Сабиров Р.А. Русско-татарский полный учебный словарь
Подождите немного. Документ загружается.
жалобщик сущ зарланучы
жалованье сущ хезмәт хакы, эш хакы
жаловать гл бүләкләү
жаловаться гл зарлану, әләкләү
жалостливый пр кызганулы, аяучан, жәлләүчән ♦ Жалостливый взгляд. – Кызганулы
караш.
жалостный пр кызганулы, аяучан, кызганучан ♦ Жалостный взгляд. – Кызганучан караш.
жалость сущ кызгану, аяу, жәлләү
жаль 1. в знач сказуемого кызганыч, жәл; 2. вводное слово кызганычка каршы, үкенечкә
каршы
жар сущ кызулык, эсселек; (повышенная температура) кызу
жара сущ эссе, эсселек, кызу ♦ Все лето стоит жара. – Җәе буе эссеелек тора.
жар-птица сущ бәхет кошы
жареный пр куырган, кыздырган
жарить гл кыздыру, кыздырып пешерү
жариться гл куырылу, кыздырылу, кызу
жаркий пр 1. кызу, эссе; 2. каты ♦ Жаркие лучи. – Кызу нурлар. ♦ Жаркий поцелуй. –
Кайнар (каты итеп) үбешү.
жарко нар кызу, эссе
жаркое сущ (блюдо) кыздырма, куырдак, кыздырган ашамлык
жаровня сущ тимер, учак, мангал
жасмин сущ ясмин
жасминовый пр ясмин ...
жатва сущ 1. уру; 2. урак өсте
жатка сущ ургыч
жать 1 гл 1. кысу; 2. сыгу ♦ Жать руку. – Кулны кысу. ♦ Жать виноград. – Йөземне сыгу.
жать 2 гл уру ♦ Жать пшеницу. – Бодайны уру.
жаться гл кысылу, бөрешү; елышу, посу
жвачка сущ сагыз; (у животных) күшәм, күшәү
жвачные пр (животные) күшәүчеләр, күши торган
жгут сущ бау
жгутик сущ зоол төкчә, камчы
жгучий пр көйдергеч, эссе
ждать гл 1. көтү (кого-что); 2. өмет итү (чего) ♦ Ждать писем. – Хатлар көтү. ♦ Ждать от
жизни счастья. – Тормыштан бәхет өмет итү.
же 1 союз ә, исә ♦ Я уезжаю, товарищ же остается. – Мин китәм, иптәшем исә кала.
же 2 част соң, инде, бит ♦ Я же не спорю. – Мин бәхәсләшмим бит.
жеваный пр чәйнәлгән
жевать гл чәйнәү ♦ Жевать пищу. – Ризыкны чәйнәү. ♦ Жевать одно и то же. – Бернәрсәне
кабатлау (чәйнәү).
желание сущ 1. теләк, дәрт; 2. үтенеч
желанный пр көтелгән, теләп алынган, тансык
желательный пр кирәкле, көтелгән, теләгән ♦ Желательное решение. – Теләгән карар.
желатин сущ җилем
желать гл теләү; ...сы килү (аналитическая конструкция желания)
желающий пр теләүче
желать счастья гл котлау
желвак сущ төер, каты шеш
желе сущ койка, дерелдәвек
железа сущ биз
железистый пр тимерле
железная дорога сущ тимер юл
железнодорожник сущ тимерче
железнодорожный пр тимер юл ... ♦ Железнодорожный путь. – Тимер юлы. ♦
Железнодорожные службы. – Тимер юл хезмәтләре.
железный пр тимер; тимер ...
железняк сущ тимер рудасы
железо сущ 1. тимер; 2. тимер-томыр
желоб сущ улак, колаша, ялгаш
желобок сущ колаша, улак
желобчатый пр колашасыман, улаксыман
желтеть гл саргаю
желтеться гл саргаеп тору, сары төскә керү
желтизна сущ сарылык, сары төс
желтинка сущ сары тап, сары тимгел, саргылт төс
желтоватый пр саргылт ♦ Желтоватый пол. – Саргылт идән.
желток сущ (яйца) сары, йомырка сарысы
желтокожий пр сары тәнле
желтолицый пр сары чырайлы, сары тутлы
желторотый пр борын асты кипмәгән
желтуха сущ сары, сары төшү
жёлтый пр сары ♦ Сары түшәм. – Желтый потолок.
