137
Ðîçä³ë ²Õ
•
ÖÅÐÊÎÂÍÅ ÁÓIJÂÍÈÖÒÂÎ Ó ÊȪ²
åñòü»
904
. Ó çâ’ÿçêó ç ÿêèìîñü ïðè÷èíàìè (î÷åâèäíî, çàãðîçîþ â³éíè òà
ñìåðòþ àðõ³òåêòîðà Ä. Àêñàìèòîâà) áóä³âíèöòâî áóëî ïðèïèíåíå («òî-
ãäà ìàñòåðà äåëàòü ïåðåñòàëè»
905
). ϳñëÿ ïîðàçêè ìàçåïèíö³â äî íüîãî
âçàãàë³ äîâãî íå ïîâåðòàëèñü. Íåâèêîðèñòàí³ êîøòè, íàäàí³ ². Ìàçå-
ïîþ, áóëè çàä³ÿí³ äëÿ âèãîòîâëåííÿ öåãëè ï³ñëÿ ïîæåæ³ ó ëàâð³ 1718 ð.
×àñòèíà æ ¿õ çãîð³ëà ó âèð³ ïîëóì’ÿ òîãî æ ðîêó. Áóä³âíèöòâî Âåëèêî¿
ëàâðñüêî¿ äçâ³íèö³ çàâåðøåíî ëèøå ó 1731–1744 ðð.
Ðàçîì ³ç âïëèâîâèì ñèíîì éîãî ìàòè-³ãóìåíÿ Ìàð³ÿ Ìàãäàëèíà
äîêëàëà ÷èìàëî çóñèëü äëÿ ðîçáóäîâè Ïå÷åðñüêîãî æ³íî÷îãî ìîíàñòè-
ðÿ. Ó íüîìó ó 1701–1705 ðð. íà êîøòè ãåòüìàíà çáóäîâàíî âåëèêó
êàì’ÿíó Âîçíåñåíñüêó
* öåðêâó
906
. ²ãóìåíÿ ñàìîñò³éíî äáàëà ïðî ïðè-
ð³ñò ãðîøåé äëÿ áóä³âíèöòâà. Òàê, 7 æîâòíÿ 1701 ð. âîíà ïðîäàëà çà
1000 çîëîòèõ ïîëêîâîìó ñòàðîäóáñüêîìó Ãîðä³þ Íàñèêåâè÷ó «äâîð èñ
ñàäîì, íà êëèíó, áëèç öåðêâû ñâÿòîãî Ñèìåîíà»
907
, ùî íàëåæàëè
ïîìåðë³é «ïàíåè ñóäüèíîé», ÿêà çàïîâ³ëà ñâîº ìàéíî æ³íî÷³é îáèòåë³.
Çà ¿¿ ïðàâë³ííÿ îáèòåëü òàêîæ ñòàëà ñïðàâæí³ì öåíòðîì ãàïòóâàííÿ.
Çà âêàç³âêîþ Ïåòðà I äóõîâíà îáèòåëü ó 1707 ð. ìàëà áóòè çðóéíîâà-
íà ³ ïåðåíåñåíà íà íîâå ì³ñöå. Òîä³ ó Êèºâ³ áóäóâàëàñü ôîðòåöÿ. «Êàê
çàêëàäàíà êð³ïîñòü,– ïèñàâ àâòîð Ëèçîãóá³âñüêîãî ë³òîïèñó,– âåëèêîå
ëþäÿì áûëî âîçäûõàíèå è ïëà÷, ïîíåæå äâîðè ðîçìåòàë, ñàäû ïðåêðà-
ñíèå âûðóáàëè è æèëüöàì âåëåíî, ãäå õîòÿ æèòü èñêàòü. Íî è ñàìîìó
Ìàçåï³ áûëà ñêîðáü íå ìàëàÿ, ïîíåæå ìàòèð åãî ãåòìàíñêàÿ áûëà
èãóìåíèåþ â Âîçíåñåíñêîì ïàíÿíñêîì ìîíàñòûðó, ø÷î êîòîðûé ñòî-
ÿë áûë ïðîòèâíî ñàìîé ñâÿòîé áðàìû Ïå÷åðñêî-ëàâðñêàãî ìîíàñòû-
ðÿ – òàêîæ áûë óïðàçäíåí è çíåñåí íà íèæí³é Êèåâ, íà Ïîäîë íà
Æèòíåå òîðæèùå, ãäå öåðêâà Ôëîðà è Ëàâðà – îíàÿ íàëåæàëà äî
òîãî æ ìîíàñòûðà»
908
.
