Подождите немного. Документ загружается.
3.
Ας
μεταφέρουμε
τώρα
στον
πληθυντικό
αριθμό
όλα
τα
παραπάνω:
Αρσενικά
Θηλυκά
ο
μπακλαβάς
-
οι
μπα
..
..
δες
η
σούπα
-
οι
σούπ
...
~ ~
, -"
ο
μπαμπας
-
οι
μπαμπα.
...
η
πιτα
.
οι πιτ
...
ο
τραχανάς
-
οι
τραχαν
...
.
η
μπριζόλα
-
ο
ι
μπριζόλ
.
..
ο
μουσακάς
-
οι
μουσακ.
...
η
πάστα
-
...
πάστ
...
η
φράουλα
- ...
φράουλ
...
Ουδέτερα
. -
το
κρεας -
τ
...
κρεατ
.
...
το
ψωμί
-
τ
.
..
ψωμ
...
το
πιπέρι
-
τ
...
πιπ
έρ
..
.
το
φασόλι
-
τ
..
.
φασ
..
.
το
ρ
ε
βίθι
-
τ
...
ρεβίθ
..
.
•
το μπιφτεκι
-
τ
.
..
μπιψ
..
το
σουβλάκι
-
τ
...
σουβ
...
το
ψάρι
-
τ
...
ψάρ
...
4.
Χωρίστε
τις
παρακάτω
λέξεις
ανάλογα
με
το
είδος
- -
στο
οποιο
ανηκουν:
το
κρέας,
το
νερό,
το
ψωμί,
το
κρασί,
η
σούπα,
το
ούζο,
η
ντομάτα,
το
λάδι,
τα
ρεβίθια,
οι
φακές, η
μακαρονάδα,
το
σου
βλάκι,
ο
μπακλαβάς,
οι
πάστες,
η
πίτα,
η
μπριζόλα,
το
καταΊφι,
η
φασολάδα,
το
μήλο,
το
αχλάδι,
το
πορτοκάλι,
το
μανταρίνι,
το
βερίκοκο,
η
σάλτσα.
Κρεατικά
Υγρά
Λαχανικά
Καρποί
(όσπρια)
το
κρ
... ....
το
νερ
...
η ντο
.
..
τα
ρεβ
.......
το
σου
... ..
..
το
κρ
...
το
μαρούλ
...
οι
φα
.......
-
το
κρεμμύδ
...
•
το
μπι
....... η
σου
..
.
τα
φασο
.....
•
το
σκόρδ
...
η
μπρι
..
.....
το
ου
...
τα
κουκ
.....
-
το
λά
...
•
το
ψαρ
... ο
ανη
...
-
..
το
ουι
... ο
μαιντ
...
η
λεμο
....... ο
αρακ
...
η
πορτ
.......
η
σαλ
.......
8 2
Φρούτα
Γλυκά
Φαγητά
.
(μαγειρευτά)
, ,
το
μη
...
το
με
...
η
μακαρον
.....
ο
μπακλ
......
,
το
αχ
......
η
πι
......
, ,
το
πορτ
......
η πασ.
..
η
σου
...
το
μαντα
......
το
κατα
...
η
φασολ
......
το
βερί
......
,
το
πεπον
...
το
καρπούζ
...
5.
Συμπληρώστε
τις
προτάσεις:
•
Για
καλύτερη
υγεία
τρώμε
περισσότερα
φρ
......
και
λιγότερα
γλ
...... ,
πίνουμε
περισ-
σότερο
νερό
και
λιγότερο
κρ
......
ή
ού
...
..
. .
ή
ουί
......
και
τρώμε
λιγότερο
κρ
..... .
και
περισσότερα
όσπ
......
και
λαχα
...... .
Και
λίγη
ακόμα
σύνταξη:
Το
αντικείμενο
α)
Όταν
αυτό
που
κάνει
κάποιος
το
δέχεται
κάποιος
άλλος
ή κάτι
άλλο
,
το
άλλο
αυτό
το
λέμε
αντικείμενο,
Π.χ.:
Ο
πελάτης
αγόρασε
γάλα,
κρασί,
ούζο,
λεμονάδα,
πορτοκαλάδα
κ_λπ.
Εδώ
αντικείμενα
είναι
όλες
οι
λέξεις
που
είναι
υπογραμμισμένες.
(/
i
,
!