жёлтый-прежёлтый пр сап-сары
желтяк сущ саргайган кыяр
желудок сущ ашказаны ♦ Расстройство желудка. – Ашказаны бозылуы.
желудочек сущ анат карынчык
желудочный пр ашказаны ...
желудь сущ имән чикләвеге
желчный пр 1. үт ...; 2. (раздражительный, злой) усал, зәһәр
желчь сущ үт, үт суы
жеманиться гл назлану, кылану, сырлану
жеманница сущ кыланчык
жеманничать гл назлану, кылану, сырлану
жеманность сущ назлылык, кыланчыклык
жеманный гл назлы, кыланчык, кыстатучан
жеманство сущ назлылык, кыланчыклык
жемчуг сущ энҗе, гәүһәр ♦ Морской жемчуг. – Диңгез энҗесе.
жемчужина сущ энҗе бөртеге ♦ Жемчужина татарской поэзии. – Татар шигъриятенең
гәүһәре.
жемчужница сущ энҗе моллюскасы
жемчужный пр энҗе..., энҗеле
жена сущ хатын, җәмәгать
женатый пр, сущ өйләнгән, никахлы, хатынлы ♦ Женатые люди. – Хатынлы кешеләр.
женить гл өйләндерү
женитьба сущ өйләнү, хатын алу
жениться гл өйләнү, хатын алу ♦ Наконец-то он решил жениться. – Ахыр чиктә ул
өйләнергә уйлады.
жених сущ кияү
женолюб сущ хатын-кыз яратучан (кеше)
женолюбивый пр хатын-кыз яратучан
женоненавистник сущ хатын-кыз яратмаучы (кеше)
женский пр хатын-кыз ..., хатын-кызлар ...
женственный пр мөлаем, нәфис ♦ Женственная внешность. – Мөлаем кыяфәт.
женщина сущ 1. хатын, хатын-кыз; 2. хатын кеше
жердина сущ колга, киртә
жердь сущ колга, киртә
жеребёнок сущ колын
жеребец сущ айгыр
жеребиться гл колынлау
жеребцовый пр айгыр ...
жеребьевка сущ шобага салу, жирәбә салу
жерех сущ опты, ак опты
жерло сущ авыз, тишек
жернов сущ тегермән ташы
жертва сущ корбан
жертвенник сущ корбан чалу урыны
жертвенный гл корбан
жертвовать гл бүләк итеп бирү; иганә итү
жертвоприношение сущ корбан чалу
жест сущ ишарә, ым
жестикулировать гл кул хәрәкәтләре ясау, кулларны селтәү
жёсткий пр 1. каты; 2. кырыс, кискен; 3. катгый
жесткокрылые сущ зоол катыканатлар
жестокий пр 1. каты күңелле, мәрхәмәтсез, рәхимсез, кансыз; 2. бик көчле, бик каты ♦
Жестокий враг. – Рәхимсез дошман. ♦ Непривычно жестокий мороз. – Гадәти булмаган
каты салкын.
жестокосердный пр каты күңелле, мәрхәмәтсез, кансыз
жестокость сущ кансызлык, шәфкатьсезлек
жесть сущ калай ♦ Наша крыша покрыта жестью. – Безнең түбә калай белән ябылган.
жестяной пр калай
жестянщик сущ калайчы
жечь гл 1. яндыру; 2. ягу; 3. кыздыру ♦ Жечь письма. – Хатларны яндыру. ♦ Солнце так и
жгет сегодня. – Бүген кояш кыздырып карый.
жечься гл чагу
жженый пр кыздырылган, көйдерелгән ♦ Жженый сахар. – Көйдерелгән шикәр.
живец сущ зоол җимбалык, маймычвак
живительный пр көч бирә торган
живица сущ сагыз, чәер
живность сущ вак терлек
живо нар дәррәү, җанлы
живоглот сущ кап-йот, ертлач, карун
живодер сущ тереләй тунаучы, кычкыртып талаучы
живое существо сущ тереклек
живой пр 1. тере, исән; 3. җанлы, табигый; 3. тере, хәрәкәтчән ♦ Изобразить живых людей.
– Тере кешеләрне сурәтләү.
