Смалянчук А. Гісторыя Беларусі найноўшага часу ў дакументах і матэрыялах

Подождите немного. Документ загружается.

1. На тэрыторыі раёнаў у горадзе ўтвараецца мясцовая

адміністрацыя, якая з’яўляецца мясцовым органам кіравання з правамі

юрыдычнай асобы.

У склад мясцовай адміністрацыі ўваходзяць кіраўнік мясцовай

адміністрацыі, яго намеснік (намеснікі) і іншыя службовыя асобы.

2. Глава мясцовай адміністрацыі і яго намеснік (намеснікі)

прызначаюцца старшынёй вышэйстаячага выканаўчага і распарадчага

органа, іншыя службовыя асобы мясцовай адміністрацыі – яе

кіраўніком.

Кампетэнцыя мясцовай адміністрацыі.

5. Мясцовая адміністрацыя:

арганізуе на адпаведнай тэрыторыі работу па выкананні

Канстытуцыі і законаў Рэспублікі Беларусь, указаў і распараджэнняў

Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, рашэнняў вышэйстаячых выканаўчых і

распарадчых органаў, а таксама рашэнняў мясцовых Саветаў дэпутатаў,

прынятых у межах іх кампетэнцыі;

распрацоўвае і ўносіць на разгляд вышэйстаячага выканаўчага

камітэта схему кіравання развіццём адпаведнай тэрыторыі, прапановы

па структуры і штатах мясцовай адміністрацыі [...]

Функцыі кіраўніка мясцовай адміністрацыі

6. Глава мясцовай адміністрацыі:

кіруе дзейнасцю мясцовай адміністрацыі, адказвае за выкананне

ўскладзеных на яе абавязкаў;

выдае ў межах сваёй кампетэнцыі распараджэнні, арганізоўвае і

кантралюе іх выкананне [...]

Глава мясцовай адміністрацыі правамоцны асабіста здзяйсняць

паўнамоцтвы мясцовай адміністрацыі

Узаемаадносіны мясцовай адміністрацыі з вышэйстаячымі

выканаўчымі і распарадчымі органамі і мясцовымі Саветамі

дэпутатаў.

7. Мясцовая адміністрацыя дае справаздачу і кантралюецца

вышэйстаячым распарадчым і выканаўчым органам.

8. Распараджэнні главы мясцовай адміністрацыі, якія не

адпавядаюць заканадаўству, могуць быць адменены вышэйстаячым

распарадчым і выканаўчым органам альбо гарадскім Саветам дэпутатаў.

9. Гарадскія Саветы дэпутатаў па прапанове адпаведных

выканаўчых камітэтаў зацвярджаюць сметы прыбыткаў і выдаткаў

мясцовых адміністрацый, а таксама справаздачы аб іх выкананні.

10. Мясцовая адміністрацыя не радзей аднаго раза ў год робіць

справаздачу вышэйстаячаму выканаўчаму камітэту, а таксама

адпаведнаму гарадскому Савету дэпутатаў.

Советская Белоруссия. – №185. –1995. – 3 кастр. – С. 2

303

195.Аб палітычнай сітуацыі ў краіне. Зварот Прэзідыума

Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь ад 25 кастрычніка 1995 г.

Президиум Верховного Совета Республики Беларусь всесторонне

обсудив сложившуюся в стране политическую ситуация и осознавая

ответственность за настоящее и будущее Беларуси, обращается к

гражданам, представителям политических партий и течений,

руководителям всех структур государственной власти и отмечает

следующее.

Верховный Совет Республики Беларусь никогда в своих решениях

не допускал неуважения и угроз в адрес Президента, всё время

выступал инициатором конструктивного диалога между властями. Мы и

сейчас являемся приверженцами такого подхода.

В то же время высказывания руководителя государства о

нежелании выполнять Конституцию и законы, неуважение и

оскорбления в адрес других ветвей власти, и прежде всего в адрес

Верховного Совета Республики Беларусь, обещания ввести в Беларуси

«прямое президентское правление» свидетельствуют о том, что в стране

начался процесс разрушения основ правовой и общественной

стабильности.

