Вучэбна-метадычны комплекс .— Мінск.: БДУ, 2005.—190 с.
На прыкладзе твораў айчыннай і замежнай літаратур у кнізе
даследуюцца некаторыя складнікі працэсу літаратурна-мастацкай
творчасці. Аналізуецца слова як матэрыял мастацкага тэкста,
выяўленчыя сродкі, талент. Даследуюцца прыёмы і спосабы
стварэння літаратурнага тэкста. Прыводзяцца развагі прадстаўнікоў
розных мастацкіх накірункаў аб прафесійных таямніцах творцаў.
Тэндэцыі сучаснага літаратурнага працэсу прадстаўлены творамі
айчынных і замежных пісьменнікаў розных пакаленняў і школ. Выданне адрасуецца студэнтам і выкладчыкам гуманітарных
дысцыплін, пісьменнікам-пачаткоўцам і ўсім тым, хто цікавіцца і
любіць сучаснае прыгожае пісьменства. Змест: Праграма
Праграма.
Наглядныя і метадычныя дапаможнікі.
Літаратура.
Лекцыі
Перадумовы ўзнікнення літаратурна-мастацкага
твора. Матэрыял мастацкага тэксту.
Спецыфіка прадмета «Асновы літаратурна-мастацкай
творчасці».
Пісьменніцкае майстэрства. Паняцце таленту.
Слова як матэрыял літаратурна-мастацкага твора.
Літаратура прыкладная і літаратура мастацкая.
Мова мастацкай літаратуры.
Лексічны запас і спосабы яго пашырэння.
Выяўленчыя сродкі мастацкай літаратуры.
Агульнае паняцце аб тропах.
Агульнае паняцце аб тропах. Віды тропаў.
Метафара — прынцып пабудовы і асаблівасці ўжывання.
Метанімія як разнавіднасць метафары. Роля метанімій у
тэксце.
Сімвал і алегорыя — агульная характарыстыка паняццяў.
Іронія як адна з разнавіднасцяў тропаў.
Будова літаратурна-мастацкага твора.
Агульнае паняцце пра тэму літаратурна-мастацкага твора.
Ідэя літаратурна-мастацкага твора.
Фабула літаратурна-мастацкага твора і яе складнікі.
Сюжэт літаратурна-мастацкага твора і яго складнікі.
Прыкладны аналіз літаратурна-мастацкага твора з пункту.
гледжання яго будовы.
Фабульныя час і прастора.
Размеркаванне фабульнага часу і яго віды.
Забяганне наперад і «шахматнае» размеркаванне часу ў
творы Правалы.
Прастора і яе роля ў літаратурна-мастацкім творы.
Прыёмы апісання прасторы.
Параўнанне як прыём апісання прасторы і пейзажу.
Персанажы: выяўленчая ўстаноўка аўтара.
Спосабы экспазіцыі персанажаў.
Агульнае ўяўленне пра персанажы.
Героі, другарадныя, дапаможныя і выпадковыя персанажы.
Выяўленчая ўстаноўка аўтара.
Віды сувязяў паміж персанажамі.
Экспазіцыя і характарыстыка персанажаў.
План літаратурна-мастацкага твора.
Прыёмы падтрымлівання чытацкай зацікаўленасці.
Літаратурна-мастацкія жанры і формы.
Агульная характарыстыка родаў і жанраў.
Эвалюцыя родаў і жанраў у часе.
Дынаміка жанравых структур у сучаснай літаратуры.
Агульная характарыстыка эпічных жанраў.
Агульная характарыстыка лірычных жанраў.
Драматычныя жанры.
Вершаскладанне.
Класічны, свабодны і змешаны верш.
Прыёмы будовы класічнага верша.
Рыфма: яе будова і асаблівасці.
Размяшчэнне рыфмы.
Строфіка.
Драматычныя творы.
Жанры драматычных твораў і іх асаблівасці.
Сцэнічны час і яго роля ў будове драматычнага твора.
Сцэнічная прастора. Паняцце тэмпу.
Падзел п'есы: акты, з'явы, рэплікі. Аўтарскія рэмаркі.
Дзеянне і контрдзеянне, перыпетыі, градацыя рэплік.
Творчая лабараторыя пісьменніка.
Ян Парандоўскі. "Таямніцы прафесіі".
Іван Мележ. "Майстэрства — гэта імкненне".
Алесь Разанаў. "Адказы на анкету «Вобраза-90»
Галіна Тычка. "Сум па добрых вершах: Максім Танк пра
літаратуру".
Бэйзл Бантынг. "Пункт гледжання паэта".
Хрэстаматыя.
Пол Джонсан. "Сем смяротных грахоў і дзесяць запаведзяў СМІ"
Васіль Быкаў. "Ідэя" (Прыпавесць).
Юры Станкевіч. "Птушка Квезал" (Мікра-проза).
Андрэй Федарэнка. "Нічые." Аповесць (фрагмент).
Рыгор Барадулін. "Псальмы Давідавы
Анатоль Вярцінскі. Ля магілы Максіма Танка. З кнігі "Асобныя
радкі".
Алесь Разанаў. "Гліна" (фрагмент), "Скруха", "Пункціры", "Квантэмы".
Галіна Дубянецкая. "Свята самоты" (a. m.); "Балада часу"; "Свята
самоты" (p. m.).
Чэслаў Мілаш. "Ты, хто пакрыўдзіў"; "ТОЕ"; "Так званае жыццё".
Норберт Гумэльт. "Язда"; "Карціна"; або "Прага бачыць"; "Аціхлы
акіян".
Гіём Апалінэр. "Змярканне"; "Хворая восень"; "Дождь"; "Каліграма"
«Зрокавая» паэзія, альбо Паэзія сучаснага ўкраінскага
авангарду.