живописец сущ рәссам
живописный пр ямьле, матур, рәсемдә шикелле ♦ Живописный вид. – Ямьле күренеш.
живопись сущ рәсем сәнгате, сынлы сәнгать
живородящий пр тере бала тудыручы
живость сущ дәртлелек, җитезлек, җанлылык, җәһәтлек, терелек
живот сущ корсак, эч, карын
животворный пр җанландыра торган, рухландыра торган ♦ Животворная сила любви. –
Мәхәббәтнең җанландыра торган көче.
животина сущ йорт хайваны
животновод сущ терлекче, малчы
животноводство сущ терлекчелек
животное сущ хайван
животный пр хайван ..., хайвани ♦ Животный страх. – Хайвани куркыныч.
животрепещущий пр көн үзәгендәге
живучесть сущ яшәргә сәләтлелек, чыдам булу
живучий пр яшәүчән, яшәргә сәләтле
живчик сущ физиол аталык орлыгы
живьём нар тереләй, тере килеш, тереләтә
жидкий сущ сыек, сирәк ♦ Жидкий лес. – Сирәк урман.
жидко нар сыек
жидкостный пр сыеклык, сыекча
жидкость сущ сыеклык, сыекча
жижа сущ сыекча
жизнедеятельный пр биол яшәүгә сәләтле ♦ Жизнедеятельный ум. – Яшәүгә сәләтле
акыл.
жизненно нар тормышчан
жизненность сущ тереклек, тормышчанлык
жизненный пр тормыш ..., гомер, тормышчан
жизнеобеспечение сущ тереклек тәэмин итү
жизнеописание сущ тәрҗемәи хәл
жизнерадостность сущ шат күңеллелек, дәртлелек
жизнерадостный пр шат күңелле, дәртле ♦ Жизнерадостная молодежь. – Дәртле яшьләр.
жизнеспособный пр яшәүгә сәләтле, яшәүчән
жизнеутверждающий пр тормышчан, тормышчанлык
жизнь сущ 1. тереклек (возникновение ... на Земле); 2. гомер (работать всю ...); 3. тормыш
(интересная ...) ♦ Общественная жизнь. – Иҗтимагый тормыш. ♦ Больше жизни! –
Күбрәк дәрт!
жила сущ (кровеносный сосуд) кан тамыры, кан юлы
жилец сущ кешедә торучы, фатирчы
жилище сущ торак
жилка сущ биол җепсел
жилой пр торак ...
жилье сущ торак
жимолостный пр зелпе
жимолость сущ бот зелпе
жир сущ май
жиреть гл симерү, көрәю, май басу
жирность сущ майлылык
жирный пр симез, майлы ♦ Жирные пирожки. – Майлы пәрәмәч. ♦ Жирный человек. –
Симез кеше.
жировать гл май җыю, симерү
жировик сущ май шеше, майлы шеш
жировой пр майлы
житейский пр тормыш ..., көндәлек, көн дә була торган
житель сущ яшәүче, торучы
жительство сущ тору, яшәү ♦ Место постоянного жительства. – Һәрдаими яши торган
урын.
житница сущ амбар, келәт
жито сущ ашлык, иген
жить гл яшәү, тору, гомер итү ♦ Жить долго и счастливо. – Озак һәм бәхетле гомер итү.
житьё сущ көнкүреш, тормыш
житьё-бытьё сущ тормыш-көнкүреш
жмурки сущ сукыр тәкә уены, күз бәйлеш уены
жмых сущ түп, калган сыгынты
жнец сущ уракчы
жнивье сущ урылган кыр; камыл
жница сущ уракчы хатын (кыз)
жом сущ (пресс) эскәнҗә; (выжимки) чөгендер төбе
жор сущ балыкның нык чиртүе
жох сущ хәйләкәр, мут, алдакчы; саран
жрать гл бүсү, тыгыну, ашау
жребий сущ жирәбә
жрец сущ каһин; перен (искусства) әһел, ата
жужелица сущ зоол бозылдавык, бызлавык, сасы коңгыз
жужжать гл жуылдау, бызылдау, безелдәү ♦ Не жужжи под носом. – Колак астында
жуылдама әле.
жук сущ коңгыз
жулик сущ карак, жулик
жульничать гл хәрәмләү, мутлашу, алдашу
жульничество сущ алдашу, мутлык
жупан сущ кыска чикмән
жупел сущ букай, карачкы
журавленок сущ торна бәбкәсе
журавлиный пр торна ...
