Львів. Leopolis. Lwow. Lemberg. Genius Loci

Подождите немного. Документ загружается.

! 

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

íà ñóäîâèõ ïîçîâàõ. Çà Àâñòð³¿ íå áóëî òàê áàãà-

òî ïðîöåñ³â, à ùå äî òîãî ïîë³òè÷íèõ. Õ³áà çà îá-

ðàçó ìàºñòàòó. À ÿê õòîñü êîãîñü óáèâ, òî öå áóëà

ñïðàâà ãîëîñíà íà ö³ëó Àâñòðî-óãîðñüêó ìîíàð-

õ³þ. Äÿäüêè ñóäèëèñÿ çà îáðàçó ÷åñòè. Áóëè ïðî-

öåñè çà äð³áí³ êðàäåæ³, ïèñê³âêè, çà àë³ìåíòè, àëå

ïîë³òè÷í³  òîãî í³õòî íå çíàâ. Òà äå òàì. À òå-

ïåð 180, 200 ë³ò ñïîëó÷åíîãî âèðîêó, òî, ïàíå, íèí³

ïðîñòî ê³÷êà. ² ïàí Êîëîäðóáåöü ïî÷óâàº æàëü äî

ò³º¿ ïîëüñüêî¿ âëàäè, ùî òàê ïðèêðî óðÿäóâàëà â

Ãàëè÷èí³. Íàéá³ëüøå ïðåòåíñ³é äî íèõ ìàâ ïàí

Êîëîäðóáåöü çà òå, ùî âîíè, òîáòî ïîëÿêè, ïî-

çì³íþâàëè íàçâè âóëèöü ó Ëüâîâ³. Â äåâÿòñîò

â³ñ³ìíàäöÿòîìó ðîö³ â³í ìàâ, çàðàç ï³ñëÿ ïåðåâî-

ðîòó, ïðèãîòîâàíèé ñïèñ íîâèõ íàçâ, ÿêùî âèíèê-

ëà á ïîòðåáà çì³íþâàòè íàçâè âóëèöü. Â éîãî ïðî-

åêò³ âñ³ íàéêðàù³ âóëèö³ ³ ïëîù³ Ëüâîâà áóëè çà-

ñòåðåæåí³ äëÿ íàéá³ëüøèõ ãåðî¿â ³ ïîë³òè÷íèõ

ä³ÿ÷³â ³ ïèñüìåííèê³â. Â³í òî÷íî çíàâ, äå ìàëà áóòè

ïëîùà Ìàçåïè, ÷è ãåòüìàíà Õìåëüíèöüêîãî. Äëÿ

âóëèö³ Øåâ÷åíêà â³í âèáðàâ Àêàäåì³÷íó. Íå çíàâ

ùå ò³ëüêè òî÷íî, ÿêó íàçâàòè âóëèöåþ ²âàíà

Ôðàíêà, ÿêîãî â³í îñîáèñòî çíàâ. Âóëèöÿ Ïîòîöü-

êèõ áóëà äîáðà, àëå é âóëèöÿ Ñàï³ãè òåæ áóëà ãàð-

íà. Öå â³í ìàâ âèð³øèòè â ñëóøíèé ÷àñ, ïîðàäèâ-

øèñü åâåíòóàëüíî ç Ãðèöåì, à ìîæå íàâ³òü ç³

ñâîºþ. Â ãîëîâ³ â³í íîñèâ ïîâíèé ³ òî÷íèé ïëÿí

íîâîãî Ëüâîâà. ² âñ³ âóëèö³ áóëè íàçâàí³ òàê, ùî

àæ ïðèºìíî áóëî ïîãëÿíóòè íà ò³ òàáëè÷êè, ùî

âèñ³ëè íà ðîç³ êîæíî¿ âóëèö³. Íà ñèíüîìó òë³ çî-

ëîò³ íàïèñè. Îò, ñêàæ³ì, òàêà âóëèöÿ ÓÑÑ-³â.

Ïàíå, òî º ùî â ðóêó âçÿòè. Àëå ùî ç òîãî, ïîëÿêè

ïîçì³íþâàëè âóëèö³, ÿê ñàì³ õîò³ëè. Øåâ÷åíêà

äåñü äàëè íà òàê³ çàãóìåí³, ùî éîãî í³õòî òàì íå

ì³ã â³äøóêàòè, À äëÿ î. Øàøêåâè÷à, ÿêó âóëèöþ

äàëè? Ïðîñòî ñì³õ, à íå âóëèöÿ. Ö³ëå ùàñòÿ, ùî

òàì áóâ Ìóçè÷íèé ²íñòèòóò, áî í³õòî íå ì³ã áè

çíàòè, äå º âóëèöÿ òàêîãî çàñëóæåíîãî ñâÿùåíè-

êà. Âóëèö³ çì³íþâàëè, àëå ñì³òòÿ íå áóëî êîìó

âèâåçòè ç òèõ âóëèöü. Áî òî ñàìè ðàäöè ³ îðëºíòà

ïîðîáèëèñÿ, ¿ì íå âèïàäàëî òîãî ðîáèòè. ² ùå äî

òîãî ìåòðèêè òåæ êàçàëè çì³íþâàòè. Ïàí ðàäöà

Ïëºõàíñüê³, ïåðåõîäÿ÷è êîëî éîãî áþðêà, êîæ-

íîãî äíÿ ïðèñòàâàâ ³ ðîçïî÷èíàâ òàêó ðîçìîâó:

ïàíå, ïàíå, ÿê ïàíüñêº íàçâ³ñêî? Ïàí Þð³é âèðàç-

íî êàçàâ: Êîëîäðóáåöü, ïàíå ðàäíèêó. Êîëî ÷å´î?

 ïèòàâ äàë³ ïàí ðàäöà. ² êîëè æ âè çì³íèòå ñâîþ

ìåòðèêó, ïàíå ôîí Êîëîäðóáºö? ² â³äõîäèâ,

ï³äñì³õàþ÷èñü. Ïàí Þð³é òåæ ï³äñì³õàâñÿ, àëå

ïð³çâèùà íå ì³íÿâ. ² ï³øîâ íà åìåðèòóðó. Ùàñòÿ,

ùî ìàâ âæå âèñëóæåí³ ë³òà, à êîëè ùå âîºíí³ ë³òà

ïîë³÷èëè ïîäâ³éíî, òî â³í ìàâ á³ëüøå í³æ òðåáà

áóëî, ùîá ä³ñòàòè ïîâíó åìåðèòóðó. Î÷åâèäíî,

ÿêùî óêðà¿íñüêà âëàäà òîä³, â â³ñ³ìíàäöÿò³ì ðîö³,

áóëà á óòðèìàëàñÿ, â³í, õòî çíà, ÷è áóâ áè ï³øîâ

íà åìåðèòóðó. Òàêèõ, ÿê â³í, áóëî òðåáà. Â³í çîâñ³ì

íå õîò³â àâàíñóâàòè íà êàíöåë³ñòà. Í³, âîçíèé ìàâ

ó ñóä³ òàêå ñàìå âàæíå ì³ñöå, ÿê ñàì ñóääÿ, ³ ïàí

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

Êîëîäðóáåöü çíàâ öå ³ òîìó ö³íèâ ñàì ñåáå ³ ñâîþ

ïðàöþ ³ ñòàíîâèùå. Â³í ìàâ æàëü äî ïàíà îáåðø-

òà Â³òîâñüêîãî çà òå, ùî òîé êàçàâ âîÿêàì îáñà-

äèòè Âèñîêèé Çàìîê ³ í³êîãî òóäè íå ïóñêàòè.

