Лекции по делопроизводству (на казахском языке)

Подождите немного. Документ загружается.

Төрағасы: ___________________

›

Хатшысы: ___________________

№10 СОӨЖ.

Сабақтың тақырыбы: Жеделхат. Түсінікхат, хабарландыру үлгілерін жазу.

Сабақтың мақсаты: Жеделхат. Түсінікхат үлгілерін жазуды үйрету, үлгілерін

жаздырту.

Жеделхат (телеграмма)

Жеделхат – телеграф (телетайп) арқылы берілетін жедел сипатты құжат.

Қазіргі заманда ақпаратты жедел жеткізудің факс, интернет сияқты түрлері де

болғанымен, жеделхаттар өз маңызын жойған жоқ. Себебі, хат ұзақ жүреді,

интернет пен факс қызметі қымбат, оның үстіне чертеж (сызба, кесте) немесе

фотосурет жібермейтін болсақ, факсты қолдану міндетті емес. Ал телефон

арқылы жүргізілген әңгімені іске тігіп қоя алмайсын, сондықтан ең ыңғайлысы

жеделхат болып табылады.

Жеделхатты кез-келген қызметкер құрастырып жібере алады; қажет болған

жағдайда жеделхат мәтіні мен онда берілген мәліметті растауға болады.

Жеделхат ең ұзақ дегенде 10-12 сағаттан соң, қажет болса бір сағаттан соң да

жеткізілетіндігіне 100% сенімді болуға болады.

Жеделхат мәтіні қысқа, дәл, ең ұзақ дегенде 300 сөзден аспауы керек.

Қысқа жеделхаттың бағасы да төмен болады. Цифрлар жазбаша түрінде беріледі,

ешбір түзетулер болмағаны жөн.

Жеделхаттар ішкі және халықаралық болып бөлінеді. Ішкі жеделхаттарға

мемлекет ішінде жіберіліп қабылданатындар, ал халықаралық жеделхаттарға шет

елдерге жіберілген немесе шет елдерден келгендері жатады. Ішкі жеделхаттар

“үкіметтік”, “жедел”, “жай” болып үшке бөлінеді.

Басқа құжаттар сияқты жеделхаттың да өз реквизиттері болады. Олар:

жеделхаттың категориясы мен түрі, номері, датасы, жіберілген уақыты, алушының

аты мен адресі, мәтін, қол.

Жеделхат мәтіні

Мекен жайы (“кімге”). Алдымен жеделхатты алушының толық почта индексі,

елдің аты, елді мекеннің аты, типі (қала, ауыл, т.б.), көшесі, үй номері, корпус,

офис номері жазылады. Мысалы:

480021, Қазақстан,

Алматы қаласы,

Мұқанов көшесі, 227, офис 47

немесе,

250000, Украина,

г. Киев, Почтовая пл, дом 18, кв 44.

Алушының аты-жөні (“кімге”). Адресаттың аты-жөні, әкесінің аты толық

жазылады, кейде фамилия орнына қызметі көрсетіледі. Мысалы, “Директорға”,

“Білім меңгерушісіне” т.б.

Жеделхат мәтіні. Жеделхаттың негізгі мақсаты керекті ақпаратты тез жеткізу

болғандықтан, оны қысқа және түсінікті етіп жазу керек. Бірақ сөздерді түсініксіз

етіп қысқартып тастаудың қажеті жоқ, түсінікті, стандарт қысқартуларды ғана

пайдаланған жөн. Егер жеделхат мақсаты алушыдан ақпарат алу немесе мәселені

шешу т.б. болса, онда етістіктерді бұйрық рай тұлғасында беріңіз. Мысалы:

“жіберіңіз”, “салып жіберіңіз”, “шешім қабылдаңыз” т.б. Ал жеделхат жауап беру

мақсатында жазылса, етістік ашық рай тұлғасында қолданылатын. Мысалы:

“алдым”, “жеткізілді”, “келеді”, “орындалады”, “барады” т.б.

