Foreign Service Institute. Polish Familiarization and Short-term Training
Подождите немного. Документ загружается.
Powiedzieć
-
to
say,
to
tell
-
future
perfective
1.
Ga)
2. (ty)
3. on/a, pan/i
4. (my)
5. (wy)
6. oni/one,
państwo
powiem
powiesz
powie
powiemy
powiecie
powiedzą
Odpowiedzieć
-
to
answer,
to
reply -
future
perfective
1.
Ga)
2. (ty)
3. on/a, pan/i
4.
(my)
5. (wy)
6. oni/one,
państwo
odpowiem
odpowiesz
odpowie
odpowiemy
odpowiecie
odpowiedzą
['ll answer,
['lZ
repZy
Odpowadać
-
to
answer,
to
reply - present tense
L
Ga)
odpowiadam
[ answer,
2.
(ty)
odpowiadasz
I
am
answering
3.
on/a, pan/i odpowiada
4.
(my)
odpowiadamy
5.
(wy)
odpowiadacie
6.
oni/one,
państwo
odpowiadają
Proszę
odpowiedzieć
na
te
pytania = PZease
answer
these questions.
Czy
panu/pani
to
odpowiada
...
? Does
it
suityou?
218
Móc
-
can,
to
be able
to
- past, imperfective
Masculine
Feminine
Neuter
1. (ja)
mogłem
mogłam
I could
2.
(ty)
mogłeś
mogłaś
3.
on,
pan
mógł
ona/pani
mogła
ono
mogło
4.
(my)
mogliśmy
mogłyśmy
5.
(wy)
mogliście
mogłyście
6.
oni,
panowie,
państwo
mogli one,
panie
mogły
Móc
-
can,
to
be
able
to
- conditional
Masculine
Feminine
Neuter
1.
(ja)
mógłbym
mogłabym
I could
2.
(ty)
mógłbyś
mogłabyś
3.
on,pan
mógłby
ona/pani
mogłaby
ono
mogłoby
4.
(my)
moglibyśmy
mogłybyśmy
5.
(wy)
moglibyście
mogłybyście
6.
oni,
państwo
mogliby
one, panie
mogłyby
As
you
see,
the
conditional
consists
of
numbers 3
or
6
of
the
past tense plus
bym,
byś,
etc.)
There are
two
ways
to
tell
time
in Polish: a. m./p.
m.
(although
within
the p.
m.
part
a difference between afternoon, evening,
and
night
will
usually
be
stressed),
and
the
24-
hour
timetable. Again,
you
can stick to the
a.
m./p.
m.
on/y,
but
try
to
recognize the 24-hour timetab/e.
80th
ways mean literally
the
first, second, etc. hour.
If
it
is,
for
example, 4 p. m.,
you
can
say
either
czwarta
(fourth)
or
szesnasta (sixteen th).
It
is
unnecessary
to
use
godzina (hour).
219
rano
w
południe
po
południu
wieczorem
w
nocy
Forexample:
o siódmej rano
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
o'clock
o'clock
o'clock
o'clock
o'clock
o'e/ock
o'clock
o'clock
o'clock
o'clock
o'clock
o'clock
o dwunastej w
południe
-
o czwartej
po
południu
o
dziewiątej
wieczorem
o jedenastej w nocy
pierwsza
druga
trzecia
czwarta
piąta
szósta
siódma
ósma
dziewiąta
dziesiąta
jedenasta
dwunasta
in
the morning
at
noon
in the afternoon
in
the evening
at
night
at
7 o 'clock in the
morning
at
noon
at
4 o 'clock in the afternoon
at
9 o 'clock in the evening
at
11 o'clock
at
night
220
DA
YS
OF
THE
WEEK
poniedziałek
Monday
w
poniedzałek
on Monday
wtorek
Tuesday we
wtorek
on Tuesday
sroda
We
dnesday w
środę
on Wednesday
czwartek Thursday
w czwartek on
Thursday
piątek
Friday w
piątek
on Friday
sobota Saturday w
sobotę
on Saturday
niedziela
Sunday
w
niedzielę
onSunday
Verb +
ŻEBY
+
Infinitive
= ['m doing something
in
order
to
...
