Минск: БГТУ, 2008. - 354 с.
Список вопросов по курсу "История Беларуси":
Гісторыя Беларусі у кантэксце цывілізацыйнага і рэгіянальнага развіцця як аб’ект вывучэння. Гістарычная перыядызацыя.
Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы ў вывучэнні гісторыі
Прынцыпы і метады вывучэння гісторыі. Гістарыяграфія і крыніцы па гісторыі Беларусі
Даіндаеўрапейскае насельніцтва на беларускіх землях, яго матэрыяльная і духоўная культура.
Індаеўрапейская каланізацыя тэрыторыі Беларусі. Матэрыяльная і духоўная культура насельніцтва Беларусі эпохі бронзы і жалеза.
Рассяленне славян на тэрыторыі Беларусі. Полацкае і Тураўскае княствы ў ІХ-ХІІІ стагоддзях і Кіеўская Русь.
Феадальныя адносіны ў Заходняй Еўропе і на тэрыторыі Беларусі ў перыяд ранняга сярэднявечча. Развіццё рамяства, гандлю і ўтварэнне гарадоў
Палітычны лад Кіеўскай Русі ў ІХ-XIII стст.
Духоўнае жыццё усходніх славян у эпоху ранняга сярэдневечча. Прыняцце хрысціянства і распаўсюджванне пісьменнасці. Дойлідства і мастацтва. Старажытнаруская народнасць.
Утварэнне ВКЛ і пашырэнне яго тэрыторыі ў ХІІІ – пачатку ХV стст. Роля ўсходнеславянскіх зямель у працэсе ўмацавання дзяржавы.
Барацьба за вялікакняскі трон у 70-90 гг. XIV ст. Крэўская унія і Востраўскае пагадненне.
Арганізацыя дзяржаўнага кіравання ВКЛ у ХІІІ-ХVІ стст.: ад абсалютнай да саслоўна-прадстаўнічай манархіі. Заканадаўства і судовая сістэма.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё ВКЛ: сельская гаспадарка, рамяство і гандаль. Магдэбургскае права.
Знешняя палітыка ВКЛ: збліжэнне з Польшчай, барацьба з крыжакамі і татарамі, саперніцтва з Маскоўскай дзяржавай.
Асаблівасці развіцця культуры ВКЛ у ХІІІ-ХVІ ст. Ідэі еўрапейскага Рэнесансу ў творчасці беларускіх дзеячаў. Кнігадрукаванне, мастацтва і архітэктура.
Асноўныя канцэпцыі паходжання беларускага этнасу і назвы Белая Русь. Фарміраванне беларускай народнасці (ХІУ-ХУІ стст.)
Эканамічныя і палітычныя перамены ў Еўропе ў XVI-XVII стст. Пачатак Новага часу.
Люблінская унія: прычыны заключэння і змест.
Асаблівасці канфесійных адносін на Беларусі ў XVI-XVII стст. Рэфармацыя і контррэфармацыя. Утварэнне уніяцкай царквы і яе роля ў лёсе беларускага народа.
Эканамічны і палітычны стан беларускіх зямель у складзе Рэчы Пас-палітай у XVII – перш. палове XVIII ст. Міжусобная барацьба магнацкіх груповак.
Рэч Паспалітая ў еўрапейскай геапалітыцы ў XVII-XVIII стст. Войны XVII–пачатку ХУІІІ ст. і іх наступствы для беларускіх зямель.
Асвета і адукацыя, мастацтва і архітэктура Беларусі ў складзе Рэчы Паспалітай. Ідэі Асветніцтва і іх увасабленне на Беларусі.
Паглыбленне крызісу Рэчы Паспалітай і тры яе падзелы. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі.
Палітыка самаўладдзя пасля яе ўключэння ў склад Расійскай імпе-рыі.
Месца беларускіх зямель у геапалітычнай прасторы Еўропы ў канцы XVIII – пачатку XIX ст. Беларусь у вайне 1812 г. Рашэнні Венскага кангрэсу.