Íàâ³òü òèõ, ùî êîæíîãî äíÿ òàì ìóñ³ëè áóòè, ÿê

â³í, íàïðèêëàä. Àëå öå âñå ìîæíà áóëî ïåðåæèòè,

áî ò³ ñàì³ âîÿêè çàâ³ñèëè íà ðàòóø³ óêðà¿íñüêó

ôàíó. Ïàíå, óêðà¿íñüêà ôàíà íà ðàòóø³, òî áóëî

á³ëüøå í³æ, ìîæå, íàâ³òü çì³íåí³ íàçâè âóëèöü.

Òàê º. ² öþ ôàíó ïàí Êîëîäðóáåöü áà÷èâ íà âëàñí³

î÷³, ÿê â³ÿëà íà ñàì³ì âåðøêó. Òîãî äíÿ ïàí Êî-

ëîäðóáåöü, ³äó÷è íà Âèñîêèé Çàìîê, ñïèíèâñÿ íà

Ðèíêó ³ äèâèâñÿ íà òå çíàìÿ Óêðà¿íè. Äîâãî ñòî-

ÿâ ñïåðòèé îá ñò³íó ×îðíî¿ êàìåíèö³ ³ äèâèâñÿ íà

ðàòóøó. Íà Çàìîê òîãî äíÿ íå ï³øîâ. Öå áóâ ºäè-

íèé âèïàäîê â éîãî æèòò³, ùî â³í ïðèìóøåíèé

áóâ ³ñòîð³ºþ çì³íèòè çâè÷êè ñâîãî æèòòÿ. Àëå â³í

òîãî íå æàëóâàâ. Ïîò³ì ùå áóëî ïàðó ³ñòîðè÷íèõ

ïîä³é, àëå âîíè íå ìàëè í³ÿêîãî âïëèâó íà éîãî

çâè÷à¿. Íàâ³òü ÿê óìåð Ï³ëñóäñüêèé, òî ïàí Êîëî-

äðóáåöü äóæå õîëîäíî çàðåà´óâàâ íà òó â³äîì³ñòü.

Ñêàçàâ, «íàé ç Áîãîì ñïî÷èâàº íåá³æ÷èê», ³ ï³øîâ

íà Âèñîêèé Çàìîê. Í³õòî äî íüîãî íå ì³ã ïðè÷å-

ïèòèñÿ. Ëèñòîíîø êîæíîãî äðóãîãî ïðèíîñèâ

ãðîøîâèé ïåðåêàç, âèïëà÷óâàâ éîìó ãðîø³, ä³ñòà-

âàâ 20 íîâèõ íà ïèâî ³ âñå áóëî â ïîðÿäêó. Ïàí

Êîëîäðóáåöü ïëàòèâ òîä³ ðàõóíêè çà ö³ëèé ì³ñÿöü.

Âèñèëàâ ïåðåäïëàòó íà «Ä³ëî» ³ «Ì³ñ³îíàð» äëÿ

Êàòåðèíè. Â³äêëàäàâ 80 ãðîø³â äð³áíèìè íàáî-

æå, 25 ãðîø³â íà öèãàðêè äåííî ³ âñå. ×åðåâèêè

ñàì óì³â ÷óäîâî íàïðàâëÿòè. ßê ïðèøèâ ïðè-

ù³ïêó, òî íå ìîæíà áóëî ï³çíàòè. Ìàâ ñâîº âëàñ-

íå øåâñüêå ïðèëàääÿ. Ðàç íàâ³òü çðîáèâ Ãðèöó-

íåâ³ ïàðó íîâèõ ÷åðåâèê³â. Òðîøêè âèéøëè íå

òàê³, ÿê òðåáà, àëå öå íå éîãî âèíà. Ìàâ ò³ëüêè

îäíå êîïèòî ³ òî íà ë³âó íîãó. Òîìó îáèäâà ÷åðå-

âèêè âèéøëè íà ë³âó íîãó. Á³äíèé õëîï÷èñüêî áåç

ïðîòåñòó íîñèâ ÷åðåâèêè ùîñü äâà ðîêè, òàê³ áóëè

ì³öí³. Íàâ³òü ôóòáîë ãðàâ ó íèõ ³ íå çäåð. Ìó÷èâ-

ñÿ, àëå íîñèâ. Öå çàñàäíè÷î áóëè âñ³ âèäàòêè, òàê

ñêàçàòè, ïåðñîíàëüí³, ïàíà Þð³ÿ. Àãà, ùå â³äêëà-

äàâ ïî ê³ëüêà ãðîø³â êîæíîãî ðàçó íà òå, ùîá

êèíóòè äî ïóøêè ï³ä Þðîì êîëè áóäóòü çáèðàòè

íà Ð³äíó Øêîëó àáî íà ïîë³òâÿçí³â. ² íà êîëÿäó.

Õîð ç ÷èòàëüí³ íà Ãîðîäåöüê³é í³êîëè íå ìèíàâ

õàòè ïàíà Êîëîäðóáöÿ. ² òåïåð âëàñíå áóëî âæå

âñå. Îäÿã³â, â³äêîëè ï³øîâ íà åìåðèòóðó, íå êóïó-

âàâ. ² íå áóäå êóïóâàòè. Íà ñìåðòü ìàº ÷îðíå

âáðàííÿ, â ÿêîìó áðàâ øëþá. Ìàòåð³ÿë, ÿê çàë³-

çî, ³ äî òðóìíè áóäå ïåðøà êëÿñà. Ðåøòó çàáèðà-

ëà ïàí³ Êàòåðèíà íà æèòòÿ ³ õàòó: ÷èíø, ñâ³òëî,

îïàë íà çèìó. Õë³á, êàðòîïëÿ, ìîëîêî ³ ìàð´àðè-

íà. Ðàç íà òèæäåíü êóïóâàëà øåñòåðî ÿºöü, ùî-

äðóãèé òèæäåíü ïëåñêàíêó ñâ³æîãî ñèðà. Êàïóñòó

êâàñèëà ñàìà ³ òîä³ êàìåíèöÿ äèõàëà êàïóñòÿíèì

çàäóõîì. Àëå òîä³ âñ³ â êàìåíèö³ êâàñèëè êàïóñòó

³ í³õòî íå êðóòèâ íîñîì. Áîðù òåæ ñàìà íàñòàâ-

ëÿëà ³ êâàñèëà îã³ðêè. Â ëèñòîïàä³ òîïèëà ñìàëåöü

! !

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

íà çèìó, ï³â íà ï³â ç ëîºì ³ êóïóâàëà ïÿòü â³íö³â

öèáóë³ ³ äâà â³íêè ÷àñíèêó. Â³íîê ïðàâäèâèõ

ãðèá³â ³ ÷âåðòêó ñóøåííÿ êîæíîãî ðîêó ïðèíîñè-

ëà ¿é áîéêèíÿ ³ç Ñèíåâ³äñüêà. Ïàí Êîëîäðóáåöü

ïîñòîÿâ õâèëèíó íà âóë. Êàðëà Ëþäâèêà ³ ï³øîâ

ò³íèñòèì áîêîì àæ äî âóë. Ñèêñòóñüêî¿. ßê³

ñì³øí³ ò³ ïîëÿêè ç òèìè íîâèìè íàçâàìè âóëèöü.

