????????? ?????????. ?????? ??? ??? ???????? ??????. ??????? ???????? - Учим детей греческому языку
Подождите немного. Документ загружается.
3.
Προσπαθήστε
να
μεταφέρε
τ
ε
στον
ενεστώτα
, , ,
της
ενεργητικης
φωνης
τους
τυπους:
Παθητική
Φωνή
-
Αόριστος
Ενεργητική
Φωνή-Ενεστώτας
αγαπήθηκα
αγαπ
.
..
σκοτώθηκα
I
~
σΚΟΤ
.
..
ν
...
φέρθηκα
,
φερν
...
λύθηκα
λύ
.
..
στήθηκα
,
στη
...
4.
Συμπληρώστε
τα
κενά:
Έμαθ
...
πολλά
πράγματα
για
σένα.
Εσύ
τι
έμαθ
...
για
μένα;
Όλοι
μάθα
...
κάτι
σ
ένας
για
τον
άλλο.
Πάνω
που
γνωριστ
..
. -
καμε
όμως, διαλύθ
...
η
παρέα
μας
και
χάθ
..
.
κε
η
ευκαιρία
να
γνωριστούμε
καλύτερα.
52
19α.
Ο
Παρακείμενος
-
Έχω
γνωρίσει
πολλές
χώρες
στα
ταξίδια
μου.
-
Έχεις
ταξιδέψει
και
στην
Αμερική;
-
Έχει
ταξιδέψει
ο
αδερφός
μου,
όχι
εγώ.
Οι
δυο
μας
έχου-
με
ταξιδέψει
μαζί
στη
Ρωσία.
-
Έχετε
πάει
αλλού
μαζί;
- Ο
αδερφός
μου
κι
η
αδερφή
μου
έχουν
πάει
μαζί
στην
Ιαπωνία.
-
Εγώ
έχω
σταθεί
για
λίγο
στο
αεροδρόμιο
του
Πεκίνου.
-
Έχεις
φοβηθεί
ποτέ
μέσα
στο
αεροπλάνο;
-
Όχι
εγώ,
αλλά
ο
αδερφός
μου
έχει
φοβηθεί
μια
ή
δυο
φορές
.
-
Κι
εμείς
έχουμε
φοβηθεί,
δεν
το
κρύβω
.
Είναι
μερικοί
όμως
που
δεν
έχουν
φοβηθεί
ποτέ
μέσα
στο
αεροπλάνο
,
ό
π
ως
εσύ
για
παράδειγμα.
19β.
Ο
Υπερσυντέλικος
Τώρα
θυμάμαι
ότι
κι
εγώ
είχα
σαστίσει.
Είχα
φοβηθεί
πολύ,
γιατί
το
αεροπλάνο
έτρεμε
σαν
φτερό
στον
άνεμο.
Είχαμε
φο
βηθεί
όλοι
οι
επιβάτες
τότε.
Τα
είχαμε
χάσει.
Είχαμε
πέσει
κάτω
και
είχε
κοπεί
η
ανάσα
μας
από
το
φόβο.
Είχαμε
ζήσει
μέσα
στο
αεροπλάνο
εκείνο
πολύ
δύσκολες
στιγμές.
19γ.
Ο
Συντελεσμένος
Μέλλοντας
Θα
περάσουν
πολλά
χρόνια
και
δε
θα
έχουμε
ξεχάσει
την
, ,
περιπετεια
εκεινη.
*
Γραμματική
1.
Ο
παρακείμενος,
ο
υπερσυντέλικος
και
ο
συντελεσμένος
μέλλοντας
σχηματίζονται
με
συνδυασμό
του
βοηθητικού
ρήμα
τος
έχω
και
με
ένα
σταθερό
τύπο
που
προέρχεται
από
το
απα
-
,
ρεμφατο.
2.
Έτσι,
για
τον
παρακείμενο
παίρνουμε
τον
ενεστώτα
του
έχω,
για
τον
υπερσυντέλικο
τον
παρατατικό,
που
είναι
ο
τύπος
είχα,
και
για
το
συντελεσμένο
μέλλοντα
τον
τύπο
θα
έχω,
που
είναι
ο
μέλλοντας
του
βοηθητικού
ρήματος
έχω.