Паўстанне 1830-1831 гг. і яго наступствы для Беларусі. Узмацненне вялікадзяржаўнай палітыкі царызму. Грамадскі рух на Беларусі ў 30-50-х гг. ХІХ ст.
Крызіс прыгоніцкай сістэмы ў сярэдзіне ХІХ ст. Прамысловы пераварот і асаблівасці яго ажыццяўлення на Беларусі.
Скасаванне прыгоннага права і рэформы 60-70 гг. ХІХ ст.: асаблівасці іх здзяйснення на Беларусі.
Паўстанне 1863-1864 гг. і яго ўплыў на палітыку самаўладзя ў беларускіх губернях.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў парэформенны перыяд.
Народніцтва, сацыял-дэмакратычны рух і ідэалогія лібералізма на Беларусі ў 70-90 гг. ХІХ ст.
Сістэма асветы і адукацыі, мастацтва і архітэктура на Беларусі ў складзе Расійскай імперыі (канец XVIII – пачатак XX ст.).
Нараджэнне і развіццё беларусазнаўства. Фарміраванне беларускай літаратурнай мовы. Беларуская літаратура ХІХ – пачатку ХХ ст.
Фарміраванне беларускай нацыі ў канцы XIX – пачатку ХХ ст.
Крызіс самаўладзя ў пачатку ХХ ст. Фарміраванне агульнарасійскіх і беларускіх партый.
Рэвалюцыя 1905-1907 гг. Падзеі на Беларусі. Беларускі нацыянальны рух. Узнікненне расійскага парламентарызму. Сталыпінская аграрная рэформа і асаблівасці яе правядзення на Беларусі.
Прычыны і пачатак Першай сусветнай вайны. Палітыка германскіх улад на акупіраванай тэрыторыі Беларусі.
Палітычнае становішча на Беларусі пасля Лютаўскай рэвалюцыі. Органы Часовага ўрада і Саветы.
Пазіцыі агульнарасійскіх партый па асноўных пытаннях Лютаўскай рэвалюцыі .
Беларускі нацыянальны рух пасля Лютаўскай рэвалюцыі.
Абвастрэнне сацыяльна-эканамічнага, палітычнага крызісу ў Расіі і Беларусі восенню 1917 г.
Кастрычніцкае ўзброеннае паўстанне ў Петраградзе.
Устанаўленне Савецкай улады на Беларусі. Прычыны і пачатак гра-мадзянскай вайны ў Расіі і Беларусі. Скліканне і роспуск Першага Усебела-рускага з’езду ў снежні 1917 г.
Абвяшчэнне БНР – спроба ўтварэння беларускай дзяржаўнасці.
Утварэнне БССР. Беларуская дзяржаўнасць на савецкай аснове.
Барацьба з германскімі і польскімі захопнікамі. Другое абвяшчэнне БССР.
Палітыка ваеннага камунізму і яе вынікі.
Сутнасць НЭП і асаблівасці яе ажыццяўлення на Беларусі
Утварэнне СССР. Роля і месца БССР у складзе СССР.
Станаўленне і развіццё савецкай культуры. Палітыка беларусізацыі. Палітыка камуністычнай партыі ў дачыненні да рэлігіі і царквы.
Індустрыялізацыя і фарсіраванае развіццё прамысловасці ў БССР
Аграрная палітыка Савецкай улады ад Кастрычніцкай рэвалюцыі да ІІ Сусветнай вайны
Усталяванне і ўмацаванне аднапартыйнай сістэмы. Грамадска-палітычнае жыццё і масавыя рэпрэсіі 1930-х гадоў.
Абвастрэнне супярэчнасцей паміж еўрапейскімі дзяржавамі ў канцы 1930-х гадоў. Савецка-германскі дагавор 23 жніўня 1939 г.
Пачатак Другой Сусветнай вайны. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР.
Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Мабілізацыя сіл на адпор ворагу. Захоп Беларусі гітлераўскімі войскамі і ўсталяванне фашысцкага акупацыйнага рэжыму.
Разгортванне ўсенароднай барацьбы супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
Гераізм Чырвонай Арміі, партызан і падпольшчыкаў, працоўных савецкага тылу – галоўныя фактары разгрому ворага. Уклад беларускага народа ў Перамогу над фашызмам.
Геапалітычныя змены пасля ІІ Сусветнай вайны. Халодная вайна паміж СССР і Захадам. Беларусь на міжнароднай арэне.
Спробы дэмакратызацыі палітычнай сістэмы пасля смерці Сталіна
Аднаўленне народнай гападаркі Беларусі і яе далейшае развіццё ў 1944-пачатку 1960-х гг.
Эканамічная рэформа 1965 г. і яе вынікі. Гаспадарчае развіццё БССР ва ўмовах азгортвання навукова-тэхнічнай рэвалюцыі.
Развіццё адукацыі, навукі і культуры ў 1950-1980-я гг.
Нарастанне з’яў застою ў эканамічным і палітычным развіцці.
Палітыка перабудовы. Пачатак працэсу дэмакратызацыі ў БССР.
Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь і распад СССР. Утварэнне СНД.
Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь у канцы 1980-пачатку 1990-х гг.
Фарміраванне шматпартыйнасці. Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь 1994 г. і першыя прэзідэнцкія выбары.
Рэферэндумы 1995, 1996 і 2004 гг., прэзідэнцкія выбары 2001 і 2006 гг. у лесе беларускага грамадства.
Станаўленне і рэалізацыя беларускай мадэлі сацыяльна-арыентаванай эканомікі.
Духоўнае і культурнае жыццё беларускага народа на мяжы ХХ-ХХІ стст. Ідэалогія беларускай дзяржавы.
Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь у новых умовах. Рэспубліка Беларусь – раўнапраўны суб’ект сусветнай супольнасці. Беларусь і Расія на шляху да ўтварэння саюзнай дзяржавы.
Список вопросов по курсу "История Беларуси":
Гісторыя Беларусі у кантэксце цывілізацыйнага і рэгіянальнага развіцця як аб’ект вывучэння. Гістарычная перыядызацыя.
Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы ў вывучэнні гісторыі
Прынцыпы і метады вывучэння гісторыі. Гістарыяграфія і крыніцы па гісторыі Беларусі
Даіндаеўрапейскае насельніцтва на беларускіх землях, яго матэрыяльная і духоўная культура.
Індаеўрапейская каланізацыя тэрыторыі Беларусі. Матэрыяльная і духоўная культура насельніцтва Беларусі эпохі бронзы і жалеза.
Рассяленне славян на тэрыторыі Беларусі. Полацкае і Тураўскае княствы ў ІХ-ХІІІ стагоддзях і Кіеўская Русь.
Феадальныя адносіны ў Заходняй Еўропе і на тэрыторыі Беларусі ў перыяд ранняга сярэднявечча. Развіццё рамяства, гандлю і ўтварэнне гарадоў
Палітычны лад Кіеўскай Русі ў ІХ-XIII стст.
Духоўнае жыццё усходніх славян у эпоху ранняга сярэдневечча. Прыняцце хрысціянства і распаўсюджванне пісьменнасці. Дойлідства і мастацтва. Старажытнаруская народнасць.
Утварэнне ВКЛ і пашырэнне яго тэрыторыі ў ХІІІ – пачатку ХV стст. Роля ўсходнеславянскіх зямель у працэсе ўмацавання дзяржавы.
Барацьба за вялікакняскі трон у 70-90 гг. XIV ст. Крэўская унія і Востраўскае пагадненне.
Арганізацыя дзяржаўнага кіравання ВКЛ у ХІІІ-ХVІ стст.: ад абсалютнай да саслоўна-прадстаўнічай манархіі. Заканадаўства і судовая сістэма.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё ВКЛ: сельская гаспадарка, рамяство і гандаль. Магдэбургскае права.