Ãåòüìàíñüê³ Âàëè àæ ïðîñÿòüñÿ, ùîá ¿õ íàçâàòè

Âàëàìè Êîðîëÿ Äàíèëà. À òóò Ãåòüìàíñüê³. Í³áè

ÿê³ ãåòüìàíè? Õ³áà âîíè ìàëè ãåòüìàí³â? Ïàí

Êîëîäðóáåöü ïð³â ó ñâî¿ì ïàëüò³ ³ ñòóêàâ ïàëè÷-

êîþ òà ðîçòðà÷óâàâ çàéâèé ÷àñ. Íà Çàìîê âèé-

øîâ â³ä ñòîðîíè Ëè÷àê³âñüêî¿. Ïåðåéøîâ Ôðàí-

ö³øêàíñüêó  à ÷îìó íå Âàñèëüÿíñüêó?  ³ òàêè

âèéøîâ íà Òåàòèíñüêó. À òóò óæå áóâ íà ñòàð³é

òðàñ³. Ì³ã çàìêíóòè î÷³, à íîãè ñàìè íåñëè á éîãî

íà Çàìîê, ÿê ãîñïîäàðñüê³ êîí³. Êîëî ðåñòîðàíó

ñòîÿëà ïîâîçêà ãðàôà Ï³í³íñüêîãî. Íàäõîäèâ

ïðîôåñîð Õîìè÷. Ïàí Êîëîäðóáåöü çàäîâîëåíå

ïîñì³õíóâñÿ. Íàéâàæí³øà ñïðàâà â æèòò³  áóòè

òî÷íèì. Â éîãî æèòò³ íå ³ñíóâàëî ïîíÿòòÿ çàï³ç-

íåííÿ. Çà òðèäöÿòüø³ñòü ðîê³â ñëóæáè â³í îïóñ-

òèâ ò³ëüêè îäèí äåíü. ² òî ïî-äóðíîìó. Âèïèâ íà

³ìåíèíàõ ó ñâîãî êîëå´è. ² çàêóñèâ ðèáîþ. ×è ðèáà

áóëà íåñâ³æà, ÷è ùî, äîñèòü, ùî â³í çàòðó¿âñÿ.

Ðèãàâ ïðîñòî êèøêàìè ³ òàêè íà äðóãèé äåíü íå

ì³ã ï³òè äî ñóäó. Îäèí ºäèíèé ðàç. Â³ä òîãî ÷àñó

íå ¿â ðèáè. Íàâ³òü ÿêáè ¿¿ ïðîñòî ç âîäè ïîäàâàëè

íà ñò³ë. Ñîíöå, ñí³ã, ãðàä ÷è äîù. Ïàí Êîëîäðó-

áåöü ³øîâ íà Âèñîêèé Çàìîê. Öå áóëà íå ò³ëüêè

ïðèºìí³ñòü, õî÷... õî÷ çðîäèâñÿ öåé îáîâÿçîê ç

ïðèºìíîñòè. Öå áóâ îáîâÿçîê, à äå ïèòàííÿ ïðî

îáîâÿçîê, ïàí Êîëîäðóáåöü áóâ ïðîñòî ïåñ. Ïî-

÷àâ ùå ìîëîäèì õëîïöåì. Õîäèâ çèìîþ íà

Ê³ñºëüêè ñàíêóâàòèñÿ. Ïåðøèé âóñ çàñ³ÿâñÿ. Ïåð-

øà ïîñàäà, ³ îñòàííÿ, äî ðå÷³, ³ ïåðøà ïëàòíÿ. Ìàâ

ñâî¿ ãðîø³. Íå áàãàòî, àëå äëÿ íüîãî âèñòà÷àëî.

² âèñòà÷àëî íà öóêåðêè äëÿ ïàíºí íà Ê³ñºëüêàõ.

Êóïèâ ñîá³ ÷óäîâèé, ïðàâäèâèé âîâíÿíèé øàëü

çà ðèíñüêîãî, ô³îëåòíèé, ³ òåïë³ íàâóøíèêè. ² ñóê-

íÿí³ ´åòðè. Ðóêàâèöü í³êîëè íå íîñèâ, õî÷ ðóêè

â³ä ìîðîçó ÷åðâîí³ëè, ÿê âàðåí³ ðàêè. Íå ìåðç ó

ðóêè. Òîä³ íàâ³òü çëåãêà çàëþáèâñÿ â îäí³é ïàí-

íî÷ö³. Ïàííà Çîíÿ ³ç Çíåñ³ííÿ ìàëà òîä³ äâîº ä³òåé

³ í³ îäíîãî ÷îëîâ³êà. ßêîñü òàê ¿é âèõîäèëî. Íå

ìàëà ùàñòÿ. Â³í çíàâ ïðî òå ³ íàâ³òü ãîòîâèé áóâ

îæåíèòèñÿ ç íåþ, àëå ïàííà Çîíÿ ðàïòîì âè¿õàëà

äî Òåðíîïîëÿ, à òî áóëî âæå çàãðàíèöåþ. Òàì

âîíà âèéøëà çàì³æ çà ÿêîãîñü ð³çíèêà. Ä³òè âè-

õîâóâàëèñÿ ó áàáè íà Çíåñ³íí³. Ãàðí³ õëîïö³. Îäèí

áóâ øëþñàð, à äðóãè, ìîëîäøèé, ìàâ ô³ÿêðà.

Ùîñü òàì òîé ìîëîäøèé ìàâ íå äóæå ÷èñòå ñóìë-

³ííÿ, áî ä³ñòàâ ð³ê. Àëå ïîçà òèì ãàðíèé ³ ÷åìíèé

õëîïåöü. Ïàí Êîëîäðóáåöü óâàæàâ ñâî¿ì îáîâÿç-

êîì ö³êàâèòèñÿ äîëåþ Çîíèíèõ ä³òåé, õî÷ âîíà

ñàìà íèìè íå ö³êàâèëàñÿ. Îáîâÿçîê º îáîâÿçîê ³

òðåáà éîãî âèêîíóâàòè. Îáîâÿçêîì áóëî õîäèòè

íà Âèñîêèé Çàìîê ³ çâ³äòè âèíèê éîãî êîíôë³êò

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

! "

ç ïîëêîâíèêîì Â³òîâñüêèì. Â³í íå ì³ã ³òè íà Âè-

ñîêèé Çàìîê, áî òàì ñòîÿëà óêðà¿íñüêà âàðòà. ßê

áè òî ÷óæà, à òî ñâîÿ ³ òî íå äîçâîëÿëà éîìó.

