Реферат - Падпольны и партызански рух Салигорскага раёна

Подождите немного. Документ загружается.

ў лясы спецыяльныя банды, якія рабавалі i забівалі мясцовых жыхароў, займаліся

марадзёрствам.

Я.І.Цемякоў, І.Сямак, В.Слагода, В.Няграй,

С.Ляхавіцкі ў зброевай майстэрні атрада імя

Катоўскага.

Партызанскія фарміраванні вялі барацьбу з бандыцкімі групоўкамі, прымя-

нялі да ix самыя суровыя меры пакарання. Да партызан, якія займаліся

рабаўніцтвам, парушалі нормы маралі, таксама прымаліся розныя меры пакарання.

У партызанскіх фарміраваннях дзейнічалі партызанскія суды і трыбуналы, суды

партызанскага гонару. Сакратар Мінскага падпольнага абкома КП(б)Б В.І.Казлоў у

звароце да сакратара Старобінскага РК КП(б)Б В.Ц.Меркуля, камандзіраў i

камісараў партызанскіх фарміраванняў указаў: «Нельга цярпець у партызанскім

руху фактаў марадзёрства, незаконных вобыскаў, адбірання маёмасці, няправільных

адносін да насельніцтва. Неабходна весці рашучую барацьбу з усялякага рода

антыпартызанскімі праяўленнямі». На гэта звярнуў увагу пленум ЦК КП(б)Б, які

адбыўся 28 лютага 1943 г. Пленум патрабаваў не дапускаць грубых адносін да мяс-

цовых жыхароў, устанавіць трывалыя адносіны з імі партызан, умацоўваць сувязі

паміж партызанамі i насельшцтвам.

Па патрабаванні падпольных партыйных органаў партызанскія брыгады i атра-

ды размяркоўвалі населеныя пункты для нарыхтовак прадуктаў харчавання асабова-

му складу партызанскіх фарміраванняў.

Значна пашырылі сваю баявую дзейнасць партызанскія фарміраванні Старобін-

скага i Чырвонаслабодскага раёнаў у 1944 г., калі пачалося вызваленне Беларусі.

Поспех усенароднай партызанскай барацьбы супраць нямецка-фашысцкіх

захопнікаў у большасці залежаў ад узаемаадносін паміж партызанскімі

фарміраваннямі i мясцовымі жыхарамі. Таму цэнтральныя органы Савецкай

дзяржавы ў дырэктыўных пісьмax кіраўніцтву партызанскім рухам заусёды звярталі

ўвагу на гэтыя пытанні. Асабліва гэта было патрэбна ў перыяд пачатку арганізацыі

партызанскай барацьбы. Узнікалі складанасці ў справе забяспечання партызан

адзеннем, абуткам i прадуктамі харчавання.

Кіруючыя органы Савецкай дзяржавы прымалі канкрэтныя меры для таго, каб

прыдаць патрыятычнаму парыву народных мас аргашзаваны, мэтанакіраваны

характар. Уся работа па кіраўніцтву ідэйна-палітычным выхаваннем партызан i

мясцовых жыхароў на акупіраванай тэрыторыі была сканцэнтравана ў падпольных

органах, арганізацыях.

Падпольныя органы, якія дзейнічалі на

тэрыторыі раёна

СТАРОБІНСКІ ПАДПОЛЬНЫ РАЙКОМ КП(б)Б (12.3.1943-1.7.1944)

4 августа 1941 года Минский областной подпольный партийный комитет

организовал Старобинскую районную партийную тройку в составе В.Т.Меркуля,

Н.И.Бондаровца и И.Е.Жевнова. Партийная тройка базировалась в Старобинском

партизанском отряде. В ноябре 1941 года отряд объединился с партизанским

отрядом «Комарова» (В.3.Коржа). В начале сентября 1942 г. Н.И.Бондаровец погиб.

Прибывший в ту осень из-за линии фронта уполномоченный ЦК КП(б)Б по Пинской

области А.Е.Клещев вывел отряд «Комарова» в Пинскую область. Тройка перестала

существовать. В марте 1943 г. В.Т.Меркуль с группой партизан выделился из отряда

«Комарова» и вернулся в Старобинский район. Вскоре из этой группы вырос

партизанский отряд.

Подпольный райком КП(б)Б был утвержден Минским подпольным обкомом

партии 12 марта 1943 года. Райком базировался в партизанской бригаде № 101 им.

Александра Невского (комиссар В.Т.Меркуль).

СОСТАВ ПОДПОЛЬНОГО РАЙКОМА КП(б)Б

Секретарь — Меркуль Василий Тимофеевич (12.3.1943-1.7.1944);

члены райкома: Другаль Антон Леонтьевич (12.3.1943-1.7.1944), Мурашко

Иван Моисеевич (12.3.1943-1.7.1944), Бородич Федор Степанович (июнь 1943—

1.7.1944).

