????????? ?????????. ?????? ??? ??? ???????? ??????. ??????? ???????? - Учим детей греческому языку
Подождите немного. Документ загружается.
-
Ο
Γιώργος
πού
καθόταν;
-
Καθόταν
στο
τελευταίο
θρανίο.
Στο
διάλειμμα
καθόμα
-
σταν
όλοι
μαζί
σε
μια
γωνιά
του
προαυλίου
και
λέγαμε
αστεία.
Εσείς
πού
καθόσαστε;
-
Εμείς
δεν
καθόμασταν,
αλλά
παίζαμε,
τρέχαμε,
σπρώχνα
με
ο ένας
τον
άλλο.
-
Όταν
μπαίναμε
στην
τάξη,
άρχιζε και
πάλι
το
μάθημα.
Όλοι
κάθονταν
στα
θρανία
τους
ήσυχα.
Κάναμε
όλα
τα
μαθι1-
ματα
στην
ίδια
αίθουσα:
Ιστορία,
Γεωγραφία,
Φυσική,
Μαθη
ματικά,
Ελληνικά,
ακόμα
και
Μουσική.
Στον
τοίχο
υπήρχαν
;;".
...
",.".
ιστορικοι
χαρτες,
χαρτες
γεωγραφιας,
εικονες
ηρωων,
ενα
ημερολόγιο
και
μερικές
ζωγραφιές
των
παιδιών.
Μετά
το
τε
λευταίο
θρανίο
υπήρχε
μια
ντουλάπα
που
μέσα
είχε
βιβλία
λο
γοτεχνικά,
ιστορικά
και
άλλα.
-
Τι
άνθρωπος
ήταν
ο
δάσκαλός
σας;
Ήταν
αυστηρός;
-
Καλός
ήταν.
Τουλάχιστον
εγώ
ήμουν
ευχαριστημένος.
Εσύ
ήσουν
από
το
δικό
σου;
-
Όλοι
σχεδόν
ήμαστε
ευχαριστημένοι.
Μαθαίναμε
πολλά
" ,
πραγματα
κοντα
του και
μας
αγαπουσε.
-
Πόσο
θα
επιθυμούσα
να
ξαναζούσα
τα
παιδικά
μαθητικά
μου
χρόνια!
-
Κι
εγώ θα
το
επιθυμούσα.
-
Τι
άλλο
θα
επιθυμούσες;
-
Ό,τι
θα
επιθυμούσε
κάθε
ηλικιωμένος
άνθρωπος:
να
ήμουν πάντα
παιδί!
-
Όλοι,
ναι,
θα
επιθυμούσαν
κάτι
τέτοιο.
Θα
το
επιθυμού
σαμε
κι εμείς,
θα
το
επιθυμούσατε
κι
εσείς
κι
όλος
ο κόσμος.
Αντίο,
σχολείο,
αντίο,
παιδικά
μου
χρόνια!
•
Υπογραμμίστε
τα
ρήματα
που
βρίσκονται
στον
παρατατικό.
42
*
Γραμματική
•
Ο
παρατατικός
των
ρημάτων
κλίνεται
όπως
στα
παρα
δείγματα:
ΠΑΡΑΤΑΤιΚΟΣ
Ενεργητική
Φωνή
Μέση
Φωνή
ή
Παθητική
, , ,
καθόμουν
ε
υχαριστιόμουν
πηγαινα
προτιμουσα
εκανα
, ,
,
καθόσουν
,
πηγαιν
ε
ς
προτιμουσες
εκανες
ε
υχαριστιοσουν
, , ,
καθόταν
ευχαριστιόταν
πηγαινε
προτιμουσε
εκανε
, , ,
καθόμαστε
,
πηγαιναμε
προτιμουσαμε
καναμε
ευχαριστιομαστε
, , ,
καθόσαστε
ευχαριστιόσαστε
πηγαινατε
προτιμουσατε
κανατε
, , ,
κάθονταν
,
πηγαιναν
προτιμουσαν
εκαναν
ευχαριστιονταν
ΠΑΡ
Α
ΤΗΡΗΣΕΙΣ:
1.
Ο
τύπος
πήγαινα
είναι
παρατατικός
του
πηγαίνω.
Ο
τύπος
έκανα
είναι
παρατατικός
του
κάνω.