ο
β)
Το
αντικείμενο
αντίκειται
'
βρίσκεται
δηλαδή
απέναντι
από
το
υποκείμενο
,
Π.χ.:
Ο
Γιώργος
(Υ)
βάφει
(Ρ)
τον
τοίχο
(Α).
γ)
Το
αντικείμενο
μπαίνει
πάντοτε
σε
πτώση
αιτιατική,
ενι
κού
ή
πληθυντικού
αριθμού
,
π.χ.:
Η
Φανή
περιμένει
τους
φί
λους
της
.
(,f}?
Άσκηση
(,f}?
Αν
θέλετε,
υπογραμμίστε
τα
υποκείμενα
και
τα
αντικείμενα
στους
παρακάτω
στίχους
(Υ
στην
ονομαστική,
Α
στην
αιτιατική).
8 4
Επιστροφή
Βρήκα
το
πατρικό
μου
σπίτι
να
κοιτάζει
μέσ'
απ'
τις
φυλλωσιές!
σαν
άλλοτε
τη
δύση.
Γοργά
το
τζάκι
η
μάνα
μου
τρέχει
ν'
ανάψει.
1.
φυλλωσιές:
τα
πυκνά φύλλα
των
δ
έ
ντρων.
Νικηφόρος
Βρεττάκος
(1911-1991)
,
/
\
\
,
)
( ,
".
\
~
ι
J
~
\
•
ι
•
ι
f
f
Β.
Ο
ΑΝΘΡΩΠΟΣ
30.
Το
ανθρώπινο
σώμα
Το σώμα
του
ανθρώπου,
το
σώμα
μας,
είναι
το
πιο
τέλειο
δημιούργημα
μέσα
στη
φύση.
Μόνο
ο
άνθρωπος
από
όλα
τα
πλάσματα
μπο
ρεί
και
παίρνει
την
όρθια
στάση
για
πολύ
χρό
νο.
Όρθιος
περπατάει,
όρθιος
τρέχει,
όρθιος
αλλά
και
καθιστός
εργάζεται
όταν
θέλει.
Ο
\
άνθρωπος
έχει
ένα
κεφάλι,
όπου
υπάρχουν
Ί
.
δύο
μάτια,
δύο
αυτιά,
δύο
φρύδια,
μια
μύτη
Ι
με
δύο
αναπνευστήρες
(ρουθούνια),
δύο
χείλη,
δύο
μάγουλα,
ένα
σαγόνι
και
πολλά
δόντια
μέσα
στο
στόμα
του.
Στο
στόμα
του
έχει
επίσης
μια
γλώσσα.
Το
κεφάλι
του
.
στηρίζεται
στο
λαιμό
και
αυτός
στο
κορμί.
Το
κορμί,
πάλι,
στηρίζεται
στη
σπονδυλική
στήλη.
Το
ανθρώπινο
σώμα
έχει
δύο
χέρια
και
δύο
πόδια.
Λίγο
πιο
κάτω
από
τη
μέση
του
κορμιού
και
στο
μπροστινό
μέρος
βρί
v V
!'
σκεται
η
κοιλιά.
Στο
πάνω
μέρος
του
κορμι-
,
ι
ού
βρίσκονται,
δεξιά
κι
αριστερά,
οι
πλάτες
και
πιο
ψηλά
οι
ώμοι.
Από
αυτούς
αρχίζουν
τα
(
χέρια
και
τελειώνουν
σε
πέντε δάχτυλα.
Το
μέ
-
ρος
του
ποδιού
που
πατάει
κάτω
λέγεται
πέλμα.
Μέσα
στο
ανθρώπινο
σώμα
λειτουργούν:
η
καρδιά,
τα
πνευμόνια,
το συκώτι,
τα νεφρά,
η
χολή,
το
στομάχι,
η
σπλήνα
και
άλλα
όργανα.
Το
αίμα
κυκλοφορεί
στις
φλέβες
και
στις
αρτη
ρίες.
Το
κάλυμμα
που
σκεπάζει
το
ανθρώπινο
σώμα
ή,
καλύτερα,
το
φυσικό
ένδυμα
του
σώ
-
ματος
λέγεται
δέρμα.
85
Από
τους
ανθρώπους
άλλοι
είναι
ψηλοί,
άλλοι
κοντοί
και
άλλοι
έχουν
ανάστημα
μέτριο'
άλλοι
πάλι
είναι
χοντροί,
άλλοι
λεπτοί
Κ.λπ.
ιΡ
Ασκήσεις
ιΡ
1.