Грубо нарушая конституционные права граждан, захватывая

полномочия других самостоятельных ветвей власти, Президент

последовательно уничтожает любые проявления инакомыслия и

критики в свой адрес. Об этом свидетельствуют и отказ представить

отчёт по исполнению бюджета, прямые угрозы и давление на депутатов

Верховного Совета, создание условий, чтобы очередная сессия

Верховного Совета не состоялась, неуважение к Конституционному

суду и его решениям, прямое вмешательство в деятельность этого

независимого органа.

Возмутительным и беспрецедентным для демократического

правового государства, которым мы себя объявили, являются факт

запрета прямого телеэфира для выступления Председателя Верховного

Совета, систематическое грубое вмешательство в сферу деятельности

средств массовой информации, лишение граждан конституционного

права на получение полной и объективной информации.

Исходя из интересов общего дела, Президиум Верховного Совета

Республики Беларусь ещё раз призывает Президента и исполнительную

власть республики идти по пути согласия и разумного компромисса на

основе признания законов и Конституции государства.

Президиум Верховного Совета Республики Беларусь обращает

внимание тех, кто ввиду своего служебного положения исполняют

304

указы и распоряжения Президента Республики Беларусь, выходящие за

рамки его компетенции и нарушающие Конституцию и законы, что они

становятся соучастниками неконституционных действий и должны

осознавать свою политическую и правовую ответственность за их

возможные результаты.

Президиум Верховного Совета Республики Беларусь рассчитывает

на поддержку со стороны широкой общественности республики

действий, направленных на защиту Конституции и законов страны.

Президиум Верховного Совета Республики Беларусь считает, что

наиболее наиболее эффективным путём выхода из сложного

политического кризиса является успешное завершение выборов нового

состава Верховного Совета, и призывает Президента и Кабинет

Министров Республики Беларусь, общественность страны,

государственных служащих приложить все усилия, чтобы эти выборы

прошли в соответствии с Конституцией, законами и принципами

подлинной демократии.

Советская Белоруссия. – №204. – 1995. – 28 кастр. – С. 2

196.Аб выняцці з звароту разліковых білетаў Нацыянальнага банка

дробных наміналаў.

Са згоды Кабінета Міністраў Беларусі Нацыянальны банк прыняў

рашэнне аб спыненні прыняцця з 1 лістапада 1995 г. ва ўсе віды

плацяжоў разліковых білетаў Нацыянальнага банка Беларусі вартасцю

50 капеек, 1, 3, 5, 10, 25 рублёў [...]

Советская Белоруссия. – №191. – 1995. – 11 кастр. – С. 1.

197.Зварот Прэзідыума Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь ад

15 лістапада 1996 г.

Сёння ў Рэспубліцы Беларусь пад выглядам правядзення

рэферэндуму ідзе захоп улады і ўстанаўліваецца адкрытая дыктатура.

Указы Прэзідэнта А.Р. Лукашэнкі аб прызнанні нядзеючымі рашэнняў

Канстытуцыйнага суда Рэспублікі Беларусь, аб вызваленні ад пасады

старшыні Цэнтральнай выбарчай камісіі В.I. Ганчара не толькі

антыканстытуцыйныя, але і супярэчаць цвярозаму сэнсу.

Становіцца ўсё больш відавочна, што А.Р. Лукашэнка ўступіў на

шлях антыканстытуцыйных рашэнняў, не спыняецца ні перад чым.

Адно парушэнне закона параджае другое.

Для забеспячэння любым шляхам патрэбнага выніку пастаўлена

задача ў парушэнне закона галасаванне па рэферэндуму ў асноўным

завяршыць да 23 лістапада, а давыбары дэпутатаў Вярхоўнага Савета

сарваць. Бюлетэні для галасавання выраблены і накіраваны на выбарчыя

305

ўчасткі Кіраўніцтвам справамі Прэзідэнта, мінуючы Цэнтральную

выбарчую камісію. Колькасць гэтых бюлетэняў нікому невядома.

Грубейшыя парушэнні дапускаюцца ў ходзе фінансавання рэферэндуму.

Дагэтуль блакіруецца легальнае выдзяленне сродкаў Цэнтральнай

выбарчай камісіі на гэтыя мэты. У той жа час для правядзення

рэферэндуму ствараюцца паралельныя структуры.

