!
Ïàíòåîí ÿçè÷íèöüêèõ áîã³â ôîðìóºòüñÿ íà îñíîâ³ ìàòåð³àë³ñòè÷íèõ
óÿâëåíü, ï³äêðåñëþº çâÿçîê ëþäèíè ç íàâêîëèøí³ì ñåðåäîâèùåì. Òàê,
íà ïåðøîìó ì³ñö³ ñòîÿâ Âñåäåðæèòåëü, óçàãàëüíþþ÷èé Áîã, â³í æå
Áàòüêî ïðèðîäè ³ Âëàäèêà ñâ³òó, âîëåþ ÿêîãî óòðèìóºòüñÿ âñå ³
çä³éñíþºòüñÿ óïðàâë³ííÿ äîëåþ âñüîãî ³ âñ³õ. Äðóãå ì³ñöå ïîñ³äàëè áîã
ñâ³òëà Ñâàðîã òà éîãî ñèí Äàæáîã, Õîðñ, àáî Ñîíöå, îñîáëèâî øàíîâà-
íèé íà Ðóñ³. Öå çóìîâëåíî òèì, ùî ñîíöå áóëî æèòòºäàéíîþ ñèëîþ
âñüîãî æèâîãî íà Çåìë³. гçíîâèäàìè Ñâàðîãà áóëè ßðîâ³ò, Ðóºâ³ò,
Ïîðåâ³ò ³ Ïîðåíóò. Âîíè óîñîáëþâàëè ÿð âåñíó, òîáòî ÿð³ñòü,
ìóæí³ñòü, ìîëîä³ñòü, ñâ³æ³ñòü â³äíîâëåííÿ æèòòÿ ï³ñëÿ çèìè.
׳ëüíå ì³ñöå ï³ñëÿ Âñåäåðæèòåëÿ ïîñ³äàâ Ïåðóí; ³ìÿ éîãî â ïåðå-
êëàä³ ç³ ñòàðîñëîâÿíñüêî¿ îçíà÷ຠãð³ì, ³ç ãðåöüêî¿ âîãîíü. Çà
â³ðóâàííÿìè ñëîâÿí, öå áóâ âîëîäàð ãðîìó ³ áëèñêàâîê. Âèðàçè Ïå-
ðóí óáèâ, Ïåðóíîâà ñòð³ëà ãîâîðèëè ïðî éîãî íåîáìåæåíó ñèëó.
Äâ³ ñèëè éøëè îá³ðó÷ ëþäèíè Á³ëîáîã ³ ×îðíîáîã, ùî óîñîáëþ-
âàëè äîáðî ³ çëî. Îäèí áóâ íàðîäæåíèé ñâ³òëîì, ³íøèé ï³òüìîþ;
ïåðøèé áóäóâàâ, äðóãèé ðóéíóâàâ.
Îñîáëèâî âøàíîâóâàëèñÿ æ³íî÷³ áîæåñòâà. Ñëîâÿíñüê³ áîãèí³, ïî-
÷èíàþ÷è â³ä ìàòåð³-çåìë³, áóëè äóæå ïîïóëÿðí³ ó â³ðóâàííÿõ ³ â³äáèâà-
ëè ïðèðîäíó ïåðø³ñòü óñüîãî æèâîãî íà Çåìë³. Ïîðÿä ³ç ÷îëîâ³÷èì
Ëàäîì-Æèâîì çàâæäè ñòîÿëî æ³íî÷å áîæåñòâî Ëàäà-Æèâà; çîáðàæåí-
íÿ ¿õ áóëî ñèìâîëîì ïðîäîâæåííÿ æèòòÿ: íåìîâëÿ, ïîâíèé êîëîñ, âè-
íîãðàä àáî ÿáëóêî.
Îñíîâíèé ïàíòåîí ñóïðîâîäæóâàëà ö³ëà íèçêà áîæåñòâ: Ëåëü, Ëåëÿ,
ijâàí³ÿ, ijâîí³ÿ, Äàíà, ðóñà볿, äîìîâèêè, âîäÿíèêè, ë³ñîâèêè òà ³í.
Ó êîæíîãî ç íèõ ëþäè øóêàëè íåáåñíî¿ ìóäðîñò³, çâåðòàëèñÿ çà ùàñòÿì,
âîðîæèëè, ïðèíîñèëè æåðòâè, êîæíèé áóâ ïîêðîâèòåëåì ïåâíîãî âèäó
ä³ÿëüíîñò³, ðîäó, ñ³ì¿. Äî ðå÷³, äëÿ ñëîâÿí íå õàðàêòåðíèì áóëî ïðè-
íåñåííÿ ëþäåé ó æåðòâó áîãàì.
Ðàçîì ³ç â³ðóâàííÿì â ³ñòîò, ÿê³, íà äóìêó ñëîâÿí, áóëè ìàêñèìàëü-
íî íàáëèæåí³ äî íèõ ñàìèõ, îáîæíþâàëèñÿ âñ³ëÿê³ äóõè ³ ñèëè ïðèðî-
äè: Ñîíöÿ, ̳ñÿöÿ, ç³ðîê, ãðàäó, ïîâ³òðÿ, â³òðó, âîäè... Òà îñîáëèâà
øàíà íàäàâàëàñÿ äåðåâàì: êîæíå ñèìâîë³çóâàëî òîé ÷è ³íøèé ð³ä, ïëå-
ìÿ ³ ñâÿòî îáåð³ãàëîñÿ âñ³ìà, âèðóáóâàííÿ çàáîðîíÿëîñÿ. Öüîãî ïðàâè-
ëà ñóâîðî äîòðèìóâàëèñü. Íàéñèëüí³øå âøàíîâóâàâñÿ äóá, îñîáëèâî
ñòàðèé, ñèìâîë ì³öíîñò³; ÿñåí ïðèñâÿ÷óâàâñÿ Ïåðóíó; êëåí ³ ëèïà
ñèìâîëè ïîäðóææÿ; áåðåçà ñèìâîë ÷èñòî¿ ìàòåð³-ïðèðîäè.