Ìîëîäü íå ðîçóì³ëà, ùî òî äîáðîâ³ëüíî ïðèíÿ-

òèé îáîâÿçîê. Àëå òîä³ â ñóä³ ïàí ðàäíèê

Ñìºõîâñê³, ùî ââåñü ÷àñ ãîâîðèâ ïî-ïîëüñüêè,

òîä³ äî íüîãî çàãîâîðèâ ÷èñòîþ óêðà¿íñüêîþ ìî-

âîþ. ßêîñü òàê ïðèºìíî ñòàëî. Â³í òîä³ ö³ëèé äåíü

ïðîñèä³â çà áþðêîì ³ íîæèêîì â³äòèíàâ ³ç ñóäî-

âèõ ïàïåð³â íàäïèñ «Ö. Ê. Ñóä». Â³í íå çíàâ ùå

òî÷íî, ùî òóò áóäå íàäðóêîâàíî, àëå çíàâ, ùî öå

áóäå ïî-óêðà¿íñüêè. ßêáè éîìó êàçàëè ñèä³òè

íàâ³òü ñîðîê â³ñ³ì ãîäèí ³ â³äòèíàòè ö³ íàäðóêè,

â³í ç ïðèºìí³ñòþ ðîáèâ áè öå. Öå áóëà êîíñòðóê-

òèâíà ðîáîòà. Òèõà é ïîòð³áíà. Í³õòî íå çâåðíóâ

áè íà íå¿ óâàãó, ìîæå í³êîìó íàâ³òü íà äóìêó öå

íå ïðèéøëî á, àëå â³í öå çðîáèâ ñàì. À êîëè ó

âå÷³ðí³é ÷àñ Ëüâ³â ãîð³â ï³ä éîãî íîãàìè ñîòíÿìè

ñâ³òåë, ãîð³ëî éîãî ñåðöå. Â³í çíàâ êîæíó ë³õòàð-

íþ, çíàâ êîæíå ñâ³òëî ó Ëüâîâ³. Â³í ðàä³â, êîëè

ïîÿâëÿëèñÿ íîâ³ ë³õòàðí³, êîëè ïîÿâëÿëèñÿ íîâ³

ñâ³òëà. Ñåðäèâñÿ, êîëè ÿêàñü çàíåäáàíà ë³õòàðíÿ

íå ãîð³ëà ÿñíî. Â³í çíàâ íàïàìÿòü âñ³õ ðîá³òíèê³â

ç ì³ñüêî¿ ãàç³âí³, ùî çàïàëþâàëè ë³õòàðí³. Ïî õîä³

¿õíüîìó ï³çíàâàâ, ïî ãîð³ííþ ë³õòàðåíü, ùî â íèõ

áóëè, ³ ÿê³ öå áóëè òóðáîòè. Äîìàøí³, íà ðîáîò³,

ç æ³íêîþ, ç ä³òüìè, ç æèäàìè çà äîâãè, ç êîõàíêà-

ìè, ç êîì³ðíèì ³ áåçë³÷ ³íøèõ òóðáîò ìàëè ðîá³ò-

íèêè, ùî õîäèëè ç áîêó íà á³ê âóëèö³ ³ íåñëè íà

äîâãèõ æåðäêàõ ìàëåíüêå ïîëóìÿ, ÿêèì çàïàëþ-

âàëè ì³ñüê³ ë³õòàðí³. Ò³ëüêè çà ìîñêàë³â ó ÷îòèð-

íàäöÿò³ì ðîö³ í³õòî íå õîò³â çàïàëþâàòè ë³õòà-

ðåíü. Âñ³ òîä³ ïèÿ÷èëè ç ñîëäàòàìè, ç òèìè ñàìè-

ìè, ùî ¿õí³ì æ³íêàì ³ äîíüêàì ïîçàëèøàëè ôàéí³

ïîäàðóíêè, êóïó áàéñòðþê³â. À çà áîëüøåâèê³â

òî âñ³ ëüâ³âñüê³ ïðîñòèòóòêè ïîâèõîäèëè çàì³æ çà

êîìàíäèð³â àáî ïîðîáèëèñÿ êîíäóêòîðêàìè â

òðàìâàÿõ. Àëå ïàí Êîëîäðóáåöü òðàìâàÿìè íå

¿çäèâ ³ öå éîãî íå îáõîäèëî. À ÿê áîëüøåâèêè

âò³êàëè, òî ïàí Êîëîäðóáåöü òàêè ï³øîâ íà Âè-

ñîêèé Çàìîê. Ãðàôà Ï³í³íñüêîãî âæå íå áóëî. Àëå

áîëüøåâèêè äåðëè, àæ êàì³ííÿ íà Ëè÷àê³âñüê³é

ñèïàëîñÿ çà íèìè. ² êóë³ òåæ. ² âîíè áóëè òàê³ ñàì³,

ÿê ïîëÿêè. Ùå ã³ðø³. Êîíå÷íî õîò³ëè Ëüâ³â çðî-

áèòè íà ñâ³é ëàä. ² çà÷àëè â³ä òîãî ñàìîãî, ùî

ïîëÿêè. Ïîçì³íþâàëè âóëèö³. Ò³ âæå ïîïèñàëèñÿ.

ßê ñâ³ò-ñâ³òîì, òî ÷îëîâ³ê íîðìàëüíèé áóâ áè

òàêèõ íàçîâ íå âèäóìàâ. À êîëè í³ìö³ ïðèõîäè-

ëè, òåæ òàê³ âàð³ÿòè, çì³íèëè íàçâè âóëèöü íà ñâ³é

ëàä. Ùî çà ä³äü÷à õîëåðà, ñåðäèâñÿ ïàí Êîëîäðó-

áåöü, õòî ïðèéäå äî Ëüâîâà, çàðàç çì³íÿº íàçâè

âóëèöü. Àëå íà Ëè÷àê³âñüê³ì öâèíòàð³ â³í óæå

òàêè çîâñ³ì ïåâíî ëåæàòè íå áóäå. Äàâíî çàïëà-

÷åíå ì³ñöå ïðîïàëî. Áîëüøåâèêè çàáðàëè. Ïîõî-

âàëè òàì ÿêîãîñü ñâîãî ³ ïîñòàâèëè ïàòèê íà éîãî

ãðîá³ çàì³ñòü õðåñòà. Ïàòèê ç ÷åðâîíîþ çîðåþ.

Âèäêî, òàêèé çâè÷àé. ² ïàí Êîëîäðóáåöü âæå íå

õîò³â ëåæàòè â òàê³ì òîâàðèñòâ³. Âëàñòèâî òåïåð

! #

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

éîìó âæå áàéäóæå, äå áóäå ëåæàòè. Áàéäóæå

íàâ³òü, õòî ³ â ÷³ì éîãî ïîõîâàº, àáè ò³ëüêè íå

áðàëè íà ñåêö³þ äëÿ ñòóäåíò³â. À ïîçàòèì í³ùî

á³ëüøå íå ìàº çíà÷åííÿ. ßí³âñüêîþ, Ãîðîäåöü-

êîþ, Ñàï³ãè, Ïîòîöüêîãî, Ëèñòîïàäà ³ âñ³ìè

³íøèìè âóëèöÿìè, ùî éäóòü íà çàõ³ä, òÿãíóòüñÿ

äîâæåëåçí³ øíóðè àâò, ï³äâîä, ï³øèõ, íàâ³òü íà

ðîâåðàõ ¿äóòü, ò³, ìîæå, ùå êóäèñü çà¿äóòü. Àëå

â³í òóò çàëèøèòüñÿ. Ç Âèííèê ÷óòè âæå ãàðìàòí³

ïîñòð³ëè, àëå öå éîãî íå òðèâîæèòü. Õàé ñîá³

ñòð³ëÿþòü, êîëè ìàþòü íàáî¿. Â³í áóäå ç Âèñîêîãî

Çàìêó ïðèãëÿäàòèñÿ, ÿê ãîðÿòü ë³õòàðí³ ó Ëüâîâ³.