У цэнтры Еўропы ажыццяўляецца страшэнны эксперымент

масіраванага ўздзеяння на свядомасць і падсвядомасць людзей

манапалізаванымі А.Р. Лукашэнкам сродкамі масавай інфармацыі.

Грамадзяне рэспублікі пазбаўлены магчымасці зрабіць асэнсаваны і

аб'ектыўны выбар. Па сутнасці рэферэндум ператвараецца ў фарс.

Паважаныя суайчыйнікі!

Мы звяртаемся да вас з просьбай зрабіць усё магчымае, каб не

дапусціць устанаўлення дыктатуры на Беларусі, не дапусціць масавых

распраў і рэпрэсій над людзьмі, якія думаюць інакш, чым

А.Р. Лукашэнка і яго акружэнне!

Паважаныя члены Кабінета Міністраў Рэспублікі Беларусь!

Паважаныя кіраўнікі абласцей і раёнаў!

Мы звяртаемся да кожнага з вас з просьбай праявіць грамадзянскую

мужнасць і не стаць памагатымі ўмацавання дыктатарскага рэжыму!

Мы звяртаемся з заклікам да кіраўнікоў пракуратуры, Вярхоўнага

суда, МУС, КДБ і Міністэрства абароны Рэспублікі Беларусь не даць

уцягнуць сябе ў авантуру, у незаконныя дзеянні, накіраваныя супраць

інтарэсаў народа і на ўдушэнне дэмакратыі!

Мы заклікаем кіраўніка Садружнасці Незалежных Дзяржаў Барыса

Мікалаевіча Ельцына, кіраўнікоў дзяржаў, урадаў і парламентаў

Садружнасці зрабіць усё, каб мір і спакой захаваліся на шматпакутнай

зямлі Беларусі.

Мы звяртаемся з заклікам да кіраўнікоў дружалюбных краін у самы

бліжэйшы час сабраць экстранную нараду кіраўнікоў дзяржаў, урадаў і

парламентаў Садружнасці для разгляду сітуацыі ў Беларусі:

Мы звяртаемся да сусветнага супольніцтва, кіраўнікоў дзяржаў,

кіраўнікоў парламентаў аказаць палітычную і маральную падтрымку

парламенту і народу, які перажыў за апошняе стагоддзе мноства

трагедый, страціў у сусветных войнах мільёны сваіх сыноў і дачок. Мы

маем права разлічваць на тое, што ў Беларусі, у цэнтры Еўропы не

ўзнікне дыктатарскі рэжым, накіраваны на ліквідацыю інстытута

парламентарызму і дэмакратыі.

Мы выказваем упэўненасць, што гэты Зварот знойдзе водгук у

сэрцах і розумах беларускага народа, а таксама людзей добрай волі

Еўрапейскага кантынента і нашай планеты!

Прэзідыум Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь

306

15 лістапада 1996 года.

Звязда. – 1996. – 16 ліст. – С. 2.

198.Аб пагадненні аб грамадска-палітычнай сітуацыі і аб

канстытуцыйнай рэформе ў Рэспубліцы Беларусь. З паведамлення

Галоўнага ўпраўлення грамадска-палітычнай інфармацыі

Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

22 лістапада ў Мінску Мінску па ініцыятыве кіраўніка беларускай

дзяржавы адбылася сустрэча Старшыні Вышэйшага Савета

Супольніцтва Беларусі і Расіі, Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь

Лукашэнкі А.Р. і Старшыні Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь

Шарэцкага С.Г. з удзелам Старшыні Канстытуцыйнага суда Рэспублікі

Беларусь Ціхіні В.Г., а таксама Старшыні Урада Расійскай Федэрацыі

Чарнамырдзіна В.С., Старшыні Савета Федэрацыі Федэральнага Сходу

Расійскай Федэрацыі Строева Я.С. і Старшыні Дзяржаўнай Думы

Федэральнага Сходу Расійскай Федэрацыі Селязнёва Г.М., на якой была

абмеркавана грамадска-палітычная сітуацыя і ход канстытуцыйнай

рэформы ў Рэспубліцы Беларусь.

Па выніках сустрэчы Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь Лукашэнка

А.Р. і Старшыня Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь Шарэцкі С.Г.

