яблоню. – Алмагач утырту.
сайгак сущ зоол кыр кәҗәсе
сало сущ туңмай (терлек мае)
сальный пр 1. туң (терлек) май ..., бик майлы, майланып беткән; 2. перен әдәпсез, оятсыз
♦ Сальная шутка. – Әдәпсез мәзәк.
сам, самого, сама, самой, само, самого мест үзем, үзең, үзе
самобытный пр үзенчәлекле, мөстәкыйль ♦ Самобытное племя. – Үзенчәлекле кабилә.
самец сущ ата, иркәк
самка сущ ана, теше, саулык
самовар сущ самавыр
самовоспитание сущ үзтәрбия
самодвижущийся пр үзхәрәкәтчән
самоделка сущ кулдан ясалган әйбер
самодельный пр кулдан ясалган, үзең ясаган
самодеятельность сущ үзешчәнлек
самодеятельный пр үзешчән ♦ Самодеятельный певец. – Үзешчән җырчы.
самокритика сущ үзтәнкыйтьчелек
самокритичный пр үзтәнкыйтьчелекле
самолет сущ очкыч
самолюбие сущ тәкәбберлек, үзен генә ярату
самомнение сущ мин-минлек, үз-үзеңне зурга санау
самонадеянный пр үз-үзенә чиктән тыш ышанган
самоназвание сущ үз-үзеңә биргән исем
самооборона сущ үз-үзеңне саклау
самообразование сущ үзлегеңнән белем алу ♦ Постоянно заниматься самообразованием. –
Даими үзлегеңнән белем алу.
самообслуживание сущ үзеңә үзең хезмәт күрсәтү
самостоятельный пр мөстәкыйль, бәйсез, ирекле
самосуд сущ хөкемсез-нисез җәзалау
самоубийство сущ үз-үзен үтерү
самоубийца сущ үз-үзен үтерүче
самоуправление сущ үзидарәчелек
самоучитель сущ үзөйрәткеч ♦ Самоучитель татарского языка. – Татар теле
үзөйрәткече.
самоцвет сущ асылташ
самоцель сущ үзмаксат
самочувствие сущ хәл-әхвәл
самый мест 1. иң; 2. (именно тот) нәкъ менә, нәкъ үзе ♦ Самая высокая гора. – Иң биек
тау.
санаторий сущ шифаханә, санаторий
сани сущ чана
санировать гл сәламәтләндерү
санитар сущ шәфкать абзый, санитар
санитарка сущ шәфкать туташ
санки сущ чана, бәләкәй чана
санкция сущ каршы чаралар
санный пр чана ... ♦ Санный след. – Чана эзе.
сапоги сущ итек, күн итек
сапожник сущ итекче
сапожный пр итек ... ♦ Сапожное дело. – Итек кәсебе.
сапфир сущ зәңгәр якут
сарай сущ абзар, сарай
саранча сущ саранча
сардонический пр мыскыллы, зәһәрле ♦ Сардонический смех. – Мыскыллы көлү.
саркастический пр зәһәрле, чәнечкеле, мәсхәрәле
сатана сущ иблис, шайтан
сатанеть гл явызлану, усаллану, котырыну
сахар сущ шикәр
сахарить гл шикәрләү, баллы итү
сахарница сущ шикәр савыты
сахарный пр шикәр ... ♦ Сахарные губки. – Шикәр иреннәре.
сбавить гл 1. (уменьшить) киметү, төшерү; 2. (в весе) кимү
сб’егать гл йөгереп барып килү
сбежать гл 1. (вниз) йөгереп төшү; 2. (стечь) агып төшү; 3. (сбежать тайком) качу,
качып китү; 4. (молоко) ташып түгелеп бетү; 5. перен (улыбка с лица) югалу, юкка чыгу ♦
Сбежать из плена. – Әсирлектән качу.
сберегательный пр саклык ... ♦ Сберегательная книжка. – Саклык кенәгәсе.
сбережение сущ саклыкка җыелган акча, җыйган акча
сберечь гл 1. саклау, саклап тоту; 2. (что) саклыкка җыю, җыю, туплау
сбить гл 1. сугып (бәреп) чыгару, атып (сугып) төшерү; 2. (каблуки) кыйшату, кыегайту,
чалышайту; 3. (цену) киметү, төшерү
сбиться гл 1. кыегаю, кайшаю, чалышаю, янтаю; 2. (со счета) саташу, ялгышу, буталу; 3.