Â³í âæå ñòàðèé. ² ñòîìëåíèé. Ñüîãîäí³ â³í âæå íå

ìîæå îá³éòè íàâêîëî Âèñîêèé Çàìîê ³ íå ìîæå

âèéòè íà âåðøîê êóðãàíó, ùîá ïîãëÿíóòè íà

ì³ñòî, ùî òðèâîæíî äðèæèòü, î÷³êóþ÷è íîâèõ

ïîä³é. ßê âåëèêà äèòèíà, áåçïîì³÷íà äèòèíà òðó-

ñèòüñÿ â³ä ñòðàõó, ùî í³÷ ïðèéäå, à ìàòåð³ á³ëÿ íå¿

íå áóäå. «Ä³ëî» âæå äàâíî íå âèõîäèòü ³ íåìà êîìó

íàïèñàòè ïðî òå, ùî ä³ºòüñÿ òåïåð ó Ëüâîâ³. À öå

áóëî òàê ïðèºìíî êîëèñü ïðî÷èòàòè â ãàçåò³, ïðî

ò³ âñ³ ïîä³¿, ùî ä³ÿëèñÿ ó Ëüâîâ³, ³ â³í ñàì ¿õ áà÷èâ

íà âëàñí³ î÷³. Êîëè ïèñàëè, ùî íà ñâÿò³ Øåâ÷åíêà

áóëà çàëÿ âèïõàíà ëþäüìè, òî ïèñàëè ïðî íüîãî.

Â³í áóâ ì³æ òèìè ëþäüìè. Êîëè ïèñàëè, ùî íà

Ð³äíó Øêîëó ç³áðàëè ñò³ëüêè òî ãðîøåé, òî ïèñà-

ëè ïðî íüîãî, áî â³í òåæ äàâ ñâîþ ïàéêó. À òåïåð

íåìà êîìó ïðî öå ïèñàòè. ² ìîæå äîáðå, ùî âæå

«Ä³ëî» íå âèõîäèòü, áî â³í ³ òàê íå ìàº ãðîøåé íà

ïåðåäïëàòó. Ðîéçà òåæ âèéøëà çàì³æ. Àëå íå çà

Ô³íêîâîãî ÷åëÿäíèêà. Â³í áóâ çàâåëèêèé äëÿ íå¿.

Â³í áóâ ïðè ì³ë³ö³¿. Âîíà âèéøëà çà íà÷àëüíèêà

ñï³ðòîòðåñòó. ² ìàëà çàðàç ä³òè. Ïî¿õàëà ç íèì äî

Ìîñêâè, ÷è äåñü òàì äî ÿêîãîñü Ëåí³íãðàäó. Çðî-

áèëà êàð³ºðó. Ò³ëüêè ìàëèé Çåëüìàí ï³øîâ äî

êðèì³íàëó çà áîëüøåâèê³â. Çà êðàä³æ. À â³ÿ òóò

çàëèøèòüñÿ. Ìîæå, íàâ³òü, òóò, íà Âèñîê³ì Çàìêó.

Òóò, äå êîëèñü Äàíèëî ñòîÿâ ³ç ñâî¿ìè âî¿íàìè.

² ïàí Êîëîäðóáåöü ÷óº, ùî ³ñòîð³ÿ äóæå íàáëè-

æèëàñÿ äî íüîãî. À Êàòåðèíà í³êîëè âæå íå ñêà-

æå éîìó: çàïíèñÿ.

Çáåðåæåíî ñòèëü ³ ïðàâîïèñ îðèã³íàëó (Ðåä.)

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

! $

Volodymyr

Nestorovyc

Ðåâ³íäèêàö³¿ ìàëîãî Þëüêà

Âîëîäèìèð

Íåñòîðîâè÷

Revindykaciji maloho Julka

! %

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

Þëüêî òðèìàâñÿ áàäüîðî ³ íå ïëàêàâ, õî÷

ÿê éîìó íà ïëà÷ çáèðàëîñÿ. Â³í òóëèâ äî ñåáå ñâ³é

ïðàïîð÷èê, ñâîþ áëÿøàíêó ç ìîòèëÿìè ³ ñ³òêó,

ÿêîþ ëîâèâ ñüîãîäí³ ìåòåëèê³â, ³ ñòðèìóâàâ äóì-

êè, ùî áàãàòî øâèäøå, í³æ çâè÷àéíî, ñòðèáàëè â

éîãî äèòÿ÷³é ãîëîâö³.

Ï³äì³ñüêèé ïîòÿã óæå âè¿õàâ ³ç ñòàíö³¿ Áðþ-

õîâè÷³ ³ çà íåö³ëî¿ ï³â ãîäèíè ïîâèíåí áóâ çàê³í-

÷èòè ñâîþ ¿çäó ó Ëüâîâ³. Â âà´îí³ ãóëî íà÷å â âó-

ëèêó. Êðèêëèâ³ õëîïÿ÷³ ãîëîñè ì³øàëèñÿ ³ç

ñì³õîì. Þë³ÿí äóìàâ, ùî êîëå´è ñì³þòüñÿ ç íüî-

ãî, ç ³ñòîð³¿ ç éîãî ïðàïîðîì, òîìó é íå õîò³â, ùîá

âîíè áà÷èëè éîãî ñëüîçè. Â³í äèâèâñÿ â êóò âà´î-

íó ³ âïåðòî ìîâ÷àâ, áàæàþ÷è ÷èìñêîðøå â³ä³ðâà-

òèñü â³ä òèõ øêîëÿð³â òà áóòè íàîäèíö³.

Äóìêè Þëüêà çàºäíî òðàâèëè ïðèãîäè, ùî

¿õ ïðèí³ñ öåé âèïàä ç³ Ëüâîâà â ë³ñ, ñï³çíåíà «ìà¿â-

êà» ó÷í³â 3-î¿ êëÿñè. Öþ ìà¿âêó â³äêëàäàëè âæå

äâ³÷³ ³ âñ³ õëîïö³ ç íåòåðïëÿ÷êîþ ÷åêàëè, êîëè

âðåøò³ ãîñïîäàð êëÿñè Ùóðåê ð³øèòü, ùî ïîãîäà

äîáðà ³ ¿õàòè ìîæíà. ßê âîíè ðàä³ëè, êîëè âðåøò³

âèáðàíî ïåðøèé ÷åðâíåâèé â³âòîðîê, ñîíÿøíèé

³ òåïëèé. Ùîïðàâäà, õðóù³ âæå ìèíóëèñü, ÿê³ õîò³-

ëîñÿ ñòðÿñàòè ç äåðåâ, ìîâ ÿáëóêà, çàòå ìîòèë³â òà

³íøèõ êîìàõ áóëî ÷èìàëî. À âò³ì ñàìèé ë³ñ  ÿêà

êðàñà! Á³ãàòè ïî íüîìó çàì³ñòü ñèä³òè â êëÿñ³ 

÷è íå ðîçê³ø?

Ëèöÿ øêîëÿð³â ñÿÿëè ðàä³ñòþ, êîëè óñòàâ-

ëÿëèñü äâ³éêàìè, ùîá ðóøèòè äî òðàìâàþ ³ íèì

ä³ñòàòèñÿ íà ãîëîâíèé çàë³çíè÷íèé äâ³ðåöü. Âñ³

õëîïö³, ÿê áóëî âèð³øåíî, íåñëè ïðàïîðö³ ³ âñ³ áóëè

÷åðâîíî-á³ë³, ç âèéíÿòêîì îäíîãî. Öåé áóâ ñèíüî-

æîâòèé ...

Ó÷èòåëü Ùóðåê çí³ÿêîâ³â, êîëè Þë³ÿí ðîç-

âèíóâ ñïîê³éíî ñâ³é ïðàïîðåöü, ÿêèé çàëîïîòàâ

íà â³òð³, çäàâàëîñü, ³íàêøå, ÿê óñ³ ³íø³.