“Тез арада”, “жеделдетіңіз”, “жедел”, “қалай да” сөздерін орынсыз көп

қолданудың қажеті жоқ, себебі сіздің жеделхат жібергеніңіздің өзі алушыға көп

нәрсені білдіріп тұл. Цифрларды жазбаша жазған дұрыс. Мысалы: 101347 – бір

ноль бір үш төрт жеті, бұларды бір сөз ретінде топ-тап беруге де болады. Мысалы:

бірнольбірүштөртжеті.

Мәтін мазмұнына нұқсан келмейтін болса жалғаулық, көмекші сөздер, тыныс

белгілері қолданылмайды. Жеделхат мәтінінде түзетулер болмауға тиіс және

сөздер тасымалданбайды.

Жіберуші қолы. Жеделхат мәтініне қол қойылған кезде фамилия, қажет

болғанда жіберушінің қызметі қоса көрсетіледі.

Мысалы: “Оспанов”

“Жауапты хатшы Смағұлов”

“Бірінші орынбасар Рымжанов” т.б.

Жіберушінің мекен-жайы. Жіберушінің мекен-жайы жоғарыда айтылған

алушының мекенжайының жазылу тәртібі сияқты. Жеделхатты тапсырып, ақысын

төленгеннен кейін квитанция аласыз. Ол сіздің телеграмманы жібергеніңізді

растайтын жалғыз құжат болып табылады.

Тапсырма: Жеделхат үлгілерін жазыңыз.

Үлгілермен танысыңыз:

Қазақстан Республикасы Президенті

жанындағы››Мемлекеттік›қызметакадемиясының›

ректоры›……….……….…… мырзаға

›

Түсініктеме

›

1.7.2. ›››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››› ›

›

Мен, Ержанов А., маусымның 5-інде жұмыста уақытында болмауымның

себебі: іссапарға жолдасым келіп, оны қонақ үйіне орналастырдым. Соның

себебінен жұмысқа кешігіп қалдым.

›

05.06.02 ж.››››››››А.Ержанов

Хабарландыру

›

›››››› 2002 жылғы 8 мамыр күні, таңертеңгі сағат 10-да Агенттіктің мәжіліс

залында Ұлы Отан соғысы ардагерлерімен кездесу өткізіледі.

Салтанатты кездесу Жеңіс күніне арналады.

Бағдарламада:

1. ›››››› 1.›››››› Ұлы Отан соғысы ардагерлерінің естелік-әңгімелері.

2. ›››››› 2.›››››› Көркемөнерпаздар концерті.

›

aaaaaa Ұйымдастыру комитеті.

№11 СОӨЖ.

Сабақтың тақырыбы: Телефонхат, шақыру хат үлгілерін жазу, безендіру.

Сабақтың мақсаты: Шақыру хат, телефонхат үлгілерін жазуды, безендірді

практикалық жолмен меңгерту.

Телефонхат

Телефон, радио байланысы арқылы да құжаттар жіберіліп, қабылданады.

Мекемеде жіберілген, келген телефонограммаларды тіркеп отыратын арнайы

журнал болуы керек. Олар екі бөлікке бөлінеді. Бірінші бөлікте мекемеге келіп

түскен телефонограммалар жазылады, екінші бөлігі жіберілген

телефонограммалар мәтіндерін жазуға арналады.

Телефонограмма құрылымының жеделхат құрылымынан көп

айырмашылығы жоқ. Оның құрылымына адресаттың толық аты-жөні негізгі мәтін,

жіберушінің аты-жөні, жіберілген телефонның нөмері, уақыты және айы, күні, жылы

жазылады.

Үлгімен танысыңыз.

Тарих-филология факультетітің деканы А.М.Садықовқа.

Наурыздың 30-ы күні сағат 16:00-де Бас оқу ғимаратының мәжіліс залында

кредиттік технология бойынша дәріс беруге арналған семинар өтеді. Осы

мәліметті қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының оқытушылары М.Ш.Сәлімгереева,

И.Б.Ахметова және Г.С.Сүлейменоваға жеткізуіңізді сұраймын.

Қол қойған: ЭжҚФ-нің деканы К.У.Тұрмағамбетова.