(толпа, люди) өелү, туплану
сблизить гл якынайту, бер-беренә якын китерү
сблизиться гл 1. якынаю, якынлашу; 2. (подружиться) дуслашу, якынлашу
сбоку нар яннан, кырыйдан, читтән ♦ Ветер сбоку. – Җил яннан.
сбор сущ 1. җыю; 2. (финансы) җыелган акча; 3. (собрание) җыелыш
сборник сущ җыентык
сборный пр җыелган, җыелма
сборщик сущ җыючы
сбрить гл кырып ташлау, кыру, китәрү
сбросить гл 1. ташлау, алып ташлау; 2. (листва, ящерица кожу) кою, салып ташлау; 6.
(давление) киметү
сбыт сущ сату
сбыть гл 1. (продать) сату, сатып җибәрү; 2. (что) олактыру, аткару, котылу
свадьба сущ туй
свалить гл аудару, егу ♦ Свалить дерево. – Агач аудару.
свалиться гл егылып төшү
свалка сущ чүплек
сварить гл пешерү
свариться гл пешү, пешеп җитү
сват сущ 1. яучы; 2. (отец одного из супругов по отношению ка родителям другого) кода
сватать гл 1. димләү, кыз димләү; 2. кодалау, яучылау, кыз сорау; 3. перен (предлагать)
тәкъдим итү, димләү ♦ Сватать за Юнуса. – Юныска димләү.
сваха сущ кодагый
сведение сущ 1. мәгълүмат, хәбәр; 2. (знание) белем; 3. (судорога) көзән җыеру, тартышу
♦ Точные сведения. – Төгәл мәгълүматлар.
свежесть сущ 1. сафлык, чисталык; 2. (прохлада) салкынчалык, җиләслек
свежий пр 1. яңа ...ган, яңа гына (мясо); 2. саф, чиста (воздух); 3. яңа, иң соңгы (газета)
свёкла сущ чөгендер
свекор сущ каената, биалта
свекровь сущ каената
свергнуть гл төшерү, бәреп төшерү ♦ Свергнуть власть. – Хакимлекне бәреп төшерү.
сверить гл чагыштыру, чагыштырып тикшерү
сверкнуть гл ялтырау, җемелдәү
сверло сущ борау
сверловщик сущ борау
свернуть гл 1. (закатать) төрү; 2. (повернуть) борылып китү ♦ Свернуть с дороги. –
Юлдан борылып китү.
свернуться гл 1. (закататься) төрелү, бөтерелү; 2. (клубком) йомарланып яту; 3. (кровь)
ою, оеру, оешу
сверстник сущ кордаш, яшьтәш
сверток сущ төенчек
сверх нар өстеннән, өстенә; артык
сверху нар өстән, өстеннән, югарыдан
сверхъестественный пр табигатьтән өстен, гадәттән тыш, искиткеч
сверчок сущ өй чикерткәсе
свершить гл кылу, ясау, эшләү
свершиться гл килеп чыгу, булу
свет 1 сущ дөнья; җир йөзе, җиһан ♦ Обошел весь белый свет. – Бөтен дөньяны әйләнеп
чыгу.
свет 2 сущ яктылык, якты ♦ Солнечный свет. – Кояш яктылыгы.
светать гл таң ату, яктыра башлау
светило сущ 1. (небесное) яктырткыч, күк яктырткычы; 2. (человек) йолдыз, маяк
светильник сущ зур лампа, яктырткыч
светить гл яктырту
светиться гл яктырып тору; ялтырап тору
светлеть гл 1. (становиться более светлым) ачыклана төшү; 2. безл (рассветать) яктыру;
3. (виднеться – о светлом) ялтырап күренү
светлость сущ галиҗәнап
светло нар якты ♦ В семь часов было уже светло. – Сәгать җидедә инде якты иде.
светлый пр 1. якты (комната); 2. ачык төстәге (платье)
светопреставление сущ кыямәт көне, ахырзаман
светский пр дөньяви, дини булмаган ♦ Светская школа. – Дөньяви белем бирә торган
мәктәп.