Και
τα
δύο
αυτά
ρήματα
ε
ίναι
βαρύτονα.
2.
Ο
τύπος
προτιμούσα
είναι
παρατατικός
του
προτιμάω
/
προτιμώ
,
" ,
που
ε
ιναι
ρημα
συνηρημενο
.
3.
Ο
τύπος
καθόμουν
είναι
παρατατικός
μέσης
φωνής
του
κάθομαι,
που
ε
ίναι
ρήμα
βαρύτονο
'
δ
ε
ν
τονίζεται
δηλαδή
στη
λήγουσα.
4.
Ο
τύπος
ευχαριστιόμουν
ε
ίναι
παρατατικός
του
ευχαριστιέμαι,
που
είναι
ρήμα
του
οποίου
ο
ενεργητικός
τύπος
είναι
συνηρημένος:
ευχαρι
στέω/ευχαριστώ.
Βλέπουμε
ότι
ο
τρόπος
με
τον
οποίο
κλίνονται
οι
δύο
κατη
γορίες
είναι
ο
ίδιος
ως
προς
τις
καταλήξεις,
αλλά
διαφέρει
κά
πως
το
θέμα
.
43
(j?
Ασκήσεις
(j?
1.
Να
μεταφέρετε
στο
α'
πρόσωπο
του
παρατατικού
και
στον
ενικό
αριθμό
τα
ρήματα:
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
>
>
γραφω
χαιρομαι
παίζω
φοβάμαι
ζητώ
ονομάζομαι
>
λυπάμαι
αγαπω
>
δέχομαι
μενω
δίνω
>
στεκομαι
μιλώ
>
κοιμαμαι
2.
Συμπληρώστε
τα
κενά
στα
παρακάτω
αποσπάσματα:
>Ηταν
νύχτα
·
εις
τη
στέγη
εβογκού
...
ο
βοριάς
και
ψιλό
έπε
-
>
φτ
...
χιον
...
Τι
μεγάλο
κακό
μού
μηνού
...
(μηνώ=φέρνω
μήνυμα)
ο
βο
ριάς
που
τ'
αρνάκια
παγώνει;
Γ.
Ζαλοκώστας
(1805-1858)
Μιλούσ
...
ς;
και
τους
άγριους
τους
ημέρων
...
ς,
τραγου-
δούσ
...
ς;
μάγευ
...
και
τις
σειρήνες.
"4
Φιλοσοφούσ
...
ς
και
το
νου
στους
ουρανούς
εφτέρων
...
ς
...
Ποίημα
του
Γ.
Στρατήγη
για
την
Ελλάδα
(1860-1938)
-
Πού
καθόσ
...
ν,
φίλε;
-
Καθόμ
...
στον
ίσκιο
της μουριάς.
18.
Καλοκαιρινές
διακοπές
(Ο
Μέλλοντας)
Σου
γράφω
για
τα
σχέδιά
μου:
Φέτος
το
καλοκαίρι
θα
περάσω
τις
διακοπές
μου
στην
Ελλά
δα.
Ελπίζω
ότι κι
εσύ
θα
τις
περάσεις
εκεί.
Θα
έρθει
μαζί
μας
και
η
Φανή.
Θα
περάσουμε
όλοι
αξέχαστε
ς
μέρες.
Αν
πάτε
αλ
λού,
δε
θα
περάσετε
τόσο
καλά
όσο
μαζί
μας.
Θα
περάσουν
όμως
γρήγορα
οι
διακοπές.
Ελάτε
μαζί
μου
.
Έχω
μια
βάρκα
με
τέσσερα
κουπιά.
Εγώ
θα
κωπηλατώ
με
τα
δύο,
εσύ
θα
κρατάς
και
θα
λάμνεις
με
τα
άλλα
δύο
και η
Φανή
θα
καμαρώνει.
Θα
τραβάμε
κουπί,
θα τραγουδά
με,
θα
παίζουμε
.
Εσύ
και
η
Φανή
θα
κάνετε
βουτιές
στη
θάλασσα,
θα
πηδάτε
ψηλά
από
τη
βάρκα
και
θα
δια
σκεδάζετε'
οι
άλλοι
φίλοι
θα
μαθαίνουν
πόσο
καλά
περνάμε
και
θα
μας
ζηλεύουν.