Жіберуші: Байжұманова Г. тел. 22-07-89

Наурыздың 29-ы, 2005 жыл, сағат 14:00

Телефонограмма

››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››››› 16 сағ. 35 мин.

›“Қазақстан темір жолы” ЖАҚ Ұлттық компаниясы

Экономика, қаржы және бухгалтерлік есеп Департаменті.

Хабарлаған – мемлекеттік тілді›дамыту бөлімінің бас маманы

_________________

Тел. 55-86-68

Қарағанды ФЭЦ

Қабылдап алған:›аудармашы

Тел. 40-84-58

Телефонограмма

00.00.00. № 5 16 сағ. 35 мин .

Астана

›

›››››››››› Мемлекеттік тілді оқыту мәселесі бойынша ұйымдастырылған қосымша

іс-шаралар туралы ақпаратты толық көлемде және белгіленген мерзімде

департаментке ұсыныңыз.

›

Департаменттің бастығы ____________

№12 СОӨЖ.

Сабақтың тақырыбы: Визит карточкасы – іскерлік қарым-қатынастың атрибуты.

Сабақтың мақсаты: Визит карточкалары атқаратын қызметтерімен таныстырып,

үлгілерін дайындату.

Визит карточкалары

Қазіргі кезде визит карточкалары адамдардың іскерлік қарым-қатынасының

бөлінбес атрибутына айналды. Сіздің визиткаңіз іскерлік қатынасты да, жеке

басыңызға қатысты қарым-қатынасты да дамыту үшін не істеу керек? Визит

карточкасы қандай болу керек?

Әдетте визит карточкасының бет жағына, анық оқылатын шрифтімен (негізгі

жазулар үшін жартылай қанық бояулы Times-14 қолданылады):

 Аты, жөні жазылады. Фамилия үлкен әріптермен теріледі. Мысалы,

БЕКБОЛАТОВ Асан Қайырбекұлы. Ағылшын тілінде жазылатын

вариантында алдымен фамилия, содан кейін әкесінің атының бірінші

әріпі және өз аты жазылады. Мысалы, BEKBOLATOW K. Asan.

 Қызметі. Тек ресми атқаратын қызметі жазылады. “Міндетін атқарушы”,

“уақытша орындаушы”, “уақытша” сөздері визит карточкаларына

жазылмайды. Мысалы, уақытша директор, бөлім бастығының

міндетін атқарушы т.с.с. Ресми қабылданған, көпшілікке түсінікті

қысқарған сөздерді ғана пайдаланыңыз. Бұл сіздің визиткаңыздың

мүмкіндіктерін дұрыс пайдалануға өз әсерін тигізеді.

Қызметі істейтік мекеменің аты толық жазылғанда иерархия сақталуы

керек. Мысалы,

Қазақстан Республикасының

Ішкі істер министрлігі,

кадрлардың бас басқармасы,

әкімнің бөлімі. 7-сектор.

Заң тобы.

 Ғылыми дәреже, әскери т.б. атақтар визит карточка иесінің іскерлік

қатынас қажеттілігіне қарай көрсетіледі. Визитка иесінің белгілі қызметі

болмағанда немесе атқаратын қызметін жасырын ұстау қажет болғанда

ғылыми дәрежесі, әскери т.б. атағы ғана көрсетіледі. Мысалы,

“КҮНҒОЖАНОВ Абылай Арнайұлы

Авиация генерал-майоры”

 Толық адресті жазған кезде хат-хабар алуға оңай болуы үшін индексті

де жазып қоюға болады.

 Үйдің телефоны.

 Жұмыс орнының толық адресі көрсетіледі.

Енді Визит карточкаларының безендірілуі туралы. Визит карточкасының

стандарт көлемі жоқ. Бірақ көбінесе ол 50 х 90 мм-лік көлемдегі қатты қағазда

жасалады.

Визит карточкаларының түр-түсі:

 үкімет құрылымында, сайлау органдарында істейтін қызметкерлер

көбіне ақ немесе мемлекеттік ту түсімен сәйкестіріп жасайды.