свеча сущ шәм
свидание сущ очрашу
свидетель сущ танык, шаһит
свидетельство сущ 1. (показание) күрсәтү; 2. (доказательство) дәлил; 3. (документ)
таныклык
свидетельствовать гл шаһит булу
свинарка сущ дуңгыз караучы (хатын-кыз)
свинарник сущ дуңгыз абзары
свинарь сущ дуңгыз караучы
свинец сущ кургаш
свинина сущ дуңгыз ите
свиноводство сущ дуңгызчылык
свинцовый пр 1. кара кургаш ..., 2. (о цвете) кара, кара кучкыл
свинья сущ дуңгыз
свирель сущ курай, сыбызгы
свирепый пр рәхимсез, кансыз, мәрхәмәтсез ♦ Свирепый правитель. – Мәрхәмәтсез
хаким.
свиристель сущ зоол урман чыпчыгы
свисать гл салынып тору
свист сущ сызгырган тавыш; (птичий) черелдәү, чыркылдау; (пули) выжылдау, сызгыру
свистеть гл сызгыру
свисток сущ сыбызгы, сызгыч
свистун сущ 1. (любитель посвистеть) сызгыручы, сызгырырга яратучан; 2. перен
(бездельник) лыгырдык, бушбугаз, коры куык
свить гл 1. (гнездо) оя кору, ясау; 2. (веревку) ишү
свобода сущ азатлык
свободный пр 1. азат, хөр, ирекле; 2. (вход) ирекле, түләүсез, буш; 3. (обувь) иркен ♦
Свободная личность. – Ирекле шәхес.
свободолюбивый пр азатлык сөючән, ирек сөючән
свободомыслие сущ хөр фикерлелек
своеобразный пр үзенчәлекле ♦ Своеобразная мысль. – Үзенчәлекле фикер.
свой, своего, своя, своей, своё, своего мест үз
свойственный пр хас
свойство сущ үзлек, хасият
своротить гл 1. (горы) әйләндереп ташлау, түнтәрү; 2. (свернуть в сторону) читкә бору,
борып җибәрү
свояк сущ баҗай, баҗа
свояченица сущ (старшая) каенигәч; (младшая) балдыз
свыкнуться гл ияләнү, ияләшү, гадәтләнү, күнегү, үзләшү
свысока нар өстән, эреләнеп, масаеп
свыше 1. нар югарыдан, өстән; 2. предлог артык, артыграк
связанный пр бәйләнгән ♦ Связанный обещанием. – Вәгъдә белән бәйләнгән.
связать гл ялгау, бәйләү, бәйләнешкә кертү
связаться гл бәйләнешкә керү
связист сущ элемтәче
связной сущ элемтәче ...
связь сущ бәйләнеш, элемтә ♦ Слабая связь. – Начар элемтә.
святилище сущ 1. (молельный дом) гыйбадатханә; 2. перен (святое место) мөкатдәс
урын, изге урын
святой пр изге
святыня сущ иң кадерле (изге) нәрсә
священнослужитель сущ рухани
священный пр 1. изге, мөкатдәс; 2. (родина) иң кадерле ♦ Священное место. – Изге урын.
сгиб сущ бөгелгән урын, бөгелеш, бөгелә торган урын
сгладить гл 1. тигезләү, шомарту; 2. (смягчить) йомшарту, шомарту
сглазить гл күз тудыру
сгнить гл черү, череп бетү ♦ Картошка вся сгнила. – Бәрәңге череп бетте.
сгноить гл черетү, черетеп бетерү
сговор сущ сүз берләшү, сүз куешу, сүз беркетү, килешү
сгореть гл яну, янып бетү; янып чыгу ♦ Сгореть на работе. – Эштә янып чыгу.
сгоряча нар кызулык белән, кызып китеп
сгрести гл 1. (в одно место) җыю, җыеп өеп кую; 2. (с крыши) көрәп төшерү
сдавать гл 1. (вещи) тапшыру, бирү; 2. (город) бирү; 3. (весть) тапшыру, бирү ♦ Сдавать
экзамен. – Имтихан бирү.
сдаваться гл бирелү, бирешү, күнү
сдавить гл 1. (плотно окружив, стиснуть) кысу; 2. (стеснить горло, дыхание) буу, кысу,
кысып алку
сдать гл тапшыру, бирү, кайтару
сдаться гл бирелү, күнү ♦ Сдаться в плен. – Әсирлеккә бирү.