журавль сущ торна ♦ Серый, белый журавль. – Соры, ак торна.
журить гл орышу, шелтәләү, әрләү, тиргәү
журчать гл шылтырау, челтерәү, чылтырап агу
журчащий пр чылтыравык ♦ Журчащий ручей. – Чалтыравык гөрләвек.
жуткий пр куркыныч, коточкыч, йөрәк яргыч, хәвефле, дәһшәтле
жутко нар куркыныч, коточкыч
жуть сущ курку, кот очу
жухлый пр саргайган, саргаеп кипкән, тоныкланган
жухнуть гл саргаю, саргаеп кибү
З
за предлог 1. янына, янында; 2. өчен; 3. хакына; 4. урынына; 5. артына, артыннан ♦ Уехать
за город. – Шәһәрдән чыгып китү. ♦ Стать за дерево. – Агач артына басу. ♦ Дело стало за
деньгами. – Эш акчадан гына тора. ♦ Сесть за стол. – Өстәл артына утыру.
заалеть гл алсуланып күренү
заарканить гл арканлау
забава сущ уен, мәзәк, күңел ачу, уен-көлке ♦ Пустая забава. – Буш уен-көлке.
забавлять гл юату, күңелен ачу
забавник сущ уенчак, көлдерүчән, мәзәкчән, шаян
забавный пр кызык, кызыклы ♦ Забавная история. – Кызыклы вакыйга.
забастовать гл эш ташлау
забастовка сущ эш ташлау
забастовщик сущ эш ташлаучы
забвение сущ оныту, истән чыгару ♦ Предать забвению. – Истәг чыгару.
забег сущ йөгерү, узыш, йөгереш
забегаться гл йөгерә-йөгерә хәлдән таю
забежать гл йөгереп керү
забелеть гл агарып күренү; агарып китү
забелить гл агарту
забеременеть гл балага узу
забеспокоиться гл бочыла башлау
забирать гл алу
забитый сущ кагып куелган; изелгән, куркынган ♦ Забитый ребенок. – Кыркынган бала.
забить гл кагу, кагып кертү
забиться гл (в угол) посу, качу
забияка сущ бәйләнчек, сугыш чукмары, җәнҗалчы ♦ Этот мальчик – известный забияка.
– Бу малай – танылган сугыш чукмары.
заблаговременный пр алдан ук
заблестеть гл ялтырый башлау, балкый башлау
заблудиться гл адашу, юлдан язу
заблудший пр әхлаксыз, бозык юлга кергән ♦ Заблудшие души. – Бозык юлга кергән
җаннар.
заблуждаться гл ялгышу, ялгыш фикердә булу ♦ Заблуждаться – свойство человека. –
Ялгышу – кешенең бер сыйфаты.
заблуждение сущ ялгышлык, ялгыш караш
заболеваемость сущ авырулар саны
заболевание сущ авыру, чир, сырхау ♦ В мире количество заболеваний увеличивается. –
Дөньяда сырхау саны артып тора.
заболеть гл авыру, авырый башлау, авырып китү; авырту
заболтаться гл лыгырдау белән мавыгып китү
забор сущ койма, киртә
заборный пр койма ...
заборонить гл тырмалау, тырмалап бетерү
забота сущ 1. кайгырту, кагыртучанлык; 2. мәшәкатьләр (домашние) ♦ Жить без забот. –
Мәшәкатьсез яшәү. ♦ Окружить ребенка заботой. – Баланы кайгырту белән чорнап алу.
заботить гл борчу, тынычсызлак, мәшәкатьләү
заботиться гл кайгырту
заботливый пр кайгыртучан ♦ Заботливый человек. – Кайгыртучан кеше.
забрать гл алу, плып китү
забраться гл менү; керү; ерак китү, еракларга барып чыгу
забрезжить гл яктыра башлау, таң ата башлау
забрести гл барып керү, килеп керү
забросить гл ыргыту, салу; кертеп ташлау
заброшенный пр 1. ыргытылган, салынган; кертеп ташланган; 2. ташланган ♦
Заброшенные дети. – Ташланган балалар.