Συμπληρώστε
τα
κενά:
Ο
ανθρώπινος
οργανισμός
είναι
το
πιο
τέλειο
δημιούργημα
μέσα
στη
φύση.
Στο
σ
..
.
μα
του
ανθρώπου
λειτουργεί
το
λεγό-
μενο
διπολικό
σύστημα
.
Ο
άνθρ
...
π
...
ς
δηλαδή
έχει:
δύο
μάτ
... ,
δύο
α
...
ΤΙ
...
,
δύο
βλέφ
...
ρα,
δύο
χ
...
λη,
δύο
ώμ
...
ς,
δύο
στήθ
...
α,
δ
'
,
δ'
'δ
υο
χερ
...
,
υο
πο
...
Τα
εσωτερικά
όργανα
του
ανθρώπου
είναι:
· '
η
καρ
...
ια
•
τα
πνευ
...
νια
•
το
σΤ
...
μ
...
χι
· '
τανε
..
.
ρα
· ' η
σΠ
...
ηνα
· '
η
ΧΟ
...
η
• '
'λλ
το
συ
..
.
ωτ
...
και
α α
.
• Η
σπονδυλική
στήλη
στηρίζει
το
........ .
•
Μέσα
στο
στόμα
υπάρχουν:
η
γλώ
...
α,
τα
δόν
...
ια,
ο
ου
...
αν
.
..
σ
...
ος.
2.
Διάλογος
-
ΠΟ1)
ήπουν;
-
Πήγα
στο
γιατρό.
-
Γιατί;
-
Είχα
πυρετό.
-
Τώρα
έχεις;
-
Όχι
πολύ.
-
Ξέρεις
,
έχω
κι
εγώ
μια
μόλυνση
στο
μάτι
και
στο
αυτί.
-
Για
την
πρώτη να
πας
στον
οφθαλμίατρο,
για
τη
δεύτερη
86
Ι
στον
ωτορινολαρυγγολόγο.
-
Θεέ
μου!
Τι
λέξη
είναι
αυτή!
-
Πήγες
λοιπόν
στο
γιατρό
επειδή
είχες
πυρετό.
-
Ναι.
-
Σου
έδωσε
φάρμακο;
-
Και
βέβαια.
Ποίημα
Η
ζωγραφιά
μου
Μπόι
δυο
πήχες,
κόψη
κακή,
, ,
γενια
με
τριχες
εδώ
κι
εκεί.
Πηγάδι
στόμα,
μαλλιά
χυτά
,
γεμιΊ;εις
στρώμα
μόνο
μ' αυτά.
Δυο
μαύρα
μάτια
, ,
χωρις
κακια,
γεμάτα
λάβρα
μα
και
βλακεία.
Γεώργιος
Σουρής
]
1.
Ο
Γεώργιος
Σουρής
γεννήθηκε
στη
Σύρο
το
1853
και
πέ
θανε
το
1919.
Οι
Έλληνες
τον
αγάπησαν
πολύ
για
το
αστεί
ρευτο
χιούμορ
του.
87
31.
Η
ενδυμασία
του
ανθρώπου
Οι
πρώτοι
άνθρωποι
ζούσαν
γυμνοί,
αλλά
σε
όλο
τους
το
σώμα
είχαν
πυκνό
τρίχωμα.
Αργότερα
σκότωναν
άγρια
ζώα
και
ντύνονταν
με το
δέρμα
τους.
Σήμερα
φοράμε
διάφορα
ρούχα,
ανάλογα
με
την
εποχή.
Το
χειμώνα
φοράμε
πουκάμισα
με
μακριά
μανίκια,
πουλό
βερ
μάλλινα
ή
μπλούζες,
σακάκι
ή
μπουφάν
και
πάνω
από
αυ
τό
παλτό.
Την
άνοιξη
και
το
καλοκαίρι
φοράμε
ρούχα
ελαφρότερα.
Ιδιαίτερα
το
καλοκαίρι
ένα
πουκάμισο
με
κοντά
μανίκια
και
ένα
παντελόνι
τζιν
είναι
αρκετά
για
το
ντύσιμό
μας
.
Ένα
ζευ
γάρι
πέδιλα
συμπληρώνει
την
καλοκαιρινή
μας
εμφάνιση.
Μερικοί
άνθρωποι,
κυρίως
γυναίκες,
προτιμούν
τα
ακριβά
ενδύματα,
ενώ
άλλοι
δε
δίνουν
και
πολλή
σημασία
σ'
αυτά.