 Ðóõëèíñüêèé!  ñêàçàâ, ñòðèìóþ÷è ëþòü

ó÷èòåëü,  òè âñå ìóñèø âèð³çíþâàòèñü...

 ß ãðåêî-êàòîëèê...  íà¿âíî âèïðàâäó-

âàâñÿ Þë³ÿí ³ ì³öíî òðèìàâ íà ðàìåí³ ãàðíèé, ãëà-

äåíüêèé äåðæàê ïðàïîðà.

 Ðóñ³í, à ïî ðóñêó íº óìº,  ïî÷óëèñü ãî-

ëîñè.

 Âì³þ, à ÿê íå âì³þ, òî íàâ÷óñÿ,  áîðî-

íèâñÿ ÿñíîâîëîñèé õëîï÷èíà.

 Æóöü òî, Þëºê, áîíäçü ìîíäðè,  ðà-

äèâ éîìó çàâæäè ïðèõèëüíèé Ñòàõ, à ùå õòîñü

âèÿâèâ ãîòîâ³ñòü çàíåñòè ñèíüî-æîâòèé ïðàïîðåöü

äî øêîëè ³ çàõîâàòè â ñòîðîæà, ùîá Ðóõëèíñüêèé,

âåðíóâøèñü, çàáðàâ éîãî äîäîìó.

Àëå òîé òâåðäî â³äñòîþâàâ ïðàâî ìàòè ñâîþ

«õîðîí´ºâêó», ÿê ³ âîíè ¿äóòü ³ç ñâî¿ìè.

Ïî¿õàëè, âèïîâíèâøè ãîëîâàìè âñ³ â³êíà

âà´îíó. Êðèêîì ïîïðàùàëè Ëüâ³â ³ ç êðèêîì â³òà-

ëè òà ïðàùàëè ïîäîðîç³ ñòàíö³¿ Êëåïàð³â ³ Ðÿñíó.

Â Áðþõîâè÷àõ âèñèïàëèñü ç âà´îíó ³ ïðîñòî ç

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

! &

äâ³ðöÿ ï³ðíóëè â ë³ñ. Òóò í³õòî ïðî ïðàïîðè íå

äóìàâ. Ïîêëàëè ¿õ õëîïö³ íà êóïó ðàçîì ³ç ÷àñòè-

íàìè îäåæ³, õàð÷àìè òà ³íøèìè ðå÷àìè, ùî ¿õ íå

ïîòðåáóâàëè äëÿ ñâî¿õ çàáàâ.

À ë³ñ çíîñèâ ¿ì ç óñ³õ óñþä³â ñâî¿ ïàõîù³,

ñâîþ âåñíÿíó ñâ³æ³ñòü. Ïòàøêè, çäàâàëîñü, óñ³ çëå-

ò³ëèñü äî íèõ. Ñò³ëüêè ¿õ áóëî ³ òàê³ ãîëîñí³ âîíè

áóëè! Íåìîâ íà çìàãàííÿ ³øëè: â êîãî, ìîâëÿâ,

äóæ÷³ ãîðëà, â íèõ, ÷è â þíàê³â, ùî çàì³ñòü ó øêîë³

ñèä³òè, ë³ñ ãàìîðîì, ñì³õîì ³ ñï³âîì íàïîâíèëè.

Õëîïö³ ñïî÷àòêó òðèìàëèñÿ ðàçîì, áàâëÿ-

÷èñü, ÿê õîò³â ó÷èòåëü. Òà çãîäîì ïàí Ùóðåê çà-

õîò³â ñïîêîþ ³ çà÷èòàâñÿ ñåðåä ò³íèñòèõ õàù³â, à

õëîïö³ ðîçáðèëèñü ãóðòêàìè. Îäí³ ãàíÿëèñü çà

ìîòèëÿìè, äðóã³ çà ñâî¿ìè òîâàðèøàìè, ³íø³

æó÷ê³â ëîâèëè ³ âèïðîáîâóâàëè íà íèõ ñèëó ñî-

íÿ÷íîãî ïðîì³ííÿ, ïðèêëàäàþ÷è ñî÷êó ç ôîòîàïà-

ðàòó, ïðè ÷îìó äåõòî îáóðþâàâñÿ íà òó æîð-

ñòîê³ñòü, à ùå ³íø³ ëàçèëè ïî äåðåâàõ ³ âèð³çóâàëè

ïàëèö³ ç ð³âíîãî â³òòÿ. Áóëè é òàê³, ùî âèïðîáî-

âóâàëè ñâîþ ñèëó ³ êà÷àëèñü ïî òðàâ³, òðèìàþ÷èñü

öóïêî ðóêàìè. Ò³, ùî ïðèãëÿäàëèñü, ñì³ÿëèñÿ ç

öüîãî çìàãàííÿ, îñîáëèâî, êîëè çìàãóíè âæå

çë³ñíî, íåìîâ ï³âí³, äî î÷åé ñîá³ ñêàêàëè. Ñì³õ,

áóâàëî, ïåðåðâå õòîñü ïëà÷åì, àëå êîðîòêèì, áî

á³ëü ó çàáàâ³ øâèäêî ìèíàº.

Þë³ÿí áðàâ æèâó ó÷àñòü ó çàáàâ³. Éîãî áë³ä³

çâè÷àéíî ù³÷êè ïàø³ëè ³ ñåðöå òîâêëîñü â³ä ïðè-

ºìíî¿ íàïðóãè é â³ä ùàñòÿ. ßêèìè íåïðèâ³òíèìè

âèäàëèñü éîìó òåïåð áóäí³ ó Ëüâîâ³. Çà ê³ëüêà ãî-

äèí â³í çíîâó áóäå ìóñ³òè çàáóòè ïðî ë³ñ ³ òðàâó,

ïðî êîð÷èêè ³ ïòàøîê, ïðî æó÷ê³â ³ ìîòèë³â. Ùå

òðîõè ³ çíîâó ïî÷óº ãîñòðå óï³ìíåííÿ áàòüêà «íå

äóð³é» àáî íàâ³òü «íå áëàçíóé», êîëè â³í çðîáèòü

ÿêóñü âèò³âêó äîìà, àáî çàáàãàòî áóäå ñì³ÿòèñÿ ...

Ñí³äàëè â ë³ñ³ é îá³äàòè ð³øèëè òåæ òàì,

ðîçãîðíóâøè ïàêóíî÷êè, ùî ¿õ ïðèãîòîâèëè çàâ-

æäè äîáðÿ÷³ ðó÷êè ìàòåðåé. Àëå ãóðòîê õëîïö³â,

çà äîçâîëîì ïàíà Ùóðåêà, ï³ãíàâ íà äâ³ðåöü. Îä-

íèì õîò³ëîñü ãàðÿ÷î¿ êàâè, äðóãèì êâàñíîãî ìî-

ëîêà, à ³íøèì  ìîðîçèâà ÷è ë³ìîíàäè. Ó÷èòå-

ëåâ³ îá³öÿëèñü âåðíóòèñü íå ï³çí³øå, ÿê çà ãîäèíó.