забрызгать гл чәчрәтеп пычрату
забывать гл 1. оныту, истән чыгару (название книгу); 2. онытып калдыру, оныту (сумку в
трамвае)
забывчивый пр онытучан, хәтерсез ♦ Забывчивый ученик. – Онытучан укучы.
забытый пр онытылган
забыть гл оныту, истән чыгу, хәтердән чыгару
забыться гл онытылу, уйга чуму, уйга бату
завалить гл тутыру, күмү, ишелеп-төшеп каплау
заваляться гл озак аунап яту
заварить гл пешерү ♦ Заварить чай. – Чәй пешерү.
завариться гл пешү, пешеп җитү
заведение сущ оешма, йорт
заведовать гл идарә итү, җитәкчелек итү
заведомый пр билгеле, һәркемгә билгеле, күренеп тора торган
заведующий сущ мөдир ♦ Заведующий отделом. – Бүлек мөдире.
завезти гл кертеп чыгу; илтеп ташлап
заверить гл ышандыру, раслау ♦ Заверить заявление. – Гаризаны раслау.
завернуть гл 1. төрү; 2. борып кую; 3. кире кайтару; 4. борылу
завернуться гл төренү
завертеть гл башын әйләндерү
завёртывать гл төрү, уру
завершить гл тәмамлау, тәмам итү
завершиться гл төгәлләнү, тәмамлану, очлану, бетү
завеса сущ чаршау, пәрдә
завесить гл пәрдә кору
завести гл алып керү, илтеп ташлау
завет сущ васыять
заветный пр кадерле, күңел түрендәге, изге ♦ Самое заветное желание. – Күңел түрендәге
теләк.
завещание сущ васыять ♦ Длинное завещание. – Озын васыять.
завещатель сущ васыять итүче
завещать гл васыять итү
завещать гл васыять итү
завивать гл бөдрәләү, көдрәләү
завиваться гл бөдрәләнү, көдрәләнү
завидный пр сокланырлык, көнләшерлек
завидовать гл көнләшү, кызыгу
± Һичшиксез шулай булачак: класстагы һәр укучы аңа сокланып һәм көнләшеп караячак.
– Обязательно будет так: каждый ученик в классе на него посмотрят с восхищением и с
завистью.
зависеть гл буйсынган булу, бәйле булу
зависимость сущ бәйлелек
зависимый пр бәйле
завистливый пр көнче ♦ Завистливый коллега по работе. – Көнче эштәш.
завистник сущ көнче кеше
зависть сущ көнчелек
завитой пр бөдрәләнгән, көдрәләнгән
завить гл бөдрәләү, көдрәләү
завихрение сущ бөтерелү
завихриться гл бөтерелү
завладеть гл тартып алу, кулга төшерү
завлекательный пр мавыктыргыч, кызыклы, күңелле ♦ Заклекательный рассказ. –
Мавыктыргыч хикәя.
завлечь гл кызыктырып алып керү, алдап алып керү; кызыксындыру
заводила сущ башлап җибәрүче, узаман, оештыручы
заводной пр перен шук, шаян, кабынып китүчән
завоевание сущ казаныш, уңыш
завоеватель сущ яулап алучы, илбасар
завоевать гл яулап алу ♦ Он завоевал полмира, но не нашел счастья. – Ул ярты дөньяны
яулап алды, әмма бәхет таба алмады.
завозить гл кертеп чыгу, илтеп ташлау
заволноваться гл дулкынлана башлау, борчыла башлау
заволочь гл каплау, каплап алу, томалау
заволочься гл каплану, томалану
завопить гл акыра-бакыра башлау
заворачивать гл 1. төрү; 2. борып кую; 3. кире кайтару; 4. борылу
заворожить гл үзенә карату, әсир итү, сөйдерү, сихерләү
заворот сущ кискен борылыш, кискен тайпылыш
завсегда нар һәрвакыт, гел ♦ У него завсегда есть причина. – Аның һәрвакыт сәбәбе бар.
завсегдатай сущ һәрвакыт килә торган (кеше), һәрвакыт йөри торган
завтра нар иртәгә
завтрак сущ иртәнге аш ♦ На завтрак я люблю яичницу. – Иртәнге ашка мин йомырка
тәбәсе яратам.