падпісалі Пагадненне, у якім пацвердзілі, што рэспубліканскі

рэферэндум праводзіцца 24 лістапада 1996 г.

Пытанні аб прыняцці Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь 1994 года

са змяненнямі і дапаўненнямі выносяцца на кансультатыўны

рэферэндум.

На працягу 20 дзён пасля рэспубліканскага рэферэндуму Прэзідэнт

Рэспублікі Беларусь фарміруе на парытэтных пачатках Канстытуцыйны

сход. У састаў Канстытуцыйнага сходу ўваходзяць Прэзідэнт Рэспублікі

Беларусь – Старшыня сходу, 50 дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі

Беларусь, якія дэлегуюцца фракцыямі Вярхоўнага Савета Рэспублікі

Беларусь прапарцыянальна іх колькасці ў Вярхоўным Савеце Рэспублікі

Беларусь, і 50 прадстаўнікоў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

Вярхоўны Савет Рэспублікі Беларусь у асобе Старшыні Вярхоўнага

Савета ўзяў на сябе абавязацельства забяспечыць адкліканне з

Канстытуцыйнага суда Рэспублікі Беларусь прапановы дэпутатаў

Вярхоўнага Савета аб дачы заключэння на прадмет парушэння

Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь.

Старшыня Канстытуцыйнага суда Рэспублікі Беларусь Ціхіня В.Г.

згадзіўся з тым, што Канстытуцыйны суд Рэспублікі Беларусь 22

лістапада 1996 года спыняе вытворчасць па справе аб парушэнні

307

Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь Канстытуцыі, узбуджанай па

прапанове дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь.

Да прыняцця новай рэдакцыі Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь

Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь не распачынае ніякіх дзеянняў па

датэрміноваму спыненню паўнамоцтваў Вярхоўнага Савета, а Вярхоўны

Савет – па адхіленню Прэзідэнта ад пасады.

Пагадненне ўступіла ў сілу з дня падпісання.

Звязда. – 1996. – 23 ліст. – С. 1.

199.Аб выніках галасавання на рэспубліканскім рэферэндуме 24

лістапада 1996 года. З паведамлення Цэнтральнай камісіі Рэспублікі

Беларусь па выбарах і правядзенню рэферэндумаў.

Разгледзеўшы пратаколы абласных і Мінскай гарадской камісій па

рэферэндуму аб выніках галасавання на рэспубліканскім рэферэндуме

24 лістапада 1996 года, Цэнтральная камісія Рэспублікі Беларусь па

выбарах і правядзенню рэспубліканскіх рэферэндумаў паведамляе:

У спісы грамадзян, якія маюць права ўдзельнічаць у

рэспубліканскім рэферэндуме, былі ўключаны 7346397 чалавек, у

галасаванні на рэспубліканскім рэферэндуме прынялі ўдзел 6181463

чалавекі, або 84,14 працэнта.

Вынікі галасавання па кожнаму пытанню, якое вынесена на

рэспубліканскі рэферэндум Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь

наступныя:

за адабрэнне пытання “Перанесці Дзень незалежнасці Рэспублікі

Беларусь (Дзень рэспублікі) на 3 ліпеня – дзень вызвалення Беларусі ад

гітлераўскіх захопнікаў у Вялікай Айчыннай вайне” прагаласавалі

5450830 чалавек, або 88,18 працэнта, супраць прагаласавалі 646708

чалавек, або 10,46 працэнта, 33925 бюлетэняў у частцы гэтага пытання

прызнаны несапраўднымі;

за прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь 1994 года са

змяненнямі і дапаўненнямі (новая рэдакцыя Канстытуцыі Рэспублікі

Беларусь), прапанаванымі Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь

А.Р.Лукашэнкам, прагаласавалі 5175664 чалавекі, або 70,45 працэнта,

супраць прагаласавалі 689642 чалавекі, або 9,39 працэнта, 316157

бюлетэняў у частцы гэтага пытання прызнаны несапраўднымі;

за адабрэнне пытання “Ці выступаеце Вы за свабодную, без

абмежаванняў, куплю і продаж зямлі?” прагаласавалі 948756 чапавек,

або 15,35 працэнта, супраць прагаласавалі 5123386 чалавек, або 82,88

працэнта, 109321 бюлетэнь у частцы гэтага пытання прызнаны

несапраўдным;

308

за адабрэнне пытання “Ці падтрымліваеце Вы адмену смяротнай

кары ў Рэспубліцы Беларусь?" прагаласавалі 1108226 чалавек, або 17,93

працэнта, супраць прагаласавалі 4972535 чалавек, або 80,44 працэнта,

100702 бюлетэні ў частцы гэтага пытання прызнаны несапраўднымі.

