Foreign Service Institute. Polish Familiarization and Short-term Training
Подождите немного. Документ загружается.
FILLlNG IN
THE
BLANKS 1
Listen
to
the
dialogue
once more
and
fili
in
the
blanks
with
the
missing words.
Check
your
words
by
looking
at
the
printed
dialogue.
Dzień
dobry,
___
konsul.
Czym
__
służyć?
_______
' panie Henryku. Przepraszam,
___
jest pan
Jan?
Jana
dziś
______
' jest chory.
______
jest
...
? Nie rozumiem.
Jan
chory. Grypa.
O,
mi przykro!
To
tylko
___
' pani konsul. Nic
poważnego.
Jutro
już
_____
w pracy.
Pani konsul
już
dobrze
mówi
______
_
_____
za
komplement. Niestety, jeszcze nie.
28
FILLlNG
IN
THE BLANKS 2
Listen
to
the
dialogue once again
and
continue
as
in #
1.
Dzień
dobry, pani
___
.
Czym
mogę
służyć?
Dzień
dobry, panie Henryku.
____
, gdzie jest pan
Jan?
Jana
dziś
nie
____
, jest chory.
Panjanjest
...
? Nie
__
_
Jan
jest chory.
O,
bardzo mi
---
To
__
grypa, pani konsul.
Nic
poważnego.
Jutro
___
będzie
w pracy. Pani
konsul
już
dobrze
____
po polsku.
Dziękuję
za
komplement.
____
, jeszcze nie.
29
TAKING ITAPART:
First
as
a
gro
up,
then
individually,
repeat
each
item
in Polish
after
the
instructor, always checking the English meaning.
The
instructor
will
then
select
English
or
Po
lis h words
and
ask
you
to
translate them.
czym
mogę
służyć?
how
can I help you?
przepraszam
excuse
me
gdzie
where
dziś
today
niema
[he]
isn't
in
rozumiem
lunderstand
chory
ill
bardzo mi przykro
I'm
very sorry
to
this
fis]
tylko
on/y
grypa f/u
nic
nothing
nic
poważnego
nothing
serious
jutro
tomorrow
już
a/ready
będzie
will
be
w pracy
atwork
dobrze well,
good
panli mówi
youspeak
panli
mówi
po
polsku
you
speak Polish
dziękuję
thankyou
dziękuję
za
thank
you
for
komplement
compliment
niestety
unfortunately
jeszcze
yet
nie
no,
not
30
LANGUAGE
NOTES
Forms
of
address
There are
four
ways
to
address
peop/e:
1.
Most general ways
without
name or tit/e:
Proszę
pana
to
a man
Proszę
pani
toa
woman
Proszę
państwa
to
a
mixed
group (men
and
women)
Proszę
panów
to
a
group
ot
men
Proszę
pań
to
a
group
ot
women
2.
Using the person's title
or
position:
In this
case,
the
ending
change takes place when
you
address a
man:
No
change
is
needed when addressing a
woman.
The
following
chart
will
help
you
make
those changes. You have
to
look
at
the
last consonant
ot
a
title
and
make
the
change accordingly. (The
chart
applies
to
masculine nouns on/y, which represent
most
iitles
or
positions):
final consonants
~
e
ending
r
rz
e
ł
le
t
cie
d
dzie
m, n, b,
p, w,
f,
z,
s
ie
31
ż/rz
J
k
Exceptions:
final
consonants
sz
g
u ending
dz
c
u
dż/drz
cz
u
ń
u
ch
u
After
the slashed consonants like
ś,
the
ending
will
be
iu
(no diacritic).
Tit/e:
ambasador
profesor
mecenas
prezydent
generał
burmistrz
konsul
Exceptions:
radca
sędzia
wojewoda
•
toa
man
panie
ambasadorze
panie profesorze
panie
mecenasie
panie prezydencie
panie
generale
panie burmistrzu
panie konsulu
panie radco
panie
sędzio
panie
wojewodo
32
•
to
awoman
pani ambasador
pani profesor
pani mecenas
pani
prezydent
pani
generał
panI burmistrz
pani konsul
pani radco
pani
sędzio
pani
wojewodo
Some positions which represent feminine nouns
and
are used
on/y
for
women:
kierowniczka
profesorka
pani kierowniczko
pani profesorko
3.
Using the person's first name preceded
by
pan
or
pani:
MaJe
names:
(use
the chart
trom
#2)
Jan
panie Janie
Stanisław
panie
Stanisławie
Adam panie Adamie
Janek panie Janku
Ludwik panie Ludwiku
Lech
panie Lechu.