сдача сущ 1. тапшыру; 2. (в магазине) кайтарып бирелгән акча
сделать гл 1. ясау, эшләү (стол, выводы); 2. итү (своим другом)
сдержанный пр тыенкы, тотанаклы, сабыр
сдоба сущ татлы йомшак ризык(лар)
себе мест үзенә, үземә
себестоимость сущ үзкыйммәт
себя мест үземне, үзеңне, үзен
себялюбивый пр үзен генә сөюче, үзе турында гына кайгыртучы
сев сущ чәчү
север сущ төньяк
северо-восток сущ төньяк-көнчыгыш
северо-запад сущ төньяк-көнбатыш
севрюга сущ зоол укбаш, укборын
сегодня нар бүген ♦ Сегодня праздник. – Бүген бәйрәм.
седеть гл чәч агару
седина сущ чал чәч, ак чәч
седлать гл иярләү
седло сущ ияр
седобородый пр чал сакаллы, ап-ак сакаллы
седовласый пр чал чәчле, чаларган чәчле, ап-ак чәчле ♦ Седовласый старик. – Ап-ак чәчле
карт.
седой пр чал, чал чәчле
седьмой числ җиденче
сей мест бу, шушы, шул, ошбу
сейчас нар 1. хәзер, хәзергә; 2. (сейчас же) хәзер үк; 3. (только что) яңа гына, хәзер генә
♦ Сейчас без пяти шесть. – Хәзер алты туларга биш минут.
секрет сущ сер
секретарь сущ сәркатип
секретный пр яшерен, серле
секс сущ 1. (пол) җенес; 2. (половые отношения) җенси мөнәсәбәтләр
секунда сущ секунд
селезенка сущ анат талак
селезень сущ зоол ата үрдәк
село сущ авыл
сельский пр авыл ...
сельское хозяйство сущ авыл хуҗалыгы
сёмга сущ сөмбаш, сёмга балыгы
семейный пр гаилә ..., гаиләле ♦ Семейный человек. – Гаиләле кеше.
семеро числ җидәү
семечко сущ төш
семидесятилетний пр 1. (о сроке) җитмеш еллык; 2. (о возрасте) җитмеш яшьлек
семидесятый числ җитмешенче
семиклассник сущ җиденче сыйныф укучысы
семиклассница сущ җиденче сыйныф укучы кыз
семисотый числ җиде йөзенче
семиты сущ самиләр
семичасовой пр (поезд) җиде сәгатьтәге
семнадцатый числ унҗиденче
семнадцать числ унҗиде
семь числ җиде ♦ Семь раз отмерь, один раз отрежь. – Җиде тапкыр үлчә, бер тапкыр
кис.
семьдесят числ җитмеш
семьсот числ җиде йөз
семья сущ гаилә ♦ Семья – ячейка общества. – Гаилә – җәмгыятьнең күзәнәге.
семя сущ 1. орлык; 2. (семечко) төш
сени сущ өйалды
сенник сущ печән түшәк, печән ятмак
сено сущ печән
сеновал сущ печәнлек
сенокос сущ печән чабу чоры
сентиментальный пр 1. литер (направление в литературе) сентименталь; 2. хискә бик
тиз бирелүчән; 3. (слащавый) хисләрне нечкәртә торган, артык төче ♦ Сентиментальная
девушка. – Хискә бирелүчән кыз.
сера сущ күкерт
сердитый пр ачулы, усал
сердиться гл ачулану
сердце сущ йөрәк
сердцебиение сущ йөрәк тибеше
серебро сущ көмеш
серебряный пр көмеш, көмештән ясалган ♦ Серебряное кольцо. – Көмеш йөзек.
середина сущ урта, урталык
сережка сущ алка
серна сущ зоол тау кәҗәсе
серная кислота – күкерт серкәсе
серный сущ күкерт, күкертле
серо-буро-малиновый пр (шутл: неопределенного цвета) билгесез төстәге
сероводород сущ хим күкертле водород
серп сущ урак
серповидный пр ураксыман
серый пр соры, уртакул
серьга сущ алка
серьезно нар җитди рәвештә
серьёзный пр 1. җитди, төпле; 2. мөһим, җитди ♦ Серьезное намерение. – Җитди ният.
сестра сущ (старшая) апа; (младшая) сеңел
сестренка сущ сеңел
сесть 1 гл утыру
сесть 2 гл (о платье) утыру, керешү
сетка сущ челтәр
сетчатка сущ анат челтәр катлау
сетчатый пр челтәрсыман, челтәр-челтәр, челтәрле
сеть сущ ятьмә ♦ Рыболовная сеть. – Балык тоту ятьмәсе.