Вынікі галасавання па кожнаму пытанню, якое вынесена на

рэспубліканскі рэферэндум дэпутатамі Вярхоўнага Савета Рэспублікі

Беларусь, наступныя:

за прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь 1994 года са

змяненнямі і дапаўненнямі, прапанаванымі дэпутатамі фракцый

камуністаў і аграрыяў прагаласавалі 582437 чалавек, або 7,93 працэнта,

супраць прагаласавалі 5230763 чалавекі, або 71,2 працэнта, 368263

бюлетэні ў частцы гэтага пытання прызнаны несапраўднымі;

за адабрэнне пытання “Ці выступаеце Вы за тое, каб кіраўнікі

мясцовых органаў выканаўчай улады выбіраліся непасрэдна жыхарамі

адпаведнай адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі?” прагаласавалі

1739178 чалавек, або 28,14 працэнта, супраць прагаласавалі 4321866

чалавек, або 69.92 працэнта, 120419 бюлетэняў у частцы гэтага пытання

прызнаны несапраўднымі;

за адабрэнне пытання “Ці згодны Вы, што фінансаванне ўсіх галін

улады павінна ажыццяўляцца галосна і толькі з дзяржаўнага бюджэту?"

прагаласавалі 1989252 чалавекі, або 32,18 працэнта, супраць

прагаласавалі 4070261 чалавек, або 65,85 працэнта, 121950 бюлетэняў у

частцы гэтага пытання прызнаны несапраўднымі.

Па пытаннях прыняцця Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь вынікі

галасавання дадзены зыходзячы з колькасці грамадзян, якія ўнесены ў

спісы для галасавання, а па астатніх пытаннях – зыходзячы з колькасці

грамадзян, якія прынялі ўдзел у галасаванні.

Звязда. – 1996. – 27 лістапада. – С. 1.

200. Васіль Быкаў пра сутнасць нацыянальнай палітыкі ў

Рэспубліцы Беларусь.

[…] А самое важное, я говорю не об экономике. Экономика,

конечно, и Беларуси, и России, находится в такой яме, из которой ей не

выбраться, может быть, никогда. Потому что социалистическая

экономика поражена вирусом СПИДа, и она может быть оздоровлена

только после того, как она умрет и воскреснет. Но я говорю прежде

всего о культуре, которая мне ближе всего. Еще этой интеграции не

произошло, но я вижу, как уничтожается, удушается белорусская

национальная культура. И это делается планомерно, самым циничным

образом. Потому что культурой в Беларуси заправляют бывшие

советские полковники, и естественно, у них выучка – советская,

309

коммунистическая. И вообще, весь менталитет этого режима –

коммунистический. Поэтому настоящая цель этого режима – это все-

таки реваншистская цель. Имеется в виду – коммунистическое прошлое.

Быкаў на Свабодзе / Рэд. і ўклад. С.Навумчык. - Выд. 2-е, дап. –

Прага: Радыё “Свабодная Еўропа” / Радыё “Свабода”, 2005. – С. 167-

168

201. Заява ўдзельнікаў Другога з'езда беларусаў свету. Мінск. 27

ліпеня 1997 г.

Мы, удзельнікі Другога сусветнага форуму беларусаў, якія

сабраліся ў сталіцы маці-краіны, горадзе Мінску, звяртаемся да ўсей

беларускай нацыі, да ўладаў Беларусі, да кожнага нашага суродзіча, які

жыве на Бацькаўшчыне ці далёка ад яе.