завтракать гл иртәнге ашны ашау
завшиветь гл бетләнү
завысить гл чамадан тыш күтәрү
завыть гл улый башлау, үкерә башлау
завязать гл бәйләп кую, бәйләп җибәрү ♦ Завязать үзел. – Төен бәйләп кую. ♦ Завязать
знакомство. – Танышу бәйләп җибәрү.
завязаться гл бәйләнү
завязка сущ бәйләвеч, төенләнеш
завязнуть гл бату, батып калу, чуму
завязывать гл 1. бәйләү, бәйләп кую (узелөреп бәйләү, урап бәйләү (горло)
завязь сущ җимшән, җимешлек
завянуть гл шиңү, кору, сулу, шиңеп бетү
загадать гл әйтү; уйлау; (задумать что-либо сделать) фараз итү, гоман итү, алдан
чамалап кую ♦ Загадать загадку. – Табышмак әйтү. ♦ Загадать какое-нибудь число. –
Нинди дә булса сан уйлау. ♦ Я загадал сделать невозможное. – Мин булмаганны эшләргә
фараз иттем.
загадить гл пычрату, шакшылап бетерү
загадка сущ 1. табышмак; 2. сер (загадки природы)
загадочный пр сихерле, серле
загар сущ кояш ашау, тән каралу
загасить гл сүндерү, сүндереп бетерү
загаснуть гл сүнеп бетү
загвоздка сущ читенлек, кыенлык, хикмәт
загиб сущ бөгелеш, бөкләнгән урын
заглавие, заголовок сущ исем, баш
загладить гл тигезләү, үтүкләп тигезләү
заглотать гл йоту, йотып җибәрү ♦ Он заглотнул пива. – Ул сыра йотып җибәрде.
заглохнуть гл тыну, ишетелми башлау, тынып калу
заглушить гл каплау, басу; томалау, сүндерү
загляденье сущ карап туйгысыз, сокландырырлык
заглядеться гл кузгалмыйча карап тору, сокланып карап тору
заглянуть гл күз салу, күз төшерү ♦ Он заглянул к нам в комнату. – Ул безгә бүлмәгә күз
салды.
загнать гл кертү, куып кертү
загнить гл черү
загнуть гл бөгү, бөкләү, бөкләп кую
загнуться гл бөгелү, бөкләнү
заговорить гл сөйли-сөйли ялыктырып бетерү, сөйләп ардыру
заговориться гл сүзгә мавыгып китү
загодя нар алдан ук
заголовок сущ бүлек башы
загон сущ киртә абзар, тышкы абзар
загонщик сущ куучы, куып кертүче
загонять гл куып кертү
загорать гл кызыну, кояшта каралу ♦ Я люблю загорать. – Мин кызынырга яратам.
загорелый пр кызынган, кояшта каралган
загореть гл кызарыну, кояшта каралу
загореться глш яна башлау; ашкыну
загородить гл киртәләү, читән кору ♦ Загородить дорогу. – Юлны киртәләү.
загородка сущ койма, киртә, читән
загородный пр шәһәр читендәге (тышындагы)
загоститься гл озак кунак булу
заготовитель сущ хәзерләүче
заготовить гл әзерләү, хәзерләү ♦ Заготовить дрова. – Утын хәзерләп кую.
заготовщик сущ әзерләүче
заградить гл бикләү, ябу, киртәләү, каплау
заграждение сущ киртә ♦ Проволочное ограждение. – Тимерчыбыклы киртә.
заграница сущ чит илләр
заграничный пр чит ил ...
загребать гл көрәп алу, җыеп алу
загреметь гл лап итеп егылу; егылып төшү; перен (в тюрьму) эләгү
загривок сущ ял төбе; (у человека) муен тамыры
загробный пр теге дөньядагы
загромоздить гл каплау, томалау, тутыру
загрубелый пр кытыршы, каты, тупасланган ♦ Загрубелые руки пахаря. – Игенченең
кытыршы куллары.
загрубеть гл тупаслану, кытыршылану
загруженность сущ күп булу
загрузить гл төяү, тутыру, тутырып кую
загрустить гл ямансулый башлау, сагына башлау, юксына башлау
загрызть гл чәйнәп үтерү, талап үтерү ♦ Ты готов меня зыгрызть. – Син мине чәйнәп
үтерергә әзер.