сечение сущ мат кисмә
сечка сущ (дробленая крупа) вакланган ярма
сеялка сущ чәчкеч
сеять гл чәчү
сжать 1 гл 1. кысу, йому, кочаклап кысу; 2. перен (сократить) кыскарту, кыса төшү,
киметү ♦ Сжать руку. – Кулны кысу.
сжать 2 гл урып алу, уру
сжаться гл 1. (от холода) куырылу, бөрешү, йомарлану; 2. (кулак) кысылу, йомылу,
йомарлану
сжевать гл чәйнәү, чәйнәп йоту
сжечь гл 1. яндыру, яндырып бетерү; 2. (пироги) көйдерү, көйдереп бетерү
сзади нар арттан, артта ♦ Подойти сзади. – Арттан килү.
сибарит сущ кәеф-сафчы
сибирский пр Себер ...
сибиряк сущ Себердә яшәүче, Себер кешесе
сиг сущ зоол ала балык
сигать гл сикерү, сикереп төшү ♦ Сигать через забор. – Көймә аша сикереп чыгу.
сигнал сущ билге, билгелек
сидеть гл утыру, утырып тору
сизый пр күгелҗем, күк, күксел
сизокрылый пр күк канатлы ♦ Сизокрылый голубь. – Күк канатлы күгәрчен.
сила сущ көч, куәт, дәрман
силач сущ гайрәтле кеше, пәһләван
силиться гл көч кую, тырышу, тырышып карау
силком нар көчләп, ирексезләп, мәҗбүр итеп ♦ Увезти силком. – Көчләп алып китү.
силой нар көчләп, ирексезләп, мәҗбүр итеп
силок сущ тозак, элмәк, буанак
силомер сущ көч үлчәгеч
сильный пр көчле, куәтле, гайрәтле
симпатичный пр ягымлы, мөлаем, сөйкемле ♦ Симпатичный мальчуган. – Ягымлы малай.
синеть гл зәңгәрләнү, күгәрү
синий пр күк, зәңгәр, күгәргән
синица сущ песнәк
синоним сущ лингв мәгънәдәш сүз, синоним
сирень сущ бот канәфер, сирен
сирота сущ ятим, үксез
сиротство сущ ятимлек
систематизировать гл системалаштыру
систематический пр систематик
ситец сущ ситсы
ситник сущ иләнгән оннан пешкән икмәк
сито сущ иләк, кыл иләк, вак иләк
сиять гл балку, җемелдәү
сказать гл әйтү, дип әйтү ♦ Сказать начальнику. – Идарәчегә әйтү.
сказка сущ әкият
сказочник сущ әкиятче, әкият сөйләүче
сказочный пр әкият ..., әкияттәге ♦ Сказочная красота. – Әкияттәге матурлык.
сказуемое сущ грамм хәбәр
скакалка сущ сикергеч
скакать, скакнуть гл чабу
скакун сущ чабыш аты
скала сущ кыя
скалистый пр кыялы, кыя ташлы ♦ Скалистый берег. – Кыялы яр.
скалиться гл ыржаю, авыз еру
скалка сущ уклау
скамейка сущ кечкенә эскәмия
скамья сущ эскәмия
скандал сущ гауга, җәнҗал, талаш, низаг, ызгыш
скарб сущ өй кирәк-яраклары, вак-төяк мөлкәт
скаред, скареда сущ үтә саран, ачкүз, үтә комсыз
скатать гл 1. тәгәрәтү, тәгәрәтеп төрү, әвәләп ясау; 2. (валенки) басу
скатерть сущ ашъяудык, эскәтер
скатить гл тәгәрәтеп төшерү ♦ Скатить камень с горы. – Таудан таш тәгәрәтеп төшерү.
скатиться гл тәгәрәп (шуып) төшү
скачки сущ ат чабышы
скверна сущ кабахәтлек, әшәкелек, юньсезлек, шакшылык, нәҗеслек
сквернословие сущ әшәке сүзләр, оятсыз сүзләр
скверный пр әшәке, шакшы, нәҗес, кабахәт ♦ Скверный человек. – Кабахәт кеше.
сквозняк сущ үтәли җил, аркылы йөри торган җил
сквозь предлог с вин.п. арасыннан, аша, аркылы
скворец сущ сыерчык ♦ Скворцы прилетают весной. – Сыерчыклар язын килә.