Печатный орган подпольного райкома КП(б)Б — газета «Советский патриот».

Друкуецца па кн.: Подпольные партийные органы Компартии Белоруссии в годы

Великой Отечественной войны (1941 — 1944): Краткие сведения об организации,

структуре и составе. Мн., 1975.

У падпольнай друкарні старобінскай газеты «Советский патриот».

СТАРОБІНСКІ ПАДПОЛЬНЫ РАЙКОМ ЛКСМБ (1.7.1941 - ноябрь

1941, 19.3.1943-1.7.1944 гг.)

В июле 1941 года ЦК ЛКСМБ оставил для подпольной работы в тылу

противника секретаря Старобинского райкома комсомола С.Г.Малкина с задачей

создать подпольный райком комсомола и возглавить комсомольскую работу в

районе.

С.Г.Малкин в июне — октябре 1941 года создавал комсомольско-молодежное

подполье, вовлекая молодежь в партизанские отряды, являлся одним из

организаторов партизанского отряда, которым командовал В.Т.Меркуль. В ноябре

1941 года С.Г.Малкин погиб. До лета 1942 года комсомольской работой в районе

руководили политработники партизанского отряда В.Т.Меркуля, а с августа 1942

года — уполномоченный ЦК ЛКСМБ по Старобинскому району В.Н.Козлекевич.

Подпольный райком ЛКСМБ был воссоздан Слуцким межрайкомом ЛКСМБ 19

марта 1943 года. Основная база райкома находилась в партизанском отряде В. Т.

Мерку ля и в 101-й бригаде им. Александра Невского (командиры Д.Т.Гуляев,

Н.Д.Курильчик, комиссар В.Т.Меркуль) в Старобинском районе.

СОСТАВ ПОДПОЛЬНОГО РАЙКОМА ЛКСМБ

Секретари:

Малкин Степан Гаврилович (1.7.1941 — ноябрь 1941 (погиб), Козлекевич

Владимир Николаевич (19.3.1943-1.7.1944), Кузин Иван Иванович — секретарь по

пропаганде (19.3.1943-1.7.1944).

Члены райкома: Богус Александр Антонович (19.3.1943-1.7.1944), Хомицевич

Александр Сергеевич (19.3.1943 —1.7.1944).

Друкуецца па кн.: Подпольные комсомольские органы Белоруссии в годы Великой

Отечественной войны (1941 — 1944): Краткие сведения об организации, структуре и

составе. Мн,, 1976.

ЧЫРВОНАСЛАБОДСКІ ПАДПОЛЬНЫ РАЙКОМ КП(б)Б (Июль 1941

- сентябрь 1941, 7.4.1943-1.7.1944)

В Краснослободский район, оккупированный немецко-фашистскими захватчика-

ми, в начале июля 1941 года Минским обкомом КП(6)Б были посланы секретари

райкома КП(б)Б: М.И.Жуковский, М.М.Ермолаев и партизанский отряд под

командованием М. И. Жуковского. В сентябре 1941 года М.И.Жуковский и

М.М.Ермолаев в борьбе с немецко-фашистскими оккупантами погибли.

Подпольный райком вновь создан межрайкомом КП(6)Б Слуцкой зоны 7 апреля

1943 года. Секретарем его утвержден М. Р. Кастрицкий. Райком партии базировался в

партизанской бригаде № 32 им. М.И.Калинина (комбриг П.В.Качков, комиссар

А.З.Драбеня).

М.І.Жукоўскі.

СОСТАВ ПОДПОЛЬНОГО РАЙКОМА КП(б)Б

Секретари: Жуковский Максим Иванович (июль 1941 — сентябрь 1941), Ермо-

лаев Михаил Михайлович (июль 1941 — сентябрь 1941), Кастрицкий Михаил Ро-

манович (7.4.1943-1.7.1944), Нагибин Сергей Васильевич (7.4.1943-17.5.1943),

Бондарик Петр Федорович (17.5.1943 — 1.7.1944), Бабкин Павел Яковлевич

(29.4.1944-1.7.1944), Юшко Степан Макарович (28.5.1944-1.7.1944).

Печатный орган подпольного райкома КП(6)Б — газета «Калгаснік Чырвонасла-

бодчыны», позже «Чырвоная зара». Редакторы: Кожуров Михаил Павлович, Сани-

кович Иван Филимонович.

Друкуецца па кн.: Подпольные партийные органы Компартии Белоруссии в годы

Великой Отечественной войны (1941 — 1944): Краткие сведения об организации,

структуре и составе. Мн., 1975.