Εγώ
θα
ονομα-
, , ,
στω
αρχηγος, εσυ
θα
ονομαστείς
υπαρχηγός
και
η
Φανή
θα
ονομαστεί
Γοργόνα.
Θα
ονο
μαστούμε
όλοι
«παιδιά
της
θάλασ
σας».
Οι
δυο
σας
θα
ονομαστείτε
και
δελφίνια.
Όλοι
θα
,
.-
•
-.
-
-- -
_
.......
-
-
ονομαστουμε
-
• _
Σ
Σο«,""
τ
,
- .
J
__
,
καπως.
-
-
- .-
•
..
Θα
κάθομαι
στην
αμμουδιά
και
θα
κάνω
ηλιοθεραπεία.
Θα
κάθεσαι
στα
βότσαλα
και
θα
τραγουδάς.
Η
Φανή
θα
κάθεται
πάνω
σ'
ένα
βράχο
και
θα
ονειρεύεται!
Θα
καθόμαστε
ύστερα
όλοι μαζί
στο
μαγαζί
της
ακρογιαλιάς,
να
φάμε
και
να
πιούμε.
Εσύ
και
η
Φανή
θα
κάθεστε
στη
σκιά,
εγώ
στον
ήλιο,
γιατί
μου
αρέσει.
Γύρω
μας
θα
κάθονται
και
θα
τρώνε
το
φαγητό
τους
πολλοί
παραθεριστές.
Καλοκαίρι,
διακοπές,
μπάνιο
στη
θάλασσα,
ξενύχτι
με
τους
φίλους
και
τις
φίλες,
τραγούδι,
αστεία,
χορός
και
παιχνίδι.
Υπάρχει
μεγαλύτερη
ευτυχία;
Θα
περιμένουμε
λίγο
ακόμα,
θα
τελειώσουμε
με
επιτυχία
τη
σχολική
χρονιά
και
ύστερα
θα
έρ
θει
η
ώρα
να
φύγουμε
για διακοπές.
Ζήτω
το
ελληνικό
καλοκαίρι,
ζήτω
η
ελληνική
θάλασσα!
e
Υπογραμμίστε
τα
ρήματα
που
βρίσκονται
στο
μέλλοντα.
*
Γραμματική
-Στη
νέα
ελληνική
γλώσσα
υπάρχουν
δύο
τύποι
μέλλοντα:
αυτός
που
φανερώνει
ότι
κάτι
θα
γίνει
μια
φορά
και
αυτός
που
φανερώνει
ότι
κάτι
θα
γίνεται
συνεχώς.
Ο
πρώτος
λέγεται
μέλλοντας
στιγμιαίος
και
ο
δεύτερος
μέλλοντας
εξακολουθη-
,
τικος.
Ενεργητική
Φωνή
Μέλλοντας
Στιγμιαίος
Μέλλοντας
Εξακολουθητικός
θα
γράψω
θα
γράφω
θα
γράψεις
θα
γράφεις
θα
γράψει
θα
γράφει
θα
γράψουμε
θα
γράφουμε
θα
γράψετε
θα
γράφετε
θα
γράψουν
θα
γράφουν
46
•
Παθητική
Φωνή
Μέλλοντας
Στιγμιαίος
Μέλλοντας
Εξακολουθητικός
θα
γραφώ
ή
γραφτώ
θα
γράφομαι
θα
γραφείς
ή
γραφτείς
θα
γράφεσαι
θα
γραφεί
ή
γραφτεί
θα
γράφεται
θα
γραφούμε
ή
γραφτούμε
θα
γραφόμαστε
θα
γραφείτε
ή
γραφτείτε
θα
γράφεστε
θα
γραφούν
ή
γραφτούν
θα
γράφονται
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
1.
Για
να
σχηματίσουμε
το
μέλλοντα,
παίρνουμε
το
θ
έ
μα
του
ενεστώτα
ή
του
αορίστου
και
βάζουμε
μπροστά
το
θα.
Οι
καταλήξεις
στην ενεργη
τική
φωνή
είναι
ίδιες
με
αυτές
του
ενεστώτα.
Έτσι
έχουμε:
Ενεστώτας:
γράφω.
Μέλλοντας:
θα γράφω,
με
θέμα
του
ενεστώτα
και
θα
γράψω
,
με
θέμα
του αορίστου.