 қаржы бөлімдерінің, банктердің қызметкерлері сенімділікті,

орнықтылықты көрсететін ауырлау түспен жасатады. Олар: алтын түсті,

металл түсті, қызыл, сұр, күміс жасыл түстері.

Ақ түс — қолының және ниетінің ақтығының символы болса, мемлекеттік ту

түсі — мемлекеттік құрылымда істейтіндігін біддіреді және отанына адал қызмет

ететіңдігін көрсетеді.

қаржы бөлімдерінің, банктердің қызметкерлері сенімділікті, орнықтылықты

көрсететін ауырлау түспен жасатады. Олар: алтын түсті, металл түсті, қызыл, сүр,

күміс, жасыл түстері.

Түрлі дәрежедегі басқару органдарында Істейтіндер классикалық үлгідегі

түстерді (фон — көгілдір, шрифт — қара көк, фон — ақшыл сия түсті, шрифт — сия

түсті, фон '— ақшыл қоңыр, шрифт - қара қоңыр т.б.) қалайды. Әр мамандық иесі

өз қалауына қарай таңдап жасатады. Мысалы, теңіз, әуе жолы қызметкерлері

көгілдір түспен жасатқанды жақсы көреді. Орман шаруашылығы қызметкерлері өз

визиткаларының фонын көп жағдайда жасыл түске жақын етіп жасатады.

Полиграфист қай тонды таңдаса да шрифті міндетгі түрде қара түспен береді.

Творчество адамдары өз визиткаларының бірден көзге үрып түратындай

болғанын қалайды. Осыдан келіп өз визиткаларын түрлі түстерді бір-бірімен

сәйкестендіріп немесе түрлі фигуралар мен өрнектер, бедерлер сала отырып

жасайды. Сондықтан жазушы визиткасынан төгілген сияның суретін, музыкант

визиткасынан нота белгілерін көруге болады.

Ғылыми интеллигенция, ішкі істер министрлігі, қорғаныс министрлігі,

мемлекеттік қауіпсіздік комитеті, мемлекеттік құрылым қызметкерлері көбіне ақ

фонмен, шрифтері қара, артық-ауыс белгі, фигуралары, сызықтары жоқ

визиткалар жасатады.

Қызғылт жөне қызыл түсті визиткалар сирек кездеседі.

Енді визиткалардағы рәміздерге (символдар) келейік.

Мемлекет қайраткерлері мен партия қызметкерлері өз визиткаларында

мемлекеттік ту мен елтаңба белгісін орынды, орынсыз орналастыра береді. Түрлі

сала қызметкерлері өз мамандығына байланысты эмблемаларды көрсетеді.

Фирма қызметкері — өз фирмасының эмблемасын береді. Географ визиткасынан

компас т.с.с. белгілерді көруге болады. Творчество адамдары пушкин қаламынан

бастап, түрлі сән үлгісімен жасалған шашқа дейінгі кез келген нәрсені бере береді.

Іссапар, конференция, семинар, көрме т.б. іскерлік байланыс жасалатын

жерлерге жиналғанда визиткаларды жеткілікті етіп алып шығыңыз. Бұл жерлерде

визиткалар сіздің жеке басыңыздың құжаты ретінде де, кепілдеме ретінде де сізге

көп пайдасын тигізеді.

Визит карточкаларына кейбір жағдайда бір-екі ауыз сөз жазып та тапсыруға

болады. Мысалы, сіз кездесу үшін іздеп келген адамының орнында болмады. Өз

визиткаңызды ол адамға тапсыру үшін хатшыға тастап кетуге болады. Ол адамға

арадағы жұмыс мақсаты мен мазмұнына қарай: “Жауап күтемін”, “сейсенбі сағ.

келемін”, “кешірім өтінемін” т.б.

Визит карточкалар арқылы жүзеге асыруға болатын бірнеше жағдайды

ескерте кеткен жөн.

1. “p.f” белгісі құттықтау мағынасын береді. Мысалы, “p.f 8/III-2005”.

2. “P.C” – көңіл айту мағынасын береді.

3. “P.r” – алғыс, рахмет айту, ризашылық білдіру мағынасын береді.