Çðóéíóâàííÿ Ïå÷åðñüêîãî ä³âî÷îãî ìîíàñòèðÿ äîäàëî ïåðåæèâàíü
³ õâèëþâàíü ñòàðåíüê³é ³ãóìåí³, ÿê³é, ïðàâäîïîä³áíî, áóëî 86–90 ë³ò
(². Ìàçåïà ó ò³ äí³ ìàâ 68 ðîê³â.– Àâò.). Ñòàí çäîðîâ’ÿ ¿¿ ïîã³ðøèâñÿ.
Ó ëèñò³ äî êàíöëåðà Ã. Ãîëîâê³íà â³ä 2 ëèñòîïàäà 1707 ð. ². Ìàçåïà
çàçíà÷àâ, ùî «ãîñïîæà ìàòêà ìîÿ âåëüìè áîë³çíóåò è äî êîí÷èíû
æèòèÿ ñâîåãî ïðèáëèæàåòñÿ»
909
. Î÷åâèäíî, íåâäîâç³ âîíà é ïîìåðëà.
* Ó ïîì’ÿííèêó Âèäóáèöüêîãî ìîíàñòèðÿ º ëèñò ìàòåð³ ãåòüìàíà ïðî òå, ÿêèì
÷èíîì çä³éñíþâàëîñÿ áóä³âíèöòâî öüîãî õðàìó: «Ðîêó 1701, ìàðòà 17 äíÿ. Èçâåñòíî
òâîðó, èæ áóäó÷è èãóìåíèåé ìîíàñòûðÿ Ïå÷åðñêîãî äåâè÷åñêîãî, óìûñëèëà è âçÿëà
íàìåðåíèå, àáû ïîñòðîåíà áûëà öåðêîâü ìóðîâàíàÿ è ïðåäðå÷åííîé òîé ñâÿòîé îáè-
òåëè Âîçíåñåíèÿ Õðèñòîâà íà íåáåñà; äî êîòîðîãî ñâÿòîáëèâîãî äåëà ïðîñèëàì èõ
ìèëîñòè îòöåâ ìîíàñòèðà Âûäóáèöêîãî, àáû ïîçâîëèëè íà ãðóíòå ñâîåì íà Ëûáåäè
öåãåëíå ñòàâèòè íà óãîòîâàíå öåãëè; ðå÷ü ñëóøíóþ óâàæèâøè, åãî ìèëîñòü îòåö Âàðëà-
àì Ñòðàõîâñêèé, èãóìåí ìîíàñòèðà Âèäóáèöêîãî ç îòöàìè è áðàòèåþ è ñâîè öåãåëíå
ãîòîâèå äëÿ ïîñïåõó ïîçâîëèëè; òèå öåãåëíå ïî çãîòîâàíüþ ìàòåðèè íà öåðêîâ âûøðå-
÷åííóþ ïîâèííû áóäåì áëàãîäàðíå ìîíàñòèðåâå Âèäóáèöêîìó îòäàòè è îòöè òîåé
ñâÿòîé îáèòåëè ÿêî ñâîèì âëàñíèì ãðóíòîì âëàäåòè ìàþò. Èçâåñòíî, èæ ðàäè ïåâíî-
ñòè, íà ñåì ïèñàíèè ïðè ïå÷àòè ìîíàñòèðñêîé ðóêó ïîäïèñàëàì. Äåÿëîñÿ â ìîíàñòèðó
Ïå÷åðñêîì äåâè÷åñêîì Âîçíåñåíèè Õðèñòîâà; ðîêó, ìèñåöà è äíÿ âûøåé íàïèñàííîãî.
Ìàðèÿ Ìàãäàëåíà Ìàçåïèíàÿ, èãóìåíèÿ Ïå÷åðñêàÿ Äåâè÷åñêîãî è Ãëóõîâñêîãî».