Прымаючы пад увагу інфармацыю, выкладзеную ў дакладах па

асноўнай тэме з'езда «Праблемы захавання беларускай прысутнасці ў

свеце», у выступленнях удзельнікаў з'езда мы вымушаны адказна

заявіць аб тым, што будучыня беларускай нацыі знаходзіцца пад

рэальнай пагрозаю.

Колькасць насельніцтва ў краіне няўхільна змяншаецца. Некалькі

гадоў запар смяротнасць перавышае нараджальнасць. Гэта – знак

вялікай бяды – фізічнага вымірання нацыі. Калі сітуацыя не зменіцца, па

меркаванню навукоўцаў, праз 111 гадоў наступіць поўнае знішчэнне

карэннага народа на тэрыторыі Беларусі. Прычынамі трагічнага

становішча з'яўляюцца не толькі чарнобыльская трагедыя, але і

агульная сітуацыя ў краіне.

Шматлікія факты сведчаць і пра знішчэнне духоўнага патэнцыялу

нацыі. У занядбаны стан прыходзіць нацыянальная мова і культура.

Разбураецца створаны ў апошнія гады падмурак сістэмы нацыянальнай

адукацыі ў краіне. Знішчаюцца нацыянальныя сродкі масавай

інфармацыі, сістэма беларускага кнігадрукавання. Нішчыцца

матэрыяльная база культуры і адукацыі, апошнія прыклады таму –

забраны будынкі ў Саюза пісьменнікаў і ў Беларускага гуманітарнага

ліцэя.

Краіна перажывае сістэмны крызіс, які ахапіў усе бакі грамадскага

жыцця. Своеасабліваю вехаю ў яго развіцці стаў лістападаўскі

рэферэндум 1996 года, які раскалоў беларускую нацыю. Частка народа

прыняла яго вынікі і новы парадак у краіне, другая засталася

абыякаваю. Трэцяя ўспрыняла яго як канстытуцыйны дзяржаўны

пераварот, лічыць нелегітымнымі новыя органы заканадаўчай улады,

ацэньвае змены як пераход да аўтарытарнага рэжыму з тэндэнцыяй

ператварэння ў таталітарны. Вынікі рэферэндуму, яго легітымнасць не

310

прызнаны многімі дзяржавамі свету. Беларусь усё больш аказваецца ў

міжнароднай ізаляцыі, эканоміка краіны ў крытычным стане [...]

Ліквідаваць небяспеку для фізічнага і духоўнага існавання

беларускай нацыі, прадухіліць пагрозу яе расколу, паспрыяць яднанню

беларускага народа дзеля супольнай стваральнай працы на адбудове

нашага агульнага Беларускага Дому – такую высакародную задачу

Другі з'езд беларусаў свету лічыць найгалоўнейшай для ўсіх грамадскіх

і палітычных сілаў.

Мы перакананы, што выхад з крызісу, як сведчыць вопыт іншых

краінаў, магчымы толькі праз усталяванне канстытуцыйнай законнасці,

рэальнага падзелу ўладаў, палітычнага і эканамічнага плюралізму,

захавання дзяржаўнай незалежнасці.

Удзельнікі форуму адзначаюць, што за чатыры гады, якія прайшлі

пасля Першага з'езда беларусаў свету, не адбылося пазітыўных зменаў і

ў адносінах беларускай дзяржавы да той часткі нацыі, якая жыве па-за

межамі краіны. Не выканана большасць прапаноў і просьбаў, якія былі

выкладзены ў «Звароце да парламента і ўрада Рэспублікі Беларусь»,

прынятым на Першым з'ездзе. Актуальнасць іх захоўваецца і сёння. Не

рэалізавана цалкам дзяржаўная праграма «Беларусы ў свеце». З'езд

выказвае агульную занепакоенасць замежных беларусаў недастатковай

падтрымкаю іх нацыянальна-культурнага жыцця з боку беларускай

дзяржавы, што не спрыяе захаванню беларускіх асяродкаў у іншых

краінах свету.

Будучыня краіны, яе народа – вышэйшыя каштоўнасці. Мы

заклікаем усе стваральныя сілы беларускай нацыі, як на Бацькаўшчыне,

так і ў замежжы, аб'яднаць свае намаганні дзеля захавання беларускай

прысутнасці ў свеце.

Наш лёс у нашых руках!

Жыве Беларусь!