Forexample:
Zatelefonuję
do
pana,
żeby
potwierdzić.
['ZZ
call you [in order]
to
confirm.
You are already familiar
with
the
word
tylko
(on/y). There
is
another
word
meaning on/y: dopiero;
it
is
often
used in time-related expressions,
and
it
means
as
/ate
as
or
not
before.
Compare:
Mam
tylko
200
dolarów. I have only 200 dollars.
Mam dopiero 200 dolarów. I have only 200 dollars
(but ['ll have more in the future).
Mówię
tylko
trochę
po polsku. I speak only
alittle
Polish.
Mówię
dopiero
trochę
po polsku. - I speak only
alittle
Polish
(but I'll speak better in the future).
Tylko o czwartej. Only
at
4 o'clock.
Mogę
przyjść
dopiero o czwartej. I can't come before 4 p. m.
221
GErrING
THE
FEEL
OF
IT:
1.
Practice changing
the
verb
wiedzieć
to
znać:
Czy
pan/i
wie,
czy opera w Poznaniu jest
dobra?
Nie znam
tej
opery, jestem z
Gdańska.
Czy
pan/i
wie,
gdzie jest Ambasada Austriacka?
Bardzo mi
przykro,
nie znam
dobrze
Warszawy.
Czy
państwo
wiedzą,
gdzie
można
kupić
ładne
meble
w
Krakowie?
Niestety nie,
nie
znamy
Krakowa.
Czy
pan/i
wie,
gdzie
są
dobre
restauracje w
Gdańsku?
Nie, nie znam
Gdańska.
Czy
pan/i
wie,
że
mamy
nową
sekretarkę?
Naturalnie, Patricia
Moore,
znam
ją.
2.
Practice changing
the
verb
znać
to
wiedzieć:
Czy
pan/i
zna adres
Ani
Kowalskiej?
Nie, ale
wiem,
gdzie
mieszka.
Czy
pan/i
zna
tę
nową
restaurację?
Nie, ale
wiem,
że
jest
dobra.
Państwo
znają
ten
projekt?
Nie, ale
wiemy,
że
jest
skomplikowany.
Czy
pan/i
zna
tę
sprawę?
Nie, ale
wiem,
że
to
ważna
sprawa.
222
Pan/i zna ambasadora Taylora?
Nie, ale wiem,
że
jest
teraz
w Londyn ie.
3.
Practice
answering time-related questions:
Kiedy Amerykanie
jedzą
obiad?
Normalnie o dwunastej.
Kiedy Polacy
jedzą
obiad?
Nie
wiem,
chyba o
drugiej,
tak?
Kiedy zaczyna
się
film?
O czwartej
po
południu.
Kiedy zaczyna
się
konferencja prasowa prezydenta?
O ósmej wieczorem.
Kiedy zaczyna
się
bal u ambasadora?
O siódmej wieczorem.
Dziennik Telewizyjny zaczyna
się
o
dziewiętnastej,
tak?
Tak, o siód mej wieczorem.
Czy
pan
będzie
w
domu
o dwudziestej?
Tak, o ósmej na
pewno
będę.
Kiedy
państwo
będą
dziś
w
domu?
O czwa rtej
po
połud
n i u.
Kiedy
Basia
ma egzamin w
środę,
o dwunastej?
Nie, o trzeciej
po
południu.
Kiedy
dyrektor
Zawadzki
wyjeżdża
do
Berlina?
W
poniedziałek
o siódmej rano.
Kiedy panli
wyjeżdża
do
Waszyngtonu?
Jutro o
dziesiątej
rano.
223
Kiedy
będzie
samolot
do
Londynu? W
niedzielę
o ósmej rano?
(airplane)
Nie, o siódmej rano.
o której pan/i wstaje?
(get
up)
Normalnie o szóstej rano.
Kiedy
będzie
spotkanie z Sekretarzem Stanu?
W czwartek o jedenastej rano.
4.
Practice using
different
days
of
the week:
Dzisiaj jest
poniedziałek,
prawda?