4. “P.p” - әріптесіңізге жаңа адамды таныстыратын кепілдеме ретінде

қолданылады.

5. “P.p.c” – қоштасу мағынасын береді.

Тапсырма: Өз визит карточкаларыңызды дайыңдаңыз.

№13 СОӨЖ.

Сабақтың тақырыбы: Бұйрықтың құрылымы және мазмұнымен танысу.

Сабақтың мақсаты: Бұйрықтың құрылымы және мазмұнымен таныстырып,

құрастыра білуге үйрету.

Бұйрық — жетекшінің мекемені басқару барысында, алда түрған маңызды,

агымдағы, күрделікті, кадрлық мәселелерді шешу мақсатында беретін,

қарамағындағылар орындауға тиісті нормалардан тұратын өкілеттік құжаттың бір

түрі.

Бұл құжатғың жауапкершілігі оған қол қоятын лауазымды адамға жүктеледі.

Бүйрық ауызша да жазбаша да беріледі, төменде біз жазбаша берілетін бүйрық

түрлерін қарастырамыз. Жұмыс жүргізу ыңғайлы болу үшін мекемеде бүйрықты 2

топқа бөледі: 1) мекеменің негізгі Жұмыстарына байланысты; 2) жеке қүрамға

байланысты. Ірі мекемелердің маңызды іс-әрекетіне байланысты бүйрықтар А4

форматты қағазда басылады. Бүйрықтың мынадай реквизитгері бар: елтаңба,

мекеме немесе кәсіпорынның аты және оның қандай ұйымға қарасты екені, құжат

аты, жазылған күні, орны, индекс, тақырып, қол, қол қойған адамның аты-жөні,

келісім туралы белгі. Бүйрық мәтіні әдетте 2 бөліктен түрады. 1) констатациялық;

2) өкімдік. 1. Констатациялық (айқындаушы, анықтаушы, фактіні көрсетуші бөлігі)

бөлікте, бүйрықтың мақсаты, бүйрықты беруге негіз болған факті көрсетіледі.

Өкілеттік құжаттың тақырыбы, нөмірі, датасы жазьілады. Мысалы,

Қазақстан Республикасы

Қаржы полициясы агенттігі

Алқасының құрамын бекіту туралы

›

Қазақстан Республикасының Қаржы полициясы агенттігіндегі кадрлық өзгерістерге

байланасты БҰЙЫРАМЫН:

1. Қазақстан Республикасы Қаржы полициясы агенттігі Алқасының құрамы

қосымшаға сәйкес бекітілсін.

2. «Қазақстан Республикасы Қаржы полициясы агенттігі Алқасының құрамын

бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы полициясы агенттігінің 2001

жылғы 9 сәуірдегі № 34 бұйрығының күші жойылды деп танылсын.

Төраға

Қаржы полициясы полковнигі Б.С.Серікбаев

№14-15 СОӨЖ.

Сабақтың тақырыбы: Дәрісханада жұмыс. Жаттығулар орындау.

Сабақтың мақсаты: Студенттердің жаттығулар орындау барысында

сауаттылығын арттырып, алған білімін бекіту.

Баспасөз беттерінен ҚР Президентінің Жарлығын жазу

Жарғы

Жарғы– ұйымның, мекеменің, кәсіпорынның және жеке адамдардың

қызметін, сондай-ақ, олардың басқа мекемелермен, жеке адамдармен қарым-

қатынасын реттейтін, жеке тұлғалар мен заңды тұлғалардың құқықтарын және

міндеттерін белгілейтін ережелер жинағы. Жарғыны мемлекеттік өкімет және

басқару органдары бекітеді, қоғамдық ұйымдардың жарғыларын съезд

қабылдайды және бекітеді.

›

Жарғының жасалуы үшін қажетті мәліметтер:

–›››мекеменің (кәсіпорынның, ұйымның) атауы;

–›››құжаттың түрі;

–›››индексі, күні, жасалған грифі;

–›››мәтіні;

–›››кәсіпорын басшысының қолы.