Ïðîâàäèâ ¿õ Ìºòåê, ÿêèé íåò³ëüêè çíàâ óñ³ äîðî-

ãè, àëå é óñ³ ñòåæèíêè â ë³ñ³, áî ò³ëüêè ð³ê ìèíóâ,

ÿê éîãî ìàìà ïîâäîâ³ëà ³ ïåðå¿õàëà ç Áðþõîâè÷

äî Ëüâîâà. Îòîæ õëîïö³ éøëè çà íèì ãóñàêîì,

ïîêè íå âèéøëè ç ë³ñà íà âèñîêèé áåð³ã, äå â äî-

ëèí³ âèáëèñêóâàëèñü ó ñÿºâ³ ñîíöÿ çàë³çíè÷³ ðåé-

êè. Î, Þë³ÿí çíàâ óæå äîáðå äàëüøó äîðîãó. Â³í

óæå ïðîâ³â âàêàö³¿ â íåäàëåêèõ Á³ðêàõ, ùî íàëå-

æàëè äî äîì³í³êàíñüêèõ ÷åíö³â, ³ õîäèâ äî Áðþ-

õîâè÷ íà çàë³çíè÷ó ñòàíö³þ íå ðàç ³ íå äåñÿòü. Îñü

³ ñòåæèíà, ÿêîþ â³í ç ñåñòðàìè ³ ìîëîäøèì áðàò-

÷èêîì á³ãëè çóñòð³÷àòè áàòüêà, ÷àñòî á³ãëè çàäè-

õàí³, áî ÿðîì, ïî çàë³çíèõ ðåéêàõ, ïðîñòóêàâ ñàìå

«æîâê³âñüêèé» ïîòÿã, ÿêèì áàòüêî, íàïåâíî, ïðè-

¿õàâ ...

! '

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

Íà ñòàíö³¿ òåïåð áóëî ìàéæå ïóñòî. Öå æ íå

áóëà íåä³ëÿ, àí³ ñóáîòà, êîëè òî äîâæåçíèé ïåðîí

³ ñòàíö³éíèé áóäèíîê çàì³íÿºòüñÿ íà âåëèêå ìó-

ðàâëèùå ëþäåé, à ïî÷àòîê ÷åðâíÿ ùå íå âñòèã êè-

íóòè ìàñè âàêàö³éíèê³â-ëüâîâÿí, ñïðàãíåíèõ

øïèëüêîâèõ äåðåâ ³ æèâèöåþ ñïîâíåíîãî ïîâ³òðÿ.

Õëîïö³ ïðèëèïëè íà ÿêèéñü ÷àñ äî áóôåòó,

äå ñò³ëüêè áóëî ëàêîìèíîê, ïîêðóòèëèñü ïî ïåðî-

í³, íàêóïèëè ïðåöë³â ³ ðóøèëè ç ïîâîðîòîì ó ë³ñ.

Ó÷èòåëü ñåðäèâñÿ. Çàäîâãî í³áè ¿õ íå áóëî.

Çàðÿäèâ íåãàéíó çá³ðêó, ùîá ïîâåñòè ¿õ ùå äî êàï-

ëèö³.

Õëîïö³ êèíóëèñü çáèðàòè ñâî¿ ðå÷³ òà ïðà-

ïîðè. ² òåïåð ñòàëîñü òå, ùî Þë³ÿíîì ñòðÿñëî äî

ãëèáèíè éîãî äóø³: äåðæàê éîãî ïðàïîðó áóâ

â³äëîìàíèé ³ çàêèíåíèé êóäèñü ó ãóùó äåðåâ.

Ïàí Ùóðåê çäâèãíóâ ò³ëüêè ðàìåíàìè, êîëè

â³í éîìó ïîñêàðæèâñÿ, à õëîïö³ ï³äñì³õàëèñü, àáî

õîâàëè â³ä íüîãî î÷³. Ò³ëüêè Ìºòåê íàçâàâ öå

«ñâèíñòâîì»...

Äëÿ Þë³ÿíà ïðîãóëüêà âòðàòèëà âñþ àòðàê-

ö³þ, ââåñü ñâ³é ÷àð. Çëîìàííÿ äåðæàêà â ïðàïîð³

â³í ñïðèéìàâ, ÿê âåëèêó îáðàçó éîãî ïî÷óâàíü,

à âèÿâëåíó Ùóðåêîì áàéäóæí³ñòü, ÿê ãàíåáíó ïî-

âåä³íêó, íåã³äíó â÷èòåëÿ. Â éîãî ãîëîâö³ ïåðåñó-

âàëèñü ð³çí³ äóìêè é ð³øåííÿ. Â³í ïèòàâ ñåáå: ÷îìó

â³í õîäèòü äî ïîëüñüêî¿ øêîëè, êîëè º óêðà¿íñü-

êà, ê³ëüêà âóëèöü äàë³? Òóäè ÷åéæå õîäèòü Ëåâêî ³

Äàíêî ç ñóñ³äíüîãî äîìó... «Òàê, àëå âîíè çíàþòü

äîáðå ìîâó, à òè ùå êàë³÷èø ¿¿»,  ï³äñêàçóâàëî

éîìó ùîñü... «Äàì ðàäó»,  ïðîòåñòóâàâ. Àëå ùî

òîä³ áóëî á ç ïàíîì Ëþáêîì?  ³ç ñóìîì äóìàâ

Þëüêî.

Ïàí Ëþáêî, òî÷í³øå, Ëþáîìèð ×îðíîóñ,

áóâ êàíäèäàòîì íà â÷èòåëÿ ³ áóâ íà òðåòüîìó ðîö³

â÷èòåëüñüêî¿ ñåì³íàð³¿, òàì æå, äå áóëà ³ øêîëà

âïðàâ, äî ÿêî¿ õîäèâ Ðóõëèíñüêèé, äå çá³ãàëèñü

âóëèö³ Êàë³÷à é Îññîë³íñüêèõ. Â³í ðàçîì ç ³íøè-

ìè, òàêèìè æ ÿê ³ â³í, êàíäèäàòàìè, ïðèõîäèâ ÷à-

ñòî â éîãî êëÿñó, ñ³äàâ ó îñòàíí³ ëàâêè ³ ïðèñëóõó-

âàâñÿ ëåêö³ÿì, ÿê³ â³â Ùóðåê, àáî îäèí ³ç éîãî òî-

âàðèø³â, ³ êàíäèäàòè íà â÷èòåë³â òåæ äèæóðèëè

íà ïàâçàõ ïî êëÿñàõ, íà ïîäâ³ðþ òà íà ãàëåð³¿ áó-

äèíêó. ² òîä³ Þë³ÿí çàïðèÿçíèâñÿ ç ïàíîì Ëþá-

êîì. ßêà ñòðàøíî ö³êàâà áóëà öÿ ïðèÿçíü! ×îð-

íîóñ áóâ çíàìåíèòèì ðèñ³âíèêîì. Â³í ìàéæå ùî-

äåííî ïðèíîñèâ ÿêèéñü âëàñíî¿ ðîáîòè ðèñóíîê ç

áî¿â ÿïîíö³â ³ ðîñ³ÿí ó Êîðå¿ ³ â Ìàíäæóð³¿. Â³í

íàâ³òü ï³ä ÷àñ ëåêö³¿, ñèäÿ÷è â îñòàíí³é ëàâö³, ì³ã

îë³âöåì ðèñóâàòè ñòðàøí³ ñöåíè ç â³éíè: ÿê âåëèêà-

íè-ðîñ³ÿíè àòàêóâàëè ãîñòðèìè áàãíåòàìè, íàñàä-

æåíèìè íà ðóøíèö³, ìàëèõ ÿïîíö³â, ÿê âèáóõàëè

ñòð³ëüíà ãàðìàò ³ çàáèâàëè ëþäåé, ÿê ðîñ³éñüê³

âîÿêè çàïëóòóâàëèñü ó ê³ëü÷àñòèõ äðîòàõ, à ÿïîíö³

ïðàæèëè íà íèõ ç ðóøíèöü ³ íà äðîòàõ óæå ïîâèñ-

ëî ê³ëüêà âáèòèõ... Þë³ÿí ç ö³êàâ³ñòþ ðîçãëÿäàâ

ö³ ðèñóíêè. Âîíè áóëè êóäè êðàù³, í³æ ò³, ùî ¿õ

ïîäàâàâ «Âºê Íîâè». À Þë³ÿí òàê ñòðàøíî ö³êà-

http://www.ji-magazine.lviv.ua http://www.ji-magazine.lviv.ua

!!