Nie, dzisiaj jest
wtorek.
Kiedy pan
będzie
w Krakowie?
W
środę
rano.
Czy
pani
może
przyjść
w
środę?
Nie,
mogę
przyjść
tylko
w czwartek.
Może
państwo
przyjdą
do
nas
w
piątek?
Niestety, nie
możemy,
w
piątek
będziemy
w
Gdańsku.
To
może
w
sobotę?
W
sobotę?
Bardzo
chętnie.
Dziękujemy.
Kiedy
będzie
premiera "Carmen"?
W
niedzielę.
Kiedy wraca konsul Hamilton?
W
poniedziałek.
5.
Practice using the imperlective future:
Niestety, dyrektora Kowala nie ma.
Jest
w Berlinie.
Trud no,
będę
czekać
na
telefon dyrektora.
224
Czy
panli
będzie
słuchać
radia?
Tak,
będę
słuchać
radia.
Czy
w
Polsce
pan/i
będzie
jeść
polskie
potrawy?
Tak,
będę
jeść
polskie
potrawy.
Gdzie
będzie
studiował
państwa
syn?
Stefan
będzie
studiował
w Yale.
Ile
będzie
kosztowała
reperacja?
Reperacja
będzie
kosztować
100000
złotych.
Państwo
będą
mieszkali w Poznaniu?
Nie,
będziemy
mieszkać
w Krakowie.
Czy
państwa
dzieci
będą
mówiły
po polsku?
Tak, nasze dzieci
będą
mówić
po
polsku.
Czy
jutro
będzie
pan/i
miał
trochę
czasu?
Jutro
będę
mieć
dużo
czasu.
6.
Practice
using
żeby:
Panli jedzie
do
Supersamu?
Tak,
żeby
kupić
wino.
Państwo
idą
do
kina?
Tak,
żeby
zobaczyć
nowy
polski
film.
Dlaczego
dyrektor
Jastrzębowska
jest w ambasadzie?
Żeby
spotkać
się
z
radcą
Brownlem.
Panli czeka na dyrektora Zawadzkiego?
Tak,
żeby
omówić
ważną
sprawę.
Tak, pani Janino?
Pan ambasador
prosił,
żeby
zadzwonić.
225
Na
kogo
panli
czeka?
Czekam na pana Ryana,
żeby
załatwić
ważną
sprawę.
Do
kogo
panli
telefonuje?
Do
dyrektora
Szyszkiewicza,
żeby
potwierdzić
~odzinę
spotkania.
7.
Practice using
tylko
and dopiero:
Czy
panli
zna
Kraków?
Jeszcze nie, znam
tylko
Warszawę.
Czy
pan/i
mówi
po
francusku?
Nie,
tylko
po
angielsku
i
hiszpańsku.
Czy
jest ser
Tylżycki?
Nie ma, jest
tylko
Ementaler.
Kiedy
panli
będzie
w Poznaniu, w
poniedziałek?
Dopiero
we
wtorek.
Czy
pan/i
będzie
w konsulacie o
dziewiątej?
Nie,
dopiero
o
jedenastej.
Czy
państwo
mają
jutro
trochę
czasu?
Tak, ale
dopiero
wieczorem.
8.
Practice addressing
different
people, using
their
title
or
rank:
Pani
dyrektor!
Panie
dyrektorze!
Pani
profesor!
Panie
profesorze!
Pani
ambasador!
Panie
ambasadorze!
Pani
konsul!
Panie
konsulu!
Pani
generał!
Panie
generale!
Pani
major!
Panie
majorze!
Pani
pułkownik
Panie
pułkowniku!
Pani
kapitan!
Panie
kapitanie!
Pani
doktór!
Panie
doktorze!
Pani
magister!
Panie
magistrze!
226
Pani docent!
Pani
inżynier!
Pani prezydent!
Pani kierowniczko!
Pani
radco!
227
Panie docencie!
Panie
inżynierze!
Panie prezydencie!
Panie
kierowniku!
Panie radco!
Palace of Culture and Science in Warsaw
Photo: Lvova
Date: 27 Mar 2010
cc-by-sa-3.0