›

Мәтіннің құрылымы төмендегідей тәртіппен жазылады:

Жалпы ережелер.

Негізгі міндеттер.

Атқаратын қызметі.

Құқықтары мен міндеттері.

Басшылық.

Қарым-қатынас. Байланыс.

Өндірістік-шаруашылық қызмет.

Мүлік және құралдар.

Қызметті бақылау, тексеру жүргізу.

Қайта құру және жою.

›

Заң құжаттары: жарғы, ереже, тұжырымдама, кодекс құрылымы, қажетті

реквизиттері, қолданылатын тілдік құралдары жағынан бір-біріне ұқсас келеді.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТІНІҢa

Ж А Р Л Ы Ғ Ы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КӘСІПТІКa

МЕРЕКЕЛЕР МЕН АТАУЛЫ КҮНДЕР ТУРАЛЫ

Қазақстандық патриотизм мен кәсіптік мақтанышты, сондай-ақ жалпы адамзаттық

ынтымақтастықты тәрбиелеу мақсатында қ а у л ы› е т е м і н :

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасындағы кәсіптік мерекелер мен

атаулы күндердің тізбесі бекітілсін.

2. Осы Жарлық жарияланған күннен бастап күшіне енеді.

Қазақстан Республикасының Президенті

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa Н.НАЗАРБАЕВ

Ақмола, 1998 жылғы қаңтардың 20-сы.

Қазақстан Республикасыaaa Президентінің 1998 жылғыaaa 20 қаңтардағы

Жарлығымен бекітілген.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КӘСІПТІКa

aaaaaaaaaa МЕРЕКЕЛЕР МЕН АТАУЛЫ КҮНДЕРДІҢ ТІЗБЕСІ

Отан қорғаушылар күні›aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa - 7 мамыр

Саяси қуғын-сүргіндер құрбандарын

еске алу күні›aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aa - 31 мамыр

Баспасөз күні›aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aa- 28 маусым

Спорт күні›aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa - 13 тамыз

Білім күні›aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa - 1 қыркүйек

Қазақстан Республикасы

халықтарының тілдері күні››››››››››››››››››››››››››››››› ›- 22 қыркүйек

Ұлттық валюта-теңге күні›aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa aaa- 15 қараша

ГЛОССАРИЙ

1. Нормативтік-құқықтық актілер мен ресми іс қағаздарының тілінде жиі

кездесетін терминдер мен тұрақты қолданыстар

Аталған – названный

Арнаулы мемлекеттік жәрдемақты – специальная государственная выплата

Әлеуметтік төлемдер – социальные выплаты

Баған – графа

Басқа – другие

Бап – статья

Берешек – задолженность

Бекіту – ратификация

Белгілейді – устанавливает

Бірлескен – совместный

Біріккен – объединенный

... ескере отырып – учитывая..., исходя

Жалақы – заработная плата

Жарлық – указ

Жанындағы – при

Жиынтық есеп – сводный отчет

Жетілдіру – совершенствование

Жол – строка

Жұмыссыздық жөніндегі жәрдемақы – пособие по безработице

Заңға қосымша нормативтік актілер – под законные нормативные акты

Кіріс – доход

Квоталау – квотирование

...көзделген сомалар шегінде – в пределах сумм, предусмотренных...

Көрсетілген қаулымен бекітілген – утвержденном указанным постановлением

Қамтиды – содержит, охватывает

Құзырет – компетенцие

Құзыретіне енетін – входящий в компетенцию

Құру – образовать

Қосымша сәйкес – согласно приложению

Мекеме – учреждение

Негіздеме – обоснование

...негізінде – на основании...

Нысан – форма

Санат – категория

Статистикалық есепке алу – статистическая отчетность

Сұраныс – спрос

Сыйлық – премия

Уәкілетті – уполномоченный

Ұйымның мөрімен расталған – заверенные печатью организации

Үстемеақы – надбавка

Өзге – иные

Өкілдік шығыстар – представительские расходы

Пайдаланылады – используется

Растайтын құжаттар – подтверждающие документы

Республикадан тысқары – за пределы республики

Ресімделеді – оформляется

Тармақ – пункт

Тармақша – подпункт

...тармақшасымен реттелетін – которые регламентируются подпунктом

Тең төраға – сопредседатель

Тиісті жыл – соответствующий год

Тиісті іс-шарлар – соответствующие мероприятия

Тіркеу – регистрация

Тұрмысы төмен азаматтар – малообеспеченные граждане

Түсім – поступление

Туралы – о...