Ενεργητική
Φωνή
Παρακείμενος
Υπερσυντέλικος
Συντελ.~έλλoντας
έχω
λύσει
είχα
λύσει
θα
έχω
λύσει
έχεις
λύσει
είχες
λύσει
θα
έχε
ις
λύσει
έχει
λύσει
είχε
λύσει
θα
έχει
λύσει
έχουμε
λύσει
είχαμε
λύσει
θα
έχουμε
λύσει
έχετε
λύσει
είχατε
λύσει
θα
έχετε
λύσει
έχουν
λύσει
είχαν
λύσει
θα
έχουν
λύσει
53
•
54
Παθητική
Φωνή
Παρακείμενος
Υπερσυντέλικος
Συντελ.~έλλoντας
έχω
λυθεί
είχα
λυθεί
θα
έχω
λυθεί
έχεις
λυθεί
είχ
ε
ς
λυθεί
θα
έχεις
λυθεί
έχει
λυθεί
είχε
λυθεί
θα
έχει
λυθεί
έχουμε
λυθεί
είχαμε
λυθεί
θα
έχουμε
λυθεί
έχετε
λυθεί
είχατε
λυθεί
θα
έχετε
λυθεί
έχουν
λυθεί
είχαν
λυθεί
θα
έχουν
λυθεί
rP
Ασκήσεις
rP
1.
Σχηματίστε
το α'
πρόσωπο
ενικού
αριθμού
στον
παρακείμενο
,
υπερσυντέλικο
και
συντελεσμένο
μέλλοντα
των
ρημάτων:
Ενεστώτας:
γράφω,
φέρνω,
μένω
,
δίνω
Ενεργητ.
Παρακείμ.
Υπερσυντέλικος
Συντελ.~έλλoντας
έχω
γράψ
...
, ,
θ
'
,
ειχ
...
γρα
...
α
εχ
...
γραψ
...
,
,
,
,
θα
έ
...
φέρ
..
.
εχ
...
φερ
...
ει
...
φερ
...
,
, , ,
θ
'
,
εχ
...
μειν
...
ει
.
..
μει
...
α
ε
.
..
μειν
...
,
δ
'
εχ...
ωσ
...
, δ
'
ει
.
..
ωσ
...
θα
έ
...
δώ
...
Παθητική
Φωνή:
γράφω,
λύνω
,
χάνω,
δίνω
,
,
θα
έχ
...
γρα
...
εχω
γρα
...
ειχ
...
γρα
...
έχω
λυθ
...
είχα
λυθ
...
θα
έχω
λυθ
..
.
έχ
...
χαθ
...
,
θα
έχ
.
..
χα
.
..
ειχ
...
χα
...
έχ
...
δοθ
...
είχ
...
δοθ
...
θα
έχ
.
..
δο
...
2.
Συμπληρώστε
τα
κενά:
'Εχω
πάρ
...
την
απόφαση
να
διαβάσω
καλά
την
ελληνική
ιστορία
.
Είχα
αποφασίσ
...
και
πέρυσι
να
κάνω
το
ίδιο
πράγμα
,
αλλά
μου
είχ
...
πέσ
...
πολλή
δουλειά.
Ως
το
τέλος
του
καλοκαι
ριού
θα
έχ
...
μάθ
...
πολλά
για
την
Αρχαία
Ελλάδα
,
για
το
Βυζά
ντιο
,
για
τη
Νεότερη
Ελλάδα.
Έχεις
σκεφτ
...
ποτέ
ότι
πρέπει
να
ξέρουμε
καλά
την
ιστορία
του
έθνους
μας;
Στο
σχολείο
εί
χαμ
...
συνηθίσ
...
να
μη
δίνουμε
και
πολλή
σημασία
στο
θέμα
αυτό.
Τώρα
έχω
αλλάξ
...
γνώμη
.
Ήδη
έχω μάθ
...