Παρατηρούμε
ότι
σιην
ενεργητική
φωνή
ο
μέλλοντας
εξακολουθητι
κός
σχηματίζεται
με
το
θέμα
του
ενεστώτα
(θα
γράφ-ω),
ενώ
ο
μέλλοντας
στιγμιαίος
με
το
θέμα
του
αορίστου
(θα
γράψ-ω),
όπως
θα
δούμε
παρα-
,
κατω.
2.
Στην
παθητική
φωνή
ο
μέλλοντας
εξακολουθητικός,
π
άλι,
σχη
ματί
ζεται
από
το
θέμα
του
ενεστώτα
(θα
γράφ-ομαι)
,
ενώ
ο
μέλλοντας
στιγμι
αίος
από
το
θέμα
του
παθητικού
αορίστου
(γράφτηκα
είναι
ο
παθητικός
αόριστος,
και
από
το
θέμα
γράφο,
γράφτ-
σχηματίζεται
ο
μέλλοντας:
θα
γραφτώ).
47
~
Ασκήσεις
~
1.
Σχηματίστε
τον
ενεργητικό
και
παθητικό
μέλλοντα
,
των
ρηματων:
λύνω,
στήνω,
σχηματίζω,
γυμνάζω,
ονομάζω.
ΕΝΕΡΓΗΤιΚΗ
ΦΩΝΗ
ΠΑΘΗΤιΚΗ
ΦΩΝΗ
Μέλλοντας
Μέλλοντας Μέλλοντας Μέλλοντας
Στιγμιαίος
Εξακολουθητικός
Στιγμιαίος
Εξακολουθητικός
θα
λύσ
...
θα
λύν
...
θα
λυθ
...
θα
λύνομ
...
θα
στήσ
...
θα
στήν
...
θα
στη
...
θα
στήν
..
.
θα
σχηματίσ
...
θα
σχηματίζ
.
..
θα
σχηματισ
...
θα
σχηματίζ
..
.
θα
γυμνάσ
.
..
θα
γυμνάζ
...
θα
γυμνασ
...
θα
γυμνάζ
...
θα
ονομάσ
...
θα
ονομάζ
...
θα
ονομαστ
...
θα
ονομάζ
...
2.
Συμπληρώστε
τα
κενά
στο
παρακάτω
κείμενο:
Ο
πόλεμος
είναι
μεγάλο
κακό.
Σ
'
αυτόν
ο
ένας
θα
πληγώ
...
τον
άλλο·
ο
ένας
θα σκοτώ
...
τον
άλλο.
Αν
γίνει
πόλεμος,
πολ
λοί
θα
χάσ
...
ν
τη
ζωή
τους,
ενώ
άλλοι
θα
τραυματιστ
..
.
ν.
Κι
εσύ
θα
ρωτ
...
ς:
Γιατί
να
γίνει
αυτό
το
κακό;
Θα
σου
απαντήσ
...
ν:
Απάντηση
στο
ερώτημα
αυτό
δε
θα
πάρου
...
ποτέ.
Θα
θυμηθ
..
.
ς
μια
μέρα
τα
λόγια
μου.
48
19.
Το
ταξίδι
της
παρέας
(Ο
Αόριστος)
-
Ταξίδεψα
πολύ
στη
ζωή
μου,
αλλά
ταξίδεψες
κι
εσύ.
Ο
Γιώργος
ταξίδεψε
κι
αυτός
σε
πολλές
πόλεις
και
χώρες.
Όλοι
γνωρίσαμε
καινούργιους
τόπους
και
ζήσαμε
με
ξένους
ανθρόJ
πους
μαζί.
Εσείς
γνωρίσατε
και
μέρη
που
δεν
τα
γνωρίσαμε
εμείς.
Οι
φίλοι
μας
ταξίδεψαν
και
στην
Άπω
Ανατολή
και
εί
δαν
πολλά
τα
μάτια
τους.
Μια
φορά
στάθηκα
για
λίγο
μπροστά
σε
μια
βιτρίνα
στο
Τόκιο,
εσείς
προχωρήσατε
και
τότε
χάθηκα
μέσα
στην
απέραντη
πόλη.
Εσύ
χάθηκες
ποτέ;
-
Χάθηκα
κι
εγώ,
χάθηκε
και
η
Φανή
μια
φορά
που
πήγαμε
στη
Ρώμη.