Στα
παλιότερα
χρόνια
οι
γυναίκες
ντύνονταν
τελείως
διαφο
-
"""
" "
""
ρετικα
απο
τους
αντρες:
φορουσαν
φορεματα,
ταγερ,
φουστες
και
παπούτσια
με
ψηλό
τακούνι.
Και
τώρα,
βέβαια,
ντύνονται
έτσι,
ιδιαίτερα
όταν
πηγαίνουν
σε
δεξίωση
ή
χορό.
Πολλές
γυ
ναίκες
όμως
στην
εποχή
μας
συνηθίζουν
να
ντύνονται
όπως
οι
άντρες.
Φορούν
κι
αυτές
παντελόνια,
μπλούζες
και
μπουφάν
,
σαν
τα
αντρικα.
Μια
γυναίκα
μπορεί
να
φοράει
μπλούζα
με
πολλά
κεντήματα,
κάλτσες
μακριές
και,
όπως
είπαμε,
παπούτσια
με
ψηλό
τακούνι.
Ένας
άντρας
μπορεί
να
φοράει
γραβάτα,
μα
ντίλι
στο
τσεπάκι
του
σακακιού,
κοστούμι
μαύρο
ή
μπλε,
πουκάμισο
λευκό,
καμπαρντίνα
ή
παλτό
.
Έτσι
ντύνονται
όσοι
πάνε
ΩΊ'
κάποια
~πίσκεψη.
Στη
δουλειά
οι
άντρες
και
οι
γυναίκες ντύνο
νται
πιο
απλά
.
Ένα
παντελόνι
τζιν,
ένα
σακάκι,
ένα
απλό
πουκάμισο,
ένα
ζευγάρι
σπορ
κάλτσες
και
παπούτσια
είναι
συνήθως
αρκετά.
Τέλος,
88
,
όταν
κάνει
πολύ
κρύο,
αρκετοί
άντρες
και
γυναίκες
φορούν
καπέλο.
Με
παρόμοιο
τρόπο
ντύνονται και
τα
παιδιά,
αγό
-
,
ρια
και
κοριτσια.
rP
Ασκήσεις
rP
1.
Απαντήστε
στις
ερωτήσεις:
-
Από
τι
αποτελείται
ένα
αντρικό
κοστούμι;
Αποτελείται
από
το
σ
..
.
κ
...
κ
...
και
το
παντ
.
..
λ
...
ν
...
-
Τι
είναι
το
γυναικείο
ταγέρ;
Είναι
το
κοστ
...
μ...
που
αποτελείται
από
μια
ζακ
...
τα
και
μια
φ.
..
στα.
-
Πότε
φοράμε
πουλόβερ;
Το
φοράμε
όταν
κάνει
κρ
..
.
ο;
-
Τι
άλλα
ρούχα
φοράει
ο
άνθρωπος;
Φοράει
πουκ
...
μ
..
.
σα,
ζ
..
.
νη,
παπ
...
τσ
...
α,
κάλτσ
..
ς
και
εσώ
ρουχα.
2.
Συμπληρώστε
τα
κενά
στον
παρακάτω
διάλογο:
-
Έρχομαι
από
την
αγορά.
-
Πήγ
...
ς
και
ψών
...
..
. ;
-
Ναι.
Ψών
...
σ
...
ένα
ωραί
...
μπου
..
.
άν,
ένα
ζευγάρι
παπ
...
τσ
...
,
και
μια
γρα
...
α
...
α.
-
Τι
άλλ()
ψώνισες;
Α
' ,
-
γορασα
κι
ενα
π
...
κ
...
μ ...
σ
...
-
Με
γεια
σου.
-
Ευχαριστώ.
89
3.
Συμπληρώστε
τα
κενά
στο
παρακάτω
κείμενο:
Η
ενδυμασία
του
ανθρ
...
που
είναι
δημιούργημα
του
πολιτι
-
σμού.
Οι
πολύ
πρωτόγονοι
άνθρωπ
...
κυκλοφορούσαν
γυμνοί.
Είχαν
πολύ
πυκνό
τρίχωμα
στο
σ
..
.
μα
τους
και
τους
προστά-
τευε
από
το
κρύο.
Αργότερα
συνήθιζ
...
ν
να
ντύνοντ...
με
δέρ
...
ατα
από
τα
ζώα
που σκότων
...
ν.
Μόνο
όταν
έμαθαν
να
ζουν σε
κοινωνίες
άρχισαν
να
φορούν
ρούχα.