Знешняя палітыка ВКЛ: збліжэнне з Польшчай, барацьба з крыжакамі і татарамі, саперніцтва з Маскоўскай дзяржавай.
Асаблівасці развіцця культуры ВКЛ у ХІІІ-ХVІ ст. Ідэі еўрапейскага Рэнесансу ў творчасці беларускіх дзеячаў. Кнігадрукаванне, мастацтва і архітэктура.
Асноўныя канцэпцыі паходжання беларускага этнасу і назвы Белая Русь. Фарміраванне беларускай народнасці (ХІУ-ХУІ стст.)
Эканамічныя і палітычныя перамены ў Еўропе ў XVI-XVII стст. Пачатак Новага часу.
Люблінская унія: прычыны заключэння і змест.
Асаблівасці канфесійных адносін на Беларусі ў XVI-XVII стст. Рэфармацыя і контррэфармацыя. Утварэнне уніяцкай царквы і яе роля ў лёсе беларускага народа.
Эканамічны і палітычны стан беларускіх зямель у складзе Рэчы Пас-палітай у XVII – перш. палове XVIII ст. Міжусобная барацьба магнацкіх груповак.
Рэч Паспалітая ў еўрапейскай геапалітыцы ў XVII-XVIII стст. Войны XVII–пачатку ХУІІІ ст. і іх наступствы для беларускіх зямель.
Асвета і адукацыя, мастацтва і архітэктура Беларусі ў складзе Рэчы Паспалітай. Ідэі Асветніцтва і іх увасабленне на Беларусі.
Паглыбленне крызісу Рэчы Паспалітай і тры яе падзелы. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі.
Палітыка самаўладдзя пасля яе ўключэння ў склад Расійскай імпе-рыі.
Месца беларускіх зямель у геапалітычнай прасторы Еўропы ў канцы XVIII – пачатку XIX ст. Беларусь у вайне 1812 г. Рашэнні Венскага кангрэсу.
Паўстанне 1830-1831 гг. і яго наступствы для Беларусі. Узмацненне вялікадзяржаўнай палітыкі царызму. Грамадскі рух на Беларусі ў 30-50-х гг. ХІХ ст.
Крызіс прыгоніцкай сістэмы ў сярэдзіне ХІХ ст. Прамысловы пераварот і асаблівасці яго ажыццяўлення на Беларусі.
Скасаванне прыгоннага права і рэформы 60-70 гг. ХІХ ст.: асаблівасці іх здзяйснення на Беларусі.
Паўстанне 1863-1864 гг. і яго ўплыў на палітыку самаўладзя ў беларускіх губернях.
Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў парэформенны перыяд.
Народніцтва, сацыял-дэмакратычны рух і ідэалогія лібералізма на Беларусі ў 70-90 гг. ХІХ ст.
Сістэма асветы і адукацыі, мастацтва і архітэктура на Беларусі ў складзе Расійскай імперыі (канец XVIII – пачатак XX ст.).
Нараджэнне і развіццё беларусазнаўства. Фарміраванне беларускай літаратурнай мовы. Беларуская літаратура ХІХ – пачатку ХХ ст.
Фарміраванне беларускай нацыі ў канцы XIX – пачатку ХХ ст.
Крызіс самаўладзя ў пачатку ХХ ст. Фарміраванне агульнарасійскіх і беларускіх партый.
Рэвалюцыя 1905-1907 гг. Падзеі на Беларусі. Беларускі нацыянальны рух. Узнікненне расійскага парламентарызму. Сталыпінская аграрная рэформа і асаблівасці яе правядзення на Беларусі.
Прычыны і пачатак Першай сусветнай вайны. Палітыка германскіх улад на акупіраванай тэрыторыі Беларусі.
Палітычнае становішча на Беларусі пасля Лютаўскай рэвалюцыі. Органы Часовага ўрада і Саветы.