Μιαν
άλλη
φορά
χαθήκαμε
δύο
από
την
παρέα,
κα
θώς
γυρίζαμε
στο
κέντρο
του
Λονδίνου.
Εσείς
σταθήκατε
και
μας
περιμένατε.
Τότε
χάθηκαν
και
άλλοι
δύο
της
παρέας
που
έκαναν
βόλτα
εκεί
κοντά.
Προσοχή,
λοιπόν,
να
μη
χαθούμε
και
πάλι.
-.
-
...-
-
-
..
•
49
-
Α,
τώρα
πια
δεν
είμαστε
παιδιά,
είναι
δύσκολο
να
χαθού
με.
-
Ω!
Μην
το
λες!
Καμιά
φορά
χάνονται
όχι
μόνο
οι
μικροί,
αλλά
και
οι
μεγάλοι
.
•
Υπογραμμίστε
τα
ρήματα που
βρίσκονται
στον
αόριστο.
*
Γραμματική
Η
νέα
ελληνική
γλώσσα
έχει
μόνο
έναν
τύπο
αορίστου
τόσο
στην
ενεργητική
όσο
και
στην
π
αθητική
φωνή.
Ο
χρόνος
αυτός
δηλώνει
ότι
μια
πράξη
έγινε,
απλώς,
στο
παρελθόν.
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
Ενεργητική
Φωνή
Παθητική
Φωνή
•
ταξίδεψα
στάθ
η
κα
•
γνωρισα
γνωριστηκα
•
ταξίδεψες
στάθηκες
•
γνωρισες
γνωρ
ι
στηκες
•
τ
αξίδεψε
στάθηκε
•
γνωρ
ι
σε
γνωρ
ι
σ
τ
ηκε
•
ταξιδέψαμε
σταθήκαμε
•
γνωρισαμε
γνωριστηκαμε
•
τ
αξιδέψατε
σταθήκατε
•
γνωρισατε
γνωρισ
τ
ηκα
τ
ε
•
ταξίδεψαν
στάθηκαν
•
γνωρισαν
γνωριστηκαν
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
:
1.
Ο
αόριστος στην
ενεργητική
φωνή
λήγει
σε -σα ή και σε
-α,
ενώ
στην
παθητική
φωνή
λήγει
σε
-θηκα
ή σε
-ηκα
(χωρίς
τ
ο
θ).
2.
Μερικά
ρήματα
που
στον
ενικό
αριθμό
του
ενεργητικού
αορίστου
αρχίζουν
από
ε,
χάνουν
το
ε
στον
πληθυντ
ι
κό
αρ
ι
θμό,
ό
τ
αν
αυτό
δεν
τον
ί
ζεται
.
Έτσι
έχουμε:
έλυσα
αλλά
λύσαμε
,
έπαιξα
αλλά
παίξαμε,
έδωσα
αλλά
δώσαμε.
50
Ενεστώτας
,
αγαπω
μιλώ
παίζω
δίνω
διαβάζω
rt?
Ασκήσεις
rt?
1.
Σχηματίστε
τ
ον
αόριστο
ενεργητικής
και
παθητικής
φων
ής
των
ρημάτων:
Αόριστος
Παθητικός
Αόριστος
,
αγαπήθ
....
αγαπη
....
μίλη
....
•••••••••••••
έπαιξ
....
,
παιχτ
....
έδω
.
...
δόθη
....
διάβα
....
διαβάστ
....
2.
Συμπληρώστε
τα
κενά
στους
παρακάτω
στίχους:
•
Εγέρασ
...
,
μωρές
παιδιά,
σαράντα
χρόνους
κλέφτης
τον
ύπνο
δεν
εχόρτασ
...
και
τώρ'
αποσταμένος
θέλω
να
πάω
να
κοιμηθώ.
(Δημοτικό)
•
Μοναχή
το
δρόμο
επήρ
...
ς,
εξανάρθ
.
..
ς
μοναχή.
(Διον.
Σο
λωμός)
•
Ποιος
είδ
...
κόρην
όμορφη
να
σέρνε
ι
ο
πεθαμένος;
(Δημο
τικό)
•
Έμειν
...
η
μάνα
μοναχή
σαν
καλαμιά
στον
κάμπο.
(Δημο
τικό)
51