ЧЫРВОНАСЛАБОДСКІ ПАДПОЛЬНЫ РАЙКОМ ЛКСМБ (10.3.1943-

1.7.1944)

До создания подпольного райкома комсомольской работой в районе руководила

уполномоченная ЦК ЛКСМБ по Краснослободскому району М.И.Бекасова (август

1942 - март 1943).

Подпольный райком комсомола создан 10 марта 1943 года. Его основная база

находилась в 32-й партизанской бригаде им. М.И.Калинина (командир П.В.Качков,

комиссар А.З.Драбеня) в Краснослободском районе.

СОСТАВ ПОДПОЛЬНОГО РАЙКОМА ЛКСМБ

Секретари: Бурмако Николай Ильич (10.3.1943-1.7.1944), Масловский Эдуард

Адамович — секретарь по пропаганде (1.10.1943-1.7.1944);

Члены райкома: Клезович Иван Андреевич (10.3.1943-11.7.1943), Мармолев-

ский Эдуард Каэтанович (10.3.1943 — 11.7.1943), Альферович Лука Игнатьевич

(1.7.1943-1.7.1944), Дубовик Иван Адамович (1.7.1943-1.7.1944), Аксенов Николай

Антонович (1.1.1944 — 1.7.1944).

Инструкторы райкома по подпольной работе: Турецкая Елена Адамовна

(1.1.1944 -1.7.1944), Зиновенко Мария Михайловна (1.1.1944-1.7.1944).

Друкуецца па кн.: Подпольные комсомольские органы в Белоруссии в годы

Великой Отечественной войны (1941 — 1944): Краткие сведения об организации,

структуре и составе. Мн. 1976.

, Партызанскія фарміраванні якія дзейнічалі

на Салігоршчыне

Выконваючы дырэктывы ЦК ВКП(б), ЦК КП(б)Б i Савецкага ўрада аб разгорт-

ванні партызанскай барацьбы на захопленай праціўкам тэрыторыі, абласная пар-

тыйная арганізацыя перайшла на падпольную работу. 7 ліпеня 1941 г. ЦК КП(б)Б

утварыў Miнскi падпольны абком партыi і накіраваў яго ў паўднёвыя раёны

вобласці. 20 ліпеня абком у складзе сакратароў В.І.Казлова, І.А.Бельскага,

А.Ф.Брагіна, I.Дз.Варвашэні i членаў А.Г.Бондара, Р.Н.Мачульскага i

А.Л.Сцяпанавай прыбыў у Любанскі раён i прыступіў да работы.

Ужо ў першыя месяцы акупацыі былі арганізаваны атрады Старобінскі, Чырво-

навозерскі, Даманавіцкі, Доўгаўскі.

Некаторыя атрады аб'ядналіся. Так, Доўгаўскі i Даманавіцкі атрады

ўліліся ў Старобінскі атрад, а Старобінскі ў сваю чаргу зліўся з атрадам

«Камарова» (В.З.Каржа).

У 1942 г. пад кіраўніцтвам падпольных партыйных органаў пачынаецца новы

масавы уздым партызанскага руху ў вобласці. Да сакавіка 1942 г. у паўднёвых

раёнах склалася партызанскае злучэнне Мінскай вобласці, якое ўзначальваў

сакратар падпольнага абкома партыі В.І.Казлоў. Праведзены ў сакавіку па

ініцыятыве абкома рэйд злучэння па тэрыторыі Любанскага, Жыткавіцкага,

Ленінскага, Ганцавіцкага, Чырвонаслабодскага i Старобінскага раёнаў меў вялікае

значэнне для далейшай актывізацыі партызанскага руху.

Баявое ўзаемадзеянне партызан злучэння з атрадамі паўночных раёнаў

Палескай вобласці прывяло да ўтварэння ў мai 1942 г. партызанскага злучэння

Мінскай i Палескай абласцей.

У жніўні 1942 г. ЦК КП(6)Б па прапанове Мінскага падпольнага абкома

КП(б)Б утварыў Слуцкі міжрайком партыі (сакратар І.Дз.Варвашэня) для

кіраўніцтва партызанскім рухам у паўднёва-заходніх раёнах вобласці. Напярэдадні

1943 г. міжрайком КП(б)Б на базе брыгады імя К.Я.Варашылава ўтварыў

партызанскае злучэнне Слуцкай зоны.

У выніку вялікай палітычнай і ваенна-арганізацыйнай работы партыйных

органаў, масавага прытоку насельніцтва ў партызаны на тэрыторыі вобласці

утварыліся чатыры буйныя партызанскія групоўкi, сярод якіх былі злучэнне

Мінскай i Палескай абласцей i злучэнне Слуцкай зоны.

У сакавіку 1943 г. злучэнне Мінскай i Палескай абласцей загадам начальніка

БШПР было раздзелена на партызанскае злучэнне Мінскай вобласці i партызанскае

злучэнне Палескай вобласці. У жніўні 1943 г. было расфарміравана злучэнне

Слуцкай зоны, а яго брыгады перададзены злучэнню Мінскай вобласці i частка пар-

тызан выдзелена для ўтварэння злучэння Беластоцкай вобласці.