Пазіцыі агульнарасійскіх партый па асноўных пытаннях Лютаўскай рэвалюцыі .
Беларускі нацыянальны рух пасля Лютаўскай рэвалюцыі.
Абвастрэнне сацыяльна-эканамічнага, палітычнага крызісу ў Расіі і Беларусі восенню 1917 г.
Кастрычніцкае ўзброеннае паўстанне ў Петраградзе.
Устанаўленне Савецкай улады на Беларусі. Прычыны і пачатак гра-мадзянскай вайны ў Расіі і Беларусі. Скліканне і роспуск Першага Усебела-рускага з’езду ў снежні 1917 г.
Абвяшчэнне БНР – спроба ўтварэння беларускай дзяржаўнасці.
Утварэнне БССР. Беларуская дзяржаўнасць на савецкай аснове.
Барацьба з германскімі і польскімі захопнікамі. Другое абвяшчэнне БССР.
Палітыка ваеннага камунізму і яе вынікі.
Сутнасць НЭП і асаблівасці яе ажыццяўлення на Беларусі
Утварэнне СССР. Роля і месца БССР у складзе СССР.
Станаўленне і развіццё савецкай культуры. Палітыка беларусізацыі. Палітыка камуністычнай партыі ў дачыненні да рэлігіі і царквы.
Індустрыялізацыя і фарсіраванае развіццё прамысловасці ў БССР
Аграрная палітыка Савецкай улады ад Кастрычніцкай рэвалюцыі да ІІ Сусветнай вайны
Усталяванне і ўмацаванне аднапартыйнай сістэмы. Грамадска-палітычнае жыццё і масавыя рэпрэсіі 1930-х гадоў.
Абвастрэнне супярэчнасцей паміж еўрапейскімі дзяржавамі ў канцы 1930-х гадоў. Савецка-германскі дагавор 23 жніўня 1939 г.
Пачатак Другой Сусветнай вайны. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР.
Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Мабілізацыя сіл на адпор ворагу. Захоп Беларусі гітлераўскімі войскамі і ўсталяванне фашысцкага акупацыйнага рэжыму.
Разгортванне ўсенароднай барацьбы супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
Гераізм Чырвонай Арміі, партызан і падпольшчыкаў, працоўных савецкага тылу – галоўныя фактары разгрому ворага. Уклад беларускага народа ў Перамогу над фашызмам.
Геапалітычныя змены пасля ІІ Сусветнай вайны. Халодная вайна паміж СССР і Захадам. Беларусь на міжнароднай арэне.
Спробы дэмакратызацыі палітычнай сістэмы пасля смерці Сталіна
Аднаўленне народнай гападаркі Беларусі і яе далейшае развіццё ў 1944-пачатку 1960-х гг.
Эканамічная рэформа 1965 г. і яе вынікі. Гаспадарчае развіццё БССР ва ўмовах азгортвання навукова-тэхнічнай рэвалюцыі.
Развіццё адукацыі, навукі і культуры ў 1950-1980-я гг.
Нарастанне з’яў застою ў эканамічным і палітычным развіцці.
Палітыка перабудовы. Пачатак працэсу дэмакратызацыі ў БССР.
Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь і распад СССР. Утварэнне СНД.
Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь у канцы 1980-пачатку 1990-х гг.
Фарміраванне шматпартыйнасці. Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь 1994 г. і першыя прэзідэнцкія выбары.
Рэферэндумы 1995, 1996 і 2004 гг., прэзідэнцкія выбары 2001 і 2006 гг. у лесе беларускага грамадства.
Станаўленне і рэалізацыя беларускай мадэлі сацыяльна-арыентаванай эканомікі.
Духоўнае і культурнае жыццё беларускага народа на мяжы ХХ-ХХІ стст. Ідэалогія беларускай дзяржавы.
Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь у новых умовах. Рэспубліка Беларусь – раўнапраўны суб’ект сусветнай супольнасці. Беларусь і Расія на шляху да ўтварэння саюзнай дзяржавы.