για
την
Αθή
να
του
Περικλή,
για
την
Πόλη
,
για την
Επανάσταση
του
1821.
3.
Συμπληρώστε
τα
κενά:
-
Τι
έχετ
...
πάθ
...
,
παιδιά,
και
δε
μιλάτε;
-
Έχουμε
παίξ
...
πολύ
και
είμαστε
κουρασμένοι.
-
Πότε
θα
έχ
...
ξεκουραστ
..
. ;
-
Αυτό
δεν
το
έχουμε
ακόμα
σκεφ
...
55
20.
Οι
Αφιλόξενοι
(Η
Προστακτική)
-
Γιώργο,
φέρε
μου,
σε
παρακαλώ,
το
σακάκι
μου.
-
Πήγαινε
να
το
πάρεις
ο
ίδιος.
-
Παιδιά,
φέρτε
μου
τα
παπούτσια.
-
Πηγαίνετε,
κύριε,
να
τα
πάρετε
ο
ίδιος.
-
Φανή,
άφησε,
σε
παρακαλώ,
αυτό
το
βιβλίο
,
στο
γραφειο
μου.
-
Αφήστε
το
μόνος
σας,
κύριε.
-
Ω!
Τι
κακό
είναι
αυτό
εδώ
μέσα!
Κανένας
δε
με
ακούει.
-
Αν
δε
σας
αρέσει,
φύγετε!
Πηγαίνετε
όπου
αλλού
θέλετε.
-
Για
φαντάσου
αναίδεια!
Για
φανταστείτε
συμπεριφορά!
-
Σου
είπαμε:
Αν
δε
σου
αρέσει
εδώ,
φορτώσου
τα
πράγματά
σου
και
φύγε!
-
Σκέψου,
φίλε
μου,
φιλοξενία!
Σκεφτείτε
ευγένεια!
ΠΑΡ Α
ΤΗΡΗΣΕΙΣ
:
•
Σ
την
ελληνική
γλώσσα
προστακτική
έχουν
μόνο
ο
ενεστώτας
και
ο
αόριστος
.
Και
στους
δύο
αυτούς
χρόνους
συναν
τ
ούμε
την
προστακτική
μόνο
στο
β'
ενικό
και
στο
β'
πληθυντικό
πρόσωπο,
Π.χ.:
.-".
""."
φερε-φερετε,
ενεστωτας
φυγε
-
φυγετε,
αόριστος.
Αυτή
είναι
η
προστακτική
στην
• •
ενεργητικη
φωνη.
•
Στην
παθητική
φωνή
η
προστακτική
χρησιμοποιείται
μόνο
στον
αόριστο
:
"
...,.
...
φαντασου-φανταστειτε,
σκεπασου
-
σκεπαστειτε,
56
•
.
ι
,
.
ι
ψορτώσου
-
ψορτωθείτε.
Υπάρχει
προστακτική
και
για
το
β'
πρόσωπο
του
πληθυντικού
στον
παθητικ6
ενεστώτα,
αλλά
σπάνια
τη
χρησιμοποιούμε,
γιατί είναι
ίδια
με
την
οριστική:
αγωνίζεστε
για την
πατρίδα
(=
να
αγω
νίζεστε
).
Παροιμιώδεις
εκφράσεις
με
προστακτικές
-
Χαίρε
,
Καίσαρ!
Οι
μελλοθάνατοι
σε
χαιρετούν
.
-
Χαίρε
,
νύμφη
ανύμφευτε
.
-
Ζήτω
το
Έθνος.
Ζήτω
η
Επανάσταση
του
1821.
-
Χαίρετε
και
αγαλλιάσθε!
-
Άρατε
πύλας!
(
=
Σηκώστε,
ανοίξτε
τις
πύλες!)
Συμπληρώστε
τα
κενά:
-
Φέρ
...
μου
να
πι
...
κρασί,
να
πιω
και
να
μεθύσ
...
-
Φέρτ
...
και
το
ντουφέκι
μου,
να
ρίξ
...
στο
σημάδι.