âèâñÿ â³éíîþ, ùî ñàìå òîä³ éøëà ïîì³æ Ðîñ³ºþ

³ ßïîí³ºþ, ³ òàê õîò³â, ùîá ìàë³ ÿïîíö³ â ïóõ ³ ïðàõ

ðîçáèëè âåëèêàí³â ó çåëåíèõ ìóíäóðàõ. Â³í íåðàç

ðîçñòàâëÿâ ñâî¿õ îëîâÿíèõ âîÿê³â, ùî ¿õ ä³ñòàâàâ

íà ³ìåíèíè, ÿê³ çîáðàæóâàëè ñàìå öèõ ðîñ³ÿí

³ ÿïîíö³â, òà êîæíèé ðàç ïîêîòîì êëàâ ìîñêàë³â

³ ïåðåìîæö³â íà ïîë³ áîþ ðîáèâ ÿïîíö³â. Ïàí Ëþá-

êî äàâ éîìó íàâ³òü ê³ëüêà òàêèõ ðèñóíê³â, áà íàâ³òü

îäèí îáðàç, ìàëüîâàíèé îë³ºþ íà äîùèíö³ ³ òîé

îáðàç âèñ³â òåïåð ó çîëîò³é ðÿìö³ íàä éîãî

ë³æêîì...

Àëå òîé ïàí Ëþáêî ùå é ãîâîðèâ ãàðíî. Â³í

îïîâ³äàâ Þë³ÿíîâ³, ùî Ðóñü  öå òåïåð Óêðà¿íà

³ ùî ðóñèíè  òàê³ æ óêðà¿íö³, ÿê ïî ðîñ³éñüê³é

ñòîðîí³, òà ùî íàñ íà ñâ³ò³ áàãàòî á³ëüøå í³æ ïî-

ëÿê³â. Â³í ñêàçàâ îäíîãî ðàçó, ùî ðåâ³íäèêàö³ÿ 

öå äëÿ óêðà¿íö³â íàéâàæí³øå. À êîëè Þë³ÿí ñïè-

òàâ, ùî òàêå «ðåâ³íäèêàö³ÿ», òî ïàí Ëþáêî ïîÿñ-

íèâ éîìó, ùî öå â³ä³áðàííÿ âñüîãî òîãî, ùî ¿ì çà-

áðàëè ñóñ³äè  ìîñêàë³ ³ ïîëÿêè. Ìîæíà, ìîâëÿâ,

ðåâ³íäèêóâàòè ïðåäìåòè, äîìè, öåðêâè, ì³ñòà,

ï³ñí³, à íàâ³òü ëþäåé, ëþäñüê³ äóø³...

 Ëþäñüê³ äóø³?..  äèâóâàâñÿ Þë³ÿí.

 Òàê. Îò óÿâè ñîá³,  ïîÿñíÿâ ïàí Ëþá-

êî,  òè òåïåð í³áè ïîëÿê, õî÷ ãðåêî-êàòîëèê, àëå

òè íàñïðàâä³ óêðà¿íñüêîãî ïîõîäæåííÿ. Êîëè ÿ

òîá³ ðîçêàæó, ùî òâî¿ ä³äè, ïðàä³äè, áóëè ðóñèíè-

óêðà¿íö³, ³ êîëè â òâî¿é äóø³ çàêîð³íèòüñÿ öå ïåðå-

êîíàííÿ ³ òè ñõî÷åø ïîâåðíóòèñü äî íàðîäó, ç ÿêî-

ãî âèéøëè òâî¿ ïðåäêè, òî òè âæå ñòàºø ñâ³äîìèì

óêðà¿íöåì. Öå çíà÷èòü, ùî ÿ ðåâ³íäèêóâàâ òâîþ

äóøó äëÿ Óêðà¿íè, òîáòî íàâåðíóâ òåáå òóäè, äå

òâîº ì³ñöå. Ìè âòðàòèëè íå ò³ëüêè òâ³é ð³ä, ìè

âòðàòèëè íàøó øëÿõòó ³ ì³ùàíñòâî. Îñü ÿ Ëþáî-

ìèð, à º ð³ä êíÿç³â Ëþáîìèðñüêèõ. Âîíè áóëè êî-

ëèñü ðóñèíè-óêðà¿íö³, à òåïåð âîíè ïîëÿêè. ² òàêèõ

º áàãàòî íèí³øí³õ ïîëüñüêèõ ïàí³â, ÿê íà Óêðà¿í³

 ðîñ³éñüêèõ. Ò³ëüêè ´ðàôè Øåïòèöüê³ ÷àñòèííî

íàâåðíóëèñü. ² êîëè á íàì óäàëîñÿ íàâåðíóòè òà-

êèõ, ÿê êíÿç³ Ëþáîìèðñüê³, òî öå ìàëî á âåëèêå

çíà÷åííÿ.

 ß òåïåð ðîçóì³þ, ùî òàêå ðåâ³íäèêàö³ÿ!

 ç ãîðä³ñòþ ñêàçàâ Þë³ÿí.  Òî òàê ìîæíà á

³ ö³ëèé Ëüâ³â ðåâ³íäèêóâàòè? Òàòêî ãîâîðèâ, ùî

êîðîëü Äàíèëî çàñíóâàâ Ëüâ³â äëÿ ñâîãî ñèíà

Ëåâà.

 Òàê, Þëüêó, öå ïðàâäà. Ëüâ³â º óêðà¿íñü-

êèì ì³ñòîì, õî÷ òåïåð íàñ òóò ìåíø³ñòü, àëå ç íàìè

º ì³ëüéîíè äîâêîëà Ëüâîâà. Ëüâ³â òîìó ìàº ïîëü-

ñüêèé âèãëÿä, ùî æèäè âæèâàþòü ïîëüñüêî¿ ìîâè,

ùî í³ìö³, îò³ âñ³ Ãþáíåðè, Â³íêëåðè, Êðåáñè,

Ê³ðøíåðè, Ä³òìàðè, êóïö³, ì³ùàíè, à òàêîæ ðîäè-

íè óðÿäîâö³â, ÿêèõ ïðèñëàëà ñþäè êîëèñü Àâñò-

ð³ÿ, êîëè àäì³í³ñòðàö³ÿ òóò áóëà í³ìåöüêà, ñïîëü-

ùèëèñü. Äî òîãî äîõîäèòü áàãàòî â³ðìåí, íó, ³ ùî

íàéñóìí³øå, íàøèõ ðóñèí³â-óêðà¿íö³â, ùî ãîâî-

ðÿòü ïî-ïîëüñüêè. Î÷åâèäíî, ðåâ³íäèêàö³ÿ Ëüâîâà

 öå ñïðàâà íåëåãêà, àëå êîëèñü òàêè ïðèéäå äî