Тоқсан сайын – ежеквартально

Шара – меры

Шарттардың расталған көшірмесі – заверенная копия договоров

Шегінде – в пределах

Шығыс – расход

Ынтымақтастық – сотруднечество

2. Заң тілінде жиі кездесетін тұрақты орамдар

Белгіленген тәртіппен – в установленном порядке

Бір айлық мерзімде – в месячный срок

Бырыңғай тарифтік кесте бойынша – по единой тарифной сетке

Біліктілік талаптары – квалификационные требования

Болып табылады – является

Заңға сәйкес – в соответствии с Законом

Заң тармақшасына сәйкес – в связи с подпунктом Закона

Заңда көзделген – предусмотренные законодательством

Заңнаманның бұзылуы анықталған жағдайда – в случае выявления нарушения

законодательств

Заңнамада белгіленген тәртіппен – в установленном законодательством

порядке

Жариялауға жатады – подлежит опубликованию

Жарияланғаннан кейін – после опубликования

Жарияланған күннен бастап – со дня опудликования

Жергілікті атқарушы орган – местный исполнительный орган

Жұмыс топтары – рабочие группы

Келісім бойынша – по согласованию

Кешенді бағдарлама – комплексные программы

Күшіне енеді – вступает в силу

Көзделген қаражат есебінен – за счет предусмотренных средств

Қаражат шегінде – в пределах средств

Көрсетілген қаулымен бекітілген – утвержденном указанным постановлением

Конституциялық заң күші бар – имеющего силу конституционного закона

...негізінде қабылданады – принимается на основании...

Қаулы етемін - постановляю

Қазыналық кәсіпорын – казенное предприятие

Қысқа мерзімді – краткосрочный

Қол қойылған күнінен бастап – со дня подписания

Қоса беріліп отырған – прилагаемый

Орта мерзімді - среднесрочный

Осы Жарлық – настоящий Указ

Осы Жарлықтың орындалуын бақылау – контроль за исполнением настоящего

Указа

Сметалардың шығыс бөлігінде – в пределах расходной части смет

Ұзақ мерзімді – долгосрочный

Өзгерістер мен толықтырулар – изменения и дополнения

Өткізу жөніндегі – по проведению

Өз құзыретінің шегінде – в пределах своей компетенции

Мүдделі ұйымдар – заинтересованные организации

Төмендегі мазмұндағы – следующего содержания

Шығысты толық көтереді – полностью несёт расходы

3. Бұйрық тілінде жиі кездесетін етістіктер

Айқындалсын – определить

Алынып тасталсын – исключить

Алғыс жариялансын – объявить благодарность

Анықталсын – выявить

Ашылсын – открыть

Ауыстырылсын – заменить

Әзірленсін – разработать

Бақылау орнатылсын – установить контроль

Белгіленсін – установить

Бекітілсін – утвердить

Берілсін – присудить

Даярлансын – подготовить

Есімі берілсін – присвоить имя

Енгізілсін – внести

Жалғастырылсын – продолжить

Жариялансын – объявить

Жәрдем көрсетілсін – оказывать содействие

Жүктелсін – возложить

Жүзге асырылсын – осуществить

Күші жойылды деп танылсын – признать утратившим силу

Қабылданылсын – принять

Қалпына келтірілсін – восстановить

Қамтамасыз етілсін – обеспечить

Қайта ұйымдастырылсын – реорганизовать

Қаржы бөлінсін – финансировать

Қаралсын – рассмотреть

Құрамынан шағарылсын – вывести из состава

Құрылсын - образовать

Құралсын – создать

Қызметін бақылау күшейтілсін – усилить контроль службы

Мақұлдансын – одобрить