Οι
αρχαίοι
Έλληνες
ντύνονταν
απλά.
Φορούσ
...
ν
ένα
ένδυ
μα
που
το
έλεγαν
χιτώνα.
Ένα
άλλο
ήταν
η
χλαμύδα.
Υπήρχε
ο
χιτ
...
νας
που
έφτανε
έως
κάτω
στα
πόδια
και
ο
πιο
κοντός.
Οι
αρχαίοι
δε
φορούσαν
ποτέ
ρούχα
στενά,
όπως
κάνουμε
στην
εποχή
μας
ήθελαν
το
σ
..
.
μα
τους
να
παίρνει
αέρα,
να
,
αναπνε
...
Στα
χρόνια
του
'21
και
αργότερα
οι
πρόγον..
.
μας
φο
...
ρ
...
σαν
μια
φούστα
με
πολλές
πιέτες,
που
την
έλεγαν
φου
στανέλα.
90
Τ
.
ΗΦΥΣΗ
32.
Η
Γη
μας
Η
γη
είναι
ένας
πλανήτης,
δορυφόρος
του
ήλιου.
Δορυφόρος
της
γης
είναι
η
σελήνη,
ή το
φεγγάρι,
όπως
το
λέει
ο
λαός.
Η
γη
μας
χωρίζεται
σε
πέντε
ηπείρους:
την
Ευρώπη,
την
Ασία,
την
Αφρική,
την
Αμερική
και την
Αυστραλία.
Ανάμεσα
στις
ηπεί
ρους
απλώνεται
η
θάλασσα
.
Τις
μεγάλες
θάλασσες
τις
λέμε
ωκε
ανούς.
Τέτοιοι
είναι
ο
Ατλαντικός,
ο
Ινδικός
και
ο
Ειρηνικός
Ωκεανός.
Η
δική
μας
θάλασσα
λέγεται
Μεσόγειος
Θάλασσα.
Η
θάλασσα
λέγεται
και
πέλαγος.
Στην
Ελλάδα
έχουμε
το
Αιγαίο
Πέλαγος,
το
Ιόνιο
Πέλαγος,
το
Μυρτώο
Πέλαγος
και
άλλα.
Στις
μέρες
μας
ο
πληθυσμός
της
γης
έχει
ξεπεράσει
τα
πέντε
δι
σεκατομμύρια.
Οι
άνθρωποι,
ανάλογα
με
το
χρώμα
τους,
χωρίζο
νται
σε
φυλές.
Υπάρχει
η
λευκή
φυλ11,
η
μαύρη
φυλή,
που
κατοικεί
στην
Αφρική,
η
φυλή των
ερυθροδέρμων
της
Αμερικής
και
άλλες
φυλές.
Η
γη
έχει
βουνά,
πεδιάδες,
λίμνες,
ποτάμια
και
πολλά
δάση.
Είναι
ο
πιο
όμορφος
πλανήτης
που
γνωρίζουμε.
Υπάρχουν
πο
λύ
ωραία
τοπία
τόσο
στην
Ελλάδα
όσο
και
στην
Ευρώπη
και
σε
όλο
τον
κόσμο.
Όποιος
ταξιδεύει
από
τόπο
σε
τόπο,
από
χώρα
σε
χώρα,
από
ήπειρο
σε
ήπειρο
δε
χορταίνει
τις
φυσικές
ομορφιές
της
γης.
Σε
ορισμένα
σημεία
ο
άνθρωπος
έχει
κάνει
το
τοπίο
πολύ
ωραιότερο'
σε
άλλα
όμως
καταστρέφει
το
φυσικό
περιβάλλον
,
με
τα
μεγάλα
κτίρια
που
χτίζει,
με
τα
απόβλητα
των
βιομηχα
νιών
και
με
άλλες
χημικές
ουσίες.
Η
όμορφη
γη
μας
κινδυνεύει
από
τον
ίδιο
τον
άνθρωπο.
Κα
θημερινά
πάνω
σ'
αυτό
το
θέμα ακούμε
παράπονα
και
διαμαρ
τυρίες
από
οικολόγους
και
άλλους
που
ενδιαφέρονται
για
την
προστασία
της
φύσης.
Κι
εμείς
τι
κάνουμε;
Πολύ
φοβούμαι
ότι
τουλάχιστο
στην
Ελλάδα
πολύ
λίγοι
φροντίζουν
για την
προ
-
91