Сярод брыгад i атрадаў на тэрыторыі Салігоршчыны найбольш вызначыліся:

101-я БРЫГАДА І МЯ АЛЯКСАНДРА НЕ Ў СКАГА

Створана ў чэрвені 1943 г. паводле загаду штаба партызанскага злучэння Мін-

скай вобласці з асобных атрадаў: В.Ц.Меркуля (пазней імя І.В.Сталіна) i Дз.Ц.Гу-

ляева (пазней імя Дз.Ц.Гуляева), 4-га (пазней імя М.І.Бандараўца), імя I.M.Xap-

сеева. Адначасова былі арганізаваны атрады імя П.С.Ламейкі, імя М.Пятрэнкі. Па-

зней быў створаны атрад імя І.М.Бандарэнкі.

Камандзіру брыгады Дз.Ц.Гуляеву прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.

Брыгада дзейнічала ў Старобінскім раёне. Злучылася з часцямі Чырвонай Apмii

12.7.1944 г. у складзе 4 атрадаў агульнай колькасцю 1300 партызан.

Камандзіры: Гуляеў Дзмітрый Цімафеевіч (чэрвень 1943 — верасень 1943,

загінуў), Курыльчык Мікалай Дзям'янавіч (верасень 1943 — ліпень 1944).

Kaмicap — Меркуль Васіль Цімафеевіч (чэрвень 1943 — ліпень 1944).

Начальнікі штаба: Палякоў Сяргей Miхайлавіч (ліпень 1943 — верасень 1943, за-

гіуў), Ігнашчанка Пётр Захаравіч (верасень 1943 — ліпень 1944).

Баявыя аперацыі партызаны праводзілі пераважна на варожых камунікацыях

Жыткавічы — Лунінец — Баранавічы, Старобін - Мікашэвічы, Жыткавічы — Мазыр.

Знішчылі 74 аўтамашыны, сапсавалі 72,5 км тэлефонна-тэлеграфнай лініі. Разграмілі

варожыя гаршзоны ў вёсках Івань Слуцкага, Пагост Старобінскага раёнаў i інш. 18

— 27.5.1944 г. удзельнічалі ў баях супраць карнікаў, правялі 4 абарончыя бai каля

вёсак Вялікія Лістападавічы, Мазуршчына, Мелкавічы, Ананчыцы, Скаўшын,

Чырвонае Возера, Крушнікі. 29. 6. 1944 г. з боем занялі Старобін i пераправу на

р. Случ, утрымлівалі ix да падыходу часцей Чырвонай Арми.

Атрад імя І.В.Сталіна

Арганізаваны ў ліпені 1941 г. партыйна-савецкім актывам Старобінскага раёна.

У жніўні 1941 г. у яго ўлілісяся атрады Доўгаўскi (створаны патрыётамі вёсак Доўгае i

Махнавічы ў ліпені 1941 г.) i Даманавіцкі (створаны моладдзю вёскі Даманавічы ў лі-

пені 1941 г., камандзір Хаміцэвіч Дзмітрый Іванавіч). У лістападзе 1941 г. Старобінскі

атрад увайшоў 6-й групай у атрад «Камарова». 29.3.1943 г. на базе 6-й групы

(камандзір — Меркуль В.Ц.) быў адноўлены.

Да 10.4.1943 г. знаходзіўся ў складзе брыгады імя С.М.Будзённага Пінскай воб-

ласці, затым у партызанскім злучэнні Мінскай вобласці. У чэрвені 1943 г. атраду

прысовена імя І.В.Сталіна.

На дзень злучэння з часцямі Чырвонай Apмii налічваў 329 партызан.

Камандзіры: Меркуль Васіль Цімафеевіч (ліпень 1941 — жнівень 1941, май 1943

— чэрвень 1943), Пратасеня Apхіп Зіноўевіч (жнівень 1941 — лістапад 1941),

Глушчанка Уладзімір Іванав

ч (сакавік 1943 — красавік 1943), Мурашка Іван

Майсеевіч (ліпень 1943 — ліпень 1944).

Камісары: Бандаравец Miкiтa Іванавіч (ліпень 1941 — лістапад 1941), Другаль

Антон Лявонцавіч (красавік 1943 — ліпень 1943), Бародзіч Фёдар Сцяпанавіч (ліпень

1943 — ліпень 1944).

Начальнікі штаба: Крышталь Іван Гаўрылавіч (сакавік 1943 — верасень 1943,

за-гіуў), Голубеў Васіль Аляксандравіч (верасень 1943 — ліпень 1944).

Атрад імя Дз.Ц.Гуляева