-
Μη
μου
μιλ
...
τ
...
σήμερα,
γιατί
είμαι
λυπημένος.
Δημοτικό
τραγούδι
Κάμετε
το
κιβούρι]
μου
βαθύ,
ψηλό
να
γένει,
να
στέκω
ορθός
να
πολεμώ
και
δίπλα
να
γεμι"ςω.
Κι
από
το
μέρος
το
δεξί
αφήστε
παραθύρι,
τα
χελιδόνια
να
'ρχονται,
την
άνοιξη
να
φέρνουν
.
1.
κιβούρι:
μνήμα, τάφος.
57
21.
Αποχωρισμός
φίλων
(Η
Υποτακτική)
-
Πρέπει
να
πηγαίνω.
Να
πεις
στη
μάνα
μου
να
με
περιμέ
νει.
Να
ξέρεις
ότι
δεν
ξεχνώ
τις
μέρες
που
πέρασα
κοντά
σου.
Τώρα
πρέπει
να
πάω
στη
μητέρα
μου.
Να
φροντίσεις
να
στεί
λεις
την
αλληλογραφία
με το
ταχυδρομείο.
Να
θυμάσα
ι
κάθε
βδομάδα
να
ποτίζεις
τα
λουλούδια,
για
να
μην ξεραθούν.
Να
έρχεσαι
καμιά
φορά
να
μας
βλέπεις.
Να
μη
λυπηθείς
που φεύ
γω.
Να
μη
στενοχωρηθείς.
Θα
ξανάρθω
να
μείνω
και
πάλι
μα
ζί
σου.
Αν
θέλεις,
μπορείς
να
πάρεις
το
όπλο
μου
και
να
πηγαί
νεις
στο
κυνήγι.
Πρόσεξε
όμως
μη
σκοτωθείς.
Να
έχεις
το
όπλο
ασφαλισμένο
όταν
βαδίζεις.
-
Να
πας
στο
καλ6,
φίλε
μου.
Σου
εύχομαι
να
ευτυχήσεις
εκεί
που
θα
πας.
Να
μη
μας
ξεχάσεις
όμως.
Να
μας
θυμάσαι
και
να
σε
θυμόμαστε.
•
\ _--
58
*
Γραμματική
Η
υποτακτική
είναι
μια
έγκλιση
που
εκφράζει
επιθυμία
:
να
ξέρεις,
να
πεις,
να
θυμάσαι.
Εκφράζει
όμως
κι
ευχή
ή
ακόμα
και
διαταγή'
γι'
αυτό
μοιάζει
πολύ
με
την
προστακτικι1.
Στη
νέα
ελληνική
γλώσσα
κάνουμε
με
γάλη
χρήση
της
υποτακτικής.
Για
να
τη
σχηματίσουμε,
αρκεί
να
βάλουμε
" ,
μπροστα
στο
ρημα
το
να, οταν,
αν,
για
να.
Έτσι
έχουμε:
να
πηγαίνω,
να
πηγαίνεις,
να
πηγαίνει
, , ,
να
πηγαινουμε
,
να
πηγαινετε,
να
πηγαινουν.
Αυτός
είναι
ο
ενεστώτας
στην
ενεργητική
φωνή
.
Έτσι
σχηματίζεται
και ο
ενεργητικός
αόριστος:
, , ,
να
φυγω,
να
φυγεις,
να
φυγει
, , ,
να
φυγουμε,
να
φυγετε
,
να
φυγουν.
Παθητική
φωνή-Ενεστώτας
:
να
έρχομαι,
να
έρχεσαι,
να
έρχεται
, , ,
να
ερχομαστε,
να
ερχεστε,
να
ερχονται.
Παθητική
φωνή-Αόριστος
:
να
φανταστώ,
να
φανταστείς,
να
φανταστεί
, ,
να
φανταστουμε,
να
φανταστειτε,
να
φαντα
-
,
στουν.
@'
Ασκήσεις
@'
1.