даследуюцца некаторыя складнікі працэсу літаратурна-мастацкай
творчасці. Аналізуецца слова як матэрыял мастацкага тэкста,
выяўленчыя сродкі, талент. Даследуюцца прыёмы і спосабы
стварэння літаратурнага тэкста. Прыводзяцца развагі прадстаўнікоў
розных мастацкіх накірункаў аб прафесійных таямніцах творцаў.
Тэндэцыі сучаснага літаратурнага працэсу прадстаўлены творамі
айчынных і замежных пісьменнікаў розных пакаленняў і школ. Выданне адрасуецца студэнтам і выкладчыкам гуманітарных
дысцыплін, пісьменнікам-пачаткоўцам і ўсім тым, хто цікавіцца і
любіць сучаснае прыгожае пісьменства. Змест: Праграма
Праграма.
Наглядныя і метадычныя дапаможнікі.
Літаратура.
Лекцыі
Перадумовы ўзнікнення літаратурна-мастацкага
твора. Матэрыял мастацкага тэксту.
Спецыфіка прадмета «Асновы літаратурна-мастацкай
творчасці».
Пісьменніцкае майстэрства. Паняцце таленту.
Слова як матэрыял літаратурна-мастацкага твора.
Літаратура прыкладная і літаратура мастацкая.
Мова мастацкай літаратуры.
Лексічны запас і спосабы яго пашырэння.
Выяўленчыя сродкі мастацкай літаратуры.
Агульнае паняцце аб тропах.
Агульнае паняцце аб тропах. Віды тропаў.
Метафара — прынцып пабудовы і асаблівасці ўжывання.
Метанімія як разнавіднасць метафары. Роля метанімій у
тэксце.
Сімвал і алегорыя — агульная характарыстыка паняццяў.
Іронія як адна з разнавіднасцяў тропаў.
Будова літаратурна-мастацкага твора.
Агульнае паняцце пра тэму літаратурна-мастацкага твора.
Ідэя літаратурна-мастацкага твора.
Фабула літаратурна-мастацкага твора і яе складнікі.
Сюжэт літаратурна-мастацкага твора і яго складнікі.
Прыкладны аналіз літаратурна-мастацкага твора з пункту.
гледжання яго будовы.
Фабульныя час і прастора.
Размеркаванне фабульнага часу і яго віды.
Забяганне наперад і «шахматнае» размеркаванне часу ў
творы Правалы.
Прастора і яе роля ў літаратурна-мастацкім творы.
Прыёмы апісання прасторы.
Параўнанне як прыём апісання прасторы і пейзажу.
Персанажы: выяўленчая ўстаноўка аўтара.
Спосабы экспазіцыі персанажаў.
Агульнае ўяўленне пра персанажы.
Героі, другарадныя, дапаможныя і выпадковыя персанажы.
Выяўленчая ўстаноўка аўтара.
Віды сувязяў паміж персанажамі.
Экспазіцыя і характарыстыка персанажаў.
План літаратурна-мастацкага твора.
Прыёмы падтрымлівання чытацкай зацікаўленасці.
Літаратурна-мастацкія жанры і формы.
Агульная характарыстыка родаў і жанраў.
Эвалюцыя родаў і жанраў у часе.
Дынаміка жанравых структур у сучаснай літаратуры.
Агульная характарыстыка эпічных жанраў.
Агульная характарыстыка лірычных жанраў.
Драматычныя жанры.
Вершаскладанне.
Класічны, свабодны і змешаны верш.
Прыёмы будовы класічнага верша.
Рыфма: яе будова і асаблівасці.
Размяшчэнне рыфмы.
Строфіка.
Драматычныя творы.
Жанры драматычных твораў і іх асаблівасці.
Сцэнічны час і яго роля ў будове драматычнага твора.
Сцэнічная прастора. Паняцце тэмпу.
Падзел п'есы: акты, з'явы, рэплікі. Аўтарскія рэмаркі.
Дзеянне і контрдзеянне, перыпетыі, градацыя рэплік.
Творчая лабараторыя пісьменніка.
Ян Парандоўскі. "Таямніцы прафесіі".
Іван Мележ. "Майстэрства — гэта імкненне".
Алесь Разанаў. "Адказы на анкету «Вобраза-90»
Галіна Тычка. "Сум па добрых вершах: Максім Танк пра
літаратуру".
Бэйзл Бантынг. "Пункт гледжання паэта".
Хрэстаматыя.
Пол Джонсан. "Сем смяротных грахоў і дзесяць запаведзяў СМІ"
Васіль Быкаў. "Ідэя" (Прыпавесць).
Юры Станкевіч. "Птушка Квезал" (Мікра-проза).
Андрэй Федарэнка. "Нічые." Аповесць (фрагмент).
Рыгор Барадулін. "Псальмы Давідавы
Анатоль Вярцінскі. Ля магілы Максіма Танка. З кнігі "Асобныя
радкі".
Алесь Разанаў. "Гліна" (фрагмент), "Скруха", "Пункціры", "Квантэмы".
Галіна Дубянецкая. "Свята самоты" (a. m.); "Балада часу"; "Свята
самоты" (p. m.).
Чэслаў Мілаш. "Ты, хто пакрыўдзіў"; "ТОЕ"; "Так званае жыццё".
Норберт Гумэльт. "Язда"; "Карціна"; або "Прага бачыць"; "Аціхлы
акіян".
Гіём Апалінэр. "Змярканне"; "Хворая восень"; "Дождь"; "Каліграма"
«Зрокавая» паэзія, альбо Паэзія сучаснага ўкраінскага
авангарду.