скворечник сущ сыерчык оясы
скворчиха сущ ана сыерчык
скворчонок сущ сыерчык баласы
скидка сущ (при распродаже) ташлама
скирда сущ эскерт
скисать, скиснуть гл әчү, ою
складной пр җыела-языла торган, ачыла-ябыла торган, җыела торган ♦ Складной стул. –
Җыела торган урындык.
складный пр 1. (о человеке) зифа, сылу, төз буйлы; 2. (о речи) шома, төзек, килешле
склеить гл ябыштыру
склеиться гл ябышу
склока сущ ызгыш, талаш, гауга, ара бозылу
склон сущ сөзәклек, тау бите, битләү, кашлак ♦ Крутой склон. – Текә тау битү.
склонить гл 1. (нагнуть) ию, бөгү, авыштыру, салындыру; 2. (расположить к себе) үз
ягыңа аудару, җәлеп итү; 3. (уговорить) өндәп күндерү, ризалату
склониться гл 1. иелү, иелеп төшү, бөгелү, салынып төшү; 2. (согласиться) күнү, риза
булу, ризалашу
склонность сущ һәвәслек, омтылыш, бирелүчәнлек, тартымлык ♦ Склонность к
литературе. – Әдәбиятка тартымлык.
склянка сущ кечкенә шешә
скобка сущ җәя
скованный пр ирек булмаган, тоткарланган
сковорода, сковородка сущ таба ♦ Чугунная сковородка. – Чуен таба.
скользить гл табу, шуу
скользкий пр шома, тайгак ♦ Скользкая дорога. – Тайгак юл.
скользко нар тайгак, шома
сколько нар күпме, ничә
сколько-нибудь мест и нар күпме дә булса, бераз, азмы-күпме, берникадәр
сколько-то нар беркадәр, бераз, күпмедер
скончаться гл үлү, вафат булу
скопить гл туплау, җыю, саклап җыю ♦ Скопить денег. – Акча саклап җыю.
скопиться гл җыелу, җыйналу, туплану
скопище сущ халык төркеме, төркем, өер
скопление сущ зур төркем, туплама ♦ Большое скопление. – Зур туплама.
скопом нар күмәкләп, бергәләп, барысы бергә
скорбный пр кайгылы, хәсрәтле
скорбь сущ авыр (тирән) кайгы
скорее нар тизрәк
скорлупа сущ кабык
скормить гл ашатып бетерү ♦ Скормить картошку курам. – Бәрәңгене тавыкларга
ашатып бетерү.
скоро нар 1. тиздән, бераздан, озакламый; 2. тиз, кызу; 3. тиз арада
скороварка сущ тизпешергеч
скороговорка сущ тизәйткеч, телкөрмәвеч
скоропалительный пр үтә ашыгыч, капыл-карсан, уйлап җиткермичә ♦
Скоропалительное решение. – Үтә ашыгыч карар.
скоропись сущ кызу (тиз, йөгерек) язу
скоропортящийся пр тиз бозыла торган
скоропостижный пр кинәт ♦ Скоропостижная смерть. – Кинәт вафат булу.
скороспелка сущ тиз өлгергән, иртә пешкән
скоростной пр тиз йөри торган
скорость сущ тизлек
скорпион сущ зоол чаян
скорый пр тиз, кызу, тизйөрешле
скосить гл чабып бетерү
скот сущ терлек, мал, мал-туар
скотина сущ терлек, мал-туар, мал ♦ Держать много скотины. – Күп мал асрау (тоту).
скотовод сущ терлекче, терлек караучы
скотоводство сущ терлекчелек
скребок сущ кыргыч
скрепить гл 1. беркетү, тоташтырып кую; 2. перен (дружбу клятвой) ныгыту; 3. (подпись
печатью) раслау, таныклау, кул кую ♦ Скрепить документ печатью. – Вәсиканы мөһәр
белән раслау.
скрепка сущ кыстыргыч, беркеткеч
скривить гл чалышайту, кыйшайту, кыегайту
скрип сущ шыгырдау тавышы
скрипеть, скрипнуть гл шыгырдау, шыгырдату
скрипка сущ эскрипкә
скрипучий пр шыгырдавык, шыгырдый торган ♦ Скрипучий пол. – Шыгырдый торган
идән.
скроить гл (пальто) кисү
скромничать гл тыйнаклану, тыйнак булу
скромный пр 1. тыйнак; 2. (по простому) гади, уртача; 3. (подарок) кечкенә генә ♦
Скромный парень. – Тыйнак егет.
скрупулезный пр җентекле