Στο
παρακάτω
κείμενο
υπογραμμίστε
τις
υποτακτικές:
Να
πάρεις
το
ρολόι
μου,
να
το
δώσεις
στη
γυναίκα
μου
και
να
της
πεις:
«Να
το
έχεις
για
φυλαχτό,
γιατί
ο
άντρας
σου
δεν
πρόκειται
να
ξαναγυρίσει.
Του
είπαν
να
φύγει
για
το
μέτωπο,
για
την
πρώτη γραμμή
της
μάχης
,
κι
όποιος
ξεκινάει
να
πάει
εκεί
δεν
μπορεί
ν'
αποφύγει
εύκολα
το
θάνατο»
.
59
60
2.
Στους
παρακάτω
στίχους
υπογραμμίστε
, ,
τις
προστακτικες
και
τις
υποτακτικες:
•
Μέριασε,
βράχε,
να
διαβώ
...
Μέριασε!
Μες
στα στήθη
μου που
ήσαν
νεκρά
και
κρύα
μαύρος
βοριάς
εφώλιασε
και
μαύρη
τρικυμία.
(Αρ.
Βαλαωρίτης)
•
Αν
είσαι
φίλος,
διάβαινε
,
κι
αν
είσ'
εχθρός
μου,
φύγε.
(Δημοτικό)
•
Μην
πεις
πως
έρχεται
Λαμπρή,
πως
έρχονται
γιορτάδες.
Πες
του
Χριστού
πως
χιόνιζε
και τη
Λαμπρή
θα
βρέχει.
(Δημοτικό)
•
Σκύψε
να
δεις
τη
ρι1;α
σου
στης
θάλασσας
τα
βύθη.
(Αρ.
Βαλαωρίτης)
•
Τα
λόγια
σου
πριν
να
τα
πεις,
μέτρα
τα
ένα
ένα.
(Παροιμία)
•
Αν
έχεις
τύχη
,
διάβαινε,
και
ριζικό,
περπάτει.
(Παροιμία)
•
Πάρε
το δαχτυλίδι
μου
που
γράφει
τ'
όνομά
σου.
(Λα"ίκό
τραγούδι)
22.
Παρών!
Απών!
(Η
Μετοχή)
-
Είμαι
ο
Πέτρος,
ο
γράφων
τις
λέξεις
αυτές.
-
Είμαι
ο
Νίκος,
ο
ονομαζόμενος
και
Νικάκης.
-
Αυτός
εκεί
είναι
γραμμένος
στον
κατάλογο
των
απόντων
.
-
Ναι,
αλλά
είναι
παρώ
ν.
-
Δηλαδή
δεν
είναι
απών;
-
Όχι.
-
Παρών-απών
το
ίδιο
κάνει'
αυτός
δεν
προσέχει
ποτέ
στο
μάθημα.
Κοιτάζει
αφηρημένος
έξω
και
φαίνεται
σαν
να
είναι
" ,
χαμενος
μεσα
στις
σκεψεις
του.
-
Ναι,
το
βλέπω
κι
εγώ.
Σήμερα
μάλιστα
δείχνει
πολύ
κου-
,
ρασμενος.
-
Σήμερα
κανένας
δε
θα
έπρεπε
να
είναι
παρών!
Όλοι
θα
έπρεπε
να
είμαστε
απόντες!
-
Γιατί,
βρε
παιδί
μου;
-
Διότι
έχουμε
πολλά
και
δύσκολα
μαθήματα.
Ήδη
είμαστε
πολύ
κουρασμένοι.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:
-
--'-'.
:_-."
.
..v" .•
Η
μετοχή
λέγεται
έτσι
γιατί
μετέχει
και
στην
,
~
"
~
εννοια
του
ρηματος
και
στην
εννσια
του
ονοματος
.
Έτσι,
από
τη
μια
πλευρά
έχουμε
μετοχές
στον
ενε-
~,
"'-
στωτα,
στον
αοριστο,
στον
παρακειμενο
και
απο
την
άλλη
οι
μετοχές
έχουν
τρία
γένη,
όπως
τα
επίθετα.
.
. .
•
,
i
•
•