Гістарычны шлях беларускай нацыі і дзяржавы. – Мн. 2005. – С.

287-289

202. Дагавор аб стварэнні Саюзнай дзяржавы. 8 снежня 1999 г.

Вытрымка.

Рэспубліка Беларусь і Расійская Федэрацыя, кіруючыся воляй

народаў Беларусі і Расіі да аб’яднання і абапіраючыся на агульнасць іх

гістарычнага лёсу, клапоцячыся аб жыццёвых інтарэсах грамадзян;

будучы перакананы ў тым, што стварэнне Саюзнай дзяржавы дазволіць

аб’яднаць намаганні ў інтарэсах сацыяльнага і эканамічнага прагрэсаў

дзвюх дзяржаў; імкнучыся прадоўжыць развіццё інтэграцыйных

працэсаў, якія закладзены Дагаворам аб утварэнні Супольніцтва

311

Беларусі і Расіі ад 2 красавіка 1996 года, Дагаворам аб Саюзе Беларусі і

Расіі ад 23 мая 1997 года, а таксама рэалізуючы палажэнні Дэкларацыі

аб далейшым яднанні Беларусі і Расіі ад 25 снежня 1998 года;

пацвярджаючы прыхільнасць мэтам і прынцыпам Статута Арганізацыі

Аб’яднаных Нацый і жаданне жыць у міры і добрасуседстве з іншымі

дзяржавамі; дзейнічаючы ў адпаведнасці з агульнапрызнанымі

прынцыпамі і нормамі міжнароднага права, дамовіліся аб

ніжэйпададзеным.

Арт. 1. Рэспубліка Беларусь і Расійская Федэрацыя (далей –

дзяржавы-ўдзельніцы) ствараюць Саюзную дзяржаву, якая азначае

сабой новы этап у працэсе яднання народаў дзвюх краін у

дэмакратычную прававую дзяржаву.

Арт. 2. Саюзная дзяржава з’яўляецца свецкай, дэмакратычнай,

сацыяльнай, прававой дзяржавай, у якой прызнаюцца палітычная і

ідэалагічная разнастайнасці.

Арт. 6. Кожная дзяржава-ўдзельніца захоўвае з улікам

паўнамоцтваў, якія добраахвотна перададзены Саюзнай дзяржаве,

суверэнітэт, незалежнасць, тэрытарыяльную цэласнасць, дзяржаўны

лад, Канстытуцыю, дзяржаўны сцяг, герб і іншыя атрыбуты.

Арт. 11. Афіцыйнымі мовамі Саюзнай дзяржавы з’яўляюцца

дзяржаўныя мовы дзяржаў-ўдзельніц без шкоды канстытуцыйнага

статуту іх дзяржаўных моў. У якасці рабочай мовы ў органах Саюзнай

дзяржавы выкарыстоўваецца руская мова.

Арт. 13. Саюзная дзяржава мае адзіную грашовую адзінку (валюту).

Грашовая эмісія ажыццяўляецца выключна адзіным эмісійным цэнтрам.

Увядзенне і эмісія іншай валюты ў Саюзнай дзяржаве, акрамя адзінай

грашовай адзінкі, не дапускаецца.

Арт. 14. Грамадзяне дзяржаў-ўдзельніц з’яўляюцца адначасова

грамадзянамі Саюзнай дзяржавы.

Арт. 34.

1. Вышэйшы Дзяржаўны Савет з’яўляецца вышэйшым органам

Саюзнай дзяржавы.

2. У склад Вышэйшага Дзяржаўнага савета ўваходзяць кіраўнікі

дзяржаў, кіраўнікі ўрадаў, кіраўнікі палат парламентаў дзяржаў-

ўдзельніц.

3. У пасяджэннях Вышэйшага Дзяржаўнага Савета ўдзельнічаюць

Старшыня Савета Міністраў, Старшыні Палат Парламента, Старшыня

Суда Саюзнай дзяржавы.

Арт. 36. Старшынёй Вышэйшага Дзяржаўнага Савета з’яўляецца

адзін з кіраўнікоў дзяржаў-ўдзельніц на аснове ратацыі, калі дзяржавы-

ўдзельніцы не дамовіліся аб іншым.

312