загрязнитель сущ пычраткыч
загрязнить гл пычрату, каралту
загрязниться гл пычрану, каралу
загрязнять гл пычрату, каралту
загубить гл харап итү, һәлак итү, башына җитү
загулять гл эчкечелеккә бирелеп китү ♦ Он загулял на целую неделю. – Ул атна буена
эчкечелеккә бәрелде.
загустеть гл куеру
загустить гл куерту
зад сущ арт сан
задавать гл бирү, тапшыру; перен кирәген бирү
задавать гл бирү, тапшыру ♦ Задавать вопрос. – Сорау бирү.
задавить гл басып үтерү, сытып үтерү, таптатып үтерү
задание сущ бирем, йөкләмә ♦ Я выполнил все задания, но ничего за это не получил. –
Мин бөтен йөкләмәләрне үтәдем, әмма аның өчен берни алмадым.
задарить гл мул итеп бүләкләү
задаром нар 1. бик арзанга; 2. юкка
задатки сущ сәләт чаткысы, сәләтлелек билгеләре
задать гл бирү, тапшыру; перен кирәген бирү
задаться гл ... итеп кую
задача сущ мәсьәлә, бурыч; йомыш; вазифа ♦ Тормыш мәсьәләре – иң катлаулылары бу
дөньяда. – Жизненные проблемы – самые сложные в этом мире.
задвижка сущ бик, эшермә
задвинуть гл этеп кертү, этеп кую
задвинуться гл ябылу, эшерелү
задворки сущ абзар арты, й арты
задействовать гл кулланышка кертү; катнаштыру ♦ Надо задействовать всех. – Бөтенесен
катнаштырырга кирәк.
заделать гл томалау, томалап кую
заделаться гл булу
задергать гл интектереп бетерү
задержать гл тоткарлау, тотып калу
задержаться гл тотылып тору, тоткарлану
задернуть гл (пәрдәне) тарту, каплау
задернуться гл каплану, томалану, ябылу
задеть гл тию, эләгү ♦ Задеть за дно озера. – Күлнең төбен тияргә.
задира сущ бәйләнчек, сугыш чукмары
задиристый пр талашырга яратучан
задний пр арткы
задобрить гл юмалау, юмалап үзенә карату
задолго нар күп элек, бик күп алдан
задолжать гл бурычка керү, әҗәткә керү ♦ Строя дом, он залез в долги. – Йорт төзи-төзи
ул бурычка керде.
задолженность сущ бурыч, әҗәт, бирәсе
задом нар арт белән, артка таба
задор сущ дәрт, ялкын
задорный пр дәртле, ялкынлы ♦ Он был таким задорным человеком. – Ул шундый дәртле
кеше иде.
задохнуться гл тончыгып үлү, тын бетеп үлү
задрать гл күтәрү, кайтару; сыдыру
задремать гл йокымсырау, йокыга китә башлау
задрожать гл тетри башлау, селкенә башлау
задумать гл уйлау, ниятләү ♦ Задумать поездку в горы. – Тауларга баруны ниятләү.
задуматься гл уйлану, ниятләнү
задумка сущ зур теләк
задумчивый пр уйланучан, уйчан
задурить гл баш әйләндерү
задуть 1 гл сүндерү
задуть 2 гл кабызып җибәрү
задушевный пр эчкерсез, чын күңелдән ♦ Задушевный разговор. – Эчкерсез әңгәмә.
задушить гл быур үтерү
задымить гл төтен белән тутыру
задымиться гл корымлану, корым белән каплану
задышать гл сулый башлау, тын ала башлау ♦ Больной тяжело задышал. – Авыру авыр
сулый башлады.
заездить гл йөртеп алҗыту, йөртеп өшәндерү
заезженный пр алҗыган, интеккән, арыган
заезжий пр узгынчы, юлаучы
заехать гл керү, узып барышлый керү
зажарить гл кыздыру, кыздырып пешерү
зажариться гл кыздырылып җитү, куырылып җитү
зажать гл кыстыру, кысып тоту, кысу ♦ Зажать карандаш в руке. – Кулда карандаш кысып
тоту.
заждаться гл көтә-көтә арып бетү
зажелтеть гл саргаеп күренү
зажечь гл кабызу, яндырып җибәрү
зажечься гл кабыну, янып китү
заживо нар терелтәй, тере килеш ♦ Заживо погребенный. – Терелтәй күмелгән.