Jaś
panie Jasiu
Tadeusz panie Tadeuszu
Andrzej panie Andrzeju
Edward panie Edwardzie
Robert panie Robercie
Michał
panie Michale
Exceptions: (no ending change, names have
the
form
of
an adjectiveJ
Jerzy
Antoni
panie Jerzy
panie
Antoni
33
Fema/e names:
aj
fuli
names: O ending
Anna
pani
Anno
Barbara pani Barbaro
Krystyna panie Krystyno
Grażyna
pani
Grażyno
Iza
pani Izo
Irena pani Ireno
Zofia pani
Zofio
Jadwiga pani Jadwigo
bJ
diminutives: U
ending
Ania pani
Aniu
Basia
pani Basiu
Ewunia
pani
Ewuniu
Zosia pani Zosiu
Jadzia
pani
Jadziu
4.
Using on/y
the
first
name in its
fuli
ar
diminutive
form:
fuli
names diminutives
Jan~
Jaś~
Jasiu
~
Adam!
Lech!
Leszek~
Leszku~
Andrzej!
Piotr!
Piotruś~
Piotrusiu
~
Michał!
Anna!
Ania!
Aniu!
Barbara! Basia!
Basiu!
Ewa!
Ewunia!
Ewuniu~
Krystyna
~
Krysia~
Krysiu!
34
Przepraszać
- to apo/ogize - present tense
1.
Ga)
przepraszam I apologize/I beg
your
pardon
2.
(ty)
przepraszasz
you (informaI)
3. on/a, pan/i
przeprasza he/she is,
you
(forma/)
4.
(my)
przepraszamy
weare
5.
(wy)
przepraszacie
you (p/ural,
informal)
6.
oni/one,
państwo
przepraszają
they,
you
* (forma/, to a
couple
or
a
male/fema/e
group)
Przepraszam
is
a/so
often
used
as
an
attention-getter,
e.g., Przepraszam,
gdzie
jest pan
Jan?
Excuse me, where is Jan?
Mówić
-
to
speak,
to
talk,
to
say -
present
tense
1.
Ga)
mówię
Ispeak
2.
(ty)
mówisz
3.
onla,
pan/i
mówi
4.
(my)
mówimy
5.
(wy)
mówicie
6.
oni/one,
państwo
mówią
Być
-
to
be
-
future
tense
1.
(ja)
będę
I
will
be
2.
(ty)
będziesz
3. on/a,
panli
będzie
4.
(my)
będziemy
5.
(wy)
będziecie
6.
oni/one,
państwo
będą
As you see, the future tense has 6 endings in
Polish,
just
Iike
the present tense. Notice
that
nos. 1
and
6 have somewhat different endings than the other numbers. Again, however, in this
unit
/et's concentrate on/y on nos. 1 and
3.
35
NIE
MA
Nie ma
is
a
proper
negative
answer
to
the
question:
Is ... there?
Notice
that
when
you
say someone
is
not
there/in,
the
endings change.
For example:
Czy
jest pan Jan? Is Jan there/in?
Tak, jest. Yes, he
iso
Nie, nie ma.
No,
he isn't.
Nie, pana Jana nie ma.
Czy
to
jest konsul? Is this the consul?
Tak,
to
jest konsul. Yes, this is the consul.
Nie,
to
nie jest konsul. To jest
attache
prasowy.
Czy
jest pan konsul? Is the consul there?
Nie, nie ma.
No,
he/she isn't there.
Nie, pana konsula nie ma.
Czy
jest pani konsul?
Nie, pani konsul nie ma.
Czy
jest pani
dyrektor
Zawada?
Nie, pani
dyrektor
Zawady
nie ma.
Czy
są
pa
ństwo
Rad
e
k?
Nie, nie ma.
or:
Nie,
państwa
Radek
nie
ma.
Czy
jest
pani
Marta?
Nie, pani
Marty
nie ma.
Czy
jest
pani
Kasia?
Nie, pani
Kasi
nie ma.
36
Czy
jest pan ambasador?
Nie, pana ambasadora nie ma.
Czy
jest pan Kowalski?
Nie, pana Kowalskiego nie ma.
Czy
jest pani Kowalska?
Nie, pani Kowalskiej nie ma.
When addressing
or
ta/king
about
someone
and
using
his/her
tit/e/rank,
change(s) in ending(s)
will
occur on/y
when
ta/king
to
or
about
a man. A woman's
tit/e
and
rank
will
not
change.
For example:
Czy
jest pan
inżynier
Kowalski?
l
Nie, pana
inżyniera
nie ma.
Czy
jest
już
pani
inżynier
Kowalska?
Nie, pani
inżynier
jeszcze nie ma.
1.
Czy
mówię
z profesorem Krasuckim?
(Am
I
speaking
with
...
)?
Czy
mówię
z
profesor
Krasucką?
2.
Czy
mam
przyjemność
z
doktorem
Janowskim?
(Do
I have the pleasure ...
)?
Czy
mam
przyjemność
z
doktor
Janowską.
The
examp/es in
both
sets
are
often
used
on
the
phone. The ones in the second
set are extra-polite torms.
You can ask
a question
by
using
intonation
on/y,
or
you
can
add
czy
at
the
beginning
ot
the sentence.
Forexample:
Panli jest
dyplomatą?
or:
Czy
pan/i jest
dyplomatą.
37